تحولات ژئوپلیتیک جهان، نیاز به ابزارهای جدید و نوآورانه را افزایش داده است
نفوذ تکنولوژی به جبهههای جنگ
سرمايهگذاري در استارتآپهاي فعال در تکنولوژيهاي دفاعي با رشد سه برابري از سال ۲۰۱۹، به ۱۰ ميليارد دلار رسيده است
در سال 2018 هم گزارشی از سوی کنگره ایالات متحده آمریکا منتشر شد که با دلایل قابلقبولی هشدار میداد که آمریکا میتوانست در جنگ با چین بر سر تایوان، با یک شکست نظامی قاطع مواجه شود. از آن زمان چین به تلاش خود برای کماهمیت نشان دادن برتری نظامی آمریکا از جمله ابزارهای تکنولوژیک آن، ادامه داده است. درست به همین دلیل هم هست که تقویت ابزارهای تکنولوژیک نظامی به اولویتی جدی برای وزارت دفاع آمریکا تبدیل شده است. مایکل براون، مدیر بخش نوآوری وزارت دفاع آمریکا معتقد است درصورتی که غولهای نرمافزاری آمریکا -که اعتبار و نفوذ جهانی دارند- همکاری نزدیکتری با تولیدکنندگان قدرتمند تجهیزات نظامی این کشور داشته باشند، رسیدن به این هدف بسیار سادهتر خواهد شد. کاترین بویل یکی از شرکای شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر بزرگ اندریسن هوروویتز به این نتیجه رسیده است که بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات نظامی آمریکا، با کمبود جدی برنامهنویسان درجه یک مواجه هستند؛ همان دارایی ارزشمندی که سیلیکون ولی به وفور در اختیار دارد، اما سالهاست که به وضوح اکراه و بیزاری خودش از همراهی با تکنولوژیهای جنگی را نشان داده.
کاهش احساسات ضدجنگ در سیلیکونولی
در حال حاضر درگیریهای ژئوپلیتیک از جنگطلبی چین تا حمله روسیه به اوکراین، باعث شده است که بهطور ناگهانی بخش دفاعی در چشم فعالان صنعت تکنولوژی کمی اخلاقیتر به نظر برسد. همزمان صنعت تکنولوژی در حال تغییر روشها و ابزارهای جنگی است؛ شرکتهای تکنولوژی بزرگ و استارتآپهای فعال در بخش دفاعی حالا به بودجه سالانه 140 میلیارد دلاری وزارت دفاع آمریکا برای تامین تجهیزات نظامی و البته بودجههای نظامی متحدان کوچکتر آمریکا، به چشم یک میوه رسیده و آماده خوردن نگاه میکنند. غولهایی مانند آمازون و مایکروسافت حالا در تلاش برای تصاحب قراردادهای نظامی پنتاگون هستند. این در حالی است که میزان سرمایهگذاری خطرپذیر در استارتآپهای فعال در تکنولوژیهای هوا فضا و دفاعی از سال 2019 سه برابر افزایش داشته و به 10 میلیارد دلار رسیده است. در نیمه اول سال 2022 این شرکتها 4 میلیارد دلار سرمایه جذب کردهاند که این رقم تنها کمی از رقم مشابه آن در نیمه دوم سال 2021 کمتر است. در روز هشتم اوت شرکت سهامی عام «پالانتیر» (Palantir) که در زمینه تحلیل داده با آژانسهای نظامی و اطلاعاتی همکاری میکند، گزارش داد که درآمد 473 میلیون دلاری فصل دوم آن بیشتر از پیشبینیهای گذشته بوده و رشد سالانه 26 درصدی داشته است.
آن دوره بیمیلی و اکراه میان شرکتهای تکنولوژی آمریکا و پنتاگون، ظاهرا رو به اتمام است. این رویکرد گشاده و خوب تازه احتمالا مجموعه قدرتمند نظامی- صنعتی آمریکا را متحول خواهد کرد. وزارت دفاع آمریکا نقش مهمی در سرمایهگذاریهای اولیه در استارتآپهای تکنولوژی سیلیکونولی -از تولیدکنندگان رادار گرفته تا سازندگان تراشههای نیمهرسانا- دارد. شرکت بزرگ و معروف «لاکهید» (Lockheed) زمانی در شهر سانویل کالیفرنیا به ساخت موشک مشغول بود؛ شهری میان مانیتنویو (خانه فعلی گوگل و شرکت مادرش آلفابت) و کوپرتینو(خانه اپل). جنگ ویتنام اما همهچیز را تغییر داد. احساسات ضد جنگ به تالارهای سخنرانی و سالنهای دانشگاهها و حتی گاراژهایی نفوذ کرد که آن روزها خانه اولیه استارتآپهای زیادی بودند. اعتراضات ضد جنگ در پائولو آلتو باعث شد دانشگاهها از انجام تحقیقاتی طبقهبندی شده و استخدامهای نظامی در پردیسهای خود جلوگیری کنند. تظاهرات هزاران نفر از کارمندان گوگل در سال 2018 بهطور موفقیتآمیزی مانع از امضای قرارداد ارائه خدمات ابری این شرکت با پنتاگون شد. استراتژیها و دستورالعملهای این غول جستوجوی اینترنتی برای پروژههای هوش مصنوعی خودش، به وضوح از انجام کارهای مرتبط با تولید سلاح و تجهیزات نظامی جلوگیری میکند.
نرمافزار در اولویت جنگافزارسازی
حالا دو نیرو پائولو آلتو و بقیه دره تکنولوژی را به پنتاگون نزدیکتر میکنند؛ نیروی اول افزایش خطرات ژئوپلیتیک است که حتی پیش از حمله روسیه به اوکراین هم هشدار وقوع جنگهای بزرگ را به غرب میداد و به دنبال گسترش احساس ناامنی ناشی از آن، بودجه دفاعی کشورها افزایش یافت. این نگرانیها باعث شد بودجه نظامی کشورها برای نخستین بار در سال 2021 به 2 تریلیون دلار افزایش پیدا کند. بانک بزرگ «سیتیگروپ» (Citigroup) تخمین میزند که 2 درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو پیمان ناتو، از صرف شدن برای اهداف کماهمیت به زمین عملیاتی این اتحاد سرازیر شود. این میزان بهطور عمدهای در بازار جهانی محصولات دفاعی شرکتهای تکنولوژی آمریکایی، صرف خواهد شد. کریستین براس، مدیر استراتژی شرکت تولیدکننده سیستمهای دفاعی و ضدپهپادی «آندوریل» (Anduril) میگوید که شرکتش به دنبال متحدان آمریکا است تا بتواند رشد خوبی در این بازار داشته باشد. از زمان آغاز جنگ در اوکراین، بسیاری از وزرای دفاع کشورهای اروپایی تمایل خود به استفاده از سرویسهای تحلیل داده شرکت پالانتیر را ابراز کردهاند.
نیروی دومی که دره تکنولوژی را به پنتاگون نزدیکتر میکند، تکنولوژی است که در حال تغییر جنگافزارهای قرن بیستویکم است. رایانش و بهطور خاص هوش مصنوعی در حال یافتن راهی در صنایع جنگافزارسازی و سیستمهای فرمان و کنترل است که آنها را با یکدیگر مرتبط و متحد کند. به همین دلیل پنتاگون به دنبال قراردادهایی فراتر از قراردادهای معمول خود در زمین بازی سیلیکونولی است که ابزارهای یادگیری ماشینی ارائهشده در شرکتهای آن میتوانند غولهای نظامی و دفاعی را قدرتمندتر از گذشته کنند. در سال گذشته شرکت مایکروسافت یک قرارداد 22 میلیارد دلاری با ارتش آمریکا برای فروش هدستهای واقعیت افزوده هولولنز خود تا 10 سال آینده امضا کرد تا به آنها برای شبیهسازی تاکتیکهای جنگی و آموزش نیروهای نظامی کمک کند. این غول نرمافزاری همچنین با هدف تجمیع منابع داده از بخشهای مختلف میدان جنگ، به توسعه یک سیستم مدیریت جنگی برای نیروی هوایی آمریکا هم کمک میکند. شرکت آلفابت هم در ماه ژوئن یک ابزار جدید به نام بخش عمومی گوگل (Google Public Sector) رونمایی کرد که به کمک آن میتواند با شرکتهای دیگر بر سر قراردادهای وزارت دفاع برای تجهیز شبکههای جنگافزاری، رقابت کند.
حالا انتظار میرود آینده صنایع جنگی به سمت «نرمافزار در اولویت» پیش میرود و این میتواند علاوه بر غولهای نرمافزاری، برای شرکتهای کوچک توسعهدهنده نرمافزار هم خبر خوبی باشد. با این اوصاف احتمالا در سالهای آینده نیاز شرکتهای دفاعی و نظامی به ابزارهای ذخیرهسازی ابری، دیتابیس، اپلیکیشنها، ابزارهای ادمین و لجستیک افزایش چشمگیری خواهد داشت و این به معنای ایجاد بازاری بزرگ و عرصه رقابتی جدید برای شرکتهایی مانند آلفابت، آمازون، مایکروسافت و اوراکل خواهد بود.
منبع: اکونومیست