ضرورت حمایت برای کنترل بازار لوازم خانگی
این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد طی چهار سال گذشته نرخ تورم لوازم‌خانگی همواره بالای ۴۰ درصد بوده و حتی در مقاطعی تا حدود ۵۰ درصد نیز بالا رفته است؛ موضوعی که موجب شده بازار با رکود مواجه شود. به طور نمونه اگرچه نرخ تورم سال ۱۴۰۰ طبق اعلام مرکز آمار ایران حدود ۴۰ درصد بوده، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که سال گذشته در میان بخش‌های مختلف کالا و خدمات مصرفی خانوارهای کشور، بخش لوازم خانگی یکی از بالاترین تورم‌ها یعنی ۵/ ۴۶درصد را به نام خود ثبت کرده است و نرخ تورم لوازم خانگی در فروردین‌ماه سال جاری نیز به قوت خود باقی مانده و عدد ۲/ ۴۳درصد را ثبت کرده است.
همین وضعیت تورم در بخش لوازم‌خانگی موجب شده که بازار طی سه سال گذشته درگیر رکود باشد؛ آن‌طور که فعالان بازار می‌گویند حدود سه سال است که بازار لوازم‌خانگی به دلیل بالا بودن قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید راکد بوده و مردم تعمیر یا خرید محصولات دست دوم را به خرید محصول نو ترجیح می‌دهند. در واقع اگرچه نرخ تورم در بخش لوازم‌خانگی در سال ۹۶ معادل ۴/ ۵درصد بوده اما از سال ۹۷ به این سو همواره بالاتر از نرخ تورم کل بوده، به گونه‌ای که حتی در سال ۹۸ که نرخ تورم ۸/ ۳۴درصد بود نرخ تورم لوازم‌خانگی ۳/ ۴۹درصد بوده است.
متولیان بخش لوازم‌خانگی معتقدند که بالا بودن نرخ مواد اولیه و نرخ ارز که دو مولفه اصلی تشکیل قیمت نهایی لوازم‌خانگی است، طی سال‌های اخیر همواره صعودی بوده و همین امر به رشد نرخ تورم در این بخش دامن زده است اما باید توجه شود که گفته می‌شود عمق ساخت داخل در بخش لوازم‌خانگی بین ۴۰ تا ۷۰ درصد شده است؛ این حجم از عمق ساخت داخل به منزله کاهش اثرگذاری دلار بر تولیدات داخل است، اما این موضوع در قیمت محصولات نهایی محسوس نیست. بنابراین به نظر می‌رسد طی سال‌های گذشته اگرچه تولیدکننده تلاش کرده که با کاهش ارزبری و افزایش عمق ساخت داخل، برای تداوم تولید سرپا بماند، اما برای کاهش قیمت‌ها و هزینه‌های سربار و حفظ حقوق مصرف‌کننده اتفاق مثبتی نیفتاده است؛ به گونه‌ای که قیمت‌ها در این گروه کالایی هر سال روند افزایشی به خود گرفته است.
از سوی دیگر هرچند بازار لوازم خانگی به صورت نرم در حال رشد قیمت است، با این حال عدم انتشار لیست قیمت از سوی کارخانه‌ها موجب شده تا وزارت صمت از عدم افزایش قیمت لوازم‌خانگی خبر دهد. وزارت صمت قبل با ممنوع کردن واردات لوازم خانگی از کره جنوبی امتیاز بزرگی به تولیدکنندگان داد، اما حال گفته می‌شود برای ارزانی لوازم‌خانگی دو امتیاز جدید در راه است.
معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه برخی از افزایش قیمت‌ها در ابتدای سال موجب شده که هزینه‌های تولید در محصولات مختلف لوازم‌خانگی افزایش پیدا کند می‌گوید: با وجود افزایش هزینه‌های تولید به صورت مکرر با تولیدکنندگان جلساتی داشته‌ایم و سعی کرده‌ایم تا با استفاده از روش‌های جایگزین برخی از هزینه‌های واحدهای تولیدی را کاهش دهیم که این امر می‌تواند از افزایش قیمت در بازار جلوگیری کند.
برادران در خصوص اینکه چه روشی برای جلوگیری از افزایش قیمت لوازم‌خانگی در نظر گرفته‌اید عنوان می‌کند: تعدیل حقوق گمرکی از جمله اقداماتی است که در این خصوص صورت گرفته است، براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته قرار بود از ابتدای سال حقوق گمرکی جدید اعمال شود.
وی در پاسخ به ادعای تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم‌خانگی درباره افزایش قیمت مواد اولیه می‌گوید: این انتظار بجا و درستی است و ما تلاش کردیم قیمت فولاد را کنترل کنیم، همچنین در بازار پتروشیمی که به قیمت‌های جهانی پیوند خورده بود با مصوبات جدید جلوی روند رشد غیرمعمول را در داخل گرفتیم و مصوبه‌اش را ابلاغ کرده‌ایم.
معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به برنامه وزارت صمت در راستای واردات لوازم‌خانگی در سال جاری و اینکه هنوز نیاز داریم نقش حمایتی را ایفا کنیم، خاطر‌نشان کرد: این نقش حمایتی لازم است تا صنعت به سطحی از بلوغ و توانمندی برسد.
به گفته این مقام مسوول بیشتر واحدهای تولید لوازم‌خانگی با ۳۰۰ تا ۴۰۰ شرکت کوچک صنعتی همکاری می‌کنند که این شرکت‌ها اشتغال ایجاد کردند و به سمت بلوغ و دانش‌بنیان شدن حرکت می‌کنند. بنابراین تولیدکنندگان هنوز به زمان نیاز دارند و نمی‌توان از آنها خواست که به یکباره دانش محور شوند.
برادران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تولیدکنندگان چند سال به زمان برای تداوم ممنوعیت واردات نیاز دارند، اظهار کرد: در حال حاضر روند تولید لوازم‌خانگی رو به رشد است و حتی در برخی محصولات خود تولیدکنندگان معتقدند به توانمندی رسیده‌اند و داوطلب رقابت با محصولات وارداتی هستند، اما هنوز باید تامل بیشتری شود. همچنین اگر بتوانیم تولید انبوه را دنبال کنیم، می‌توانیم افق‌های صادراتی هم داشته باشیم.
حمید رضا غزنوی، دبیرکل کانون کارآفرینان ایران هم با اشاره به اینکه تصمیم اخیر و درست مجلس برای تغییر شیوه محاسبه ارز از ۴۲۰۰ تومانی به نیمایی باعث شوک قیمتی در بازار لوازم‌خانگی می‌شود از مسوولان خواست در این خصوص تدابیر ویژه‌ای اتخاذ کنند.
همچنین اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی نیز درباره گرانی‌های اخیر می‌گوید: اگر صنعت فولاد، آهن، مس و پتروشیمی قیمت‌ها را افزایش ندهند تولید کننده لوازم‌خانگی تمایلی به افزایش قیمت و در نتیجه کاهش فروش‌وسود ندارد.
