منصور بیطرف

بودجه پرسرو‌صدای سال ۱۴۰۳ با «اما» و «اگر»های بسیاری به تصویب رسید. نگاهی به کلیات بودجه مصوب نشان می‌دهد که این بودجه فاقد سه فاکتور «خلاقیت»، «مولدسازی» و «مقرون‌به‌صرفه بودن» است که در یادداشت قبل به آنها اشاره کردیم. تمامی بحث‌هایی که در مجلس بر سر موضوع بودجه سال ۱۴۰۳ درگرفته بود، نه برای توسعه اقتصادی کشور بود و نه برای جامه‌ای بود که باید بر قامت این اقتصاد کشور دوخته شود.

بودجه‌نویسی در ایران ویژگی‌های خاص خودش را دارد. این ویژگی را نه علمی می‌توان نام نهاد و نه عملی. یعنی نه در چارچوب علم بودجه‌نویسی می‌گنجد و نه آنکه می‌توان آن را در عمل پیاده کرد. گزارش تفریغ بودجه دیوان محاسبات در سال‌های گذشته، گواهی بر این گزاره است. جدا از این، بودجه نویسی دولت‌ها عمدتا تحت شرایط سیاسی کشور بوده است تا واقعیات اقتصادی. با نگاهی به این نوع از بودجه‌نویسی‌ها می‌توانیم به تفاوت‌های بارز آن پی ببریم. کافی است روند دولت‌های پس از انقلاب را در نظر بگیریم. به‌جز در زمان جنگ…

منصور بیطرف: مجمع جهانی اقتصاد اواخر هفته گذشته «ریسک‏ های مهم جهان در سال ۲۰۲۴ » را منتشر کرد. انتشار این ریسک ‏ها که هر سال طبق روال منتشر می ‏شود نه تنها برای کارشناسان، بلکه برای برنامه ‏ریزان و دولتمردان هم مهم است.

هفته گذشته و در اوایل سال نو میلادی انتصاب جالبی در یکی از کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس روی داد که به احتمال خیلی زیاد تبعات آن را در ماه‌های آتی خواهیم دید. امیر تازه کویت در حکمی شیخ محمدصباح السالم را به‌عنوان نخست‌وزیر کویت منصوب کرد. صباح السالم برای مقامات سیاسی و دیپلمات‌های کشورهای عربی خلیج‌فارس و نیز آمریکا و اروپا – ۱۰سال سفیر کویت در آمریکا بود و در سمت وزیر امور خارجه هم فعال بود - چهره شناخته‌شده و محبوبی است. البته ویژگی صباح السالم صرفا شناخته شدن چهره دیپلماتیک او نیست، بلکه…

دیروز که یادداشت آقای فلاح درباره «فرق بزرگ ما و ترکیه» را خواندم، دیدم که ایشان فقط به یک نکته از این فرق اشاره کرده‌ و مابقی را کنار گذاشته‌اند. البته اقتضای شغل و حرفه آقای فلاح این امر را ایجاب می‌کرد که فقط به همان فرق که «سیاست‌های تجاری» است، بسنده کنند؛ اما اگر به عمق تفاوت‌ها و فرق‌ها برویم و از دریچه دیگری به این اختلاف‌ها نگاه بیندازیم، متوجه می‌شویم که این فرق‌ها و تفاوت‌ها، رنگین کمانی را درست می‌کنند که طیف رنگ‌های آن بسیار بیشتر است.

شاید بازار جهانی نفت هرگز تا این اندازه شاهد درگیری و چالش سیاسی میان دو ابر قدرت جهان نبوده‌است؛ از یک‌سو آمریکا و کشورهای اروپایی قرارگرفته‌اند و از سوی دیگر روسیه. روسیه پس از جنگ اوکراین با تحریم‌های غرب مواجه شد اما مهم‌ترین تحریمی که غرب علیه روسیه اعمال کرد از ابتدای سال‌جاری میلادی بود؛ یک تحریم نفتی هوشمند. براساس این تحریم خریداران نفت روسیه نباید نفت آن کشور را بیش از ۶۰ دلار خریداری کنند. هدف از این تحریم این بود که روسیه نتواند به درآمدهای کلان نفتی برای تامین هزینه‌های جنگی خود…