در وبینار فعالان صنفی صنعت چاپ مطرح شد
باید به فناوری‌های نوین دست یابیم
نگاهی گذرا به یک صنعت تاریخی
قرن یازدهم میلادی بود که یک دانشمند چینی به نام بی‌شنگ برای اولین بار موفق شد حروف متحرکی چاپی را اختراع کند. او حروف چاپی خودش را با گل‌رس ایجاد و اختراع کرد. اما تکنولوژی ساخت و صنعت کاغذ قرن دوازدهم به اروپا رسید. یک سده بعد برای نخستین بار حروف فلزی برنز در چین و ژاپن طراحی شد که قدیمی‌ترین نمونه به حدود سال ۱۳۹۷ میلادی برمی‌گردد. نخستین بار چاپ چوبی بود که در جوهر غلت زد و روی کاغذ نقش بست تا زمینه صنعت تکثیر فراهم شود. هنر چوب‌تراشی از دیرباز در بسیاری از کشورها سابقه داشت و اوایل قرن پانزدهم به اروپا رسید. این هنر توسط چاقوهای مخصوص روی سطوح چوبی ایجاد می‌شد. طی سال‌ها بعد این هنر توسعه داده شد و از آن برای تکثیر و نشر مطالب استفاده کردند. افراد مطالب مهم خودشان را روی سطوح چوبی حک کرده و با قراردادن در جوهر آن سطح را روی کاغذ می‌گذاشتند. بیشتر این نوع چاپ‌ها در کتابخانه‌های اروپایی نگهداری می‌شود و کتاب‌های متنوعی از جمله انجیل و گوتنبرگ با این وسیله نشر و چاپ شدند. تاریخ چاپ در ایران به پنج قرن پیش از میلاد مسیح یعنی به دوران پادشاهان هخامنشی و مهرهای سلطنتی می‌رسد که برای تایید احکام و فرمان‌های حکومتی از آنها استفاده می‌شد. پیدایش چاپ تصویری در ایران به زمان محمد شاه برمی‌گردد. نخستین کتاب شناخته شده‌ای که چاپ مصور شد، «لیلی و مجنون» بود که در سال۱۲۵۹ه.ق به چاپ رسید.
مشکل عقب ماندگی از فناوری
رئیس انجمن فناوری چاپ ایران گفت: جا ماندن از قطار پرشتاب فناوری‌های نو و فقر تولید محتوا از جمله مشکلات اساسی صنعت چاپ و فعالان آن است.محمد بیطرفان در جریان پنجمین گردهمایی آنلاین نکوداشت ششمین هفته علوم و فناوری چاپ ایران افزود: بر اساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب و رویکردهای کلان کشور، انجمن فناوری چاپ ایران نیز به دنبال توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در این صنعت است.به گفته وی، پیشرفت و تعالی در صنعت چاپ، همچون بسیاری حوزه‌های دیگر از مسیر فناوری اطلاعات برای رفع نیازهای مصرف‌کنندگان می‌گذرد و باید رویکردهای علمی و فناورانه بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند.بیطرفان گفت: این روزها به دنبال افزایش ضریب نفوذ فناوری‌های نوین در عرصه‌های مختلف، فضای کسب‌وکار صنعت چاپ نیز دچار تحول شده و حوزه چاپ آنلاین بخش بالایی از سهم بازار را نصیب خود کرده است.وی تاکیدکرد: در این پیوند باید همراه و همگام با تغییرات و تحولات فناوری حرکت کنیم تا در وهله نخست به حفظ صنعت چاپ پرداخته و در مرحله بعد آن را توسعه دهیم.رئیس انجمن فناوری چاپ ایران خاطرنشان‌کرد: بیگانگی بخش بزرگی از فعالان صنعت چاپ با تغییرات فناورانه که در کشور مشاهده می‌شود، پیش‌زمینه فرهنگی دارد، زیرا ایرانی‌ها هرگونه تغییر را به سختی می‌پذیرند.
وی ادامه داد: بخشی از مشکلات صنعت چاپ نیز به فقر تولید محتوا باز می‌گردد و همین موضوع سبب شده تا مسوولان نیز اطلاعات به‌روزی از این صنعت نداشته باشند.در این وبینار، «امیر سرتیپ‌زاده» فعال حوزه استارت‌آپ‌ها افزود: تولید محتوای مناسب برای هر مجموعه‌ای هزینه‌بر است و اگر تولید مناسبی اتفاق نیفتد از مخاطبان آن حوزه کاسته می‌شود.
به گفته وی، در صنعت چاپ در سال‌های گذشته محتوای مناسبی تولید نشده و این نقیصه باید جبران شود، در این زمینه واحدهای صنفی باید محتوای مناسب تبلیغاتی و آموزشی تولید تا علاقه‌مندان بیشتری را جلب و جذب کنند.
بخش‌خصوصی، خصوصی باشد
سرتیپ‌زاده، همچنین خواستار کاسته شدن از وابستگی‌های دولتی در این صنعت شد و افزود: اگر خواهان رشد این صنعت هستیم، باید این وابستگی‌ها کاهش یابد.علی طاهریان، دیگر فعال صنعت چاپ حاضر در این وبینار بود که گفت: صنعت چاپ در کشورمان سنتی باقی مانده و هر چند دانشگاه‌های متعددی در کشور به تدریس و تربیت دانشجو در این حوزه مشغولند، اما در زمان ورود به بازار کار با مشکلات مختلفی مواجه می‌شوند.وی تاکیدکرد: صنعت چاپ باید در بازاریابی‌های دیجیتال حضور پر‌رنگ‌تری داشته باشد و در این زمینه استفاده از فضای رایگان شبکه‌های اجتماعی که میلیون‌ها کاربر را در سطح جهان به خود جذب کرده‌اند، کارگشا خواهد بود.طاهریان یادآورشد: صنعت چاپ هیچ‌گاه نتوانسته آن‌طور که باید از فضای تبلیغاتی و مجازی استفاده کند و همین مساله فرهنگ‌سازی در زمینه بازاریابی‌های نوین را لازم می‌سازد.محمد طائل، مدرس حوزه چاپ اسکناس و چاپ‌های امنیتی نیز در این سمینار آنلاین گفت: گام‌هایی که تاکنون در صنعت چاپ برداشته شده، ما را از اهداف دور کرده و باید به سمت کسب وکارهای نوین حرکت کنیم.وی گفت: در این زمینه، بهینه‌سازی صنعت، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و افزایش استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی، توصیه و تاکید می‌شود.طائل خاطرنشان‌کرد: سرمایه‌های سرگردان زیادی در سطح جامعه وجود دارد که جلب و جذب آنها به سمت صنعت چاپ، می‌تواند در توسعه این صنعت موثر بیفتد.به گزارش ایرنا و به اعتقاد مسوولان، یکی از مشکلات بزرگ صنعت چاپ کشور، برخوردار نبودن از دانش روز، همچنین ضعف فناوری و صادرات است.
به گفته فعالان صنعت چاپ و بسته بندی، این صنعت وابستگی بیش از ۸۵ درصدی در تامین مواد اولیه، ملزومات و ماشین‌آلات خود دارد و عمده مواد اولیه نظیر مرکب، حلال‌ها، ماشین‌آلات چاپ و قطعات آن وارداتی بوده و از کشورهایی مانند چین، ژاپن، آلمان، سوئد، سوئیس و ایتالیا وارد می‌شود.
به گفته کارشناسان، این صنعت با گردش مالی بیش از یک‌هزار میلیارد دلاری در سطح جهان، جایگاه مهم و بالایی دارد و در کشورمان بنا به آمار منتشر شده بورس، در جایگاه هفتم قرار گرفته است.
