افزایش بی‌سابقه تقاضای جهانی زغال‌سنگ
موسسه بلومبرگ دلایل این وضعیت را در‌درجه اول در بی‌‌‌‌ثباتی تامین انرژی چین که این کشور را وادار به بازگشت به منابع انرژی قابل‌‌‌‌اعتماد می‌کند، همچنین تقاضای فزاینده برای زغال‌سنگ در هند می‌‌‌‌داند. این وضع همچنین متاثر از پیامدهای تنش در اوکراین و شکست در برنامه‌های بین‌المللی برای تشویق به ترک تدریجی سوخت‌های فسیلی در اقتصادهای نوظهور است. بخش قابل‌توجهی از «تنفس دوم حیات زغال‌سنگ» مربوط به تقاضای کشورهای آسیایی است. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، اگر در سال۲۰۰۰ اقتصادهای پیشرفته تقریبا ۵۰درصد از مصرف جهانی زغال‌سنگ را به خود اختصاص‌داده‌بودند، تا سال۲۰۲۶ هند و چین به‌‌‌‌تنهایی بیش از ۷۰درصد مصرف زغال‌سنگ را به خود اختصاص خواهند داد. همین موضوع موجب افزایش قیمت زغال‌سنگ می‌شود؛ در واقع مصرف‌کنندگان هندی و چینی پیشنهادهای سودآورتری را به عرضه‌‌‌‌کنندگان این حامل انرژی ارائه می‌دهند.
احداث نیروگاه‌های جدید
طبق گزارش سازمان غیردولتی Global Energy Monitor، در سال۲۰۲۳ چین، هند و اندونزی عملیات احداث نیروگاه‌های جدید زغال‌سنگی با ظرفیت ۵۹ گیگاوات را آغاز کردند، همچنین پروژه‌های پیشنهادی خود را با ظرفیت ۱۳۱گیگاوات دیگر (حدود ۹۳درصد کل ظرفیت جدید جهان) به جریان انداخته‌‌‌‌اند. تولید زغال‌سنگ در چین، هند و اندونزی نیز در سال۲۰۲۳ در سطح بالایی باقی‌ماند. در سال۲۰۲۳ چین تولید زغال‌سنگ را با ۲.۹درصد افزایش به سطح بی‌سابقه ۴.۶۶میلیارد تن رساند، اگرچه تولید کنونی این کشور در حال کاهش است و طی دو ماه اول سال۲۰۲۴، تولید زغال‌سنگ ۴درصد نسبت به سال‌قبل کاهش یافت و به سطح ۷۰۵.۲۷میلیون تن رسید.چین حجم کاهش تولید داخلی را با واردات از جمله از روسیه جبران کرده‌است.
نیروگاه‌های حرارتی زغال‌سنگ با ظرفیت حدود ۲۰۰ گیگاوات در چین در حال ساخت است که اکثریت قریب‌به‌اتفاق آنها کاملا برای این کشور حیاتی‌‌‌‌اند و جایگزین نیروگاه‌های حرارتی قدیمی می‌شوند. در سال‌مالی جاری (از اول آوریل ۲۰۲۳ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۴)، هند تولید زغال‌سنگ خود را به بیش از یک‌میلیارد تن افزایش داد که مطابق با برنامه‌های دولت است. این کار به‌دلیل تقاضای فزاینده این کشور به انرژی و نیاز به کاهش وابستگی به واردات انرژی گران است. اندونزی تولید زغال‌سنگ را در سال۲۰۲۳ به سطح بی‌سابقه ۷۷۵میلیون تن افزایش داد و پیش‌بینی می‌کند سطح تولید زغال‌سنگ خود را طی دو سال‌آینده پایدار نگه دارد.
اندونزی صادرکننده عمده زغال‌سنگ است، اما تقاضای داخلی در این کشور به‌‌‌‌سرعت در حال رشد و عمدتا ناشی از توسعه صنعت انرژی‌‌‌‌بر پالایش نیکل است. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، تولید جهانی زغال‌سنگ در سال۲۰۲۳ به سطح بی‌سابقه ۸.۷میلیارد تن افزایش یافت. البته پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال۲۰۲۴ کاهش یابد و تا سال۲۰۲۶ در سطح حدود ۸.۴میلیارد تن در سال‌تثبیت شود. با وجود این تحولات، موسسه بلومبرگ در گزارش خود نتیجه‌‌‌‌گیری کرده که روزهای عمر زغال‌سنگ به‌شماره افتاده است. دلیل اصلی آن پیشرفت در فناوری‌های انرژی خورشیدی و بادی است که تولید برق را در بیشتر نقاط جهان بسیار ارزان‌تر از زغال‌سنگ کرده‌است. مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک (CREA) پیش‌بینی می‌کند که تعداد بی‌سابقه نصب صفحه‌‌‌‌های خورشیدی و توربین‌‌‌‌های بادی، همراه با احیای نیروگاه‌های آبی و رشد پیوسته تولید برق هسته‌‌‌‌ای، به این معناست که تولید برق کم‌‌‌‌کربن احتمالا از رشد مصرف برق پیشی خواهد گرفت. به گفته موسسه بلومبرگ، افزون بر این، پیشرفت‌های مشابه در باتری‌ها و سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی ممکن است سرانجام انرژی‌های تجدیدپذیر شبانه‌‌‌‌روزی را به‌‌‌‌اندازه کافی مقرون‌‌‌‌به‌‌‌‌صرفه کند و این موضوع، تعادل انرژی جهان را متحول خواهد کرد.
سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی
با این‌حال، سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی در مقیاس مگاوات و در سطح تجاری کارآمد هنوز ایجاد نشده‌‌‌‌اند. اجرای پروژه‌های «هیدروژن سبز» نیز پیشرفتی ندارد، جهان در حال آماده‌‌‌‌‌شدن برای آینده‌‌‌‌ای است که در آن باید استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر را برای دهه‌های آینده متعادل کند. ژانگ‌هو (Zhang Hu)، معاون دبیرکل انجمن ملی زغال‌سنگ چین معتقد است گذار به انرژی پاک نیز راه نجاتی برای زغال‌سنگ خواهد بود، زیرا تولید انرژی‌های تجدیدپذیر به شرایط آب‌وهوایی بستگی دارد، بنابراین حتی زمانی‌که دیگر گزینه‌‌‌‌ها به‌عنوان گزینه اول تامین برق مطرح شوند، زغال‌سنگ ارزان و قابل‌‌‌‌اعتماد همچنان نقش خود را ایفا خواهد کرد.
