مصونیت در برابر تورم
واقعیت این است که گزارشهای مربوط به وضعیت نرخ تورم در اقتصادهای بزرگ سبب شده است تا بانکهای مرکزی با چالش مواجه شوند. این نهادها تلاش میکنند در دوره کنونی، ضمن حمایت از اقتصاد، زمینه بهبود مطمئن وضعیت بازار کار را فراهم کنند و همزمان اصلا تمایل ندارند نرخ تورم بالا برود؛ اما در عمل چنین شده است و بسیاری از اقتصاددانها و سرمایهگذاران معتقدند، نرخ تورم برخلاف ادعاها و پیشبینیهای بانکهای مرکزی، رشد مستمر خواهد داشت. در ماه سپتامبر، نرخ تورم ۴/ ۵درصد و ماه گذشته ۲/ ۶درصد بود. هر دو رقم نسبت به نرخ هدف بانکمرکزی یعنی ۲درصد، بسیار بیشتر هستند. نرخ تورم ماه قبل بالاترین میزان طی ۳۱سال اخیر بود. بانکمرکزی آمریکا پیشبینی کرده است که احتمالا نرخ تورم در ماههای آینده بالا میرود، اما سال بعد کاهش خواهد یافت. البته کاملا مشخص است که مقامات بانکمرکزی و وزارت دارایی آمریکا نگران وضعیت نرخ تورم هستند. در انگلستان و منطقه یورو نیز نرخهای تورم، نگرانیهایی پدید آورده است. هفته گذشته، شاخص بهای تولیدکننده در چین اعلام شد و گزارش یادشده نشان داد که میزان رشد بسیار بالا بوده است. رشد قیمتها بالاترین حد از سال ۱۹۹۶ است. قیمت کالاهای مصرفی نیز عمدتا به دلیل افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی رشد کرده است. رشد قیمت کالاهای مصرفی در اقتصادهای بزرگ، حاصل عوامل گوناگون است؛ اما صرف نظر از علل افزایش نرخ تورم، این رشد چه تاثیری بر بازار ارزهای دیجیتال، از جمله بیتکوین و اتریوم دارد؟
برخی تحلیلگران میگویند، نرخ بالای تورم که حاصل رشد تقاضا پس از بازگشایی اقتصادها و اختلالهای فراگیر در زنجیرههای تامین است، بر تقاضا برای ارزهای دیجیتالی افزوده است؛ زیرا این ارزها به نظر طرفداران آنها طلای دیجیتال و حافظ داراییها در برابر تورم هستند. یکی از تحلیلگران موسسه «ثینک مارکتس» میگوید، رشد اخیر قیمت ارزهای دیجیتال صحت گمان او مبنی بر این مساله را که رونق بازار ارزهای یادشده تا اندازهای حاصل افزایش مستمر نرخهای تورم است، ثابت میکند. برخی مقامات بانکمرکزی آمریکا بارها اعلام کردهاند که رشد قیمت کالاهای مصرفی در ماههای گذشته، حاصل عواملی است که در آینده نهچندان دور رفع خواهند شد، اما اخیرا تردیدهایی درباره درست بودن این ادعا پدید آمده است. رئیس بخش ارزیابی بازار موسسه «جنسیس» میگوید: «رشد پایدار نرخ تورم به نفع بازار ارزهای دیجیتال، بهویژه بیتکوین و طلاست. طلا به طور سنتی، حافظ داراییها در برابر تورم محسوب میشود و مدتی است بیتکوین نیز دارای این ویژگی تلقی میشود. از آنجا که ماهیت گذرا بودن نرخ بالای تورم به طور فزاینده مورد تردید قرار گرفته است، شاهد حرکت سرمایهگذاران به سمت طلا و بیتکوین هستیم. از تابستان، همبستگی طلا و منفی بود، اما اخیرا شرایط تغییر کرده است؛ زیرا سرمایهگذاران در حال تغییر ترکیب سبد دارایی خود برای متناسب کردن آن با محیط تورمی هستند.»
هفته گذشته، همچنین شاهد رشد پایدار قیمت طلا به بالاتر از ۱۸۰۰دلار بودیم. از یکسو بانکمرکزی آمریکا اعلام کرده که نرخهای بهره را بهزودی افزایش نخواهد داد و از سوی دیگر، نرخ تورم در حال افزایش است. این دو عامل در ترکیب با هم برای بازار طلا سودمند هستند و سبب جذابیت آن میشوند. رئیس بانکمرکزی آمریکا بارها اعلام کرده که برای بالا بردن نرخ بهره تا رسیدن اقتصاد به اشتغال کامل صبر خواهد کرد. البته بانکمرکزی در نشست اخیر خود اعلام کرد که از ماه جاری خرید اوراق قرضه را هر ماه ۱۵میلیارد دلار کاهش میدهد؛ بهطوری که خریدها که اکنون ۱۲۰میلیارد دلار در ماه است، اواسط سال آینده به صفر برسد. بهرغم این تصمیم بانکمرکزی و رشد نرخ تورم، بازده بدهی بلندمدت دولت در حال کاهش است و این عامل به جذابیت طلا و بیتکوین منجر شده است.
یک نکته مهم این است که احتمالا هیجانهای به وجود آمده بر اثر انتشار گزارش نرخ تورم در آمریکا با گذشت زمان کاهش پیدا میکند، به همین دلیل، روز جمعه، قیمت بیتکوین از اوج تاریخی خود که روز چهارشنبه مشاهده شد، فاصله گرفت؛ البته قیمت طلا کاهش نیافت. این به آن معناست که اثر نرخ بالای تورم در ماه قبل و پیشبینی بالا رفتن نرخ تورم در آینده بر سرمایهگذاران بهتدریج کمتر میشود؛ اما آنها همواره به این عامل توجه دارند. همچنین برخی سرمایهگذاران با مشاهده رشد قیمتها اقدام به فروش میکنند. نکته بعدی این است که وضعیت کلی بازارها یکی از عوامل جذابیت بیتکوین است؛ به این معنا که سرمایهگذاران مشاهده میکنند، شاخصهای بورس و بازدهی اوراق قرضه رشد میکنند. در چنین بازاری، نظریههای سنتی سرمایهگذاری دیگر صادق نیستند و همین عامل میتواند سرمایهگذاران را به متنوعتر کردن سبد داراییشان و گنجاندن ارزهای دیجیتال در آن تشویق کند. به همین دلیل، میزان تقاضا برای داراییهای دیجیتال، بهویژه ارزهای دیجیتال و بیتکوین افزایش یافته است. فعلا آنچه مشاهده میشود، این است که نرخهای تورم در حال بالا رفتن است و بانکهای مرکزی قصد ندارند برای مهار آن اقدام فوری و فراگیری انجام دهند. یکی از تحلیلگران ارشد بازارهای مالی میگوید: «بیتکوین همچنان به والاستریت نشان میدهد که حافظ داراییها در برابر تورم است. البته این ارز دیجیتال، تنها حدود ۱۲سال است که پدید آمده است و نمیتوان با قطعیت گفت، این دارایی محافظ سرمایهگذاران در برابر تورم است؛ اما فعلا چنین نقشی را بازی میکند و سرمایهگذاران که شاهد رشد شدید قیمتها هستند، برای سرمایهگذاری در این حوزه تردید به خود راه نمیدهند.» جذابیت بیتکوین، این ارز را به رقیبی برای طلا تبدیل کرده است. گزارش ماه گذشته بانک «جیپی مورگان» نشان میدهد که حضور سرمایهگذاران در بیتکوین چشمگیرتر از حضور آنها در بازار طلا بوده است. در این گزارش آمده است، رشد مستمر نرخ تورم و نگرانی سرمایهگذاران درباره این تحول، سبب شده است تا تمایل به استفاده از بیتکوین به عنوان حافظ داراییها افزایش یابد. اقتصاددان بلومبرگ میگوید: «مدلهای ما نشان میدهد برای بیتکوین، اهمیت نرخ بالای تورم و ضرورت حفاظت از داراییها در برابر آن، به مرور افزایش یافته و موجب ۵۰درصد تغییرات قیمتها در چرخه اخیر شده است. سهم سال ۲۰۱۷ از آن ۲۰درصد بود.» در این میان، عدهای نیز میگویند، محدودیت عرضه بیتکوین و رشد قیمتها در جذابیت این ارز دیجیتالی موثر بوده و خواهد بود. برخی تحلیلگران میگویند برای اینکه بیتکوین ثابت کند محافظ داراییها در برابر تورم است، به گذشت زمان و دادههای بسیار بیشتر نیاز است.