بی‌اعتمادی عمومی؛ نتیجه حمایت‌های دستوری
آزاد‌سازی قیمت‌ها در بورس کالای ایران و عبور از سیاست‌گذاری‌های دستوری، بازتر کردن دامنه نوسان در راستای جمع شدن صف‌های خرید و فروش، برنامه‌ریزی درباره خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاهی‌ها برای بلندمدت، ایجاد چشم‌انداز منطقی سرمایه‌گذاران با هر درجه ریسک‌پذیری برای فعالیت در بازار سهام از جمله اقدامات زیربنایی برای حمایت از بازار سهام محسوب می‌شوند. اکنون سیاست‌گذار بیشتر به دنبال منابع عمومی از جمله نهادهای بازنشستگی، بانک‌ها و نهادهای خصوصی در راستای حمایت مقطعی است و غالبا این روش کارساز نخواهد بود چرا‌که پیامدی جز اتلاف منابع ندارد. خروجی سیاست‌گذاری‌های متناقض و اختلافات بین وزارت اقتصاد و نفت در حوزه صندوق‌های ETF منجر به بی‌اعتمادی در بازار سرمایه شد. بنابراین بازگرداندن اعتماد با استفاده از منابع ذکر شده عملا اتلاف منابع خواهد بود. با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و چشم‌اندازی که برای نرخ دلار متصور هستیم سهام ارزنده در بازار سهام کم نیست و نماد‌‌‌های متعددی در شرایط ارزندگی قرار دارند. با وجود این برخی نماد‌ها در گروه‌های مختلف بیش از ارزش ذاتی در حال معامله شدن هستند و افت قیمت در این سهم‌ها طبیعی ارزیابی می‌شود. در این میان سهامی که پیش‌تر در ارقام بالاتر از ارزش ذاتی معامله می‌شدند بعد از افت جدی یک ماه اخیر، مورد اقبال فعالان بورسی واقع شدند. این افراد غالبا دغدغه دستکاری در مکانیزم بازار را دارند. به‌عنوان مثال معامله محصولات پتروشیمی و فولادی در بورس کالا انجام شده اما به دلیل اینکه مورد پسند وزارت صمت قرار نگرفت، به سرعت معامله ابطال شد. موارد متعددی در این زمینه وجود دارد. در صورتی که معامله در قیمت‌های دستوری انجام شود، سود یقینا در جیب دلالانی که اقدام به خرید محصولات پتروشیمی و فولادی و معامله آن در بازار آزاد می‌کنند، خواهد رفت. در واقع دستکاری قیمت در بورس کالا و ابطال معاملات توسط ناظر این بازار، سودی را که باید به سهامدار تخصیص پیدا کند مستقیما به جیب دلال منتقل می‌کند. این رفتار می‌تواند به فضای بی‌اعتمادی فعلی در کلیت بازار سرمایه دامن بزند. درخواست فعالان بازار سرمایه از دولت این است که اجازه دهد مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار حاکم شود. تجربه نشان می‌دهد دولت هر زمانی که در قیمت‌گذاری سایر بازار‌ها ورود پیدا کرد با شکست مواجه شد. اکنون در بازار سرمایه نیز چیزی به غیر از شکست عاید دولت نخواهد شد و در نهایت قیمت‌ها در بازار سهام و بورس کالا مسیر واقعی خود را پیدا خواهند کرد. در حال حاضر سهام ارزنده و غیر ارزنده در حال ریزش قیمت هستند. به عبارتی در جو فعلی بازار سهام، تر و خشک با هم می‌سوزند. به عبارتی رفتار توده‌وار سهامداران که از دامنه نوسان و صف‌های فروش نشات می‌گیرد منجر به افت قیمت در تمام نماد‌‌‌های معاملاتی بازار سهام شده است. خیلی از نماد‌ها اکنون در ارقامی زیر ارزش بازار در حال معامله شدن هستند. ریزش فعلی به دلیل شرایط هیجانی بازار سهام و دامنه نوسان است که به سایر نماد‌ها و گروه‌ها تسری پیدا کرد اما افت قیمت در اکثر سهم‌ها را نمی‌توان دلیلی بر تخلیه حباب دانست.
