خیال راحت بازارهای موازی از بورس

مهدی دلبری / کارشناس بازار سرمایه جریان پولی که طی ماه‌های اخیر وارد بازار سرمایه شد خیلی قوی نبود و برای رشد بیشتر از این باید به دنبال تحلیل جدید بود. بر این اساس باید گفت جلب اعتمادی صورت نگرفته که با چند روز اصلاح نگران از دست رفتن آن باشیم. روند مثبتی که در بازار سرمایه شاهد آن بودیم بیشتر توسط فعالان بازار شکل گرفت و عموم مردم بیشتر در بازارهای کالایی معامله می‌کنند. هنوز جذابیتی برای بازار سرمایه ایجاد نشده که عموم مردم بخواهند در بازار سرمایه حضور داشته باشند.

در این میان نمی‌توان به بازارگردانان در این اصلاح نقشی داد، چرا که خرید و فروش حق همه اشخاص حقیقی و حقوقی است. اما در این میان آن قسمت از بازار که در گزارش‌های صورت مالی و ارزش بنیادی حمایت نشده احتمالا اصلاح شدیدتری داشته باشد. به نظر من بعد از انتشار صورت‌های مالی و گزارش‌های عملکردی که تا دو هفته دیگر در کدال خواهیم داشت شرایط بازار بهتر خواهد شد. کما اینکه برخی از قیمت‌ها نهایتا تا آخر هفته به قیمت‌های اول سال می‌رسد؛ یعنی ما عملا رشد آنچنانی نداشتیم که بخواهیم از اصلاح بترسیم. پولی وارد بازار نشده چرا که اگر نقدینگی قابل‌توجهی به بازار وارد می‌شد باید خود را در صندوق‌ها یا سبدها نشان می‌داد اما نداد.

نهایتا روزی هزار میلیارد تومان سرمایه به بازار وارد شده که قیمت یک برج مسکونی در تهران است. بر این اساس باید تاکید کرد که روند مثبت بازار سهام بر رکورد سایر بازارها تاثیرگذار نیست، چون عدد آن اصلا قابل‌توجه نیست و بورس واقعا از لحاظ ارزش و حجم معاملات قابل‌مقایسه با بازاری مانند مسکن نیست. بنابراین نمی‌توان گفت رونق بازار سرمایه در شرایط فعلی روی رکود سایر بازارها مانند مسکن تاثیر می‌گذارد، چون هنوز عدد قابل‌توجهی به این بازار وارد نشده که جای نگرانی برای سایر بازارها باشد. در این میان توجه به این نکته ضروری است که بازارها با هم در ارتباطند. بازار سرمایه با بازارهای کالایی مانند ملک، نفت، طلا و ... و بازار ارز قطعا در ارتباط است، اما ارزش معاملات بازار سرمایه آنقدر زیاد نیست که تاثیری روی رونق یا رکود سایر بازارها بگذارد. یعنی اندازه بازار سرمایه طوری نیست که بخشی از اقتصاد یا دولتمردان از رونق آن نگران باشند و در حال حاضر بازار سرمایه بیشتر از اینکه تاثیرگذار باشد تاثیرپذیر است.

در چنین شرایطی اگر بخواهیم بازار سرمایه را با شرایط فعلی خودش مقایسه بکنیم می‌بینیم که P/  E گذشته‌نگر حدود ۵/  ۱۰ است که عدد معقولی است و نمی‌شود گفت بازار خیلی ارزان یا گران است. الان در بازار سرمایه هم سهام گران داریم و هم ارزان. در این مقطع عده‌ای می‌توانند با خرید و فروش درست سود بیشتری حتی از دلار کسب کنند. شرایط بازار سرمایه در مقطع کنونی در مقایسه با بازار سرمایه در سال ۹۹ خیلی ارزنده‌تر است اما نسبت به میانگین بلندمدت اکثر سهام به‌قیمت هستند و سهامدار باید با تحلیل و مطالعه سهام خوب را انتخاب کند و قطعا هم برنده خواهد بود.