اگر چه این روزها نمونه‌هایی از قطارهای خودران در دبی و کپنهاگ شروع به کار کرده‌اند، اما پیش‌بینی‌های آینده خبر از نسل‌های جدید و انقلاب‌های منحصر به فردی در صنعت ریلی می‌دهد. تا سال ۲۰۵۰ حدود ۷۵ درصد از کل جمعیت جهان شهرنشین خواهند شد. برآوردها نشان می‌دهند که جمعیت شهرنشین جهان با سرعت دو نفر در هر ثانیه در حال رشد است و هر روز ۱۷۲هزار و ۸۰۰ نفر بر جمعیت شهرنشین افزوده می‌شود. ابرشهر‌ها ممکن است از یک یا دو ناحیه بزرگ یا بیشتر تشکیل شده باشند که در کنار دیگر ابر شهرها «ابرمنطقه‌ها» را شکل دهند. این ابر منطقه‌ها هم فاصله‌ای صدها کیلومتری را پوشش می‌دهند و محل زندگی بیش از ۱۰۰ میلیون نفر خواهند بود.

مثال آن را هم‌اکنون هم می‌توان در کریدور بوستون- نیویورک- واشنگتن یا در ناحیه سائوپائولو- ریودوژانیرو یا در هنگ‌کنگ- شنزن- گوانگژو چین با جمعیتی بیش از ۱۲۰ میلیون نفر مشاهده کرد. در روندی که از هم‌اکنون هم قابل‌مشاهده است، تعداد و اندازه ابرشهرها رو به گسترش است و اغلب آنها هم در بازارهای نوظهور واقعند. چهار مورد از ۲۴ ابر شهر موجود در جهان (شهرهایی با بیش از ۱۰ میلیون نفر جمعیت) در چین واقعند. سال ۲۰۵۰ به این تعداد ۳ ابرشهر دیگر نیز افزوده می‌شود که نشان‌دهنده یکی از سریع‌ترین گسترش‌های بافت شهری در تاریخ بشر خواهد بود. برنامه‌ریزان چینی امیدوارند ۹ شهر واقع در منطقه دلتای رود مروارید (پرل ریور) که از گوانگژو تا شنزن گسترده شده است، با هم ادغام شوند و یک منطقه شهری به وسعت ۲۶هزار کیلومتر مربع شکل گیرد. طی ۶ سال آینده ۱۹۰ میلیارد پوند صرف یکپارچه‌سازی سیستم حمل‌ونقل، انرژی و شبکه‌های آبرسانی و مخابرات این منطقه خواهد شد.

۵/ ۹ میلیارد نفر در سال ۲۰۵۰

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۵۰ جمعیت جهان به ۵/ ۹ میلیارد نفر خواهد رسید و در آن مرحله نرخ رشد جمعیت کند خواهد شد. البته رشد جمعیت در همه جا یکسان نخواهد بود و برخی از نقاط جهان همچون اروپا و ژاپن همچنان به تجربه کاهش جمعیت خود ادامه خواهند داد. برآوردها نشان می‌دهد که ۹۰ درصد از رشد جمعیت جهان در شهرهای کشورهای در حال توسعه شکل خواهد گرفت. با توجه به آنکه سن بیش از ۲۰ درصد جمعیت جهان ۶۰ سال یا بیشتر خواهد بود و اکنون این نسبت ۱۱ درصد است، باید انتظار آن را داشته باشیم که افزایش جمعیت سالخوردگان تاثیر زیادی بر انتخاب افراد در نوع حمل‌ونقل مورد استفاده آنها خواهد داشت. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد کشورهای در حال توسعه شاهد افزایش نسبت سالخوردگان به کل جمعیت خود خواهند بود. این در نحوه سفر افراد جامعه و اینکه چه وسیله نقلیه‌ای را انتخاب می‌کنند، به شدت تاثیر خواهد گذاشت. انتظار می‌رود اقتصادهای نوظهور بیشترین سهم را در این روند تغییرات بافت جمعیتی خواهند داشت و نرخ رشد سالانه تعداد سالخوردگان در این کشورها ۵ درصد خواهد بود، درحالی‌که این نرخ در کشورهای توسعه‌یافته تنها میانگین ۲ درصدی خواهد داشت.

خطر تغییرات جوی برای سیستم‌های ریلی

تاثیر تغییرات جوی در عرصه‌های گوناگون بسیار گسترده و پیچیده خواهد بود و اثر آن بر صنعت ریلی جهان هم از این قاعده مستثنی نیست. مجموعه‌ای از شواهد در دست دانشمندان قرار دارد که نشان می‌دهد تناوب و شدت رویدادهای شدید جوی رو به افزایش است. با توجه به آنکه تراکم جمعیت نیز در حال افزایش است، بنابراین باید منتظر آن باشیم که افراد بیشتری در زندگی تحت‌تاثیر تغییرات جوی قرار گیرند. تغییر دما، توفان‌های شدید و بالا آمدن سطح دریاها اثرات زیادی بر طراحی، فعالیت و نگهداری زیرساخت‌های حمل‌ونقل به‌ویژه صنعت ریلی خواهد داشت. این موضوع می‌تواند ریسک وقفه در عملکرد، خسارت‌ها و از کار افتادن سیستم‌های ریلی را افزایش دهد. خطوط ریلی ساحلی و زیرزمینی هم مانند مسیرهای جاده‌ای در معرض خطر طغیان سطح آب دریاها قرار خواهند داشت این موضوع به‌ویژه برای تونل‌ها و مسیرهای زیرزمینی که از سطح دریاها پایین‌ترند بحرانی‌تر خواهد بود؛ بنابراین زیرساخت‌های ریلی باید با در نظر گرفتن همه جوانب ایمنی و مقاومت‌های لازم ساخته شوند.

ظهور اشکال جدید حمل‌و‌نقل

براساس اعلام مجمع بین‌المللی حمل‌ونقل، تا سال ۲۰۵۰ پویایی و تحرک مسافران ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد افزایش خواهد یافت و فعالیت‌های باری با افزایشی ۱۵۰ تا ۲۵۰ درصدی روبه‌رو خواهند شد. این به آن معنا است که روش‌های هوشمند برای حمل‌ونقل مورد نیاز خواهد بود و باید ظرفیت‌های لازم برای افزایش قابل‌توجه تعداد مسافران و حجم بار پیش‌بینی شوند. سرعت بالای تغییرات تکنولوژیک پیش‌بینی وضعیت حمل‌ونقل در سال ۲۰۵۰ را تا حدودی سخت کرده است، اما روندهای موجود نوید سیستم‌های هوشمند و یکپارچه‌تر را می‌دهند. پیشرفت‌های تکنولوژیک موجب خواهند شد که بهره‌وری سیستم حمل‌ونقل ریلی افزایش یابد، راحتی مسافران و سهولت حمل بار بیشتر شود و این سیستم سازگاری بیشتری با محیط‌زیست داشته باشد. تکنولوژی ماشین به ماشین (که در آن به مداخله انسان نیازی نخواهد بود)، با استفاده از سنسورهای کارگزاری شده در همه قطعات و سیستم‌ها موجب افزایش بهره‌وری خواهد شد و نظارت و کنترل در لحظه را میسر خواهد ساخت. همه روندها در جهتی پیش خواهد رفت که ارتباط بین انواع مختلف حمل‌ونقل از طریق رایانه افزایش می‌یابد و به این ترتیب راه برای سیستم حمل‌ونقل ترکیبی هموار خواهد شد.

روبات‌های هوشمند نقشی مهم‌تر در کنترل و نظارت زیرساخت‌ها و تعمیرات آنها ایفا خواهند کرد. اشکال جدیدی از حمل‌ونقل هم ظهور خواهند یافت. به‌عنوان مثال ناسا در حال ساخت نسل جدیدی از کشتی‌های فضایی است که معتقد است جایگزین کامیون‌ها، قطارها و کشتی‌ها خواهند شد و برای حمل بار مناسب خواهند بود و همه اینها صنعت ریلی را دستخوش تحول خواهد کرد. تعداد قطارهای خودران افزایش می‌یابند هم‌اکنون در دبی و کپنهاگ نمونه‌های قطارهای خودران شروع به‌کار کرده‌اند. حمل‌ونقل ریلی نیز به سوخت‌های جدید روی خواهد آورد به‌عنوان مثال از هیدروژن مایع به‌عنوان سوخت صنعت ریلی استفاده خواهد شد، البته این نوع سوخت نوعی است که در شرایط فعلی قابل‌پیش‌بینی است.

اخبار مرتبط