پس از برگزاری نشست روز جمعه وزیران اروپایی اعلام شد
مکانیزم ماشه مسکوت ماند
اتحادیه اروپا روز جمعه در پایان نشستی که با حضور مسوول سیاست خارجی این اتحادیه و وزرای خارجه تروئیکای اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه) و پس از برداشتن گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران انجام گرفت، طی بیانیه‌ای ادعا کرد که طرف‌های اروپایی برجام خود را به حفظ این توافق متعهد می‌دانند. جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره احتمال آغاز روند فعال‌سازی مکانیزم ماشه علیه ایران نیز گفت: «ما درباره اینکه باید فعال شود یا نه صحبتی نکردیم. ما می‌خواهیم که این توافق را نگه داریم و از ایران می‌خواهیم که به تعهداتش عمل کند.» به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، این نشست، روز جمعه در بروکسل در پی آغاز گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران برگزار شد. دولت جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته طی بیانیه‌ای گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات ایران در برجام را اعلام کرد که طبق آن، جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی شده و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
تحریم‌های جدید آمریکا
این درحالی است که آمریکا جمعه شب به وقت تهران تحریم‌های جدیدی علیه برخی اشخاص و صنایع ایران اعمال کرد.
به گزارش «ایسنا» استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در کنفرانسی با مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا به وضع تحریم علیه ایران پرداخت. وی مدعی شد که این تحریم‌ها صنایع مرتبط با ساخت و ساز، عمران، معدن‌کاری، پارچه، فلز و آهن را هدف قرار خواهند داد.
در بیانیه‌ای که وزارت‌خزانه‌داری آمریکا منتشر کرده است، ۸ شخص ایرانی نیز در لیست تحریم‌ها قرار گرفته‌اند. علی عبداللهی هماهنگ‌کننده ستاد کل نیروهای مسلح، محمدرضا آشتیانی جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، محسن قمی معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر رهبر ایران، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و غلامرضا سلیمانی رئیس سازمان بسیج مستضعفین در لیست تحریم‌های ایالات‌متحده قرار گرفته‌اند.
کاهش ۴۸ درصدی صادرات آلمان به ایران
این درحالی است که تحریم‌های آمریکا باعث شده است مبادلات تجاری ایران با دیگر کشورها بسیار آسیب ببیند که از جمله می‌توان به آلمان اشاره کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از رویترز، صادرات آلمان به ایران در ۱۱ ماه ۲۰۱۹ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲/ ۴۸ درصد کاهش یافت.
آمارهای اولیه اداره آمار نشان داد: صادرات آلمان به ایران در ۱۱ ماه سال ۲۰۱۹ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به علت تحریم‌ها نصف شده است. بر اساس این آمار، در بازه میان ژانویه تا نوامبر ۲۰۱۹، محموله‌های آلمانی به ایران از حدود ۳/ ۱ میلیارد یورو (۴۴/ ۱۴ میلیارد دلار) ۲/ ۴۸ درصد کاهش یافت. آلمان عمدتا ماشین‌آلات، محصولات پتروشیمی، موادغذایی و محصولات دارویی به ایران ارسال می‌کند. واردات آلمان از ایران نیز ۷/ ۵۴درصد کاهش یافته و به ۱۹۱ میلیون یورو در مدت مشابه رسیده است.
ایران نمی‌تواند توافق هسته‌ای داشته باشد
از سوی دیگر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا درباره تحریم‌های اعمال شده آمریکا بر ایران، مدعی شد: «آنها وضعشان بد است و در سراسر کشورشان آشوب است.» ترامپ درباره برنامه هسته‌ای ایران با اشاره به ادعاهای تکراری گفت: «آنها نمی‌توانند توافق هسته‌ای داشته باشند. توافق هسته‌ای امضا شده در دولت اوباما ۵/ ۱ میلیارد دلار پول در اختیار ایران قرار داد. آنها این پول را در همه جا خرج کردند. به یمن و تمام جاهای دیگر همچون سوریه نگاه کنید. وقتی ایران این پول را به‌دست آورد به جای قدردانی و اینکه بگویند بیایید باهم کنار بیاییم، مرگ بر آمریکا گفتند و وقتی توافق را هم امضا می‌کردیم این را می‌گفتند.» به گزارش «ایسنا» ادعاهای رئیس‌جمهور آمریکا در پی این مطرح می‌شود که طی چند روز گذشته با صادر کردن دستور به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد طی حمله‌ای پهپادی، تنش‌ها بیش از پیش در روابط تهران-واشنگتن و در منطقه افزایش یافته است. سپاه پاسداران ایران، در پی این اقدام تروریستی آمریکا عملیاتی انتقام جویانه علیه پایگاه نظامی آمریکا در عراق انجام داد.
آماده صلح با همه جویندگان آن هستیم
همچنین رئیس‌جمهور آمریکا ایران را به تهدید کردن نظامیان این کشور متهم کرده اما گفته کشورش آماده صلح با تمام طرف‌هایی است که به‌دنبال آن هستند.
به گزارش خبرگزاری فارس ترامپ مدعی شد: «رژیم ایران نظامیان، دیپلمات‌ها و غیرنظامیان و همین‌طور شهروندان و منافع متحدان و شریکان ما را از طریق نیروی نظامی و گروه‌های نیابتی تهدید کرده است.» رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه مدعی شده است که ایالات‌متحده تلاش برای مقابله با ایران و رفتارهای بی‌ثبات‌کننده این کشور را ادامه خواهد داد. او در پایان این بیانیه گفته است: «به ایران اجازه داده نخواهد شد به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. این تحریم‌های اقتصادی گزنده تا زمانی که ایران رفتارش را عوض کند پابرجا باقی می‌ماند. ایالات‌متحده آماده به آغوش کشیدن صلح با تمام کسانی است که به دنبال آن هستند.»
دست رد به درخواست ترامپ
از سوی دیگر در شرایطی که ترامپ روز چهارشنبه از فرانسه، آلمان، بریتانیا، روسیه و چین خواست از توافق هسته‌ای با ایران خارج شوند، پاریس به‌رغم درخواست ترامپ اعلام کرد که به برجام پایبند می‌مانند. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از یورونیوز، انیس ون درمول، سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه روز پنج‌شنبه گفت: «فرانسه در چارچوب توافق وین در مورد برنامه هسته‌ای ایران، به این توافق پایبند می‌ماند.»
خانم ون‌درمول افزود: «فرانسه در همکاری با دیگر طرف‌ها(ی برجام) به رعایت کامل تعهدات خود در این زمینه ادامه می‌دهد.»
فرار رو به جلوی وزیرخارجه فرانسه
با وجودی‌که سخنگوی وزارت‌خارجه فرانسه از پایبندی این کشور به برجام سخن گفته اما وزیر امورخارجه فرانسه به‌جای پاسخگویی درباره دلایل ناکام ماندن کشورش در عمل به تعهدات خود در قبال ایران در برجام، تهران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای متهم کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، ژان ایو لودریان، وزیر امورخارجه فرانسه که کشورش تاکنون به هیچ‌یک از تعهداتش در توافق هسته‌ای عمل نکرده روز جمعه در ادعایی بی‌اساس گام‌های ایران برای کاستن از تعهداتش در این توافق را «نقض برجام» خوانده و تهران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای متهم کرده است. لودریان گفت: «در صورتی که ایران به نقض توافق هسته‌ای ادامه دهد می‌تواند ظرف دو سال به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.» ادعاهای لودریان درحالی صورت گرفته که گام‌های ایران برای کاستن از تعهدات هسته‌ای خود طبق مفاد برجام و با توجه به شکست طرف مقابل در عمل به وعده‌های خود در برجام برداشته شده‌اند.
دولت‌های اروپایی بعد از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ وعده دادند خروج واشنگتن را جبران خواهند کرد. انگلیس، فرانسه و آلمان، با وجود این، اذعان کرده‌اند که در عمل به این وعده‌ها ناکام مانده‌اند. در چنین شرایطی ایران از اردیبهشت‌ماه سال‌جاری در سالروز خروج آمریکا اعلام کرد وفق بندهای برجام به تمامی تعهداتش در این توافق پایبند نخواهد بود. ایران از آن زمان، در پنج گام تعهداتش را کاهش داده است.
تلاش‌های پکن برای حفظ برجام
روزنامه گلوبال تایمز چین نوشت این کشور در تلاش است تا با همکاری کشورهای ذی‌ربط از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ میلادی ایران حراست کند. گلوبال تایمز روز شنبه نوشت چین می‌تواند برای رسیدن به این هدف با روسیه و دیگر کشورهای اروپایی همکاری نزدیکی داشته باشد. این نشریه خاطرنشان کرده است بهتر است به‌جای اینکه در مسیر تنش‌زایی حرکت شود، اقداماتی انجام داد که حاصل آن بازگشت به برجام و حراست از صلح و ثبات منطقه باشد. به گزارش «ایرنا» در ادامه این مطلب آمده است: «چین اگر بتواند به بازگرداندن ایران و آمریکا به میز گفت و‌گوها کمک کند، گام بزرگی برای کاستن از تنش‌ها در خلیج‌فارس و منطقه خاورمیانه برداشته است.» گلوبال‌تایمز نوشت که غرور آمریکا و ایران به آنها اجازه نمی دهد در مسیر خلاف تنش‌زایی حرکت کنند اما بهتر است بپذیرند بازگشت به توافق هسته‌ای و گفت‌وگو بسیار بهتر از رویارویی است. این گزارش تاکید کرده است که حراست از توافق هسته‌ای و بازگشت به آن و گفت‌وگوی طرفین برای همه جوانب ذی‌ربط بهترین گزینه خواهد بود.
