پولیتیکو تحلیل کرد
تاثیر «فشار حداکثری» بر کمپین ترامپ
به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد» نشریه پولیتیکو در بررسی اوج‌گیری فشارهای ترامپ علیه ایران در اندک زمان باقی‌مانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در نوامبر نوشت: روز شنبه مایک پمپئو اعلام کرد که تمامی تحریم‌های سازمان‌ملل علیه ایران بازگشته‌اند؛ تلاشی در جهت ضربه نهایی به توافق هسته‌ای ایران که دولت ترامپ دو سال پیش آمریکا را از آن خارج کرد. آنچه مکانیزم بازگشت تحریم‌ها نامیده می‌شود موجب خواهد شد تا استعدادهای او در زمینه توافق که به دید حامیانش سزاوار دریافت جایزه صلح نوبل است، وارد کمپین انتخاباتی شود: ترامپ مدعی است که می‌تواند ایران را به محض پایان یافتن انتخابات و پیروزی شخص او، پای میز مذاکره بیاورد. اما نه ایران و نه دیگر کشورهای عضو این توافق اعتقاد ندارند که آمریکا حق بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران را دارد و یعنی مشخص نیست که آیا جامعه بین‌الملل به تصمیم آمریکا در این باره احترام می‌گذارد یا خیر. ترامپ در روزهای اخیر تحریم‌های جدیدی را علیه موسسات اطلاعاتی و امنیتی ایران با ادعای حملات سایبری اعمال کرده است. او همچنین در واکنش به اخباری که مدعی برنامه ایران برای کشتن سفیر آمریکا در آفریقای جنوبی در پاسخ به ترور قاسم سلیمانی منتشر شد، تهدید کرد که هر اقدام ایران با پاسخ هزار برابر بزرگ‌تر آمریکا روبه‌رو می‌شود. به نظر می‌رسد که تلاش‌های اخیر او برای افزایش فشار بر ایران بخشی از استراتژی یک‌ساله ترامپ است تا خود را حامی صلح معرفی کند. به رغم در بوق و کرنا کردن چند توافق صلح از جمله توافق عادی‌سازی روابط بین اسرائیل، امارات و بحرین، توافق هسته‌ای با کره‌شمالی، سرنگونی رژیم مادورو در ونزوئلا و نیل به یک توافق بهتر با ایران، تا اندازه زیادی تنها چند روز پیش از انتخابات ناتمام مانده‌اند. اعلام خبر بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران آخرین تلاش ترامپ برای نابودی کامل توافق دولت اوباما و تهران است تا او بتواند پس از انتخابات نوامبر یک توافق را از صفر با ایران به امضا برساند. این تلاش را همچنین می‌توان در راستای جلوگیری از بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای در صورت پیروزی جو بایدن، نامزد حزب دموکرات دانست. هنری روم، تحلیلگر مسائل ایران در گروه اوراسیا معتقد است:« هدف ایالات‌متحده آن است تا توافق هسته‌ای را با خاک یکسان کند. اما ایرانی‌ها چه خواهند کرد؟ آیا با نابودی برجام به سوی تشدید برنامه هسته‌ای گام بر می‌دارند یا صبر می‌کنند تا نتیجه انتخابات نوامبر مشخص شود؟» به‌دلیل به رسمیت شناخته نشدن حق آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان‌ملل، انتظار می‌رود که علاوه بر روسیه و چین، سه قدرت اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان نیز به آن احترام نگذارند.
نایسان رافتی، تحلیلگر پروژه ایران در گروه بحران می‌گوید: «اینکه آمریکا استحقاق بازگرداندن تحریم‌ها را دارد یا خیر بسیار به نوع تعریفی که از کلمه «مشارکت‌کننده» ارائه می‌شود، بستگی دارد. روندی که ایالات‌متحده برای بازگشت تحریم‌های بین‌المللی آغاز کرده است، به این دلیل که دولت آمریکا دارای موضع محکمی در این مساله نیست، باطل و پوچ به نظر می‌رسد و انتظار نمی‌رود تا از روز شنبه این تحریم‌ها در عمل اجرایی شوند.»
جان آلترمن، قائم‌مقام ارشد مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک می‌گوید که رئیس‌جمهور آمریکا سعی دارد در زمینه سیاست خود در قبال ایران یک دستاورد را به دست آورد، با این حال بعید است که تنها چند هفته مانده به انتخابات نوامبر کشورهای دیگر تحریم‌های بین‌المللی را اجرا کنند.
وندی شرمن که رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای دولت اوباما با ایران بود می‌گوید که ایالات‌متحده توانایی قانونی برای ملزم ساختن دیگر کشورها به اجرای تحریم‌های سازمان‌ملل را ندارد، چراکه خود ترامپ آمریکا را از این توافق خارج کرد. وی افزود: «دیگر کشورها هرگز به این فکر نمی‌کنند که باید تحریم‌ها را دوباره اجرا کنند و قطعا آنها را نادیده می‌گیرند.» جان بولتون، مشاور امنیت ملی پیشین ترامپ نیز اجرایی کردن مکانیزم ماشه را احیای دیپلماتیک توافق هسته‌ای دانست و آن را فرصتی برای جو بایدن، نامزد دموکرات دانست. بولتون در سرمقاله‌ای که توسط خبرگزاری بلومبرگ منتشر شد، نوشت: «با ادعای اینکه آمریکا دارای حقی در هر یک از جوانب توافق هسته‌ای است، ترامپ این احتمال را ایجاد می‌کند تا دیپلمات‌های خلاق و کارکشته بتوانند حقوقی را نیز برای واشنگتن قائل شوند. این شیوه به دولت احتمالی جو بایدن امکان می‌دهد تا به راحتی آمریکا را کاملا به برجام بازگرداند.» بایدن نیز در واکنش به تلاش ترامپ برای فعال ساختن مکانیزم ماشه تاکید کرد که او نیز همین شیوه را درپیش می‌گیرد. او گفت: «من به تهران یک مسیر را برای بازگشت به دیپلماسی پیشنهاد خواهم داد. اگر تهران به تعهدات قید شده در برجام به طور کامل بازگردد، ایالات‌متحده نیز بار دیگر به‌عنوان یک نقطه آغاز برای ادامه مذاکرات به برجام بازخواهد گشت.» این مانورهای سیاسی حول موضوع ایران در حالی رخ می‌دهند که ترامپ می‌کوشد تا با دستی پر در حوزه سیاست خارجی قدم به انتخابات نوامبر بگذارد. بسیاری از وعده‌های او در سال ۲۰۱۶ همچنان ناتمام مانده‌اند. در این میان ساخت دیوار مرزی با مکزیک ناتمام است، طرح پیشنهادی جرد کوشنر، داماد ترامپ برای صلح بین رژیم صهیونیستی و فلسطین به جایی نرسید و سربازان آمریکایی همچنان در افغانستان هستند. منتقدان بر این باورند که کمپین فشار حداکثری موجب افزایش تنش‌ها با ایران شده است در صورتی که اقدام عملی نیز انجام نمی‌شود و حکومت ایران به افزایش ذخیره اورانیوم خود مشغول است. کلسی دیونپورت، رئیس سیاست‌گذاری عدم اشاعه در سازمان کنترل تسلیحات معتقد است که نتیجه کمپین فشار حداکثری، تضعیف روابط واشنگتن با متحدان خود و افزایش مستمر ذخیره اورانیوم در ایران بوده است. درحالی‌که انتظار می‌رود تا ترامپ در نطق خود به مناسبت مجمع عمومی سازمان‌ملل از مکانیزم ماشه حمایت کند، اما همان‌طور که در رای‌گیری به تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، تنها جمهوری دومینیکن از ۱۵ عضو شورای امنیت از آن حمایت کرد، این سخنان نیز تنها به‌عنوان بخشی از حرکت یکجانبه آمریکا در راستای استراتژی «نخست آمریکا» ترامپ دیده خواهد شد. شرمن می‌گوید: «هیچ شکی نیست اقدامات دونالد ترامپ تنها به انزوای واشنگتن بدل شده است نه تهران. آمریکا امروز در سازمان‌ملل و در جهان بیشتر منزوی است.» این هفته نشریه پولتیکو گزارش داد که ایران در حال برنامه‌ریزی برای هدف قراردادن سفیر آمریکا در آفریقای‌جنوبی در پاسخ به ترور قاسم سلیمانی است. دو منبع آگاه مدعی شده‌اند که این اطلاعات به طور مشخص در چند هفته اخیر در اختیار آمریکا قرار گرفته است.
