«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
حذف و اضافه ۲۰۶
براین اساس شرکت ایرانخودرو بعد از توقف خط تولید سمند و پژو۴۰۵ هفته گذشته در خبری اعلام کرد که قصد دارد پژو۲۰۶ را از خط خارج کند. اعلام این خبر قیمت برخی از مدل‌های ۲۰۶ را در بازار نیم‌میلیاردی کرد و قیمت ۲۰۷ نیز نزدیک به یک‌میلیارد تومان رسید. ایرانخودرو به فاصله کوتاهی خبر توقف ۲۰۶ را از سایت خبری خود (ایکوپرس) حذف کرد؛ اما اعلام توقف ۲۰۶ آن هم در بازار ملتهب خودرو که بیش از گذشته در انحصار خودروسازان است، قیمت‌های عجیبی به خود دید. در این زمینه تحلیل‌های متفاوتی از این اقدام ایرانخودرو شنیده می‌شد، به‌طوری که برخی از دست‌اندرکاران بازار عنوان کردند که این خبر همزمان با اعلام عرضه محصول ۲۰۷ در بورس‌کالا و رشد قیمت آن تا مرز یک‌میلیارد، به نوعی خودروساز را از عرضه این محصول پژو در بورس منتفع می‌کرد و برخی دیگر نیز تاکید داشتند که ایرانخودرو بنا بر فشار سازمان ملی استاندارد مبنی بر تجهیز محصولات قدیمی به استانداردهای ۸۵گانه چاره‌ای جز توقف این محصول ندارد.
اما سناریوی سومی هم در این بین از سوی برخی فعالان بازار عنوان می‌شد مبنی بر اینکه به دلیل ضررده بودن تولید ۲۰۶، آن هم به‌واسطه قیمت‌گذاری دستوری، تولیدکننده چاره‌ای جز توقف آن نداشته و با تولید ۲۰۷ که از آن به عنوان خودروی جایگزین نام برده، در اصل در پی جلوگیری از ضرر تولید این محصول بوده است. شرکت ایرانخودرو ۲۴ بهمن‌ماه با اشاره به سیاست این گروه صنعتی ایرانخودرو مبنی بر توسعه محصولات و عرضه محصولات جدید و به‌روز، اعلام کرد که قصد خروج خودروی پژو ۲۰۶ از مدار تولید را دارد. این شرکت همچنین تاکید کرده که در سال‌جاری دو خودروی سمند و پژو ۴۰۵ از خط تولید خارج شد و این بار محصول پژو ۲۰۶ در آستانه توقف تولید قرار دارد. این شرکت خود اذعان کرده که ۲۰۶ در زمره محصولات پرطرفدار ایرانخودرو قرار دارد و در اسفندماه امسال و پس از تحقق تعهدات به مشتریان از خط تولید خارج می‌شود. اما رسم خودروسازان بر این است که با خروج یک خودرو از خط تولید، جایگزین محصول معرفی می‌کنند. در این زمینه نیز در خبر ایکوپرس تاکید شده که براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، دو خودروی پژو ۲۰۷ مجهز به موتور TU۳ و محصول پروژه TF۲۱ که سال آینده به تولید انبوه می‌رسند، جایگزین ۲۰۶ خواهند شد.
اما معرفی محصولات جایگزین این شائبه را به وجود آورد که ایرانخودرو قصد دارد پژو ۲۰۷ را در اصل ۲۰۶ کند و با قیمت بالاتر به مشتریان بفروشد. کمااینکه با نگاهی به سایت ایرانخودرو شاهد خودرویی با نام پژو ۲۰۷ تیپ۵ هستیم که از داشبورد و جزئیات دکوراتیو مشابه ۲۰۶ استفاده شده است. در این زمینه برخی از فعالان بازار پیش‌بینی کردند که ممکن است در آینده خودروی ۲۰۷ با طراحی داخلی ۲۰۶ تولید شود. در هر صورت با توجه به کمبود بازار از خودروهای داخلی و بحرانی که در شرایط کنونی بر بازار سایه افکنده، این سوال مطرح می‌شود که چرا خودروساز تصمیم به خروج این خودروی پرطرفدار گرفته است؟
در ابتدای گزارش، سه‌سناریو برای خروج ۲۰۶ از خط تولید عنوان شد. این در شرایطی است که سناریوی سوم مبنی بر زیان تولید این خودرو به‌واسطه قیمت‌گذاری بیش از سناریوهای دیگر میتواند در این تصمیم ایرانخودرو دخیل باشد. اصرار بر قیمت‌گذاری دستوری و پاس‌کاری تعیین قیمت بین مراجع مختلف، خودروسازی کشور را دچار سردرگمی کرده است. این در شرایطی است که تولید با ضرر نیز سبب زیان انباشته در شرکت‌های تولیدکننده شده است. عرضه خودرو در بورس‌کالا دست‌اندازی برای رشد زیان خودروست، این در حالی است که حالا صدای مخالف زیادی از سوی مجلس و شورای رقابت برای این نوع عرضه شنیده می‌شود.
مدیرعامل ایرانخودرو یکشنبه در نشست مطبوعاتی خود به این نکته اشاره کرد که با عرضه خودرو در بورس، زیان تولید قدم به قدم کاهش یافته و حتی تولید برخی از محصولات سودآور شده است. با این حال ظاهرا برخی مخالف سودآوری خودروسازان هستند و به انحای مختلف در پی سنگ‌اندازی در عرضه شفاف خودرو هستند. حالا نیز شورای رقابت قد علم کرده و به‌رغم مخالفت خودروسازان، دستورالعملی را برای قیمت‌گذاری خودرو تدوین کرده است. اینکه عنوان می‌شود خودروساز در پی تست مسیرهایی برای جبران زیان‌دهی برخی از محصولات خود است، بهطور حتم به سیاست‌های پوپولیستی سیاستگذار برمی‌گردد که با نادیده گرفتن ضرر خودروساز از تبعات اجتماعی رشد قیمت واهمه دارد.
پژو برگشت
در مدت زمان کوتاهی پس از انتشار خبر توقف پژو ۲۰۶، ایرانخودرو به‌سرعت اقدام به حذف خبر خود از ایکوپرس (سایت خبری ایرانخودرو) کرد و قائم‌مقام اجرایی این شرکت نیز در نشست روز یکشنبه این شرکت با خبرنگاران به توضیحاتی در مورد لغو تولید پژو پرداخت. اما نکته‌ای که برخلاف خبر ارسالی ایکوپرس، پورمجیب بر آن تاکید داشت، بازگشت دوباره ۲۰۶ با وقفه و زمانی نامعلوم بود. وی در این نشست با تاکید بر اینکه توقف تولید محصولات خانواده پژو ٢٠۶ به معنای توقف کامل نیست، اظهار کرده که توقف تولید پژو به معنای توقف کامل و خداحافظی و حذف آنها از سبد محصولات این شرکت نیست؛ ما مجبور بودیم که در جهت تطابق این خودروها با استانداردهای جدیدی که سازمان ملی استاندارد به خودروسازان برای اعمال ابلاغ کرده است، تا زمانی که امکان این تطبیق استاندارد ممکن باشد، دست نگه داریم؛ چرا که به زمان نیاز داشتیم.
سازمان ملی استاندارد در دولت سیزدهم تاکید زیادی بر اجرای استانداردهای ۸۵گانه خودرویی دارد و در این زمینه فشار زیادی بر اجرای این استانداردها به خودروسازان تحمیل کرده است. پورمجیب همچنین اذعان کرده که با توجه به اینکه از ابتدای فروردین‌ماه امکان تحقق پروژه‌‌‌های مرتبط با خودروی ٢٠۶ وجود نداشت، توقف مقطعی تولید در نظر گرفته شد. بنابراین زمانی که تطابق استانداردی محقق شود، محصولات ٢٠۶ به سبد محصولات ایرانخودرو بازمی‌گردد. اظهارات قائم‌مقام اجرایی این شرکت در شرایطی است که وی زمان دقیقی برای بازگشت ۲۰۶ آن هم بعد از استاندارد‌سازی نداده است. اما سوال دیگری که در این نشست مطرح شد، چرایی استفاده از برخی قطعات ۲۰۶ بر پلتفرم خودروی ۲۰۷ و عرضه در قالب پژو ۲۰۷ تیپ۵ بود.
آنچه مشخص است نصب برخی قطعات ٢٠۶ روی نسخه پایه ٢٠٧ با حذف برخی قطعات و جایگزینی با قطعات ٢٠۶ و استفاده از فریم داخلی ٢٠۶ برای ٢٠٧ که میتواند قیمتی میان این دو (٢٠۶ و ٢٠٧ پایه) باشد ظاهرا مورد توجه ایرانخودرو بوده است. در این زمینه پورمجیب توضیح داده که با توجه به برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌ها و ذائقه مشتریان در تنوع محصولات و همچنین بحث قیمت خودروها، سیاست واریانت در خودروسازی‌‌‌ها یک سیاست درونی است و ما نیز با توجه به برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌هایی که با سازمان فروش صورت گرفت و با توجه به ذائقه و تنوع مورد انتظار مشتریان، این امکان را فراهم کرده‌‌‌ایم که خودروها با واریانتهای قیمت‌های فروش به برنامه فروش تبدیل شود.
پورمجیب تاکید کرده که این امر به آن معنا نیست که بخواهیم به واسطه حذف آپشنی از خودرو، محصولی جدید تولید کنیم؛ بلکه متناسب‌‌‌سازی صورت می‌گیرد تا برخی واریانت‌‌‌ها را متناسب با نیاز مشتریان خاص داشته باشیم، همچون اتفاقی که برای ٢٠۶ افتاده یا عرضه دناپلاس‌ها که در بورس با تمرکز کاسه‌‌‌ای اتفاق افتاد. این موضوع در خودروسازان خصوصی نیز رخ می‌دهد و به معنای تقلیل ویژگی‌‌‌ها و آپشن‌‌‌ها برای کاهش قیمت نیست. قائم‌مقام ایرانخودرو در ادامه توضیحات خود به این نکته نیز اشاره داشت که چنانچه به صورت کامل یک ویژگی یا آپشنی را حذف می‌‌‌کردیم که به‌واسطه کسری قطعه یا کاهش هزینه بود، می‌شد گفت که تقلیل صورت گرفته است؛ اما اکنون که همزمان با تیراژ بالا، واریانتهای مختلفی داریم که بتوان هم ترمز کاسه‌‌‌ای و هم ترمز دیسکی بنا به سلیقه مشتری استفاده کرد، حق انتخاب به مشتری براساس قیمت می‌دهد، بنابراین از روی ناچاری تقلیلی صورت نگرفته است که قیمت پایین بیاید. همزمان واریانتهای مختلفی داریم، همراه با تیراژ بالا، تمام آپشن‌‌‌های مدنظر مشتریان در قالب واریانتهای مختلف خودروها موجود هستند تا مشتری انتخاب کند.
۲۰۶ چه زمانی پرطرفدار شد؟
همان‌طور که در ابتدای گزارش عنوان شد ۲۰۶ یکی از محبوب‌‌‌ترین هاچ‌بک‌های بازار ایران به شمار می‌رود که باوجود افزایش قیمت و کاهش کیفیت آن در سال‌های اخیر همچنان با تقاضای بالا مواجه بوده است. این خودرو همچنین در زمره محصولات پرفروش و پرطرفدار فرانسه بوده است. این خودرو از اوایل دهه ۸۰ شمسی در کشورمان در حال تولید است. پژو ۲۰۶ در سرزمین مادری خود، یعنی فرانسه، بهطور رسمی در تاریخ ۱۰ سپتامبر سال ۱۹۹۸ میلادی، متولد شد و تا سال ۲۰۱۰ میلادی هم در مدار تولید بود. البته با احتساب زمان تولید مدل ۲۰۶ پلاس، این تاریخ تا دوسال دیگر هم ادامه یافت که در جای خود رکورد به‌‌‌حساب می‌‌‌آید و دلیل اصلی این امر را هم تنها می‌‌‌توان در میزان فروش بالای آن جست‌وجو کرد؛ امری که حتی تا آخرین روزهای حیاتش، کم‌وبیش برقرار بود.
