مذاکره وزرای خارجه چین و آمریکا پنج ساعت طول کشید
پرسروصداترین دیدار گروه ۲۰
«مایکل کراولی»، «استیون ارلانگر» و «کاترین پورتر» در گزارش ۹ ژوئیه در نیویورکتایمز نوشتند، روز شنبه ۱۸ تیرماه، نبرد در اوکراین به یک جبهه ژئوپلیتیک تبدیل شد؛ زیرا بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا همتای چینی خود را تحت فشار گذاشت تا در برابر جنگ روسیه «ایستادگی کند». به نوشته این گزارشگران، این نشست آزمونی برای تلاش دولت بایدن برای پیگیری اهداف متضاد در سیاست خارجی است. یکی از اهداف آمریکا، تقویت اتحاد برای محدود کردن چین است. بیش از یک هفته پیش، این کشور با موفقیت در بیانیه ماموریت ناتو چین را بهشدت سرزنش کرد، سیاستهای این کشور را «قهرآمیز»، عملیات سایبری آن را «بدخواهانه» و لفاظیهای آن را «مقابلهآمیز» توصیف کرد. با این حال، آمریکا در این اجلاس یک هدف دیگر هم داشت: تلاش جهانی برای تنبیه مسکو به خاطر حمله به اوکراین؛ هدفی که بدون همکاری چین و کشورهایی مانند هند، برزیل و عربستان سعودی شانس کمی برای موفقیت دارد.
به نوشته «کراولی- ارلانگر- پورتر» در این نشست پنج ساعته که یک روز پس از نشست وزرای خارجه گروه ۲۰ در جزیره بالی برگزار شد، بلینکن بر موضوعات مورد علاقه مشترک با پکن از جمله تغییرات آب و هوایی و سلامت جهانی نیز تاکید کرد و در عین حال نگرانیهای آمریکا را درباره همسویی چین با روسیه هم مطرح کرد. پس از آن، بلینکن در صحبت با خبرنگاران، ادعاهای چین مبنی بر بیطرفی در جنگ روسیه و اوکراین را غیرقابل قبول خواند. بلینکن با استفاده از عنوان رسمی وزیر خارجه چین، وانگ یی گفت: «من سعی کردم به این مشاور دولتی بگویم که این واقعا لحظهای است که همه ما باید در برابر آن بایستیم» تا حمله روسیه را محکوم کنیم. بلینکن با اشاره به اینکه شی جین پینگ، رهبر چین در اعلامیه خود در ماه فوریه بر شراکت با همتای روس خود پایبند بوده است، گفت: «من با این مساله شروع میکنم که بیطرف بودن درباره این حمله بسیار سخت است.»
وزارت خارجه چین هم در بیانیهای بهشدت به اظهارات بلینکن پاسخ داد و از ایالات متحده خواست که از حمله به سیستم سیاسی چین و کاربست استراتژیهای مهار دوران جنگ سرد خودداری کند. وی همچنین از واشنگتن خواست تا تعرفههای گمرکی بر محصولات چینی را حذف و تحریمها علیه شرکتهای چینی را متوقف کند. وانگ با تکرار شکایتهای مکرر کرملین درباره «روسهراسی» گفت: «بسیاری از مردم بر این باورند که ایالات متحده از چین هراسی رو به رشد رنج میبرد. اگر اجازه داده شود که این مفهوم «تهدید در حال گسترش» همچنان رشد کند، سیاست ایالات متحده درباره چین به زودی به بنبست گریزناپذیر تبدیل خواهد شد.»
این در حالی است که روز جمعه هم در نشستی پشت درهای بسته در بالی سیل انتقادات بهدلیل حمله روسیه به اوکراین روانه مسکو شد و باعث شد وزیر خارجه روسیه این نشست را ترک کند. بلینکن در این اجلاس از دیدار دوجانبه و مستقیم با لاوروف اجتناب کرده و در عوض مسکو را به ایجاد یک بحران جهانی غذا متهم کرد و از روسیه خواست اجازه از سرگیری صادرات غلات از بنادر اوکراین را بدهد. وزیر امور خارجه آمریکا گفت: واشنگتن «هیچ نشانهای» از تمایل روسیه به گفتوگو درباره حمله به اوکراین ندید. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز جمعه پس از آنکه آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان از حمله روسیه به اوکراین انتقاد کرد، از جلسه خارج شد. او کمی بعد این بار پیش از آنکه دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین به صورت مجازی در این نشست شرکت کند، مجددا جلسه را ترک کرد.
بلینکن گفت: «توافق قدرتمندی در جریان بود و روسیه دچار انزوا شده بود، همانطور که در موقعیتهای متعدد دیگری نیز از آغاز حمله به اوکراین منزوی ظاهر شده است.» این دیپلمات ارشد آمریکا گفت: در واقع، لاوروف زودتر از موعد این نشست را ترک کرد، شاید به این دلیل که این پیام کاملا شفاف بود. او همچنین اعلام کرد که آمریکا ۳۶۰میلیون دلار دیگر در قالب کمکهای بشردوستانه (غذا، آب شرب، کمکهای اضطراری و پناهگاه) از اوکراین حمایت میکند. لاوروف نیز پیش از این اجلاس به خبرنگاران گفته بود که برای گفتوگوی دوجانبه «به دنبال واشنگتن نخواهد دوید». وزیر خارجه روسیه گفت: «این ما نبودیم که ارتباطات را قطع کردیم، آمریکا این کار را کرد.»