اهدافی که محمد بن سلمان از «قلع و قمع»ها دارد

در عربستان همه چیز غافلگیرکننده است. از زمانی که ملک‌سلمان روی کار آمده رویکرد «محتاطانه» در عربستان در «صندوقچه» گذاشته شده و به داخل اتاقی تاریک منتقل شده است. در عوض، رویکرد «سلمان- محمد» یک رویکرد «تهاجمی» است که میانه‌ای با رویکرد اسلافش ندارد. روزنامه «الرای الیوم» معتقد است اصلاحات سلمان تماما «غافلگیرکننده» است.

به گزارش اقتصادنیوز، از صدور فرمان رانندگی برای زنان و حضور آنان در استادیوم‌ها گرفته تا تشکیل ناگهانی کمیته مبارزه با فساد و دستگیری شاهزادگان و فعال اقتصادی و کارآفرینان. «ناگهانی» از این جهت که به نوشته اسکای نیوز «ترکی الشیخ»، رئیس ورزش عربستان و مشاور دفتر پادشاهی، در توییتر خود خبری داد که همه را شوکه کرد. او نوشت: «صبح روز یکشنبه هیچ‌کس جان سالم به در نخواهد برد.»

 

رویترز معتقد است سلمان و پسرش محمد با انجام این اصلاحات ظاهرا چند هدف در سر دارند و می‌خواهند با یک تیر چند نشان بزنند:

 

الف) گام اول حذف مخالفان است. در واقع، این حذف چند هدف دارد: در صورتی که سلمان به هر دلیلی بمیرد، راه برای سلطنت محمد هموار می‌شود و او بدون «مخالف بانفوذ» می‌تواند اداره امور را در دست بگیرد. دیگر آنکه، با حذف مخالفان محمد با فراغ بال بیشتری می‌تواند برنامه اقتصادی بلندپروازانه خود را پی گیرد. هدف این برنامه جذب سرمایه‌گذاری بیشتر و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این پادشاهی است. به گفته ناظران، هدف دیگر از این تسویه‌حساب سیاسی-اقتصادی این است که برخی پیمانکاران نزدیک به شاهزاده‌های رقیب از گردونه حذف شده و پروژه‌های زیرساختی به نزدیکان محمد ‌برسد. به این ترتیب، هم نفع اقتصادی نصیب فرزند سلمان می‌شود، هم پروژه‌ها را با سهولت کمتری به هر کس که بخواهد می‌دهد.

 

ب) بازسازی کابینه همچنین به تقویت کنترل محمد بن‌سلمان کمک می‌کند زیرا به این وسیله نیروهای مخالف کنار زده شده و نیروهای حامی محمد روی کار می‌آیند. مهم‌ترین رقیب محمد به گفته رویترز، شاهزاده متعب بود که روزگاری چشم به تاج و تخت دوخته بود اما با روی کار آمدن محمد بخت تاج و تخت از او گرفته شد. به این ترتیب، مقرن که فرمانده گارد ملی بود و یکی از ارکان قدرت در امنیت داخلی محسوب می‌شد از کار برکنار و دست محمد در امور امنیتی بازتر می‌شود.

 

ج) افراد نزدیک به محمد بن‌سلمان بر این باورند که این حرکت در راستای طرح محمد بن‌سلمان برای گفت‌وگو با افکار عمومی و انعکاس جدیتش در تقویت سیستم «شفاف‌سازی مالی» در عربستان است. با این حال، «پاتریک» در نیویورک‌تایمز می‌نویسد که این دستگیری‌ها جدیدترین اقدام برای تحکیم قدرت محمد بن‌سلمان است که در ۳۲ سالگی حرف آخر را در امور نظامی، سیاست خارجی، اقتصادی، سیاست‌های اجتماعی و ... می‌زند. پاتریک می‌نویسد؛ با اوج‌گیری قدرت محمد جوان، شایعاتی مبنی بر مخالفت در میان شاهزاده‌های سعودی شنیده شد. پادشاه عربستان برای تقویت قدرت فرزندش هر آنچه در توان داشته و دارد را به‌کار می‌گیرد تا مخالفی بر سر راه پسر نماند.