دانشمندان مدت‌هاست که موش‌های صحرایی برهنه (Naked mole rat) را زیر نظر دارند. این موش‌های بی‌مو که پوستی صورتی‌رنگ و چروکیده و دندان‌هایی بلند دارند؛ اغلب برای نمایش هیولاهای باستانی در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی استفاده می‌شوند؛ اما ویژگی‌های زیستی آن‌ها منحصربه‌فرد است. محققان در پژوهش تازه‌ای که روی زندگی هزاران موش کور برهنه انجام شده است، کشف کرده‌اند که با افزایش سن این موجودات، تغییری در احتمال مرگ آن‌ها ایجاد نمی‌شود.

پژوهشگران پیش از این هم متوجه شده بودند که طول عمر آن‌ها بسیار بیشتر از چیزی است که از جثه یک جونده کوچک انتظار می‌رود. موش‌ها در محیط غیرطبیعی می‌توانند تا ۴ سال عمر کنند؛ به همین ترتیب، موش‌های صحرایی برهنه با توجه به جثه‌شان نباید بیشتر از ۶ سال زندگی کنند، اما می‌بینیم که آن‌ها به‌راحتی بیش از ۳۰ سال عمر می‌کنند و حتی موش‌های صحرایی برهنه مؤنث، در این سن هم قادر به تولیدمثل هستند.

«روشل بوفنستین» (Rochelle Buffenstein) زیست‌شناسی که پژوهش اخیر را هدایت کرده؛ بیش از ۳۰ سال از عمر خود را صرف مطالعه و جمع‌آوری اطلاعات بسیار باارزش در مورد این جانوران کرده است. او که برای یکی از شرکت‌های زیرمجموعه گوگل کار می‌کند، توضیح می‌دهد که موش‌های صحرایی برهنه «قانون گومپرتز» (Gompertz law) را به‌راحتی نقض می‌کنند.

قانون ریاضی گومپرتز توضیح می‌دهد که احتمال مرگ پستانداران با افزایش سن به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند. برای مثال، احتمال مرگ انسان‌های بالا ۳۰ سال، هر ۸ سال یک‌بار، دو برابر می‌شود.

بوفنستین متوجه شد که این روند در مورد موش‌های صحرایی برهنه صدق نمی‌کند. او حساب کرد که احتمال مرگ این جانوران پس از رسیدن به سن بلوغ در ۶ ماهگی، تقریبا معادل یک روی ۱۰هزار (یک‌صدم درصد) است و با گذشت زمان، تغییر چندانی نمی‌کند.

مطالعات نشان داده‌اند که دی‌ان‌ای این جانوران بسیار فعال است و همین‌طور، سطوح بالایی از پروتئین‌های شپرون در بدن آن‌ها وجود دارد. این پروتئین‌ها به تاشدن کووالانسی پروتئین‌های دیگر کمک می‌کنند.

با وجود یافته اخیر، برخی دانشمندان معتقدند نباید در مورد این اعداد و ارقام با اطمینان اظهارنظر کرد، زیرا بیشتر حیوانات موردنظر در این تحقیق یا طی آزمایش‌های مختلف کشته شده یا به آزمایشگاه‌های دیگر منتقل‌شده‌اند و درنهایت، تنها ۵۰ سر از این جانوران بیش از ۱۵ سال زنده مانده‌اند. پیرترین موش صحرایی برهنه در آزمایشگاه بوفنستین هم در حال حاضر ۳۵ سال سن دارد.

این احتمال وجود دارد که فرایند پیر شدن در این حیوانات، بسیار دیرتر از پستانداران دیگر آغاز می‌شود و راز طول عمر غیرعادی این جانوران در این موضوع پنهان شده باشد؛ بنابراین هنوز برای اعلام اینکه موش‌های صحرایی برهنه عمر جاودان دارند، کمی زود به نظر می‌رسد.


 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.