خیلی از مغازه‌داران می‌گویند شاخه‌های درختان جلوی ویترینشان را می‌گیرد و فروش‌شان را کم می‌کند؛ همین نگاه مثلا میان پاساژداران و صاحبان بوتیک‌های خیابان ولیعصر، ریشه بسیاری از چنارهای کهنسال و قطور را خشکاند. حالا نام بندرترکمن در غرب استان گلستان برای ایده شهرداری روی زبان‌ها افتاده، چون مغازه‌دارانی که تا سه‌سال از درختان کنار محل کسب خود مراقبت کنند، یک‌سال از پرداخت عوارض معاف می‌شوند.

در طول دوهفته گذشته هزاران نهال جوان در معابر شهری بندر ترکمن غرس شد و شهرداری در فراخوانی عمومی آمادگی‌اش را برای تنظیم تفاهمنامه برای هریک از کسبه‌ای که بخواهند از این نهال‌ها مراقبت کنند، اعلام کرد.

بندر را سبز می‌کنیم

تصمیم شهرداری بندر ترکمن درحالی است که محصول عملکرد شهرداری‌ها در سال‌های اخیر، کاستن از سهم شهروندان از فضای سبز، تبدیل باغات به پاساژها و قطع درختان به بهانه‌های مختلف بوده است. بندرترکمن با بیش از ٨٠‌هزار نفر جمعیت، یکی از مناطق گردشگرپذیر گلستان است که فضای سبز کافی ندارد. «محمود کم»، شهردار بندرترکمن که سه‌ماهی است در این سمت فعالیت می‌کند، به «شهروند» می‌گوید تا امروز هفت‌هزار نهال در بندر ترکمن کاشته‌اند و با فراخوانی که داده‌اند، منتظرند تا گروه‌های مختلف کسبه برای ثبت‌نام راهی شهرداری شوند.

او می‌گوید: «مقدمات قانونی و لایحه‌ای را درباره این موضوع به شورای شهر بندرترکمن دادم و مذاکرات اولیه خیلی زود نشان داد که آنها پذیرفته‌اند و از طرح استقبال می‌کنند. طرح تصویب شد و براساس آن صاحبان مغازه‌های این شهر با مراقبت از درختان غرس‌شده در مجاورت مغازه‌های خود، مشمول یک‌سال معافیت از پرداخت عوارض کسب خواهند شد. تأیید سلامت درختان مراقبت‌شده هم از طرف کارشناسان فضای سبز انجام می‌شود. این تصمیمی برای تشویق مردم و به‌ویژه کسبه به کاشت درختان است.»

به ‌گفته کم، درختکاری در این سطح برای بندر مهم است، چون این شهر در منطقه گرمسیری است و قرارگرفتنش در کنار دریا، تحمل گرمای تابستان را خیلی سخت‌تر می‌کند: «هفت‌هزار نهال کاشته‌ایم و این کار را ادامه خواهیم داد تا کل شهر سبز شود اما بعد از کاشت هم اگر کسی اعلام کند که در مسیر نهال‌کاری مغازه و کسب‌وکاری دارد، باید به شهرداری بیاید و بعد از شناسنامه‌دارکردن درخت، قراردادی ببندد. فکر می‌کنم استقبال خیلی هم خوب باشد.»

کم، پیش از این ٦‌سال شهردار سیمین شهر، یکی از شهرهای جدید استان گلستان بوده و خودش در کاشت درختان پارک «قارقی» مشارکت داشته است: «خودم چکمه می‌پوشیدم و شبانه درختان را آبیاری می‌کردم. این پارک آن‌قدر پردرخت شده که مردم برای مراسم عروسی‌شان می‌آیند آن‌جا عکس می‌گیرند. همیشه می‌خواستم در بندرترکمن که فضای سبز کافی ندارد، برنامه برای کاشت درخت داشته باشم و این کار حالا درحال انجام است.»

شهردار بندرترکمن می‌گوید؛ همه کارها را با هماهنگی اداره‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست انجام داده‌اند: «نهال‌های کاشته‌شده، اغلب سنجد تلخ و توت بی‌ثمر هستند. زمین‌های این‌جا کمی شوره‌زار است و برحسب موقعیت جغرافیایی این درخت‌ها شناسایی و تأیید شده‌اند.»

او ادامه می‌دهد: «نمی‌شود همیشه در برنامه‌ها به فکر درآمد باشیم. به درختان احتیاج داریم، چون علاوه بر شهرهای جنوبی، مناطقی مثل استان گلستان هم ممکن است روزی به مشکلی مثل ریزگرد دچار شود. می‌خواهیم از اتفاق این‌چنینی پیشگری کنیم. علاوه بر این، مهم است که فضای شهری برای شهروندان و گردشگران دلنشین باشد اما مهمتر از تمامی اینها، تعدیل‌کردن آب‌وهواست که درخت در آن نقش دارد. بندرترکمن شهری توریستی است که فضای سبز زیبنده‌ای نداشته و امیدوارم بتوانیم در حد توان برای افزایش سرانه فضای سبز شهروندان کاری کنیم. ما می‌خواهیم از این طریق کمبودها را جبران کنیم و مردم را هم مشارکت دهیم.»

با استقبال از طرح تازه شهرداری برای مشارکت‌دادن کسبه، بنا شده این برنامه گسترش پیدا کند و در سال‌های دیگر علاوه بر عوارض شهری، عوارض نوسازی هم برای کسانی که حواسشان به درختان جدید خیابان‌هاست، حذف شود. شهردار بندرترکمن می‌گوید، شهرداری برای کاشت نهال در هریک از معابر و مسیرهای مورد تقاضای مردم و کسبه، نهادها و ادارات دولتی در این شهر ساحلی آماده است.

کسبه به مراقبت از درختان تشویق شده‌اند

در روزهای منتهی به بهار، کسبه بندرترکمن به ماجرا علاقه‌مند شده‌اند و چند نفری از آنان بعد از فراخوان عمومی، برای ثبت‌نام به شهرداری رفته‌اند. منیره قلی‌پور، یکی از فعالان محیط‌زیست بندرترکمن از استقبال شهروندان این‌طور می‌گوید: «چندین مغازه را دیدم که در شهر مشغول کاشت نهال شده‌اند و دورش حصارهای توری و فنس کشیده‌اند. شاید نخستین جرقه تشویق مردم به این کار بعد مالی ماجرا بوده باشد اما مطمئنا بعد از این همه نسبت به فضای سبز احساس نیاز می‌کنند و به حذف درختان راضی نمی‌شوند.»

او ادامه می‌دهد: «بندرترکمن با این‌که آب و هوای خوبی دارد اما آنقدرها سبز و پردرخت نیست. حالا با این تصمیم روزنه امیدی ایجاد شده تا ما هم شهر سبزی داشته باشیم. این‌جا بندر کوچکی است که همیشه پیش از نوروز مثل تمام کشور در آنها نهال پخش می‌شود اما تشویق کسبه‌ای که خیلی به حفظ درختان میلی ندارند، کار تاثیرگذاری است.»

عبداالناصر پناهی، مسئول واحد فضای سبز شهرداری بندرترکمن هم به «شهروند» می‌گوید: «لازم است که همزمان با درختکاری و تشویق مردم و استقبال کسبه، فرهنگ‌سازی هم درباره نیاز ما به طبیعت انجام شود. کسبه معمولا توجهی به درخت ندارند و بیشتر آن را مزاحم می‌دانند، می‌گویند جلوی ویترین ما را می‌گیرد. برای همین واکنش آنها دربرابر درختکاری آن هم جلوی مغازه‌شان یا مخالفت با کاشت است یا قطع درخت و در بعضی مواقع خشکاندن آن. حالا امیدواریم این طرح باعث تکاپویی میان مردم شود و در فضای سبز شهری هم تاثیری بگذارد.»

او خبر می‌دهد که قرار است تا چهار‌هزار درخت دیگر هم در بندرترکمن کاشته شود: «تا عید دوهفته‌ای وقت است و باز هم برنامه کاشت داریم. اگر مردم استقبال کنند، در اختیارشان می‌گذاریم. درحال حاضر گروهی از کسبه ثبت‌نام کرده‌اند اما کار شناسنامه‌دارکردن را کم‌کم انجام می‌دهیم. کسبه‌ای که می‌خواهند بکارند، می‌توانند از ما تحویل بگیرند و بعد از سه‌سال بررسی می‌کنیم و درصورت مراقبت خوب آنها در نهال، یک‌سال از عوارض شهری آنها را کسر می‌کنیم. این طرحی است که آینده خوبی دارد و هدف ما بیشتر نگهداری این درختان است.»

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.