ضرورت تغییر نگاه به مصرف انرژی
صادق گودرزی، مدیرعامل شرکت سیمان فراوران گرمسار به خبرنگار «دنیایاقتصاد» میگوید: انرژی و کار از یک جنس و ماهیت هستند کمااینکه واحد سنجش هر دو ژول است. هنگامیکه انرژی و کار به عنوان دو انتخاب به جامعه عرضه میشود کاملا طبیعی است که جامعه آن را که ارزانتر و آسانتر است، انتخاب کند. از قضا در جامعه ما انرژی هم ارزان است و هم در دسترس. بهاین معنا که وضعیت به گونهای پیش رفته که شاهد رانت قانونی انرژی در بخشهای مختلف هستیم که در کشور ما از آن به یارانه انرژی تعبیر میشود. به همین دلیل بسیاری از بخشهای تولیدی به جای نوآوری و تولید، با استفاده از این انرژی ارزان کسب سود میکنند، در حالی که چرخه اقتصادی، زیستمحیطی، اجتماعی و فرهنگی جامعه را دچار مشکلات عدیدهای کرده است. وی با بیان اینکه مدیریت انرژی حلقه واسط تمام صنایع در کشور است، میافزاید: واقعیت این است که انرژی ارزان، کار مورد نیاز برای توسعه کشور را تحتالشعاع قرار داده است. امروزه بخش تحقیق و توسعه با وجود انرژی ارزان برای شرکتها بیمعنا شده و حتی فرصتهای شغلی در رقابت با این انرژی ارزان از بین میروند. به طور مثال امروز صنعت ساختمانسازی ما در بخشهای مختلف با استفاده از انرژی ارزان اقدام به تولید مصالح سنگین و انرژیبر میکند که این اتفاق به نوبه خود اتفاقات بعدی مانند اتلاف انرژی در بخش حمل و نقل و همچنین اتلاف انرژی برای سرمایش و گرمایش ساختمانهای مسکونی را به همراه دارد. جالب اینکه همین ساختمان بعد از ۳۰ سال مجددا تخریب و باز با همان روش انرژیبر، در طبقات بیشتر ساخته میشود.
گودرزی ادامه میدهد: با لحاظ کردن قیمت ارزان انرژی، عایقسازی ساختمانها در ایران در مقایسه با انرژی که از طریق اجرای آن صرفهجویی میشود، گران است و صنعت عایقسازی که میتواند خود محرک اقتصادی شود با انرژی ارزان سرکوب میشود. در واقع این ارزانی راه را بر هرگونه نوآوری و اختراع میبندد؛ یادمان باشد که رشد صنعت و مدرن شدن آن با بخشنامه و دستورالعمل شدنی نیست. کما اینکه صنایع مختلف در کشورهای توسعه یافته از جمله صنعت خودرو در غرب مطابق بخشنامههای دولتی موظف به تولید تکنولوژی موتورهای هیبریدی نشدند. بلکه دولت تنها با قیمتگذاری مناسب انرژی و وضع قوانین محکم زیستمحیطی صنعت را به طور غیرمستقیم به سمت تولید فناوری سوق داده است.
وی خاطرنشان میکند: در برههای از زمان به خاطر نوپا بودن صنعت باید دولت به بخش صنعت یارانه انرژی پرداخت میکرد، اما امروز وضعیت به کلی متفاوت است اما بسیاری از صنایع ما بدون توجه به میزان مصرف انرژی و نیاز جامعه به تولید مشغولند. نگاهی به میزان یارانه ای که دولت به این صنایع میدهد، نشان میدهد که اگر به جای صادرات محصولات آنها همان انرژی ارزان را صادر کنیم، برای کشور به مراتب ارزآوری بیشتری خواهد داشت.
گودرزی با بیان اینکه بدون تغییر نگاه به انرژی نمیتوان اقتصاد ایران را بر پایههای استوار بنا نهاد، میافزاید: اگر امروز موفق به اصلاح و تغییر نگاه به انرژی نشویم، فردا بسیار دشوارتر خواهد بود. انرژی ارزان رفتار سهلانگارانه را در جامعه اشاعه داده و هزینه تصمیمهای غلط را در جامعه کاهش میدهد. باید بپذیریم خشت اول اقتصاد (قیمت انرژی) در ایران کج بنا نهاده شده است و اجزای آن برای جبران ناترازی در خشت اول آن کج و آشفتهوار روی هم قرار گرفتهاند.