راهکارعملیاتی حل معضل ناترازی انرژی
برق: ما در ساعتهایی از روز در تابستان با کسری برق مواجه میشویم اما در ماههای سرد سال صادرکننده برق هستیم. معمولا از ساعت ۱۱ صبح تا ۱۰ شب مصرف برق از تولید پیشی میگیرد و ما در این ساعات در پیک مصرف حدود ۱۰هزار مگاوات کسری تولید برق داریم.
راهکارهای پیشنهادی عبارتند از:
- تصویب مقررات لازم جهت جایگزینی هر چه سریعتر کولرهای رتبه A با کولرهای پرمصرف( حدود ۳۰درصد برق تولیدی کشور تابستانها در کولرهای غالبا پرمصرف و رتبه انرژی کم مصرف میشود. با جایگزینی کولرهای پرمصرف با کولرهای کممصرف، میزان مصرف برق تا ۵۰درصد کاهش مییابد).
- تصویب قوانین و مقررات لازم جهت ایجاد جذابیت برای افزایش نصب پنلهای خورشیدی درون شهرها
- اختصاص وامهای ارزی و ریالی لازم برای تبدیل نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی و تصویب مقررات لازم به منظور ایجاد جذابیت اقتصادی جهت تسریع در تحقق هر چه سریعتر این هدف بزرگ.با تبدیل نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی راندمان نیروگاهها از حدود ۳۰درصد به ۵۵درصد ارتقا مییابد.
- استفاده از تمام توان رسانهای و تبلیغی و فرهنگسازی و... جهت فرهنگسازی مصرف بهینه برق و عدماستفاده از وسایل برقی غیرضرور در ساعتهای پیک مصرف برق و همزمان افزایش قیمت برق در ساعتهای پیک مصرف به منظور ایجاد محدودیت استفاده از وسایل برقی پرمصرف در ساعتهای پیک مصرف .
- تامین منابع ارزی و ریالی لازم و استفاده از فاینانس خارجی با تضمین بانک مرکزی جهت احداث حدود ۱۰گیگاوات نیروگاه تلمبهای ذخیرهای( هزینه احداث این نیروگاهها به نسبت نیروگاههای هستهای و حرارتی کمتر است. در این نیروگاهها در زمانهایی که برق مازاد در شبکه وجود دارد(۱۱شب تا ۷صبح) آب از حوضچه آب پایین کوه به حوضچه آب بالای کوه پمپ میشود و در ساعتهای پیک مصرف به داد شبکه توزیع برق میرسند. نمونه بسیار ارزشمند این نوع نیروگاهها نیروگاه تلمبهای ذخیرهای سیاه بیشه است) .
- استفاده از تمامی ابزار تشویقی و ابزار علمی و فنی جهت مدیریت مصرف برق.
- استانهای گرم حدود ۳۰درصد برق تولیدی کشور را در تابستان مصرف میکنند. پیشنهاد میشود بخشنامه لازم برای دورکاری حداقل ۷۰درصد کارکنان مناطق گرم استانهای خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان از ۱۵ تیر تا ۱۵ شهریور هر سال، تصویب و ابلاغ شود و مشوقهای لازم برای سفر ساکنان به مناطق معتدل تدوین شود.(بهرهوری کارکنان در ایران حدود ۲۵درصد است و با دورکاری و افزایش بهرهوری مشکلی در سازمانها و ادارات دولتی ایجاد نخواهد شد).
گاز: جایگزینی فیش گاز و برق با فیش انرژی، به این ترتیب مردم ترغیب میشوند به جای استفاده از بخاریهای گازی از بخاریهای برقی راندمان بالا برای گرم کردن خانهها استفاده کنند. این اقدام منجر به کاهش آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ به کمتر از نصف خواهد شد. در ماههای سرد سال بخاریهای گازی عامل اصلی آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ هستند. بخاری برقی چون هیچ آلودگی در خانه و شهر منتشر نمیکند و هیچ اکسیژنی از خانه مصرف نمیکند قابلیت بالایی برای صرفهجویی و استفاده بهینه در مصرف انرژی ایجاد میکند.
- افزایش سهم برق در تامین گرمایش خانهها به ۵۰درصد طی ۴ سال و کاهش سهم گاز به همین نسبت.
- جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی برای افزایش تولید در میادین مشترک.
- جذب سرمایهگذاری خارجی جهت اجرای پروژههای فشارافزایی در میدانهای گازی خصوصا پارس جنوبی.
- تصویب مقررات تشویقی و تنبیهی به منظور تبدیل نیروگاههای قدیمی با راندمان حدود ۳۰درصد به نیروگاههای سیکل ترکیبی با راندمان ۵۵درصد. به این ترتیب با همان میزان مصرف گاز، میتوان ۸۰درصد برق بیشتری تولید کرد.
- جایگزینی بخاریهای قدیمی با بخاریهای رتبه A . در صورت اجرای این طرح در سطح ملی مصرف گاز حدود ۲۰میلیون بخاری به نصف کاهش خواهد یافت و مصرف گاز خانگی در زمستان از ۶۰۰ میلیون متر مکعب در شبانهروز به حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون متر مکعب در شبانهروز خواهد رسید.
بنزین وگازوئیل: در اکثر کشورهای جهان سهم حملونقل عمومی در جابهجایی مردم ۶۰ تا ۸۰درصد است اما در ایران سهم حملونقل عمومی در جابهجایی مسافر حدود ۳۰درصد است به این سبب مصرف بنزین و گازوئیل به نسبت جمعیت بسیار بالاست. با افزایش سهم حملونقل عمومی به ۶۰درصد میزان مصرف بنزین و گازوئیل به کمتر از نصف وضعیت کنونی خواهد رسید ترافیکهای سنگین از بین خواهد رفت و تردد در خیابانها روان خواهد شد. راهکارهای تحقق این هدف عبارتند از:
- حمایت از شرکتهای حملونقل درون شهری برای خرید بیش از ۲۰هزار اتوبوس برقی و اتوبوسهای نسل جدید برای تهران و سایر شهرها( تهران و شهرهای اطراف نیاز به حدود ۱۰هزار اتوبوس جدید دارند)
- حمایت از شرکت متروی تهران و مترو سایر کلانشهرها جهت خرید حدود ۳هزار واگن مترو مورد نیاز تهران و شهرهای بزرگ با هدف افزایش سهم حملونقل عمومی در جابهجایی مسافر درون شهری از ۳۰درصد به ۷۰درصد.
- حمایت از سرمایهگذاران برای تامین ۳هزار واگن مورد نیاز شرکتهای ریلی مسافری.
- احداث ۳هزارکیلومتر خطآهن برقی پرسرعت.
- افزایش بهرهوری شبکه ریلی از حدود ۲۵درصد کنونی به دو تا سه برابر.
- افزایش میانگین سرعت قطارهای مسافری به ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت و قطارهای باری به ۴۰کیلو متر بر ساعت.
- تامین ناوگان هوایی مورد نیاز کشور و افزایش جابهجایی مسافر هوایی از۳۰ میلیون مسافر در سال به ۱۰۰میلیون در سال طی چهار سال آینده، ناوگان هوایی ترکیه سالانه ۲۰۰ میلیون مسافر جابهجا میکند.
در صورتی که جابهجایی مسافر هوایی از ۳۰میلیون به ۱۰۰میلیون مسافر برسد سالانه حدود یک میلیارد لیتر در مصرف بنزین صرفهجویی خواهد شد. و از کشته شدن هزاران نفر در جادهها جلوگیری میشود همچنین ازگرفتار شدن دههاهزار نفر به انواع مصدومیتهای دائمی چون قطع نخاع، قطع عضو و... در جادهها جلوگیری خواهد شد.
- برقی کردن ناوگان تاکسیرانی در شهرهای بزرگ.
- یکی از مشکلاتی که از جذابیت اتوبوسهای درون شهری میکاهد زمان طولانی رسیدن به مقصد به واسطه تعداد زیاد ایستگاههاست. لازم است که در کنار برنامه تامین ۱۰هزار اتوبوس مورد نیاز تهران دو نوع اتوبوس در مناطق فاقد BRT تردد کنند یکی اتوبوسهای معمولی که در همه ایستگاهها توقف میکنند و دیگری اتوبوسهای سریعالسیر که در ایستگاههای اندک تردد میکنند و میانگین زمان رسیدند به مقصد با آنها به نصف میرسد.
- توجه ویژه به توسعه شبکه مترو در مناطق دور از مرکز شهر از جمله اتصال سریع منطقه ۲۲ و شمال شرق تهران به شبکه مترو، در سایر شهرهای بزرگ دارای خطوط مترو نیز باید این استراتژی اجرایی شود. همچنین باید به هرطریق ممکن واگنهای مورد نیاز مترو تامین تا سرفاصله حرکت قطارها در ایستگاههای پر مسافر به سه دقیقه و در سایر مناطق به حداکثر ۵ دقیقه برسد.
- لازم است پارکینگ خودرو در نزدیکی ایستگاههای مترو در مناطق دور از مرکز شهر ایجاد شود تا مسافران بتوانند راحتتر از مترو استفاده کنند. همچنین باید خطوط تاکسی و اتوبوس جهت رساندن مسافران مناطق دور از مرکز شهر به ایستگاههای مترو راهاندازی شود.
- مصرف سوخت موتورسیکلت کمتر از نصف خودروهای شخصی است و فضایی که موتورسیکلت از جاده اشغال میکند یکسوم خودرو است؛ بنابراین لازم است خطوط ویژه موتورسیکلت در مناطق مختلف تهران ایجاد شود.