گروه مشاوره اقتصادی آکسفورد برای سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ پیش‌بینی کرد
تغییر پارادایم صنایع در ۲۰۲۱
تحقیقات گروه مشاوره اقتصادی دانشگاه آکسفورد نشان می‌دهد صنعت در جهان طی سال ۲۰۲۱ روندی متفاوت در پیش خواهد گرفت و دیگر به وضعیت قبل از پاندمی برنمی‌گردد. آمریکا تا پایان سال ۲۰۲۱ با رشد اقتصادی منفی دست و پنجه نرم خواهد کرد و بالعکس، چین و هند به رشدهای بالاتر از ۶ درصد دست می‌یابند. فناوری اطلاعات و ارتباطات همپای صنعت و تولیدات صنعتی رشد خواهد کرد و حتی از آن پیشی خواهد گرفت ضمن اینکه بخش استخراج‌کنندگان مواد خام اعم از نفت و زغال سنگ و... در رکود به کار خود ادامه خواهند داد. این پژوهش که طی روزهای گذشته روی وب‌سایت رسمی واحد بررسی‌های اقتصادی این دانشگاه قرار گرفته تاکید دارد از فصل سوم سال ۲۰۲۱ جهان به رشد اقتصادی مثبت برمی‌گردد و در پایان سال آتی نیز نرخ رشد اقتصادی به سطح ۵/ ۱ درصد خواهد رسید. این گزارش تصریح می‌کند صنعت و بخش‌های تولیدی پس از یک دوره رکود به شرایط رشد برگشته و با تحریک کل اقتصاد، در انتهای سال ۲۰۲۲ رشد احتمالی جهان را به ورای ۸/ ۴ درصد می‌رسانند. بخش املاک، مسکن، ساخت‌وساز و مستغلات یکی از مهم‌ترین صنایعی است که در نتیجه توجه به دیجیتالی‌شدن اقتصاد جهانی با کاهش شدید تقاضا روبه‌رو خواهد شد. زخم‌های پاندمی کاملا التیام نخواهد یافت، اما از محل دیجیتالی شدن اقتصاد، شاهد دامنه‌ای از شکوفایی در بخش‌هایی از اقتصاد جهان خواهیم بود.
بررسی تغییرات ارزش افزوده ۴۴ بخش اقتصاد طی یک دوره زمانی طولانی مابین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۹ نشان می‌دهد بهبود و احیای اقتصاد جهانی پس از کرونا ورای انتظارات معمول خواهد بود و جهان سریع‌تر از فضای پس از بحران مالی ۲۰۰۸ به دوره رونق بازمی‌گردد. این گزارش اذعان دارد با اینکه برخی از صنایع نظیر بخش نفت هرگز به وضعیت قبل از پاندمی برنمی‌گردند اما رشد سریع و بزرگ صنایعی نظیر دارو و پزشکی، خدمات مالی و تجارت الکترونیک کمک خواهند کرد تا تصویر اقتصاد و صنعت در جهان بازسازی شود. یکی از شکاف‌هایی که در فضای پساکرونا رخ خواهد داد، روند تحول در صنایع مختلف و استقبال از دیجیتالی شدن فروش و روباتیک شدن فرآیند تولید است که تاثیر آن بر همه بخش‌ها، صنایع و کشورها یکسان نخواهد بود. یک نکته البته انکارنشدنی است و آن اهمیت یافتن روزافزون تولید و مصرف انرژی پاک در جهان است که احتمالا به شکل پررنگی خود را در صنعت خودرو و تولید محصولات برقی و هیبریدی در سال ۲۰۲۱ نشان خواهد داد. این موردی است که احتمالا نه تنها بازار خودرو که زنجیره تامین سنتی این صنعت را به کل دگرگون سازد.
گزارش مرکز اقتصادی دانشگاه آکسفورد تاکید می‌کند که گرچه در دنیای پس از کرونا جهانی‌شدن کمرنگ می‌شود اما این به معنی خاموشی روند مذکور نیست. پیش‌بینی پژوهشگران در این گزارش این است که تولیدکنندگان با نزدیک کردن زنجیره تولید به بازارهای هدف، تغییراتی در سبک قبلی خود اعمال کنند. با این حال جهانی شدن همچنان با قوت بالا در منطقه آسیا پاسیفیک ادامه خواهد یافت. نگرانی در رابطه با صنعت گردشگری موضوعی است که به نظر می‌رسد در سال ۲۰۲۱ کماکان ادامه خواهد داشت و توریست‌ها همچنان در محدوده جغرافیایی سکونت خود به سفر می‌روند. به‌طور کلی در فضای پس از کرونا سفر هوایی بین‌المللی همچنان کمرنگ بوده و قادر نیست دوباره جایگزین نشست‌های آنلاین شود از این رو گردشگری کاری و تجاری نیز احتمالا چشم‌انداز شگفت‌انگیزی نخواهد داشت.
سرنوشت اقتصادهای بزرگ چه خواهد شد؟
چنان که پیداست، چین، هند و تا حدی کره جنوبی برندگان دنیای پساکرونا هستند. در عین حال آمریکا تا پایان سال ۲۰۲۱ در رکود باقی خواهد ماند و تنها در فصل اول سال ۲۰۲۲ است که دوباره به دوره رشد بازمی‌گردد. پیش‌بینی گروه مشاوران اقتصادی آکسفورد این است که ژاپن نیز وضعیت مشابهی داشته و همزمان با آمریکا به رونق می‌رسد. هرچند شرایط برای اتحادیه اروپا به نسبت بهتر است، بریتانیا به دلیل فشار همزمان برگزیت و کرونا کماکان در رکود باقی خواهد ماند و پیش‌بینی‌ها از تداوم وضعیت رشد منفی اقتصادی تا پایان سال ۲۰۲۲ حکایت دارد. این گزارش که پیش‌بینی نسبتا خوبی را برای بسیاری از اقتصادهای در حال ظهور نظیر برزیل، شرق اروپا و تایوان اعلام کرده، رشد اقتصادی جهان را در افق سال ۲۰۲۲ و فصل چهارم آن بیش از ۶ درصد اعلام می‌کند که عدد قابل توجهی است.
بازگشت رشد به بخش‌های خدمات، صنعت و کشاورزی
رشد بخش خدمات کمتر از بخش صنعت خواهد بود. با اینکه گزارش برای رشد تولید برخی کالاها نظیر مواد خام و استخراجی چندان وضعیت مثبتی پیش‌بینی نکرده اما رشد تولیدات واسطه‌ای اعم از فلزات، مواد پتروشیمی، شیمیایی و پلاستیک، چوب و سوخت‌های فسیلی و موارد مشابه را برای سال آینده در فصول چهارگانه بین ۱.۷ تا ۴.۵ درصد اعلام کرده است. بخش کشاورزی رشدی توام با نوسان داشته گرچه طبق پیش‌بینی گروه اقتصادی آکسفورد رشدی ۶/ ۴ درصدی را در فصل چهارم سال ۲۰۲۱ تجربه خواهد کرد. این بین با وجود اهمیت و ابعاد گسترده بخش خدمات، کمترین رشد متعلق به این بخش بوده و پیش‌بینی‌ها از رشد کمتر از ۱درصدی این بخش تا پایان سال ۲۰۲۱ حکایت دارد. به نظر می‌رسد بخش صنعت طی سالیان آتی موتور رشد اقتصاد جهان خواهد بود.
موتور رشد اقتصادی در جهان پساکرونا
همه چیز از بهبود سریع شرایط حکایت دارد. برخلاف دوره بحران مالی ۲۰۰۸ که بسیاری از صنایع تا مرز ورشکستگی حرکت کردند، در دنیای پساکرونا پیش‌بینی‌ها از بهبود صنایع تا دوبرابر سریع‌تر از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ حکایت دارد. در دوره فعلی تنها هتل داری و صنایع هوایی بودند که به شدت از پاندمی تاثیر پذیرفتند. به لطف کشف واکسن کرونا، احیای اقتصاد به ویژه در چین سرعت بسیار بالایی خواهد داشت، در عین حال بخش خدمات به دلیل ترس از احتمال ابتلای مجدد به کرونا، کماکان در بخش‌های مرتبط با گردشگری کند و آهسته بهبود می‌یابد. موتور رشد در بسیاری از اقتصادها در جهان پساکرونا اقتصاد دیجیتالی و روند رو به رشد تجارت الکترونیک است. موضوعی که احتمالا در فضای پس از غلبه بر پاندمی نیز رشد بالای فعلی خود را حفظ کند. در آینده به‌طور کلی سه بخش «فناوری اطلاعات و ارتباطات»،«قتصاد دیجیتالی» شامل صنعت مالی اعم از تامین‌مالی، «تجارت و پرداخت الکترونیک» و نیز «تولیدات صنعتی» موتورهای محرک رشد اقتصاد جهان هستند.
املاک، مستغلات و مسکن قربانی اقتصاد دیجیتالی
در نمودار مربوط به صنعت ساختمان می‌بینید که چگونه روند کلی حاکم بر بخش مسکن اعم از خانه و املاک و زمین و مستغلات در دوره کرونا روندی نزولی و رکودی را در پیش گرفته است. اقتصاد دیجیتالی که در نتیجه پاندمی به شدت رشد کرده منافع خود را به یکسان در جهان تقسیم نمی‌کند و در عین حال بر بازار املاک و مسکن تاثیر منفی خواهد گذاشت. البته این موضوع از ناحیه ساخت انبار و املاکی که به افراد امکان دپو کردن کالا را می‌دهند جبران خواهد شد؛ ولی به‌طور کلی نباید از بخش مسکن انتظار رشد بالایی را طی سالی‌های آتی داشت. یکی از دلایل این موضوع فضایی است که فروشگاه‌های آنلاین اشغال می‌کنند که به شدت کوچک‌تر از فضای فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای است.
حمل‌و‌نقل هوایی همچنان در کما
با اینکه حمل‌و‌نقل هوایی درون کشورها دوباره از میانه سال ۲۰۲۱ رشد خواهد کرد و به سطح پیش از پاندمی احتمالا برمی‌گردد ولی سفرهای بین‌المللی فعلا و تا افق پایان ۲۰۲۲ به وضعیت قبل بازنخواهد گشت. گزارش گروه مشاوره اقتصادی دانشگاه آکسفورد نشان می‌دهد تامین‌کنندگان قطعات برای تولیدکنندگان هواپیماهای بویینگ و ایرباس از این ناحیه متحمل ضررهای هنگفتی خواهند شد.
صنعت خودرو در آستانه یک تحول جدی
قطب‌های تولید خودرو در جهان را باید آلمان، ژاپن، آمریکا و چین دانست و ظهور اتومبیل‌های برقی و هیبریدی موجب شده تا صنعت خودرو در آستانه تحول جدی قرار گیرد. بزرگترین مصرف‌کنندگان این قبیل خودروها احتمالا در چین و اتحادیه اروپا باشند و رشد تقاضا به حدی خواهد رسید که یک سوم از کل تقاضای این دو بازار تا پایان سال ۲۰۲۱ به خودروسازان الکتریکی و هیبریدی می‌رسد. اتحادیه اروپا از همین حالا بودجه ۷۵۰ میلیارد یورویی را برای حمایت از حمل‌و‌نقل سبز آماده کرده است و انتخاب جو بایدن در آمریکا هم احتمالا این روند را تسریع خواهد کرد. گزارش گروه اقتصادی آکسفورد تاکید دارد که سال ۲۰۲۱ سال جهش سریع جهان در تولید خودروهای الکتریکی و هیبریدی و رشد سهم بازار آنها از ۱۱ درصد به ۱۷درصد کل بازار جهان است و این موضوع در حدی جدی است که کل زنجیره تامین صنعت خودروسازی احتمالا در معرض تغییر قرار خواهد گرفت. در واقع این گزارش تاکید دارد صنعت خودروسازی طی فصول سوم و چهارم سال آینده دوباره به رونق و رشد مثبت برگشته و در افق فصل چهارم ۲۰۲۲ رشدی ورای ۷درصد را تجربه خواهد کرد. این بازگشت سریع عمدتا ناشی از رشد شدید تولید و مصرف خودروهای برقی است که جغرافیای خودروسازی در جهان را دگرگون خواهد کرد. از این منظر سازندگان قطعات در ژاپن و آلمان فشار بسیار بالایی را به نسبت رقبا تحمل خواهند کرد. این موضوع در کنار مضراتی که برای اقتصاد جهان خواهد داشت، جریانی تازه از سود را برای بازیگرانی نوپدید ایجاد کرده و تقاضای جهانی برای مس را به شدت افزایش خواهد داد.
