بهرهبرداری از ۶/ ۲۷ میلیارد دلار پروژه در ایمیدرو تا ۱۴۰۸
ساماندهی معادن کشور در دولت سیزدهم
معاون وزیر صمت در ابتدای صحبت‌‌‌های خود گفت: ایمیدرو موفق به جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی به ارزش بیش از ۵/ ۹میلیارد دلار با اشتغال‌زایی بیش از ۲۳هزار نفر شده که تاکنون حدود ۹/ ۳میلیارد دلار از طرح‌‌‌ها تکمیل شده است. با استقرار دولت سیزدهم شاهد آغاز اقدامات اساسی در بخش معدن هستیم که از جمله آنها به مزایده گذاشتن ۵هزار و ۴۳۷پروانه اکتشاف، مجوز برداشت و معدن و شفاف‌‌‌سازی، حذف امضاهای طلایی و ساماندهی نظام حقوق دولتی معادن قابل اشاره است.رئیس هیات‌عامل ایمیدرو تصریح کرد: ارزش‌افزوده بخش معدن از زمستان ۱۳۹۹ تا بهار ۱۴۰۱ با رشد منفی مواجه بوده که بر اثر فعالیت دولت مردمی و اهتمام به احیا و فعال‌‌‌سازی ظرفیت‌‌‌های معدنی کشور، در تابستان ۱۴۰۱ و پس از ۶فصل، رشد ارزش‌افزوده بخش معدن به ۷/ ۰درصد و در پاییز ۱۴۰۱ با افزایش قابل‌توجه به ۶/ ۲درصد رسید. در سال ۱۳۹۹ حقوق دولتی وصول‌شده معادن ۶/ ۶هزار میلیارد تومان بود که این رقم در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به ترتیب به ۲/ ۱۹ و حدود ۳۸هزار میلیارد تومان افزایش داشته است. بنابراین، وصول حقوق دولتی معادن در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۹۰درصد و در سال ۱۴۰۱، افزون بر ۹۶درصد رشد داشته است.
افزایش تولید
موثقی‌‌‌نیا اضافه‌‌‌کرد: همچنین تولید انواع ماشینآلات معدنی و راه‌‌‌سازی در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ (در سال ۱۴۰۰ تعداد یک‌‌‌هزار و ۷۳۸دستگاه انواع ماشینآلات معدنی و راه‌‌‌سازی در کشور تولید شده که در سال ۱۴۰۱ به ۳هزار و ۵۰۰دستگاه افزایش یافته است) رشد حدود ۱۰۱درصدی داشته است. در دوسال اخیر تلاش‌‌‌های زیادی برای افزایش تولید در بخش معدن و صنایع معدنی انجام شده است. به‌عنوان مثال، در سال ۱۴۰۰ شاهد افزایش تولید در شمش آلومینیوم، کنسانتره سنگ‌آهن، گندله، کنسانتره مس و کاتد مس نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن بوده‌ایم. در سال ۱۴۰۱ نیز رشد تولید در شمش آلومینیوم، آهن اسفنجی، شمش فولاد، محصولات فولادی و کاتد مس ثبت شده است.او صحبت‌‌‌های خود را این‌‌‌گونه ادامه داد: در بخش اکتشاف نیز ایمیدرو دارای استراتژی‌‌‌های ویژه در راستای توسعه فعالیت‌‌‌های اکتشافی بوده و به این امر بودجه مشخصی تخصیص داده شده است، به گونه‌‌‌ای که عملکرد هزینه‌‌‌کرد اکتشاف در سال ۱۴۰۱، حدود یک‌‌‌هزار و ۲۲۵میلیارد تومان بوده است. همچنین در دوسال اخیر افزون بر ۲۴پروژه توسعه‌‌‌ای و زیرساختی حوزه معدن و صنایع معدنی با رقم سرمایه‌گذاری ۷۲۹ میلیون دلار به بهرهبرداری رسیده است. یکی از اقدامات ایمیدرو، احیا و فعال‌‌‌سازی معادن کوچک بوده که طی سال‌های اخیر به این مهم به‌طور ویژه پرداخته شده است.معاون وزیر صمت گفت: در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۷هزار و ۱۰۰معدن شناسایی و اولویت‌بندی و اقدام کلینیکی روی ۴۶۰معدن انجام شد، ۴۵۳معدن نیز احیا و فعال‌‌‌سازی شد. در سال ۱۴۰۱ نیز ۴۶بسته پیشنهادی سرمایه‌گذاری، نهایی و برای ۲۹۰معدن اقدامات احیا و توسعه انجام شد.
فعالیت ایمیدرو در حوزه فراسرزمینی
موثقی‌‌‌نیا ادامه‌‌‌داد: با توجه به بهبود تعاملات خارجی ایران در دولت سیزدهم و مذاکرات گسترده رئیس‌جمهور با کشورهای مختلف قرار شده است، ایمیدرو با جدیت فعالیت در حوزه فراسرزمینی را دنبال کند. بر این اساس، مطالعه و بررسی امکان سرمایه‌گذاری و تامین مواد معدنی موردنیاز صنایع معدنی کشور از سایر کشورها به‌‌‌ویژه همسایگان را در دستور کار خود قرار داده است تا بتواند استراتژی‌‌‌ها و راهکارهای مناسب در این حوزه را شناسایی و انتخاب کند.
حمایت از طرح‌‌‌های نوآورانه و فناورانه
این مقام مسوول گفت: ایمیدرو به‌منظور حمایت از طرح‌‌‌های نوآورانه و فناورانه، طرحی تحت عنوان «زیست‌بوم نوآوری و فناوری بخش معدن» را با هدف فراهم کردن شرایط مناسب برای بخش خصوصی در راستای توسعه نوآوری و فناوری بخش معدن و صنایع معدنی و ارائه خدمات و تسهیل‌گری به شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌‌‌ها ایجاد کرده است. از مهم‌ترین دستاوردهای آن می‌‌‌توان به شناسایی ۳۷۰شرکت دانش‌بنیان مرتبط با زنجیره بخش معدن و صنایع معدنی و برقراری ارتباط با ۶۲شرکت مربوطه و شناسایی چالش‌‌‌ها و مشکلات آنها اشاره کرد.
اکتشاف فقط ۷درصد معادن کشور
معاون وزیر صمت یادآور شد: همچنین برگزاری پنج رویداد «دایان» با موضوعات فولاد، ماشینآلات، ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست، فرآوری و هوشمندسازی با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌پذیر، نمایندگان انجمن‌‌‌های بخش خصوصی و... از جمله دستاوردهاست. در حال حاضر ۱۹۸پروانه اکتشاف و ۴۹۴ثبت محدوده انجام شده است که برخی از آنها منجر به گواهی کشف خواهند شد. طبق بند «ت» ماده ۳۵ قانون رفع موانع تولید و ارتقای نظام مالی کشور باید از طریق فراخوان عمومی (مزایده) استخراج و فروش معادن به بخش خصوصی یا تعاونی واگذار شود. موثقی‌‌‌نیا گفت: براساس توافق سه‌جانبه (وزارت صمت، ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی)، طرح تحول معدن و اکتشافات ذخایر معدنی شامل برداشت ژئوفیزیک هوابرد و تهیه سه‌لایه زمین‌شناسی، زمین‌شناسی اقتصادی و ژئوشیمی در مقیاس یک‌پنجاه هزارم در مناطق اولویت‌دار اکتشافی کشور در حال اجراست و تا سال ۱۴۰۶ در دستور کار قرار خواهد داشت. وی تصریح‌‌‌کرد: تاکنون در کشور، فقط حدود ۷درصد معادن اکتشاف شده است و در عین حال در بسیاری از حوزه‌‌‌های معدن و صنایع معدنی، به دلیل نوع نگاه در گذشته و وجود مسائل بین‌المللی و تحریم، از قافله دانش فناوری عقب مانده‌ایم.رئیس هیات‌عامل ایمیدرو تاکید کرد: شاید دلیل اصلی این عقب‌ماندگی این بوده که نتوانسته‌‌‌ایم فناوری‌‌‌ها را در حوزه معدن و صنایع معدنی به‌روز کنیم. در این حوزه، دانشگاه می‌‌‌تواند ورود کند. همکاری دانشگاه و صنعت از ابتدای انقلاب آغاز شده، اما هیچ‌گاه به نقطه مطلوب نرسیده است، در حالی که برای توسعه بخش معدن و صنایع معدنی، باید به دنبال اثربخشی همکاری صنعت و دانشگاه باشیم. بر این اساس در ایمیدرو به دنبال تحقق چنین امری هستیم.
واردات ماشینآلات معدنی
این مقام مسوول گفت: براساس سیاستگذاری معاونت معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت، محدوده ماشینآلات معدنی ساخت داخل و بدون توانایی ساخت داخل، ابلاغ شد. در محدوده ماشینآلات بدون ساخت داخل، واردات تا پنج‌سال ساخت بدون محدودیت است و برای ماشینآلات ۵ تا ۱۰سال ساخت، براساس گروه مواد معدنی و همچنین میزان عملیات معدن‌کاری، تعداد مجوز واردات تعیین و ابلاغ شده است. در محدوده ساخت داخل، امکان واردات ماشینآلات تا پنج‌سال ساخت به تعداد ماشینآلات رده معدنی خریداری‌شده از سازندگان داخلی فقط برای به‌‌‌کارگیری در واحد تولیدی مربوطه وجود دارد.او با بیان اینکه در راستای حمایت از تولید ساخت داخل، ارائه تسهیلات از طریق صندوق بیمه در دستور کار قرار گرفته است، اضافه کرد: برگزاری فراخوان برای تامین ماشینآلات از شرکت هپکو در آبان‌ماه ۱۴۰۱ توسط صندوق بیمه انجام شد و تاکنون سه‌دوره تمدید شده است. پس از بررسی و پالایش درخواست‌‌‌ها، از منظر داشتن شرایط و مدارک شرکت در فراخوان، تا پایان مردادماه سال‌جاری ۷۸پرونده وارد مرحله ثبت‌نام شده که ۶۳پرونده به بانک معرفی شده است. این موارد شامل ۱۶۸دستگاه به ارزش ۴۷۱/ ۱۶میلیارد ریال است که به بانک معرفی شدند.
انفجار در معدن زغالسنگ طزره
موثقی‌‌‌نیا با اشاره به حادثه انفجار در معدن طزره، تاکید کرد: ایمیدرو به عنوان یک سازمان توسعه‌‌‌ای علاوه بر ایجاد ساختارهای ایمنی در معادن تحت پوشش خود وظیفه مرتبط با توانمندسازی و توسعه را در سطح سایر معادن و صنایع معدنی کشور دارد.او اظهار کرد: در سطح معادن تحت پوشش، با اجرای برنامه ممیزی عملکرد بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست (HSE) برنامه‌‌‌های ارتقای سطح HSE به صورت منظم و سالانه پیگیری و اجرا می‌شود.این مقام مسوول گفت: در سطح کشور و در راستای اجرای برنامه‌‌‌های ایمیدرو و در جهت پیشگیری از بروز حوادث اینچنینی و همچنین به‌منظور هم‌افزایی سیاستگذاری در ارتقای ایمنی معادن کشور، تفاهم‌نامه سه‌جانبه‌‌‌ای بین سازمان ایمیدرو با وزارت صمت و وزارت کار منعقد شده است که بر اساس این تفاهم‌نامه مقرر شده است کارگروه سیاستگذاری بین مدیریت‌‌‌های مختلف این سه بخش ایجاد و برنامه‌‌‌های ارتقای ایمنی معادن در این کارگروه بررسی، تدوین و اجرا شود که با فعال شدن کارگروه مربوطه اتفاقات مثبتی در این خصوص در سطح معادن کشور رخ خواهد داد.رئیس هیات‌عامل ایمیدرو ادامه‌‌‌داد: در خصوص معادن زغالسنگ و براساس برنامه وزارت صمت، ایمیدرو به‌عنوان مجری طرح ساخت و تجهیز پایگاه‌های امداد و نجات معادن زغالسنگ در حال ساخت و تجهیز ۶پایگاه در سطح مناطق زغال‌‌‌سنگی کشور است که طی سال‌جاری پایگاه امداد و نجات منطقه طبس به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده زغالسنگ کشور به بهرهبرداری خواهد رسید.او افزود: وزارت صمت برای بررسی معادن پرخطر برنامه ارزیابی ایمنی معادن را در دست اجرا دارد که اجرای این برنامه به سازمان ایمیدرو واگذار شده است. برنامه‌‌‌ریزی شده است که با همکاری وزارت صمت و سازمان نظام مهندسی در قالب برنامه نظارتی ایمیدرو و با اعمال تغییرات مناسب مورد توافق، برنامه نظارتی و شناسایی ایمنی معادن کشور ایجاد شود تا سطح نظارت بهبود پیدا کند.
