شروع کن، رشد کن، تغییرش بده
عناصر یک ارائه اسلایدی خوب
در اسلاید «مشتری/ بازار هدف» نشان دهید که میدانید مشتریان شما چه کسانی هستند. آیا شواهدی دارید که ثابت کنند افراد زیادی به راهحل شما علاقه نشان میدهند؟ اصطلاحات TAM (کل نیاز بازار برای محصولتان)، SAM (زیرمجموعههای TAM) و SOM (زیرمجموعه SAM که درصدی از بازار است که میخواهید تصرف کنید) را در مرورگری که با آن راحت هستید جستوجو و در مورد آنها اطلاعات کسب کنید.
در اسلاید «ورود به بازار» مشتریانی را توصیف میکنید که اول از همه به آنها دسترسی دارید و چگونگی برنامهریزی برای دسترسی به آنها را شرح میدهید. اهداف بازاریابی خود و اینکه چطور قرار است آنها را بسنجید، را در این اسلاید شرح دهید. همچنین میتوانید بیانیه موقعیتیابی خود در بازار را تصریح کنید؛ اینکه در ذهنتان چه پیامی برای کاربران جدید دارید و قصد دارید از چه کانالهایی استفاده کنید. اسلاید «محصول» جایی است که راهحل جادویی شما توضیح داده میشود. در چند اقدام ساده نشان دهید محصول شما چه کارآییهایی دارد. از اسکرینشاتها یا فیلم استفاده کنید تا نشان دهید وقتی افراد از محصول شما استفاده میکنند، چه اتفاقی میافتد و چطور از مزایای آن بهرهمند میشوند.
یکی از مهمترین اسلایدها در ارائه شما، اسلایدی است که مسیر را نشان میدهد. تا همین حالا، چه شواهدی دارید که مشخص کنند در مسیر درستی قرار دارید؟ آیا میتوانید کثرت استفاده و وفاداری بالای مشتریان اولیه خود را نشان دهید؟ توضیح دهید که از نمونه «حداقل محصول قابلعرضه» (MVP) چه چیزهایی یاد گرفتهاید، یا درآمد و مشتریانی را که در این مدت بهدست آوردهاید، نشان دهید. برای خیلی از سرمایهگذاران، نشانههای مسیر، اصلیترین محرک تامین سرمایه است. در اسلاید «مدل درآمد» نوع مدل کسبوکاری که دارید، مدل قیمتگذاری، هزینه تولید و اینکه شرکت چگونه اینها را به سود تبدیل میکند، را توضیح دهید. سرمایهگذاران میخواهند اعداد و ارقام مهم در مورد «هزینه جذب مشتری» (CAC) و «ارزش طولعمر مشتری» (CLV) را بدانند. بله! در مورد این اصطلاحات هم جستوجو کنید. اسلاید «اطلاعات مالی» اسلایدی است که سرمایهگذاران بیشترین موشکافی را در مورد آن دارند. پیشبینیهایی از درآمدها و هزینههای اصلی برای ۱۲ تا ۲۴ ماه آینده را نشان دهید. تخمینهای تقریبی ممکن است اشتباه باشند، اما نشان میدهند که شما فرضیههای مالی را که نیاز به تایید یا رد شدن دارند، میشناسید. شاید لازم باشد سه پیشبینی مختلف داشته باشید: سناریوی بهینه، بهترین حدس و بدترین احتمال. باید اسلاید «رقابت» هم داشته باشید، چون هر کسبوکاری بالاخره با نوعی رقابت مواجه است. حتی اگر رقبای مستقیمی با محصول یا خدماتی کاملا مشابه شما نداشته باشید، بازهم مشتریان گزینههایی پیدا میکنند که بخواهند سراغشان بروند. به سرمایهگذاران بالقوه خود نشان دهید که میدانید چشمانداز رقابتی چه شکلی است. در اسلاید بعدی، توضیح دهید چه چیزی باعث میشود «تیم» شما برای پرداختن به این فرصت مناسب باشد. آیا سابقه همکاری قبلی باهم را دارید؟ شاید لازم باشد یک مجموعه مهارت تکمیلی و یکسری تجربیات در بازار، یک صحنه استارتآپی یا تکنولوژیهایی که استفاده میکنید را نشان دهید. بنیانگذاران، اعضای کلیدی تیم و دیگر افرادی که نقش مهمی در کسبوکارتان دارند، قرار دهید.
در اسلاید «تامین مالی» (چیزی که درخواست تامین سرمایه نامیده میشود)، باید نشان دهید چقدر سرمایه نیاز دارید، برای چه مدت این سرمایه را نیاز دارید و چرا. قرار است با این پول چهکار کنید؟ چند نقطه عطف را که باور دارید با سرمایه مورد درخواست به آنها میرسید، مطرح کنید. برای خودتان یکسری اهداف مشخص کنید که معتقدید با چنین سرمایهای محقق خواهند شد.
در اسلاید «نتیجهگیری» میتوانید جمعبندی کلی داشته باشید. این اسلاید همان کار اسلاید «خلاصه» در ابتدای اسلایدها را انجام میدهد، اما خوب است که شروع و پایان کار با یک پیام پیوسته باشد که به شیوههای مختلفی بیان شده است: چرا این یک فرصت عالی است و چگونه ریسکهای اصلی مورد بررسی قرار خواهند گرفت؟ و فراموش نکنید جزئیات اطلاعات تماس خود را در پایان اسلاید ارائه خود، قرار دهید. بهجز این اسلایدهای اصلی، یکسری اسلایدهای اختیاری هم هستند که میتوانید در نظر بگیرید. باید وزن ارزش اضافه این اسلایدها را در برابر ریسکی که ممکن است کل ارائه شما را طولانی و خستهکننده کند، بسنجید. اگر واقعا موضوع ارزشمندی به داستان شما اضافه میشود، نهایتا در یک یا دو اسلاید آن را خلاصه کنید. خیلی راحت ممکن است در تله ویراستاران نهایی بیفتید. طبق تجربه من، آنها همیشه میگویند: «این را هم اضافه کن، آن را هم وارد کن، این را توضیح بده، آن را تصریح کن، در مورد این یک مثال بزن، خلاصهای از آن را هم بگو» و سپس آخرین بازخوردشان این است که «خیلی طولانی شده، خلاصهترش کن.» اسلاید «ارزش پیشنهادی منحصربهفرد» همان تکه «ارزش پیشنهادی منحصربهفرد» در لحاف چهلتکه کسبوکار است. چه چیزی شما را در صحنه رقابت متفاوت میکند؟ چرا افراد بهجای خرید از شخص دیگر، باید از شما خرید کنند؟
اسلاید «نقشهراه محصول» هم میتواند مفید باشد. برخی سرمایهگذاران میخواهند بدانند بعدا چه اتفاقی میافتد. خوب است که به مخاطب خود «خلاصهای از یک نقشهراه محصول» ارائه کنید که یک جدول زمانی از اولویتها و معرفیهای بعدی شما داشته باشد؛ البته بدون تعهد به ضربالاجلهای مشخص.
با اسلاید «مشارکت استراتژیک» به مخاطب توضیح میدهید که چگونه شبکه خود را میسازید و آماده همکاری با شرکتهای دیگر برای افزایش تعداد مشتریان، افزایش درآمد و کاهش هزینههای خود هستید. در نهایت، با اسلاید «مزیترقابتی» میگویید که چرا مدل کسبوکار شما قابل کپیکردن توسط رقبا نیست؟ آیا در موقعیتی قرار دارید که با داراییهای فکری و امتیازهای انحصاری، از کسبوکارتان دفاع کنید؟