نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح کرد
محدودیت برای سبدگردان‌‌‌ها
علیرضا ناصرپور در مورد تعارض منافع موجود در بازار گفت: در بازار سرمایه در موارد متعددی از روش حذف موقعیت تعارض منافع برای مدیریت این موقعیت‌‌‌ها استفاده شده است. وی در این راستا اشاره کرد که در سال‌های گذشته امکان مدیریت دارایی از شرکت‌های کارگزاری توسط هیات‌مدیره سازمان در عمده موارد سلب شده است یا در راستای حذف یکی دیگر از موقعیتهای تعارض منافع، افراد از عضویت همزمان در هیات‌مدیره شرکت‌های کارگزاری و ناشر منع شده‌‌‌اند.
نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار از اعمال محدودیت مدیران سبدگردان‌‌‌ها برای عضویت همزمان در هیات‌مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ خبر داد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از بورس ۲۴؛ علیرضا ناصرپور، در خصوص اقدامات اخیر سازمان بورس در راستای کنترل موقعیتهای تعارض منافع گفت: به طور کلی در فرآیند کنترل تعارض منافع سه روش متداول وجود دارد که شامل حذف کامل موقعیت تعارض منافع، ایجاد محدودیت برای دارنده موقعیت تعارض منافع و به نوعی مدیریت آن و در نهایت الزام به افشا و شفافیت در خصوص دارنده موقعیت تعارض منافع است که از هر سه این روش‌ها در بازار سرمایه استفاده شده است.
آنچه باید از تعارض منافع بدانیم
نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در بازار سرمایه در موارد متعددی از روش حذف موقعیت تعارض منافع برای مدیریت این موقعیت‌‌‌ها استفاده شده است. به‌طور مثال، یکی از موقعیتهای تعارض منافع در سطوح مدیریتی و کارکنان نهادناظر و بورس‌‌‌هاست، در صورتی‌‌‌که منافعی در خارج از سازمان خود یا در معاملات داشته باشد، طبق ماده ۱۰ قانون بازار، اعضای هیات‌مدیره سازمان بورس به هیچ وجه حق اشتغال یا پذیرش مسوولیت دیگری در سایر دستگاه‌‌‌ها، بنگاه‌‌‌ها و نهادها اعم از دولتی و غیردولتی را نخواهند داشت. مطابق ماده ۱۶ همین قانون به همراه اشخاص تحت تکفل از انجام هرگونه معاملات اوراق بهادار ثبت‌شده یا در شرف ثبت نزد سازمان یا هرگونه فعالیت و مشارکت مستقیم یا غیرمستقیم در انجام معاملات مذکور منع شده‌‌‌اند. به گفته وی، همچنین مطابق مصوبه هیات‌مدیره سازمان، تمامی کارکنان سازمان و ارکان بازار سرمایه از جمله بورسها به همراه اشخاص تحت تکفل از انجام معامله در اوراق بهادار قابل معامله در بورسها منع شده‌‌‌اند و امکان درخواست صدور مجوز تاسیس نهاد مالی برای اشخاص نام‌برده در دوره تصدی وجود ندارد. ناصرپور یکی دیگر از موقعیتهای جدی تعارض منافع را تصدی همزمان یک نهادمالی در نقش معاملات و نیز مدیریت دارایی دانست و افزود: در همین راستا در سال‌های گذشته امکان مدیریت دارایی از شرکت‌های کارگزاری توسط هیات‌مدیره سازمان در عمده موارد سلب شده است یا در راستای حذف یکی دیگر از موقعیتهای تعارض منافع افراد از عضویت همزمان در هیات‌مدیره شرکت‌های کارگزاری و ناشر منع شده‌‌‌اند. همچنین در راستای شناسایی موقعیتهای تعارض منافع در بازار سرمایه و کنترل این موقعیت‌‌‌ها، مطابق مصوبه اخیر هیات‌مدیره سازمان بورس، تصدی سمت عضویت موظف هیات‌مدیره و مدیرعاملی شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ برای اشخاصی که عضو هیات‌مدیره یا مدیرعامل یا سهامدار بالای ۱۰درصدی شرکت سبدگردان یا شرکت دارای مجوز فعالیت سبدگردانی هستند، منع شده است. همچنین عضویت همزمان یک شخص در دو شرکت دارای مجوز سبدگردان نیز منع شده است.
چرا سبدگردانی‌ها دچار تعارض منافع هستند؟
رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: شرکت‌های دارای مجوز سبدگردانی شامل شرکت‌های تامین سرمایه، سبدگردان و برخی شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری مدیریت دارایی انجام می‌دهند و در حال حاضر حدود ۹۵۰همت دارایی تحت مدیریت این شرکت‌هاست. از این‌رو، داشتن منافع همزمان در شرکت مدیریت دارایی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ که خودشان دارای پرتفوی و منابع قابل‌توجهی هستند، در تعارض قرار می‌گیرد و می‌‌‌تواند بعضا موجب انتقال منافع در این شرکت‌ها شود.
وی خاطرنشان کرد: از این تاریخ به بعد سازمان اجازه تصدی سمت همزمان در این خصوص را نخواهد داد و برای افرادی که در حال حاضر مشمول این مقرره هستند نیز فرصت زمانی در نظر گرفته شده است تا از این سمت کناره‌‌‌گیری کنند. اعضای هیات پذیرش دارای ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با شرکت متقاضی پذیرش، حق شرکت در جلسات هیات پذیرش را ندارند. ناصرپور افزود: در موارد متعددی نیز سعی شده است که موقعیت تعارض منافع محدود یا مدیریت شود. به طور مثال، یکی از موقعیتهای تعارض منافع در هیات پذیرش بورس‌‌‌هاست. مطابق اصلاحات اخیر دستورالعمل پذیرش بورسها توسط هیات‌مدیره سازمان اعضای هیات پذیرش که دارای ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با شرکت متقاضی پذیرش باشند حق شرکت در جلسات هیات پذیرش در خصوص آن موضوع را نداشته و طبیعتا حق رای نیز نخواهند داشت. وی گفت: همچنین مطابق مصوبه هیات‌مدیره سازمان، اعضای هیات‌مدیره بورسها و شرکت سپرده‌‌‌گذاری و نمایندگان آنها حسب مورد در تصمیماتی از جلسات هیات‌مدیره شرکت‌های مذکور که دارای تعارض منافع هستند، نسبت به تصمیمات مذکور فاقد حق رأی خواهند بود یا موارد متعددی در دستورالعمل شرکت‌های رتبه‌بندی در راستای مدیریت تعارض منافع اشخاص مرتبط با فرآیند رتبه‌بندی قید شده است.
نکته‌‌‌ای برای دارندگان اطلاعات نهانی
این مقام مسوول در سازمان بورس گفت: در مواردی نیز سعی شده است الزام به افشا و شفافیت اطلاعاتی در خصوص دارنده موقعیت تعارض منافع صورت پذیرد. مثلا در تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون بازار تصریح شده است که اشخاص دارای اطلاعات نهانی موظفند آن بخش از معاملات اوراق بهادارخود را که مبتنی بر اطلاعات نهانی نباشد، ظرف ۱۵روز پس از انجام معامله، به سازمان و بورس مربوط گزارش کنند که این الزام به افشا در راستای کنترل تعارض منافع است یا به طور مثال، یکی از موقعیتهای تعارض منافع، تصدی همزمان یک نهاد مالی در نقش متعهد پذیره‌‌‌نویسی و نیز مدیریت دارایی است که این امر عمدتا در شرکت‌های تامین سرمایه شایع است. در این راستا اشخاصی که در این موقعیت قرار می‌‌‌گیرند، مطابق مصوبه اخیر هیات‌مدیره سازمان موظف هستند فروش اوراقی را که در آنها متعهد پذیره‌‌‌نویسی یا بازارگردان هستند به صندوق‌های تحت مدیریت خود و سایر صندوق‌ها را به تفکیک به همراه نرخ و نیز هرگونه هزینه‌‌‌های دیگر مرتبط با این فروش را در یادداشت‌‌‌های صورت‌های مالی خود افشا کنند. همین موضوع در خصوص صندوق‌های سرمایه‌گذاری خریدار این اوراق نیز الزامی است.
پیشنویس قانونی جلوگیری از تعارض منافع در راه مجلس
وی در پایان افزود: سازمان بورس در حال حاضر این موضوعات را مورد توجه قرار داده و بررسی‌‌‌های بیشتری درخصوص سایر موقعیتهای تعارض منافع در بازار هم در حال انجام است. همچنین پیشنویس قانونی در این راستا به وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال شده است تا پس از أخذ نظرات سایر ارکان اقتصادی در قالب لایحه‌ای توسط دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شود.
