مجلس شورای

با به‌ توپ‌ بسته شدن‌ مجلس‌ شورای ملی در جمادی‌الاولی ۱۳۲۶ق‌، دوره‌ای جدید در ایران‌ به‌ وجود آمد که به استبداد صغیر معروف شد. این‌ اقدام‌ محمدعلی‌شاه،‌ با عکس‌العمل‌های سرسختانه‌ای از طرف نیروهای انقلابی ایران‌ در سراسر کشور روبه‌رو شد.

در ارتباط با اقدام رضاخان جهت تاسیس راه‌آهن سراسری نمایندگان مجلس ششم به مخالفت با این طرح پرداختند. نمایندگان مخالف بر سر مساله انتخاب مسیر شمال به جنوب، مشخص نبودن هزینه ساخت و نداشتن سود اقتصادی این طرح به بحث با موافقان پرداختند.مخالفان این طرح بر این باور بودند که سیاست انگلیس بر مسیر انتخاب شده برای راه‌آهن سراسری ایران تاثیر داشته است. آنها در مورد انتخاب این مسیر به مخالفت پرداختند. همچنین معتقد بودند این مسیر مخالف شرایط اقتصادی و سیاسی ایران است و هزینه احداث آن مشخص نیست.

میرزا محمد فرخی‌یزدی، شاعر و روزنامه‌نگار آزادی‌خواه و دموکرات صدر مشروطیت ۲۵ مهر ۱۳۱۸ در زندان قصر کشته شد.

روزنامه مساوات اواخر مهرماه ۱۲۸۵ در شهر تهران تاسیس و به مدیری سید محمدرضا مساوات منتشر شد. سید محمدرضا مساوات (شیرازی) (۱۳۰۴–۱۲۴۴) روزنامه‌نگار و سیاستمدار عصر مشروطه بود. او سردبیر روزنامه مساوات، عضو کمیته انقلاب ملی و نماینده دوره‌های دوم، سوم، چهارم و پنجم مجلس شورای ملی و از سران حزب دموکرات عامیون و سپس حزب سوسیالیست بود. به نوشته محمد صدرهاشمی در کتاب «تاریخ جراید و مجلات ایران» روزنامه مساوات در هشت صفحه [...] و در مطبعه سربی حقوق به طبع رسیده است.

فارس نوشت: «حمد بن عیسی آل خلیفه» شاه بحرین روز یکشنبه(دیروز) در افتتاحیه فصل دوم فعالیت‌های مجلس شورای پنجم این کشور گفت که هر گونه تهدیدی برای آزادی کشتیرانی، تجارت جهانی را مختل و بهای نفت را دچار نوسان می‌کند و چالشی برای نظم جهانی است.

نخستین نشست مجلس اول مشروطه ۱۴ مهرماه ۱۲۸۵ ه.ش در کاخ گلستان برگزار شد. نخستین نظام‌نامه یا آیین‌نامه مجلس شورای ملی در روز ۲۵ مهرماه ۱۲۸۵ خورشیدی به تصویب مجلس شورای ملی دوره قانون‌گذاری نخست رسید. پس از گشایش مجلس شورای ملی و مجلس سنا در نشست نخست بر پایه آیین‌نامه مجلس، رئیس، دو نایب رئیس وچهار منشی برگزیده شدند. قانون اساسی مشروطه را مشیرالدوله صدراعظم وقت، نوشته بود و دوازده روز پس از افتتاح مجلس، به نمایندگان داد، اما مجلس مقررات آن را کافی نیافت و از پذیرش آن سرباز زد. در مجموعه…

یارمحمدخان کرمانشاهی، از سرداران و مبارزان دوره مشروطه ۱۳مهرماه ۱۲۹۱ به دست مستبدان وقت به شهادت رسید. با به توپ بسته شدن مجلس توسط محمدعلی شاه و آغاز دوره استبداد صغیر و شکل‌گیری شورش‌های تبریز و رشت و بختیاری‌ها، کردستان و کرمانشاه هم شاهد فداکاری مردم خود در دفاع از مشروطیت بود؛ در رأس این فداکاری‌ها، مبارزی کرمانشاهی به نام «یارمحمدخان» قرار داشت.یارمحمدخان فرزند میرزامحمد زردلانی (از طوایف لک‌زبان) و بلقیس خانم از طایفه لک زبان بالاوند در سال ۱۲۴۹ شمسی در زردلان کرمانشاه متولد شد.

با توجه به نیاز و ضرورت بسط و توسعه نهاد داوری در رفع اختلافات بین اشخاص، برآنیم این موضوع را در چند شماره پی‌در‌پی بررسی و موارد آن‌را بیان کنیم، لذا در شروع این بحث لازم است تعریف و جایگاه آن را به رشته تحریر درآورده و در نوشتارهای بعدی۱ وارد مباحث جزئی و اصلی شویم. داوری، کلمه‌ای فارسی و از ریشه داد است. داد به معنای قانون است و داور به معنای دادور، یعنی شخصی که به داد کسی می‌رسد و داوری در لغت به معنای شکایت پیش قاضی بردن و تظلم است.

دنیای اقتصاد: محافظ شخصی ملک سلمان بن‌عبدالعزیز از سوی یکی از دوستانش در شهر ساحلی جده و به‌دنبال یک جر و بحث کشته شد. سرتیپ «عبدالعزیز بن‌بداح الفغم»، چهره‌ای آشنا در پادشاهی سعودی بود و اغلب در عکس‌های داخلی یا در سفرهای خارجی در کنار ملک سلمان دیده می‌شد. «سارا السیرجانی» و «هلن رگان» در گزارش ۳۰ سپتامبر برای سی‌ان‌ان نوشتند او به دیدار دوست خود رفته بود که در آنجا با دوست سومی به نام «ممدوح بن‌مشعل آل‌علی» وارد مشاجره می‌شود و به او تیراندازی می‌شود.

یازدهمین دوره مجلس شورای ملی ۲۰ شهریور ۱۳۱۶ افتتاح شد و ۲۷ شهریور ۱۳۱۸ به پایان رسید. نخستین جلسه رسمی این دوره مجلس در روز ۲۷ شهریور ۱۳۱۶ برگزار شد و محمدرضا پهلوی (ولیعهد) برای نخستین بار به همراه رضاشاه در افتتاحیه شرکت کرد.

دنیای اقتصاد: بخش خصوصی از تعجیل مجلس در بررسی لایحه اصلاحی قانون تجارت ابراز نگرانی کرد. قانونی که قریب به ۸۷ سال عمر دارد و از دوره دولت اصلاحات برای اصلاح به مجلس ارائه شده بود، اما در دستور کار قرار نگرفت. قانون تجارت ایران در سیزدهم اردیبهشت‌ سال ۱۳۱۱ در ۶۰۰ ماده توسط مجلس شورای ملی تصویب شد.

حسن مستوفی، سیاستمدار ایرانی و نخست‌وزیر ایران در چند دوره در دوران قاجار و رضاشاه، ششم شهریور ۱۳۱۱ درگذشت. خاندان او بیش از یک قرن مقام و لقب مستوفی‌الممالکی (وزیر دارائی) را در اختیار داشتند. او در خانه و زیر نظر معلمان خصوصی درس آموخت. در سال ۱۳۰۱ه.ق از طرف شاه لقب مستوفی‌الممالک گرفت و دوسال بعد، پس از درگذشت پدرش، تمام مشاغل او را به ارث برد. میرزا هدایت‌الله وزیر دفتر (پسر عموی پدرش) پیشکاری او را در اداره امور برعهده داشت.

انگلیس تشکیل مجلس شورای دولتی را تلاش بـرای اغفـال روس و انگلـیس خوانـد و آن را خلف وعده شاه دانست و نسبت به کارآیی آن ابراز تردید کرد، اما روسیه به کارآمدی ایـن نهـاد خوش‌بین بود و اعتقاد داشت باید به شاه فرصت داد تا از این نهاد برای پایـان دادن بـه بحـران‌ها و استقرار آرامش بهره جوید؛ به همین دلیل سفارت روسیه تشکیل مجلس شورای مملکتی را بـرای نظارت بر امور اجرایی و مهار زورگویی‌ها و ستم‌پیشگی دولتمردان ضروری و مطلوب دانسـت و فقط درباره ترکیب اعضای آن معترض بود.

«دکتر جفری‌آی‌کیم»، استاد اقتصاد دانشگاه‌های کلورادو، بودلر و دانشگاه آمریکایی واشنگتن که به‌تازگی در دانشگاه‌ها مشغول به تدریس شده است به بررسی شروط لازم برای حذف صفر از واحد پول ملی پرداخته است.

شاید نگاهی به جنبش مشروطه از منظر تحول خواست‌های اساسی نیروهای محرکه آن برخی از ابهامات و اختلاف‌نظرها درباره شناخت «ماهیت» این جنبش بزرگ تاریخ ایران را تا حدی روشن کند. اگر از این منظرمراحل تکامل جنبش را نگاه کنیم سه دور متمایز در آن می‌یابیم: درآغاز کار، جنبش با خواست‌های کاملا سنتی و ریشه‌دار، به منظور اعتراض به افزایش حقوق گمرکی که از سال ۱۹۰۰ پدید آمده بود، برپا می‌شود و آنگاه، در سیر حوادث و مشی وقایع، پا به مرحله گذار می‌گذارد و به ابتکار روشنفکران و تایید کامل سران حکومت در شعار مردم…

در بررسی چرایی مخالفت شیخ‌فضل‌‌الله نوری با مشروطیت، شماری از پژوهشگران تلاش کرده تا بر مبانی مشترک فقهی و نظری شیخ و علمای مقیم نجف که طرفدار مشروطه بودند، تاکید گذارند و از کنار بعضی اختلافات در نحوه برداشت‌ها از این منابع مشترک اندیشه درگذرند.

تحولی که یکصد سال پیش به نام نهضت مشروطیت در کشورمان رخ داد، از آن‌رو در خور اهمیت است که طبقات عامه مردم، برای نخستین‌بار در تاریخ این خاک کهن، در ساختار قدرت جایی پیدا کرده و توانستند پس از وادار کردن حاکمیت به پذیرش خواسته‌شان و امضای فرمان مشروطیت، با تاسیس مجلس شورای ملی، انجمن‌های ایالتی و ولایتی و تصویب قانون اساسی بر این دستاورد مهر قانونی و ماندگاری بزنند. هنر و ارزش مشروطیت در آن بود که پس از قرن‌ها، چند صباحی هرم قدرت را در این کشور وارونه کرد به‌طوری که نمایندگان مردم از وزرا و…

تشکیل مجلس و پذیرش نوعی نظام پارلمانی از سوی مظفرالدین شاه از جمله نتیجه‌های انقلاب مشروطیت ایران بود. این مجلس که در نخستین فرمان صادر شده در تشکیل آن (۱۴ جمادی الثانی ۱۳۲۴) نام ویژه‌ای نداشت در فرمان بعدی(یعنی ۱۶ جمادی الثانی) عنوان «مجلس شورای اسلامی» یافت و در آخرین فرمان که به فاصله چهار روز از نخستین آنها صادر شد، «مجلس شورای ملی» نام گرفت. انگیزه‌های سیاسی ناشی از بدبینی مشروطه‌خواهان به دولتمردان از یک‌سو و ترس از تنگ‌نظران به سبب مصادره به مطلوب نام مجلس که به نادیده گرفتن حقوق ملت و…

از فردای انتشار دست‌خط شاه، گفت‌وگو درباره ماهیت مجلس وعده شده آغاز شد. تاریخ‌نگاران و خاطره‌نویسان انقلاب مشروطه که بعدها خاطراتشان را در این‌باره نوشته‌اند، این فرمان را به شکل‌های متفاوتی معنا کرده‌اند.

هادی زنوز استاد اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی در نشست تخصصی «اصلاح ساختار بودجه» تاکید کرد: مدیران و ارکان اداره کشور باید از خوش‌بینی‌های غیرمتعارف حذر کنند.

فرمان مشروطیت نقطه عطف تاریخ معاصر ایران است که به دست مظفرالدین‌شاه قاجار در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی امضا و به این ترتیب در سرزمین ایران برای نخستین‌بار حکومت مشروطه تاسیس شد.

نهم مرداد ماه ۱۳۲۱ در کشاکش جنگ جهانی دوم نمایندگان مجلس شورای ملی در یک نشست محرمانه به نخست‌وزیری احمد قوام (قوام‌السلطنه) ابراز تمایل کردند و حسن اسفندیاری رئیس مجلس نظر نمایندگان را به شاه ابلاغ کرد. به این ترتیب دوره سوم نخست‌وزیری قوام‌، یک سال پس از آغاز حکومت محمدرضا پهلوی آغاز شد. قوام ۱۰ مرداد ۱۳۲۱ از سوی مجلس شورای ملی به نخست وزیری رسید و ۱۸ مرداد از مجلس رای اعتماد گرفت‌.

خبر آنلاین: استفاده از اصطلاح جبهه پایداری، تصمیمات سران قوا و تشکر از وزارت اطلاعات از محورهای مطرح شده در صحن مجلس در قالب تذکر و صدور بیانیه بود.

دوره پانزدهم مجلس شورای ملی در ۲۵ تیر ۱۳۲۶ بازگشایی شد و در ۶ مرداد ۱۳۲۸ به پایان رسید. نخستین جلسه رسمی این دوره مجلس نیز در روز ۶ مرداد ۱۳۲۶ برگزار شد.ریاست مجلس پانزدهم در دست رضا حکمت بود.

۲۸ تیـرمـاه ۱۲۸۹ بنـا بـه پیشنهـــاد عضــدالمـلـک، نایب‌السلطنه و تصویب مجلس شورای ملی میرزا‌حسن‌خان مستوفی‌الممالک به ریاست الوزرایــی منصــوب شــد. مستوفی‌الممـالک در ســال ۱۲۸۰ ه.ش به اروپا رفت. پس از پیروزی انقلاب مشروطه به دعوت میرزا‌علی اصغرخان امین‌السلطان به ایران بازگشت و جمعیتی به نام مجمع انسانیت تشکیل داد و به همراه محمد مصدق به فعالیت سیاسی پرداخت. در همین زمان به وزارت جنگ نیز منصوب شد و پس از قتل اتابک در چند کابینه دیگر نیز این سمت را حفظ کرد.

در دوره اول مجلس، ریاست کمیسیون مالیه، بیشتر بر عهده وثوق‌الدوله بود؛ چراکه به گفته مستشارالدوله «چون هم نایب‌رئیس اول بود و هم خود یکی از مستوفی‌های عمده بود.» در سال آخر مجلس هم مدتی حاجی امام‌جمعه خویی، نماینده آذربایجان، ریاست کمیسیون مالیه را عهده‌دار بود که بنا بر گفته خودش، پس از مدت کوتاهی استعفا داد و به درستی روشن نیست که پس از وی چه کسی این سمت را بر عهده گرفت.

حسین علاء یکی از شخصیت‌های سیاسی ایران در دوران پهلوی بود که به سمت‌های مختلفی منصوب شد، از آن جمله می‌توان به سمت وزیر فواید و تجارت، رئیس اداره کل تجارت، وزیر بازرگانی و مدیر کل بانک ملی، نماینده مجلس شورای ملی در دوره‌های مختلف، سفیرکبیر ایران در آمریکا و نخست‌وزیری در دو دوره و وزارت دربار اشاره کرد.

در شرایطی که سلطان و پادشاه با قرار گرفتن در راس همه تصمیمات، به شکلی خودسرانه هرگونه دستوری را مطابق میل خود صادر می‌کرد، چندان دور از ذهن نیست که دستور توقیف یا مصادره اموال اشراف را بدهد. در میان افرادی که به چنین سرنوشتی دچار شدند، شرح داستان آصف‌الدوله شهرت زیادی دارد. آصف‌الدوله که زمانی والی خراسان بود، اموال بسیاری گرد آورده بود. پس از چندی به او خبر دادند که شاه قصد توقیف اموالش را دارد. او نیز خود را به دیوانگی زد. اما پس از فوت او به دستور شاه کل خزانه‌اش مهر و موم شد تا جایی که…

فارس: عضو کمیسیون اجتماعی از تهیه و تدوین سوال نمایندگان از وزیر کار درباره انتصاب رئیس صندوق بازنشستگی کشوری خبر داد.