مرکز پژوهش های مجلس

دنیای اقتصاد: بانک مرکزی موظف است مطابق با قانون بودجه سال۱۴۰۱، اطلاعات مربوط به تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط با بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی را به‌صورت فصلی منتشر کند. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، بررسی این داده‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از بانک‌ها و موسسات اعتباری در پرداخت تسهیلات و پذیرش تعهدات تخلفات قابل توجهی داشته‌اند. تحلیل وضعیت تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط نشان می‌دهد که اغلب بانک‌ها از حدود مجاز تعیین‌شده توسط بانک مرکزی برای اعطای تسهیلات تخطی کرده‌اند. همچنین برخی از مبالغ…

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس در یک گزارش به بررسی عملکرد ۱۵ساله شورای رقابت پرداخته است. این گزارش با بررسی شاخص‏‌های مختلف نشان می‏دهد که به‌دلیل ضعف ساختاری، نهادی و ابزاری، شورای رقابت نتوانسته است در عملکرد خود موفق باشد؛ در نتیجه کارکرد این شورا نیازمند بازنگری است.

دنیای اقتصاد -فاطمه صالحی: چرا اقتصادهای نفتی در مسیر صنعتی شدن موفق عمل نمی‌‌‌کنند؟ این پرسشی است که ذهن بسیاری از اقتصاددانان توسعه و سیاستگذاران را به خود مشغول کرده است. در حالی که درآمدهای نفتی می‌‌‌توانند منبع مهمی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌‌‌های صنعتی باشند، تجربه تاریخی نشان می‌دهد اغلب کشورهای نفتی در مسیر صنعتی شدن موفق عمل نکرده‌‌‌اند.

دنیای‌اقتصاد: بیش از ۹۰‌درصد برق موردنیاز کشور از طریق نیروگاه‌‌‌های حرارتی که عمدتا سوخت اصلی آنها گاز است، تولید می‌شود؛ نکته بسیار مهمی که کارشناسان عقیده دارند به چالشی بزرگ در صنعت برق کشور تبدیل شده است و لازم است با هدف افزایش امنیت و رفع ناترازی انرژی در ایران نسبت به تنوع‌بخشی در سبد تولید برق اقدام شود.

دنیای اقتصاد: گزارش بازوی پژوهشی مجلس از شاخص‌های تولید و فروش صنایع بورسی نشان می‌دهد که اولین ماه پاییز، ماه نسبتا خوبی برای قطعه‌سازی کشور بوده است؛ به طوری که تولیدکنندگان قطعه در مهرماه نسبت به شهریور و ماه مشابه سال گذشته تولید و فروش خوبی را پشت‌سر گذاشتند.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای‌اسلامی اعلام کرد: ذخایر گازوئیل و نفت‌‌‌‌‌‌کوره نیروگاه‌ها در ۶ماه نخست سال‌۱۴۰۳ نسبت به‌‌‌‌‌‌ مدت مشابه پارسال (۱۴۰۲) کاهش‌یافته‌است. به گزارش «شانا» به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای‌اسلامی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن این مرکز در گزارشی با عنوان بررسی لایحه بودجه‌ سال‌۱۴۰۴ کل کشور تبصره‌(۳) نفت و روابط مالی آن با دولت آورده که لایحه بودجه‌سال‌۱۴۰۴ در وضعیتی از سوی دولت تدوین می‌شود که کشور با ناترازی‌‌‌‌‌‌های رو به گسترش در تمام حامل‌های انرژی ازجمله گاز…

دنیای اقتصاد: بررسی تطابق لایحه بودجه سال آینده با قانون برنامه پنج‌ساله هفتم نشان‌دهنده ارتباط ضعیف این دو است. در قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور، سازوکاری برای برنامه‌محور کردن بودجه پیش‌بینی شده که دستگاه‌های اجرایی ملزم به ارائه برنامه‌های عملیاتی خود به سازمان برنامه و بودجه تا پایان مرداد هر سال هستند. با‌این‌حال، در لایحه بودجه ۱۴۰۴، به ‌دلیل تغییر دولت و محدودیت زمانی، این سازوکار به طور کامل عملیاتی نشده است. براساس بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، تنها ۲۲درصد از احکام بودجه‌ سال آینده با احکام برنامه…

دنیای اقتصاد: در سال‌های گذشته سیاست‌های مربوط به اشتغال‌زایی و تسهیلات ازدواج و فرزندآوری به‌دلیل ناهماهنگی‌ها، نظارت ضعیف و کمبود منابع، ناکارآمد بوده‌اند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که سقف تسهیلات مذکور براساس رشد نقدینگی تنظیم شود. همچنین می‌توان از روش‌هایی مانند ایجاد صندوق‌های تضمین اعتبار برای بهبود سیاست‌های اشتغال‌زایی بهره برد.

دنیای اقتصاد: بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی به مقایسه تطبیقی برخی تبصره‌های خودرویی قانون بودجه سال۱۴۰۳ پرداخته است. در این گزارش هزینه‌کرد درآمد دولت از ورود خودروهای برقی بررسی و تاکید شده که دولت اقدام موثری در هدایت منابع حاصل از واردات برقی‌ها در راستای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها انجام نداده است.

اخیرا مرکز پژوهش‌‌های مجلس در یکی از مطالعات خود که به نقد سیاست‌‌های نوسازی در بافت-های فرسوده اختصاص داشت، گریزی هم به مسکن ملی زد و تعداد خانه‌‌هایی که دولت سیزدهم طی دوسال عمر کاری‌‌اش ساخت و تحویل مردم داد را اعلام کرد؛ فقط ۲۰ هزار واحد مسکونی.

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به چالش‌های توزیع اعتبار مربوط به قانون حمایت از خانواده و جمعیت پرداخته است. این قانون که در سال۱۴۰۰ تصویب شده از اولین سال اجرا با چالش‌ مواجه بوده است؛ به‌طوری‌که در سال۱۴۰۱ اعتبار این قانون بدون توجه به اولویت‌ها در موضوع جمعیت دچار عدم توزیع متوازن اعتبارات بوده است. در سال ۱۴۰۲ نیز به‌دلیل مشکلات اداری و سازمانی، توزیع اعتبارات با تاخیر انجام شده است. این تاخیر در توزیع اعتبارات باعث شد خدمات‌رسانی به گروه‌های هدف در زمان مناسبی انجام نشود. در سال جاری نیز…

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به بررسی تاثیر ارتقای ایمنی خودروها بر کاهش تلفات تصادفات جاده‌ای پرداخته است. این گزارش بر ضرورت اصلاح پلتفرم خودروها برای افزایش ایمنی و کاهش تلفات تاکید کرده و اهمیت بهبود ناوگان خودروهای داخلی را برجسته می‌کند.

مرکز پژوهش‌‌‌های مجلس، با توجه به تجربیات بین‌المللی، بررسی‌‌‌های کارشناسی، تهیه گزارش از چالش‌‌‌ها و قوانین حوزه مسوولیت اجتماعی در جهان و جلسات نخبگانی در مرکز، پیش‌‌‌نویس قانون مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها را در ۸ ماده تهیه کرده است. بر همین اساس، کمیسیون مسوولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق بازرگانی ایران روز دوشنبه، ۱۴ آبان نشست نقد و بررسی پیش‌‌‌نویس قانون مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها را برگزار کرد.

مهر: بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، تداوم تولید خودرو بر روی پلتفرم های قدیمی، میزان مجروحان و کشته شدگان تصادفات جاده ای را ۵۰ درصد افزایش می دهد.

دنیای اقتصاد-صدیقه نژادقربان: نبود آمار یا ضد و نقیض بودن آمارهای موجود در حوزه گردشگری، در واقع حاکی از آن است که سیاستگذار، مراکز آماری و پایشگر بازارها سنجش مشخص و دقیقی از نبض بازار توریسم ایران ندارند. این به آن معناست که رادارهای بازار گردشگری که تعداد گردشگر ورودی و خروجی و سفرهای داخلی را سنجش می‌کند و امکان دید به سرمایه‌گذار و سیاستگذار می‌دهد، خاموش است.

از اولین واکنش نهادهای سیاست‌گذاری ایران به رمزارزها چیزی نزدیک به یک دهه می‌گذرد؛ گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره رمزارزها که اشاره می‌کند در دی ۱۳۹۲ بانک ملی ایران به‌ طور میانگین روزانه حدود ۲۵۰ هزار تراکنش در زمینه بیت‌کوین داشته است. آخرین واکنش را همین چند روز پیش بانک مرکزی داشت و در مواجهه با صعود قیمت دلار، حساب صرافی‌های رمزارز را به‌ طور موقت مسدود کرد تا به خیال خود بازار ارز را مهار کند.

دنیای اقتصاد: انتظارات تورمی به‌طور گسترده بر قیمت‌ها و تصمیمات اقتصادی افراد و کسب‌وکارها تاثیر دارد. در بسیاری از کشورها، شاخص انتظارات تورمی توسط بانک مرکزی و سازمان‌ آمار دولتی برآورد می‌شود و داده‌های آن به سیاستگذاران کمک می‌کند تا با تنظیم سیاست‌های پولی، انتظارات تورمی را مدیریت کنند. در ایران تاکنون این شاخص به‌صورت عمومی اعلام یا محاسبه نشده است. براساس گزارش بازوی پژوهشی مجلس، موسسه افکارسنجی ملت وابسته به مرکز پژوهش‌ها، از پاییز ۱۴۰۰ نظرسنجی‌های دوره‌ای را برای برآورد شاخص انتظارات تورمی آغاز…

دنياي اقتصاد: در حالی‌که این روزها انتقادها از نواقص سند ملی و نبود اساسنامه سازمان هوش مصنوعی در ایران داغ است، مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی شاخص آمادگی دولت در توسعه و تنظیم‌گری هوش مصنوعی را بررسی و در بخشی از آن عدم شفافیت و ابهامات سند هوش مصنوعی را تایید کرده است. ب

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس در یک گزارش به برنامه‌های توسعه اول تا چهارم پس از انقلاب از منظر محرومیت‌زدایی پرداخته است. براساس این گزارش در برنامه‌های توسعه‌ اول و دوم، دولت با رویکردی مسوولیت‌پذیر به کاهش محرومیت توجه داشته اما از برنامه‌ سوم به بعد، این مسوولیت‌پذیری کاهش یافته و تمرکز بر محرومیت‌زدایی کمرنگ شده است.

دنیای اقتصاد: روز گذشته، کلیات لایحه بودجه۱۴۰۴ در کمیسیون تلفیق تصویب شد. از سوی دیگر، سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه، ابهامات بودجه را در یک نشست خبری مطرح کرد و مرکز پژوهش‌های مجلس، در یک گزارش با عنوان بودجه به زبان ساده، یک تصویر کلان از سند مالی دولت در سال آینده ارائه کرد. این بررسی‌ها چند نکته کلیدی را نشان می‌دهد: بزرگ‌ترین مزیت لایحه بودجه سال۱۴۰۴، تجمیع و یکپارچه‌سازی بودجه‌های جداگانه در جهت شفاف‌سازی کسری بودجه است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که دولت حدود هزار همت از منابع لایحه را از محل استقراض…

دنیای اقتصاد: روز سه شنبه یک آبان‌ماه، لایحه بودجه ۱۴۰۴ منتشر شد. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، به عنوان بازوی پژوهشی این نهاد، به بررسی ابعاد مختلف بودجه سال آینده می‌پردازد و نتایج را در اختیار نمایندگان مجلس قرار می‌دهد تا بتوانند تصمیم‌گیری صحیح در خصوص قانون بودجه سال آینده داشته باشند. براساس گزارش مرکز پژوهش‌ها سه رویکرد اصلی بخشنامه بودجه سال آینده در حوزه مالیاتی «کاهش فشار مالیاتی بر اقشار متوسط» در کنار «افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق هوشمندسازی نظام مالیاتی» و «کاهش فرار مالیاتی» است. این…

دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: دولت و شهرداری هر کدام، نوعی از «مالیات سالانه بر آپارتمان» را دریافت می‌کنند که هر دو در مقایسه با رویه جهانی «مالیات سالانه ملکی» مملو از اشکال است. تجربه مالیات‌ستانی در آمریکا نشان می‌دهد، قیمت مسکن حساسیت معناداری به نرخ مالیات سالانه دارد و در عین حال، باعث کاهش سوداگری و عرضه زمین به بازار مصرف می‌شود. با وجود پنج‌کاره بودن این مالیات، فرمول به‌کار گرفته‌شده در شهرداری، از بابت نرخ، کاملا ناکارآمد است و همین مالیات با اسم رمز «املاک لوکس» در بودجه۱۴۰۴ نیز چهار ایراد دارد.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی: رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در تشریح نقاط قوت و ضعف لایحه بودجه ۱۴۰۴ گفت: این لایحه نسبت به قوانین بودجه سال‌های پیش از جهات مهمی مانند یکپارچگی و واقعی بودن منابع و مصارف و همچنین توجه به تعهدات و بدهیهای دولت، پیشرفت کرده اما در زمینه پرداختن به برخی چالشها مانند تمهید منابع مالی برای رشد پایینتر از تورم حقوق کارمندان دولت و درج احکام غیربودجهای ذیل لایحه بودجه، توفیق چندانی نداشته است.

دنیای اقتصاد: حدود سه سال است که از تصویب قانون ساماندهی صنعت خودرو می‌گذرد، اما گزارش بازوی پژوهشی مجلس در این زمینه نشان می‌دهد اثربخشی این قانون در حوزه تنظیم‌گری و اسقاط تنها ۳۹درصد بوده است. این در شرایطی است که قانون‌گذار مهلت سه‌ساله‌ای به مجریان قانون برای تنظیم بازار و صنعت خودرو از طریق این قانون داده بود. حالا اما در‌حالی‌که تنها ۶ماه از این مهلت قانونی باقی مانده، بیش از ۶۰درصد قانون ساماندهی صنعت خودرو بلاتکلیف مانده است.

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس برای نخستین‌بار رشد اقتصادی را در دو ماه نخست تابستان سال جاری برآورد کرد. این گزارش، از چند حیث اهمیت دارد. نخست اینکه رشد اقتصادی را به شکل ماهانه ارائه کرده که به نظر می‌رسد این کار ‌کم‌سابقه بوده است. علاوه بر آمار کلی، رشد اقتصادی بخش‌های مختلف در این دو ماه ارائه شده است. نکته دیگر اینکه با این برآورد، سیاستگذاران می‌توانند با تاخیر کمتری روند رشد اقتصادی را مورد ارزیابی قرار دهند و سیاست‌های خود را متناسب با وضعیت حاضر رشد اقتصادی تنظیم کنند. این بررسی‌ها حاکی از آن…

دنیای اقتصاد: گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از شاخص تولید و فروش شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که صنعت خودرو و قطعه جزو سه صنعتی است که باعث افت شاخص فروش نسبت به شهریور سال گذشته در صنایع بورسی شده‌‌اند. طبق این گزارش صنعت خودرو و قطعه در کنار صنایع «کاشی و سرامیک» و «دارو» بیشترین تاثیر را روی کاهش شاخص یادشده داشته‌اند.

مرکز پژوهش‌های مجلس: هفتمین نشست از سلسله نشست‌‌‌های تبیین برنامه هفتم پیشرفت با موضوع «الزامات افزایش سرمایه با کیفیت در بانک‌‌‌های دولتی و غیردولتی و بررسی چالش‌‌‌های پیش‌رو؛ مبتنی بر ماموریت‌‌‌های بند الف ماده ۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت» با حضور مهدی طغیانی، نماینده مجلس شورای اسلامی، فرشاد محمدپور، معاون نظارت و تنظیم‌‌‌گری بانک مرکزی، محمدجواد شریف‌‌‌زاده، معاون سابق امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی و عضو هیات علمی دانشگاه امام‌‌‌صادق(ع) و سیدمهدی بنی‌طبا،…

دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: فساد در صدور جواز ساختمانی با تراکم‌فروشی، بدون آنکه «خواسته سازنده» سرکوب شود، می‌تواند یک‌بار برای همیشه پایان یابد. الگوی آمریکایی در تنظیم بازار جواز ساختمانی، «حق انتقال توسعه» نام دارد که تهدید «محدودیت ارتفاعی ساخت‌وساز» در محله‌هایی از شهر را به «فرصت پاداش تراکم» تبدیل می‌کند.

دنیای اقتصاد: بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که روند افزایش سالمندی در ایران، که جمعیت بالای ۶۵سال را طی نیم‌قرن ۶ برابر کرده، فشار بزرگی بر صندوق‌های بازنشستگی وارد می‌کند. تا سال ۱۴۳۰، جمعیت سالمندان به حدود ۱۹میلیون نفر خواهد رسید. این تغییرات جمعیتی و کاهش نرخ باروری، منابع صندوق‌های بازنشستگی را تحت‌تاثیر قرار داده و بحران ناپایداری مالی را تشدید می‌کند. پیش‌بینی می‌شود نسبت منابع به مصارف در سازمان تامین اجتماعی از ۱.۵۴ در سال ۱۴۰۰ به کمتر از یک در دهه‌های آینده کاهش خواهد یافت. در چنین شرایطی…