کسری بودجه

بروز کسری بودجه و کاهش درآمد ملی در اثر تحریم صادرات نفت کشور امری بدیهی است که از زمان اعلام خروج آمریکا از برجام پیش‌بینی شده بود و در اثر همین امر هم بازار ارز در سال گذشته دچار شوک بزرگی شد و نرخ ارز جهش کرد. اما آیا مساله کسری بودجه و آثار آن تمام شده‌ است؟ تحریم‌های ظالمانه بروز کسری بودجه را آشکار و ابعاد آن را تعمیق کرده است.

دنیای‌اقتصاد: به‌نظر می‌آید در شرایط فعلی، صید فراریان مالیاتی و حذف معافیت‌های مالیاتی غیرهدفمند، کم‌هزینه‌ترین راهکار دولت برای پوشش کسری بودجه باشد که اتفاقا با همراهی اجتماعی نیز همراه است. اما روشی که بتواند صید فراریان مالیاتی را هموار کند، چندان در نظام مالیاتی کشور مستقر نیست؛ مالیات براساس درآمدهای خانوار و اظهارنامه‌های شخصی. این روش علاوه بر اینکه می‌تواند احتمال فرار درآمدهای کلان از تور مالیاتی را کاهش دهد، می‌تواند بستر اطلاعاتی مناسبی برای سیاست‌های بازتوزیعی و حمایتی دولت فراهم کند.

ايسنا: میزان بدهی‌های آمریکا اکنون از ۲۳ تریلیون دلار عبور کرده است.

«شخصی بوته خاری کاشت و به هشدار رهگذران بی‌توجهی نمود. با گذر زمان، بوته خار بزرگ و بزرگ‌تر شد و هر روز بیشتر به رهگذران آسیب رساند. اما مرد با امروز و فردا کردن، در کندن خار تعلل ‌می‌کرد. تا اینکه زمانی که خواست خار را از جای درآورد، فهمید بسیار دیر شده است؛ گذر زمان جوانی مرد را برده و در عوض ریشه‌های خار را در زمین مستحکم‌تر کرده بود.»

ایرنا: سهمیه‌بندی و اصلاح قیمت بنزین دو هفته است که در کشور اجرایی شده و در حالی که دولت همواره تاکید کرده تمام درآمد ریالی اجرای آن به خانوارها باز می‌گردد اما برخی آن را راه‌حلی برای جبران کسری بودجه نفتی می‌دانند. اما در واقعیت چقدر از افزایش قیمت بنزین به جیب وزارت نفت می‌رود؟

محسن کرمانی: کسری بودجه اصطلاحی آشنا برای اقتصاد ایران است. این امر هنگامی رخ می‌دهد که دولت بیش از درآمد خود خرج کند. آثار سوء این پدیده بر هیچ اقتصاددانی پوشیده نیست که از جمله پیامد‌های آن می‌توان به تورم در کشور اشاره کرد. از جمله راه‌های تامین کسری بودجه عبارتند از استقراض از نظام بانکی، انتشار اوراق بهادار، استقراض از خارج کشور که هر کدام از آنها می‌تواند پیامد‌های خاص خود را داشته باشد. البته با توجه به اینکه اقتصاد ایران با تحریم‌های سنگینی مواجه است، استقراض از خارج، راهی دشوار است و دولت مجبور…

در حال حاضر ناترازی دخل و خرج دولت یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد کشور قلمداد می‌شود. اگرچه این مشکل به‌صورت تاریخی در اقتصاد ایران وجود داشته است، اما کاهش درآمدهای نفتی در پی تحریم‌ها، درد ناشی از این بیماری را آشکار ساخته و دولت را برای رفع آن به تکاپو انداخته است. کسری بودجه دولت در سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.

دنیای اقتصاد: سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰مجلس از تهیه طرح دوفوریتی برای تک‌نرخی شدن بنزین خبر داد و گفت که این طرح تقدیم هیات رئیسه مجلس شده است. بهرام پارسایی در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد: در این طرح دوفوریتی پیشنهاد کردیم که قیمت بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان تک‌نرخی شود، چرا که دو نرخی بودن آن منشا فساد است، ضمن این‌که قیمت ۱۵۰۰ تومان برای هر لیتر بنزین سالانه ۱۷ هزار میلیارد تومان به درآمد دولت اضافه و بخشی از کسری بودجه دولت را تامین می‌کند. همچنین در این طرح پیشنهاد دادیم که به موازات حذف بنزین سه هزار تومانی،…

با تصویب قانون لغو تیول به تاریخ ۱۱ صفر ۱۳۲۵ق (۵ فروردین ۱۲۸۶ش)، املاک تیول از تیول‌داران گرفته شد و جزو املاک خالصه درآمد. این قانون املاک وقفی را که خادمان آنها به جای حقوقشان تیول کرده بودند نیز شامل می‌شد. تا پیش از تصویب این قانون، تیول‌داران، به‌جای حقوق خود، از املاک (چه مالیات آنها و چه درآمد آن املاک) بهره می‌بردند؛ اما با لغو تیول‌داری، بنا بود این دسته از افراد حقوق خود را از دولت بگیرند. افزودن بر عایدی دولت علت اصلی اتخاذ چنین تصمیمی به‌شمار می‌رفت؛ زیرا در مجلس اول، دولت با کسری…

افزایش مقاومت و تاب‌آوری اقتصاد در برابر تکانه‌های خارجی و عوامل بی‌ثبات‌کننده داخلی، در مورد هر کشوری موضوعیت و اهمیت دارد. این موضوع در مورد اقتصاد ایران، حداقل به دو دلیل اهمیت مضاعف می‌یابد. دلیل اول آن است که اقتصاد ایران در معرض فشار تحریم‌های خارجی قرار دارد و دلیل دوم آن است که اقتصاد کشور با ناترازی‌ها و عدم‌تعادل‌های ساختاری و بازارهای ناکارآ مواجه است که منشأ بی‌ثباتی و ناپایداری کل اقتصاد شده است.

رئیس سابق سیا هشدار داد که کسری بودجه و درگیری در جنگ‌های منطقه‌ای سبب شده تا ذخایر ارزی سعودی‌ها رو به اتمام بگذارد. این موضوع سوژه کارتونی از مهدی عزیزی در خبرآنلاین شد.

ایرنا نوشت: علی ربیعی ‌دستیار ارتباطات اجتماعی رییس جمهوری و سخنگوی دولت گفت: هدف طرح حمایت معیشتی با مدیریت مصرف سوخت، نه جبران کسری بودجه‌ دولت، که جبران کسریِ حمایت از معیشت مردم، به ویژه اقشار کمتربرخوردار است.

فارس: رئیس سابق سیا هشدار داد که کسری بودجه و درگیری در جنگ‌های منطقه‌ای سبب شده تا ذخایر ارزی سعودی‌ها رو به اتمام بگذارد.

ايسنا: وزیر دارایی عربستان پیش بینی کرد کسری بودجه این کشور تا سال ۲۰۲۰ به ۵۰ میلیارد دلار افزایش یابد.

ايسنا: میزان بدهی‌های آمریکا اکنون از ۲۳ تریلیون دلار عبور کرده است.

ایرنا: وزارت خزانه‌داری آمریکا گزارشی منتشر کرد که نشان می‌دهد کسری بودجه این کشور در بیشترین میزان از سال ۲۰۱۲، به مرز یک تریلیون دلار رسیده است.

ایلنا: نخست وزیر لبنان پس از جلسه دولت در کاخ «بعبدا» تأکید کرد که دولت وی خواسته‌های معترضان را به‌حق می‌داند.

دنیای‌اقتصاد: شهروندان لبنانی پنج‌شنبه ۲۵ مهر (۱۷ اکتبر) در اعتراض به مصوبه جدید مالیات‌ها و اوضاع نابسامان معیشتی دست به تظاهرات زدند و روز جمعه هم با ادامه اعتراضات خواستار استعفای دولت حریری شدند. به این ترتیب، دولت لبنان در پی اعتراضات عمومی از برنامه افزایش‌ مالیاتی که از طریق واتس‌اپ منتشر کرده بود، عقب نشست. این اقدام دولت موجب خشم عمومی شده و اعتراضاتی را در سراسر لبنان برانگیخت. در پیام‌های صوتی روی واتس‌اپ و اپ‎های مشابه، دولت لبنان از افزایش مالیات ۲۰ سنتی از کاربران نرم‌افزارهای ارتباطی مانند…

ریاست محترم جمهوری در نشست خبری هفته گذشته به کاهش حدود ۱۷ واحد درصدی تورم نقطه‌به‌نقطه در ماه‌های اخیر اشاره و نسبت به تداوم این مسیر کاهشی ابراز امیدواری کرد. به‌نظر می‌رسد با توجه به شرایط ویژه اواخر سال ۹۶ و سال ۹۷ و اعمال تحریم‌های بی‌سابقه ازسوی ایالات‌متحده آمریکا که با هدف فروپاشی اقتصاد کشور اعمال شده بود، جلوگیری از افزایش تورم به ارقام سه رقمی و ابرتورم‌های غیر‌قابل‌کنترل قابل‌تقدیر است. اما با توجه به منشأ کاهش تورم نگرانی‌هایی درخصوص امکان تداوم این مسیر وجود دارد.

دنیای‌اقتصاد: اتفاقات سال ۹۸ و آثار آن بر صنعت و تجارت از نگاه ۸۰ صاحب‌نظر ارزیابی و ۶ گلوگاه اقتصاد ایران شناسایی شد. به اعتقاد آنها، کاهش قدرت خرید، کاهش سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی و دولتی، کسری بودجه دولت، تثبیت مصنوعی قیمت‌ها، بنگاه‌داری نهادهای حاکمیتی و خصولتی و تاثیرپذیری تولیدات داخلی از قاچاق مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی امسال است. در عین حال ، در نظرسنجی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، صاحب‌نظران پیش‌بینی می‌کنند اثر تحریم‌ها در سال آینده کاهش و با افزایش ثبات امکان خروج از رکود اقتصادی فراهم شود.

راهکارهای دولت برای جبران کسری بودجه نه تنها یک درآمد پایدار به حساب نمی‌آید، بلکه تبعات منفی نیز برای اقتصاد کشور در پی دارد. کارشناسان معتقدند یکی از راهکارهای اصلی تامین بودجه، جلوگیری از فرار‌های مالیاتی در کشور است.

ايسنا: آمریکا با یک میلیارد دلار بدهی به سازمان ملل، بزرگ‌ترین بدهکار به این سازمان است که اخیرا درباره کسری بودجه‌اش هشدار داد.

ایرنا نوشت: دبیرکل سازمان ملل متحد از ته کشیدن بودجه این نهاد بین المللی تا پایان ماه اکتبر و نیز کسری بودجه ۲۳۰ میلیون دلاری آن خبر داد.

خبر آنلاین: در نیمه دوم سال اگر وعده‌های وزیر کار عملی شود، یارانه ۲۴ میلیون نفر حذف خواهد شد که به معنای کاهش هزینه بیش از ۶ هزار میلیارد تومانی برای نیمه دوم سال و کاهش هزینه ۱۲ هزار و ۷۴۴ میلیارد تومانی برای سال آینده خواهد بود.

یکی از مسائل سیاستی- اجرایی فعلی اقتصاد ایران به خصوص در شرایط کسری بودجه و فشار ناشی از پرداخت نقدی یارانه‌ها، نحوه شناسایی خانوارهای با درآمد بالا و غیرنیازمند به دریافت یارانه نقدی برای حذف آنها از لیست دریافت‌کنندگان یارانه است. مناسب‌تر بود در زمان ارائه یارانه مذکور در سال ۱۳۸۹، از ابتدا به این گروه‌ها یارانه پرداخت نمی‌شد یا به عبارت دقیق‌تر تنها به افراد با درآمد پایین و نیازمند پرداخت می‌شد. با این حال، در شرایط فعلی تنها می‌توان امیدوار بود که با استفاده از روش‌های مناسب و با ضریب…

ايسنا: میزان بدهی‌های آمریکا اکنون از ۲۲ تریلیون دلار عبور کرده است.

ايسنا: عربستان برای جبران کسری بودجه خود در نظر دارد اوراق قرضه مبتنی بر دلار منتشر کند.

ایسنا: سخنگوی شورای نگهبان از بررسی طرح تشکیل وزارت بازرگانی در جلسه امروز چهارشنبه این نهاد خبر داد. عباسعلی کدخدایی در اینستاگرام خود از موارد در دست بررسی در جلسه امروز این شورا نام برد که مصوبه تشکیل وزارت بازرگانی نیز ازجمله این موارد است.

فارس: عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس با اشاره به فرار مالیاتی ۶ هزار میلیارد تومانی پزشکان گفت: فرار مالیاتی وکلا نیز در همین حدود است. طبق قانون بودجه ۹۸، بودجه عمومی دولت در سال‌جاری حدود ۴۴۸ هزار میلیارد تومان است. از این مقدار، سهم درآمدهای نفتی ۱۵۹ هزار میلیارد تومان است که در صورت فروش روزانه ۵/ ۱ میلیون بشکه نفت با قیمت ۵۴ دلار حاصل می‌شود. درحال‌حاضر پس از بازگشت تحریم‌های نفتی، میزان صادرات نفت ایران دچار کاهش چشمگیری شده و این موضوع باعث شده است که دولت در سال‌جاری با کسری بودجه ۱۵۰…

فارس: دولت با پیشنهاد وزارت اقتصاد برای جبران بخشی از کسری بودجه ناشی از عدم تامین درآمدهای نفتی در بودجه سال جاری از سران قوا مصوبه گرفت تا علاوه بر ۳۸ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی،‌ تا سقف ۳۸ هزار میلیارد تومان دیگر اوراق منتشر کند. پیش‌تر نیز «دنیای‌اقتصاد» در قالب گزارشی با عنوان «نتیجه جراحی ارقام بودجه» برآوردی از اقلام جدید بودجه را ارائه کرده بود که این خبر، تاییدی بر تخمین‌های آن گزارش است. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور ۲۶ شهریور ۹۸ مصوبه هیات وزیران در رابطه با انتشار اوراق…