آیا مذاکرات با اروپای منهای آمریکا به نتیجه می‌رسد؟
در پاسخ، ایران مجموعه‌‌ای از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته را به بهره‌‌برداری رسانده است که توانایی آن در غنی‌‌سازی اورانیوم را گسترش می‌دهد. در عین حال ایران اطمینان داد که همچون گذشته همکاری فنی و نظارتی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در چارچوب موافقت‌نامه پادمان ادامه خواهد داد، یعنی ایران از معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای خارج نخواهد شد. با این حال، ایران و سه کشور اروپایی توافق کردند که روز جمعه در ژنو مذاکراتی برگزار کنند تا به راه‌‌حلی ممکن برای بن‌‌بست هستهای ایران دست یابند. ایالات متحده از مشارکت در این مذاکرات امتناع کرده است. اروپا در تلاش است تا مذاکرات هستهای با ایران را احیا کند، اما به دلیل از دست دادن امتیازات قبلی خود بر ایران، احتمالا این مذاکرات به دلایل پنج‌‌گانه ذیل شکست خواهد خورد:
1- در سال 1382، اروپا روابط اقتصادی گسترده‌‌ای با ایران داشت، اما به دلیل تحریمهای ثانویه ایالات متحده، این روابط به چین منتقل شده است.
2- عمان و قطر در سال‌های اخیر نقش میانجی‌گری بین ایران و ایالات متحده را به عهده گرفته‌‌اند و این امر موقعیت اروپا را بیشتر تضعیف کرده است.
3- اتحادیه اروپا در داخل خود دچار بحران سیاسی است.
4- در قالب برجام ایران و به دلیل رفع تحریم‌ها، پذیرای قوی‌‌ترین مکانیزم‌‌های راستی‌‌آزمایی و شفافیت در تاریخ عدم‌گسترش تسلیحات هستهای شد. اما اکنون، با قطعنامه جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سه کشور اروپایی از ایران خواسته‌‌اند که به مکانیزم‌‌های راستی‌‌آزمایی برجام بازگردد؛ در حالی که اروپا توانایی ارائه امتیازات متقابل برای لغو تحریمهای کلیدی را ندارد.
5- و آخرین نکته، اروپا قرار است مسائل منطقه‌‌ای و اوکراین را مطرح کند. اما باز هم، اروپا هیچ توانی برای ارائه امتیازات متقابل به ایران در مورد رفع تحریمهای آمریکا را ندارد.
آغاز مذاکرات جدید بین ایران و سه کشور اروپایی گامی مثبت و ضروری است، اما همان‌طور که من بیش از دو دهه است بر آن تاکید کرده‌‌ام، در غیاب ایالات متحده، توافقی ممکن نخواهد بود. تنها راه خروج از بحران فعلی بستگی به نحوه تعامل ایالات متحده و ایران در دوران ریاست جمهوری ترامپ دارد.
منبع: بولتن دانشمندان هسته ای
