اخبار خبر و دیپلماسی

متن بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دست‌اندرکاران برگزاری کنگره بزرگداشت ۲۴ هزار شهید استان اصفهان که در تاریخ ۲۱ آبان ۱۴۰۳ برگزار شده بود، روز پنج‌شنبه در محل برگزاری همایش در اصفهان منتشر شد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار، اصفهان را در همه نشانه‌های تمدنی از جمله علم، صنعت، هنر، معماری، عالِم‌پروری و سلحشوری پیشگام خواندند و تاکید کردند: اصفهان نشان می‌دهد جریان تدین و تشرع با جریان علم و صنعت و فرهنگ و تمدن در هم تنیده است و این دو جریان با یکدیگر منافاتی ندارند.

گفت‌وگوهای ایران و اروپا در حالی در ژنو آغاز شد که پرونده‌های اختلافی زیادی روی میز تهران، برلین، لندن و پاریس قرار دارد؛ از مسائل دوجانبه، هسته‌ای، تحریم‌ها تا دو جنگ غزه و اوکراین. انریکه مورا ملاقات روز پنج‌شنبه با مذاکره‌کنندگان ایرانی را به‌عنوان پیش‌درآمد گفت‌وگوهای روز جمعه مثبت و صریح ارزیابی کرد. همزمان کاظم غریب‌آبادی، معاون بین‌الملل وزارت خارجه نیز پس از پایان مذاکرات روز جمعه گفت: توافق شد در آینده نزدیک گفت‌وگوها ادامه یابد.

آتش‌بس شکننده بین اسرائیل و حزب‌الله تا حد زیادی در دومین و سومین روزهای خود (پنج شنبه و جمعه برابر با ۸ و ۹ آذرماه) در لبنان ادامه داشت؛ هرچند برخوردهای نظامی میان دو طرف در روز پنج‌شنبه ادامه یافت و اسرائیل دست به حملاتی زد که نقض آتش‌بس محسوب می‌شد. آتش‌بس سحرگاه چهارشنبه ۷آذرماه برقرار شد. «آرون باکسرمن»، «یوان وارد» و دیگران در گزارش ۲۹نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشتند، به‌رغم تبادل آتش بین دو طرف توافق اما به نظر نمی‌رسید که هیچ یک از طرفین نزاع - اسرائیل یا حزب‌الله - مایل به بازگشت فوری به نبردهای تمام‌عیار باشند. با این حال، ارتش لبنان که قرار است نقش مهمی در اجرای آتش‌بس ایفا کند، بعدازظهر پنج‌شنبه اسرائیل را به نقض «چندین باره» آتش‌بس متهم کرد.

وزیر امور خارجه روز گذشته در سفری یک روزه به قم با ۴تن از مراجع تقلید دیدار کرد‌. عباس عراقچی، پس از زیارت حرم مطهر بانوی کرامت به دیدار مراجع معظم تقلید رفت و با حضرات آیات مکارم‌شیرازی، نوری‌همدانی، جوادی‌آملی و سبحانی دیدار و گفت‌وگو کرد. آغاز مذاکرات با کشور‌های اروپایی و آتش‌بس در لبنان محور گفت‌وگوها در این دیدارها بود‌. عراقچی همچنین در این دیدارها، گزارشی از اوضاع لبنان و غزه و مذاکرات با سه کشور اروپایی و مسائل اخیر در سوریه ارائه کرد و مراجع عظام را در جریان تلاش‌های صورت‌گرفته طی ۱۰۰ روز اخیر دستگاه دیپلماسی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار داد. مراجع تقلید نیز بر دقت بیشتر در مذاکره با غربی‌ها، بازسازی لبنان و غزه و ارتباط سازنده با کشورهای همسایه تاکید کردند.

همزمان با آغاز مذاکرات هسته‌ای ایران و اروپا در ژنو، خبرها از بازگشت بی‌سروصدای سفیر آلمان به ایران حکایت می‌کند. مارکوس پوتسل، سفیر آلمان در ایران که مرداد ماه فعالیت خود را در ایران آغاز کرده بود، روز نهم آبان ماه به دلیل آنچه اعتراض به اجرای حکم اعدام جمشید شارمهد، بیان شد به آلمان فراخوانده شد و خاک ایران را ترک کرد. وزارت خارجه آلمان همان زمان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که پوتسل برای «مشاوره» به برلین فراخوانده شده است‌.

لایحه مشاغل حساس و واکنش‌های برخی از نمایندگان مجلس ازجمله محمد‌باقر قالیباف به انتصاب ظریف در دولت، روز پنج‌شنبه تیتر یک برخی روزنامه‌های کشور بود‌. ازجمله روزنامه هم‌میهن که تیتر «عبور از وفاق» را با کارکردن عکسی از رئیس مجلس برای خود برگزید‌. همچنین آرمان‌ملی با تیتر «رفت و برگشت‌های ظریفانه» به بررسی این موضوع پرداخت. روزنامه شرق هم دوعکس از ظریف و قالیباف را در صفحه یک خود منتشر کرد و گزارشی از تلاش‌های طیف رادیکال را برای برکناری ظریف منتشر کرد‌. روزنامه ابتکار هم تیتر «تسویه‌حساب» را برای گزارش خود انتخاب کرد. آتش‌بس لبنان هم یکی دیگر از تیترهای روزنامه‌های کشور بود. «جشن در بیروت، جنگ در تل‌آویو» و «صبح روز آتش‌بس» تیتر یک روزنامه‌های جوان و روزنامه اعتماد در این مورد بود.

درگیری بین تروریست‌‌‌های تکفیری-سلفی با نیروهای ارتش سوریه از روز چهارشنبه و از استان ادلب آغاز شد و روز پنج‌شنبه به اوج خود رسید؛ این عملیات که با هدف اشغال استان حلب برنامه‌ریزی شده، تاکنون بیش از ۱۰۰ کشته بر جای گذاشته است. الجزیره در گزارشی که روز پنج‌شنبه منتشر کرد، نوشت که مخالفان مسلح چند کیلومتر با شهر حلب فاصله دارند که تحت کنترل دولت سوریه است و برای سیطره بر آن تلاش می‌‌‌کنند. این در حالی است که برخی تحلیل‌‌‌ها بر نقش ترکیه در آماده‌‌‌سازی گروه‌های مخالف بشار اسد تاکید کرده است. ارتش ترکیه با کنترل نوار مرزی در داخل خاک سوریه، مناطقی را برای فعالیت نیروهای مخالف دولت بشار اسد ایجاد کرده است. از سوی دیگر همزمانی این عملیات با آغاز ‌‌‌آتش‌‌‌بس بین لبنان و اسرائیل نیز بسیار بحث‌‌‌برانگیز شده است. در یک فرضیه نزدیک به واقعیت هم گفته می‌‌‌شود این حملات طرحی آمریکایی- اسرائیلی برای ایجاد آشوب در سوریه و قطع ارسال هرگونه کمک احتمالی به حزب‌‌‌الله از طریق سوریه است.

هفته گذشته، هشت هفته قبل از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه‌‌ای را که توسط بریتانیا، فرانسه و آلمان پیشنهاد شده بود، تصویب کرد. این قطعنامه از مدیرکل آژانس می‌‌خواهد تا بهار ۱۴۰۴ ارزیابی‌‌ای «جامع و به‌‌روز» از فعالیت‌‌های هسته‌‌ای ایران ارائه دهد تا مبنایی برای ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل فراهم شود و در نتیجه، بازگشت تحریم‌‌های شورای امنیت پیش از مهر ۱۴۰۴، زمانی که پرونده برجام در شورای امنیت سازمان ملل باید بسته شود، اجرایی شود.

به دنبال حملات گروه‌های تکفیری به مناطقی از سوریه، بشار اسد در سفری اعلام‌نشده به مسکو رفت و نتیجه این دیدار بمباران مواضع «هیئت تحریرالشام» توسط نیروهای هوایی روسیه و سوریه بود. ایران نیز نسبت به طرح آمریکایی-اسرائیلی برای شام هشدار داده است.

بعد از دو سال که جنگی گسترده دامنگیر اوکراین شده است، امروز به ناگاه به نظر می‌رسد تغییرات چشمگیری در میدان نبرد قابل‌مشاهده است، از جمله اینکه پیشروی فرسایشی روسیه در خاک اوکراین، ضعف شدید و عمیق از نظر تعداد نفرات و روحیه نیروهای اوکراین را در خطوط نبرد آشکار کرده است. این امر در نهایت می‌تواند به فروپاشی خطوط اوکراین منجر شود؛ اما شاید آنچه بیش از همه قابل ‌لمس است، پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و بی‌صبری و تاکید او بر پایان‌ دادن به جنگ اوکراین است. نگرانی اصلی آن است که ترامپ بخواهد یک توافق فاجعه‌بار را بر اوکراین تحمیل کند.