تهویه مطبوع

شهلا روشنی سابقه صنعت تهویه کشور ما به‌صورت سنتی به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. اجداد سیم‌هایی را برای برودت ابداع کرده بودند که هم‌اکنون نیز در مناطقی از ایران وجود دارد؛ اما سابقه این صنعت به‌صورت صنعتی در کشور بیش از ۷۰ سال قدمت دارد و صنعت تهویه مطبوع به لحاظ ساختاری جزو قدیمی‌ترین صنایع توسعه‌یافته در داخل کشور به‌حساب می‌آید. صنعتی که هم‌اکنون زیرمجموعه صنعت تاسیسات محسوب می‌شود.

عمدتاً به لحاظ نوع مالکیت شرکت‌های این صنعت، معمولاً تامین مالی شرکت‌ها از طریق روش‌های سنتی‌تر خصوصاً منابع بانکی انجام می‌شود. به‌رغم سابقه این صنعت، متاسفانه در طول سالیان گذشته همواره این صنعت مهم کشور مورد توجه قرار نگرفته است و این کم‌توجهی باعث شده که صنعت تهویه مطبوع نتواند به جایگاه شایسته‌ای که باید، دست یابد. این کم‌توجهی‌ها در کشور باعث شده که در سال‌های اخیر محصولات وارداتی به‌سرعت جای خود را به تولیدات باکیفیت شرکت‌های داخلی دهد و صنعت تهویه مطبوع کشور که به لحاظ دانشی جزو پیشروترین صنایع کشور بوده در وضعیت سختی گرفتار شود. این در حالی است که از لحاظ ساختاری تمامی بناهایی که در کشور ایجاد می‌شود و صنایع مهمی از جمله نفت و گاز و پتروشیمی ارتباط تنگاتنگی با این صنعت دارند. سطح دانش کشور در این صنعت در جایگاه مطلوبی قرار دارد. با توجه به قدمت و رشد شرکت‌های این صنعت همواره می‌توان این امید را داشت که شرکت‌ها در کوتاه‌ترین زمان بتوانند تولید خود را با آخرین فناوری‌های روز تولید و عرضه کنند. در واقع از نظر تکنولوژی و دانش در صنعت تهویه و فن، ایران را تقریباً می‌توان سرآمد منطقه و خاورمیانه دانست. می‌توان گفت که کشور ما از نظر تکنولوژی در این صنعت حتی از ترکیه هم چیزی کم ندارد و در سطح بین‌المللی حرفی برای گفتن دارد.

حال از نگاه کارشناسان، این صنعت، صنعت کلیدی است که در دوران تحریم، رکود و شرایط نامساعد اقتصادی می‌تواند صادرات خوبی داشته باشد. چنانچه طی این سال‌های سخت گروه صنعتی بستانچی پیشتاز این صنعت با اولویت قرار دادن صادرات توانسته کالای ایرانی را به بیشتر کشورهای همسایه از جمله کشورهای عربی بشناساند؛ که این موضوع به‌خوبی نشان می‌دهد ایران توانسته حضور موفقی در صنعت تهویه مطبوع و فن ایرانی در بازار رقابتی داشته باشد. حال نیاز است برای بقای صنعت تهویه مطبوع و فن بار مشکلات از روی دوش تولیدکننده داخلی برداشته شود؛ اما مشکل از کجا شروع می‌شود! مشکل از جایی شروع می‌شود که همزمان با عدم ‌حمایت از تولیدکننده داخلی تهویه مطبوع، واردکنندگان بعضی از کالاهای وارداتی را با قیمتی کمتر از قیمت تمام‌شده کارخانه عرضه می‌کنند. مساله دامپینگ یا عرضه کالای خارجی با قیمتی پایین‌تر از تولید در کشور ما بسیار پیچیده است. اثبات این موضوع بسیار سخت است. اگرچه موضوع دامپینگ همیشه مورد بحث بوده اما کسی به‌صورت جدی این مشکل را بررسی نکرده است. با وجود دامپینگ دیگر رمقی برای تولیدکننده داخلی باقی نمی‌ماند. موضوع دامپینگ طی سال‌های اخیر به دلیل رشد ارز کاهش ‌یافته اما باید از این صنعت به‌شدت مراقبت و محافظت کرد تا بازارهای کنونی که حاصل سال‌ها تلاش شرکت‌هایی مانند گروه صنعتی بستانچی است دست شرکت‌های چینی و ترکی نیفتد.