اخبار ویژه‌نامه

فردین طباطبایی- نرخ تولید ناخالص داخلی استان نسبت به سه سال قبل افت کرده است. طبق داده‌های سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان، میزان تولید ناخالص داخلی این استان را در سال ۱۴۰۰ ،حدود ۴۳۵ هزار میلیارد بوده که تقریباً ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می‌داد و از این لحاظ در جایگاه سوم میان استان‌های مختلف قرار داشت. اما به گفته محمدرضا گل احمد، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان، این نرخ در تابستان ۱۴۰۲ به ۵.۸ درصد از GDP کشور افت کرده تا اصفهان در رتبه هفتم کشور قرار بگیرد. طبق آخرین گزارش مرکز آمار، نرخ تورم ماهانه، نقطه‌به‌نقطه و سالانه اصفهان در تیر و مرداد امسال بالاتر از نرخ تورم کل کشور بود. در ماه تیر همین شرایط وجود داشت.

گروه گفت‌وگو- مرد صنعت اصفهان از آن دست آدم‌هایی است که صابون کار در بخش خصوصی در زمان تحریم به تنش خورده و اکنون با کوله باری از تجربه‌ی حوزه صنعت در قامت یک فعال اقتصادی ریاست کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان را برعهده دارد. بنابراین به شایستگی از چم‌وخم اقتصاد باخبر است. او خواهان آزادی عمل تصمیم گیران و راهبران منطقه‌ای است؛ از آن دست‌آزادی‌هایی که استاندار بتواند حرفش را بزند، در مواقع لزوم تصمیم مناسب را هم سریع بگیرد و مطمئن باشد که توبیخ و محاکمه نمی‌شود.

داریوش مجد- طبق داده‌های مرکز آمار در ‎پاییز ۱۴۰۳، نرخ بیکاری اصفهان روند کاهشی داشته و اندکی پایین‌تر از متوسط کشوری قرارگرفته است.

لیلی زواره‌ای - کشوری که از ثروت طبیعی نفت برخوردار است و آن را باقیمتی بیش از هزینه تمام‌شده استخراج‌ می‌فروشد از رانت و درآمد اضافی بهره می‌برد که مانند یک شمشیر دولبه می‌تواند به‌عنوان موهبت یا نفرین عمل کند. در دو دهه گذشته به‌طور میانگین کشورهایی که بخش بزرگ‌تری از اقتصادشان را نفت تشکیل داده، رشد صنعتی کمتری داشته‌اند. بنابراین یک اقتصاد نفتی در معرض چالشی قرار دارد به نام نبود صنعت پویا و در حال رشد. سیاست‌گذاران در ایران بارها برای رفع این موانع و رشد صنعت تلاش کرده‌اند؛ اما بیش از هر چیز از درآمد نفتی برای عقب انداختن رشد نرخ ارز از تورم استفاده کرده‌اند، تخصیص بهینه اعتبار و توسعه مالی را مخدوش کرده‌اند و با وابستگی بودجه دولت به درآمد پر نوسان نفتی، باعث نا اطمینانی سرمایه‌گذاران شده‌اند. و حالا در میانه مسیر توسعه‌ای پرنوسان، ناگاه خدماتی که ریشه در خدمات واقعی هم ندارد، چنان رشد کرده که کشاورزی و صنعت به گوشه رینگ اقتصاد پرتاب‌شده‌اند؛ وهله‌ای که کارشناسان اقتصادی از آن به صنعتی زدایی زودهنگام تعبیر کرده‌اند. صنعت زدایی زودهنگام به وضعیتی اطلاق می‌شود که یک کشور پیش از توسعه قابل‌توجه بخش صنعت، به سمت گسترش سهم بخش خدمات از تولید ملی حرکت ‌کند. سطح درآمدی کشورها در وضعیت صنعت زدایی، کمتر از سطوح درآمدی در کشورهای موفق در موقعیت مشابه است. به‌بیان‌دیگر، این کشورها در حال تبدیل‌شدن به اقتصادهای مبتنی بر خدمات هستند؛ بدون آنکه تجربه صنعتی شدن مناسبی را پشت سر گذاشته باشند. اصفهان حالا گویا دچار این چالش شده در حالی که در جای‌جای سند آمایش این منطقه توسعه صنعت مطرح و بر آن تاکید شده است.

ترنج مدرس- بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی با عنوان رصد شاخص‌های بخش صنعت منتهی به شش‌ماهه اول ۱۴۰۳، به رصد شاخصه‌های مهم بخش صنعت پرداخته است. طبق داده‌های این گزارش علی‌رغم روند رو به رشد ارزش‌افزوده بخش صنعت از سال ۱۴۰۰ به بعد اما از سال ۱۴۰۲ کاهش مستمر رشد صنعتی‌ اتفاق افتاده که این موضوع بیانگر خطر ورود بخش صنعت به یک دوران رکود است.

رویا خانی- صنعتی شدن اصفهان، موضوعی است که بر بیشتر جنبه‌های حیات شهری، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این منطقه اثر گذاشت. ساخت ۹ کارخانه عظیم نساجی تا سال ۱۳۲۰ و بعدازآن رسیدن تعداد آنها به ۲۰ کارخانه تا سال ۱۳۴۵، شهر اصفهان را وارد مرحله تازه‌ای کرد.

در همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ به میزبانی اتاق بازرگانی اصفهان، مهم‌ترین عوامل ریسک در سال آینده شامل ریسک‌ حضور ترامپ در قدرت، اسرائیل و شرایط منطقه، افزایش نرخ فقر در کشور، تشدید ناترازی انرژی و ضرورت تعیین تکلیف، تشدید شکاف بین گروه‌های مختلف اجتماعی و ... بررسی شد. علی صفر نورالله، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان در همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ با اشاره وضعیت نابسامان اقتصاد کشور، بیان کرد: همه می‌دانیم که در این برهه فعالان اقتصادی ایران در اوج گرفتاری و تنش‌های اقتصادی، بحران انرژی، افزایش نرخ ارز و... قرارگرفته‌اند و تولید حال خوشی ندارد. وی با اذعان به اینکه وضعیت فعلی در طول تاریخ کشور بی‌سابقه است، گفت: امروز در شرایطی به سر می‌بریم که هیچ‌چیز در جایگاه واقعی خود قرار ندارد. از یک‌سو مشکلات عدیده در داخل که صنعتگر و فعال اقتصادی درگیر ابهاماتی شده است که حتی امکان برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت و تعیین استراتژی غیرممکن شده است و از سوی دیگر، شرایط بین‌المللی و بی‌ثباتی منطقه ما را با چالش‌هایی مواجه ساخته است. عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی اصفهان افزود: اکنون فعال اقتصادی با توجه به ریسک‌های فراوانی که باید در نظر بگیرد تا بتواند چشم‌انداز ادامه فعالیت خود را تعیین نماید، مواجه شده و محدودیت‌هایی در برنامه‌ریزی به عرصه تولید تحمیل‌شده است. براین‌اساس، اتاق بازرگانی اصفهان سعی کرده است در این همایش باهدف پیش‌بینی سال آینده، چشم‌اندازی از وضعیت اقتصادی کشور در ۱۴۰۴ ارائه دهد.

در سالی که آن را پشت می‌گذاریم، پارلمان بخش خصوصی تلاش‌های بسیاری در جهت برگزاری رویدادهای تعامل محور با مشارکت نهادهای بین المللی و شناساندن ظرفیت‌های اصفهان برای پیوند دادن زنجیره‌های اقتصاد کشور به قاره آسیا و جهان انجام داد که یکی از مهمترین آن‌ها ، اجلاس اتاق‌های بازرگانی عضو مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا بود.

در نشست امضای تفاهم‌نامه در حوزه انرژی‌ خورشیدی کشور که در اتاق بازرگانی اصفهان و با حضور سرمایه گذاران بخش خصوصی و مسوولان دولتی برگزار شد، تفاهم‌نامه همکاری سه استان در حوزه توسعه انرژی‌های تجدید پذیر در اصفهان با هدف‌گذاری برای ایجاد هفت هزار و ۶۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی طی سه سال دولت چهاردهم منعقد شد در حالی که سهم استان اصفهان تولید پنج هزار و ۳۰۰ مگاوات تا پایان برنامه هفتم است.

احمدرضا طحانیان*- نمایشگاه اصفهان در آستانه سال ۱۴۰۴ با رونمایی از تقویم کاری جدید خود، گام‌های بلندی در راستای ارتقاء و توسعه اقتصادی کشور برمی‌دارد. این مجموعه که با بیش از سه دهه تجربه در برگزاری رویدادهای مختلف تجاری، صنعتی و فرهنگی، به عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های برگزاری نمایشگاه‌ها و رویداد‌ها در کشور شناخته می‌شود، در سال جدید شاهد تحولی بزرگ در تعداد و تنوع رویدادهای خود خواهد بود. این تحول نه تنها به افزایش سطح همکاری‌های داخلی و بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاران کمک خواهد کرد، بلکه در راستای تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی استان، گام‌های مثبتی برخواهد داشت.

گروه گفت‌وگو- نمایشگاه بین‌المللی اصفهان، سال ۱۴۰۳ را در حالی پشت سر می‌گذارد که بیش از چهل عنوان نمایشگاه را همراه با ده‌ها رویداد جانبی و نشست‌های تخصصی برگزار کرده و از این منظر توانسته حدنصاب جدیدی در ارتقای صنعت نمایشگاهی کشور ازنظر تعداد عنوان‌ها، محتوا و کیفیت برگزاری به‌جا بگذارد، در این مسیر البته نقش پیونددهنده شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی اصفهان بین حلقه‌ها و زیست‌بوم اقتصادی اصفهان با دیگر نقاط کشور، منطقه و جهان بیشتر از قبل نمایان شده است. بااین‌حال همچنان که آینده به یک معنا هنوز نوشته‌نشده اما توجه به کلان‌روندها و آینده‌نگری در حوزه اقتصاد می‌تواند چراغی به‌سوی فردا بیفروزد و ما را در ترسیم نقشه‌ها و اتخاذ تصمیم‌ای بهتر یاری کند، برای آگاهی از چندوچون آنچه بر نمایشگاه بین‌المللی اصفهان در سال ۱۴۰۳ گذشت و ترسیم نمایی از آینده مطلوب یا محتمل این نهادِ مهمِ اقتصاد شهری در اصفهان، دنیای اقتصاد در گفت‌وگو با محمد گیوی معاون امور نمایشگاه‌ها، توسعه بازار، برنامه‌ریزی و بازاریابیِ شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان اصفهان، پرسش‌هایی پیرامون روندها و نتایجِ فعالیت‌های سالِ ۱۴۰۳ و برنامه‌های سال ۱۴۰۴ مطرح کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.

نفیسه زمانی نژاد: تورم، افزایش هزینه‌ها، تولید کمتر، کمبود نقدینگی، بهره بالا، کیفیت پایین، نوسانات نرخ ارز، افزایش قاچاق، محدودیت‌های صادراتی و موانع تأمین مواد اولیه فقط بخشی از مشکلاتی است که در چند سال گذشته فعالان صنعتی را به خود مشغول داشته است. حال‌آنکه چالش‌های دیگری هم چون عقب‌ماندگی فناورانه نسبت به کشورهای دیگر و وجود استهلاک، در کنار نا ترازی‌های انرژی و فشار روزافزون مالیات ستانی بر بخش‌های مولد به‌ویژه صنایع کوچک و متوسط در حال آسیب رساندن به صنایع کشور است. در ارتباط با چالش‌های بخش صنعت در اصفهان، اقدامات متولیان این حوزه برای هموار نمودن این مسیر پرفرازونشیب و چشم‌انداز صنعت در سال ۱۴۰۴ روزنامه دنیای اقتصاد گفت‌وگویی را با عبدالوهاب سهل‌آبادی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران انجام داده که مشروح آن را می‌خوانید:

با جدی شدن بحران کمبود برق در ایران و اصفهان و بی‌برقی صنایع کوچک و بزرگ و کمبود انرژی، اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور جدی‌تر شده و به همین بهانه انجمن سازندگان و تامین کنندگان کالا و خدمات انرژی‌های تجدیدپذیر (ساتکا) و فعالان بخش خصوصی در اصفهان گرد هم آمدند تا راهکارهای تسریع روند استفاده از پنل‌های خورشیدی در استان اصفهان را بررسی کنند.

سالی که گذشت، اقتصاد ایران در مواجهه با چالش‌های پیچیده و چندوجهی، ازجمله ناترازی فزاینده انرژی و تحریم‌های بین‌المللی، دوران دشواری را سپری کرد. ناترازی انرژی، به‌ویژه در بخش برق، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موانع پیش روی تولید و توسعه صنعتی در ایران خودنمایی کرد. این مسئله، نه‌تنها منجر به قطعی‌های مکرر برق در سراسر کشور شد، بلکه تأثیرات منفی گسترده‌ای بر بخش‌های مختلف اقتصادی، به‌ویژه صنعت، بر جای گذاشت. در این میان، شرکت تامکار نیز مانند سایر صنایع، با این ناترازی‌ها دست‌وپنجه نرم کرد، چالش‌های متعددی را پشت سر گذاشت و سعی نمود با تکیه‌بر دانش، تجربه و تعهد خود، علیرغم همه دشواری‌ها به فعالیت خود ادامه دهد و دستاوردهای چشمگیری را نیز ثبت نماید. همچنین تامکار با حفظ بقای خود توانست پروژه‌های کارخانه سازی را نیز به سرانجام برساند. این شرکت، با اتخاذ رویکردی مسئولانه و متعهدانه، ثابت کرد که می‌تواند در سخت‌ترین شرایط نیز به‌عنوان یک نیروی محرکه برای صنعت ایران عمل کند.

دست‌کم ۲۰ و گاهی حتی تا ۵۰ درصد. جمع کوبنده این اعداد تبدیل می‌شود به سنگ و آجر و چیده می‌شود روی‌هم تا سرپناه خانواده‌مان باشد.

*مریم حجتی نجف آبادی- مسکن انبوه، تصمیم فردی را وابسته می‌کند به تصمیم جمعی و آینده اقتصادی من را گره می‌زند به مبلغ مهریه فرزند مطلقه همسایه کناری، به دیابت شوهر همسایه طبقه بالایی و به مشکلات مدرسه بچه ۱۰ ساله همسایه دوطبقه پایینی... که حتی هیچ‌کدام را نمی‌شناسم. مسکن جمعی فرآیند نوسازی را به توافق جمعی غیرقابل حصولی تبدیل می‌کند و ما را به ساکنان دائمی و ناچار این فرآیند.

گروه حقوق- تا چه حد حاضرید اختیار دارایی‌تان را به دیگران بسپارید؟ به‌اندازه درآمد یک ساعت؟ دو یا سه ساعت؟ آیا موافقید غریبه‌ای رنگ لباس امروزتان را انتخاب کند و شما هم- در مقابل- چنین تسلطی بر رنگ لباس او داشته باشید؟ آیا می‌پذیرید به همراه جمعی شاید ۵ یا ۵۰ نفره برای انتخاب اتومبیلتان وارد رأی‌گیری شوید؟ فراموش نکنید موظف به خرید خودروی منتخب خواهید بود، حتی اگر قیمت آن بسیار بالاتر یا بسیار پایین‌تر از توان مالی شما باشد.

گروه شهری- فکر می‌کنید از بین فقرای کشور، بیشترین تعداد در کدام استان ساکن باشند؟ کرمان؟ سیستان و بلوچستان؟ آذربایجان؟ خوزستان؟ فریب نخورید! تمرکز فقر ازنظر تعداد خانوار مبتلابه به شکل بی‌رقیبی متوجه استان و شهر تهران است. خانم‌ها و آقایان این چهره جدید فقر است که به آن می‌نگرید.

صنعت زیورآلات (گوهرسنگ‌ها و جواهرات) با تاریخی کهن به قدمت ۳۵۰۰۰ سال که از دوران پارینه‌سنگی آغازشده و پیوندی عمیق بافرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری، همواره نمادی از زیبایی، قدرت و ثروت بوده است. بااین‌حال، در عصر فناوری‌های نوین و تحولات دیجیتال، این صنعت در کشور ما در برخی جنبه‌ها از فناوری اطلاعات و تکنولوژی عقب‌مانده است. در این مقاله به بررسی ریشه‌های این عقب‌ماندگی، تأثیرات آن بر صنعت و فرصت‌هایی که فناوری می‌تواند برای تحول این حوزه فراهم کند، می‌پردازم.

شرکت مدیریت مهندسی آریا رهپویان نفیس، به مدیریت عادل قهرمان (دارای دکترای حرفه‌ای کسب و کار)، به عنوان یکی از پیشگامان حوزه مشاوره مدیریت، سیستم‌ها و نرم‌افزارها در ایران، فعالیت خود را با هدف ارتقای بهره‌وری و چابکی سازمان‌ها ادامه می‌دهد. این شرکت با بیش از ۲۷ سال سابقه در همکاری با شرکت‌های تولیدی و خدماتی، و با تکیه بر تیمی متشکل از مدیران، متخصصان و مهندسان صنایع مجرب، خود را به عنوان مرجعی معتبر در زمینه سیستم‌سازی کسب‌وکار معرفی کرده است.

صنعت گوهرسنگ ایران با داشتن ذخایر غنی از معادن گوهرهای قیمتی و نیمه قیمتی، یکی از بخش‌های استراتژیک و ارزشمند کشور است. بااین‌حال، این صنعت در چند دهه اخیر با مشکلات فراوانی مواجه بوده که عمدتاً ناشی از عقب‌ماندگی‌های علمی و عدم استفاده بهینه از ظرفیت‌های بالقوه‌اش است. این مقاله بر آن است که عواملی چون ضعف در پژوهش‌های علمی، عدم استفاده از فناوری‌های نوین، و تاثیر گروه‌گرایی‌های محدود در پیشرفت این صنعت را موردبررسی قرار دهد.

صنعت جواهرات همواره به‌عنوان ترکیبی از هنر، صنعت و فناوری شناخته‌شده است. با پیشرفت فنّاوری، تغییر سلیقه مصرف‌کنندگان و گرایش‌های نوین در هنر و طراحی، آینده این صنعت به سمت طراحی مفهومی سوق پیداکرده است.

لیلی زواره ای- شواهد نشان می‌دهد که وضعیت سرپناه خانوارهای بدون مسکن بهبود نیافته و به‌بیان‌دیگر طرح‌های مسکن مهر و حمایتی یا به جمعیت هدف اصابت نکرده و یا سرعت اجرای آن به حدی آهسته بوده که نتوانسته میان عرضه و تقاضا تعادل برقرار کند. بررسی‌های آماری اما گویای آن است که حدود نیمی از خانوارهای فوق در این طرح‌ها ثبت‌نام نکرده‌اند که عدم توان تامین مالی یکی از دلایل این اتفاق است. یکی از شاخص‌هایی که با استفاده از آن می‌توان توان خانوارها برای تهیه سرپناه را برآورد کرد، نسبت هزینه خانوارها به قیمت مسکن است.

طاهره ربیعی- طبق داده‌های پژوهش "سنجش شاخص‌های فقر مسکن بر اساس داده‌های هزینه و درآمد خانوار سال ۹۸"۲۸درصد از خانوارهای استان اصفهان دارای حداقل یک محرومیت مسکن و نرخ بد مسکنی بوده‌اند. در این سال همچنین ۰.۷ درصد از خانوارهای ساکن استان اصفهان فقر شدید مسکن داشتند.۳۳درصد از خانوارهای اصفهانی در سال ۹۸ از مسکن مقرون‌به‌صرفه برخوردار نبودند به این معنا که در این خانوارها سهم مسکن بیش از ۳۰ درصد هزینه‌های آن‌ها را تشکیل می‌دهد. اصفهان در این شاخص در رتبه هشتم کشوری ایستاده است.همچنین۱۸.۶۸ درصد از جمعیت استان اصفهان در خانه‌های با مصالح بی‌دوام زندگی می‌کنند که از این نظر اصفهان بالاتر از شاخص متوسط کشوری ایستاده است.این شاخص وضعیت سکونت در بافت فرسوده را نشان می‌دهد.

پروانه مجد- بررسی سمت تقاضا در حوزه مسکن نشان می‌دهد به‌واسطه کاهش قدرت خرید مردم به دلیل افزایش مکرر قیمت‌های ملک در سال‌های اخیر امروز خرید ملک نسبت به ۱۰ سال گذشته ۳ برابر و نسبت به ۲۰ سال گذشته ۴ برابر سخت‌تر شده است. در سمت تقاضا، مشکل قدرت خرید مسکن وجود دارد. اما در سمت دیگر در حوزه عرضه نیز با همین بحران وجود دارد.

دلارام حورمهر پریا دوستم مدت‌ها بود دنبال کار بود منم جویای احوالش می‌شدم، امروز خیلی ذهنم درگیرش بود که زنگ زد گفتم : حلال زاده ای‌ها میخواستم بهت زنگ بزنم بدون معطلی گفت: پیدا کردم پیدا شد من که حسابی تعجب کرده بودم گفتم: کار پیدا کردی؟

نفیسه زمانی‌نژاد: نوسانات ارزی،تورم،کاهش قدرت خرید مردم وعدم تعادل،بین عرضه و تقاضا، بحرانی را برای بازار مسکن موجب شده که نتیجه‌اش رکود است.

بحران مسکن در جامعه ایرانی هرروز که می‌گذرد، پیچیده‌تر، دشوارتر و چندوجهی‌تر می‌شود؛ اما متناسب با این مشکلات، راهکارهای معقولی برای عبور از چالش‌ها اندیشیده نشده است. دولت‌ها یکی‌یکی می‌آیند و می‌روند؛ اما نه‌تنها از شدت و حدت مشکلات مردم در حوزه مسکن کاسته نشده، بلکه باگذشت هر دوره‌ای، بر حجم این مشکلات افزوده نیز شده است.

بیست و ششمین جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی با حضور اعضا برگزار شد. دستور جلسه شامل گزارش دبیرکل از فعالیت‌های بهمن‌ماه، بررسی برنامه‌ها و بودجه پیشنهادی واحدها و کمیسیون‌ها، گزارش تکمیلی پرونده تأمین اجتماعی اتاق، تصمیم‌گیری در خصوص چگونگی ادامه کار پروژه چشمه توتی، گزارش کمیسیون گردشگری از رویداد ۱۰۰ تور اپراتور، بررسی درخواست تعویض سیستم سرمایش و گرمایش، نحوه همکاری و مشارکت اتاق اصفهان بابت خرید ملک نجف‌آباد و سایر موضوعات قابل‌طرح بود.