توسعه پایدار هدف پرطمطراقی است که در سالهای اخیر درباره آن بسیار شنیده و خواندهایم. در وهله اول عنوان آن بسیار ساده و همهفهم بهنظر میرسد. لکن، برخلاف این ظاهر ساده و همهفهم، بر سر تفسیر آن بحث و جدل بسیاری در فضای آکادمیک و عمومی وجود دارد. یکی از کمکهایی که ریاضیات در اختیار…
تحول توسعه پایدار دیگر صرفا یک ایده بلندپروازانه نیست، بلکه به یک استراتژی اقتصادی ضروری تبدیل شده است؛ داستانی که نهتنها در عرصه بینالمللی، بلکه در کشورهایی مانند ایران نیز بازتاب دارد؛ جایی که تعادل میان رشد اقتصادی و حفاظت از محیطزیست به ضرورتی حیاتی تبدیل شده است.
بهرهوری بهعنوان یکی از دو موتور اصلی رشد اقتصادی، اهمیتی کلیدی در عمده نظریات حوزه رشد و توسعه اقتصادی دارد. این مهم تا جایی پیش میرود که برخی از اقتصاددانان مهم تاریخ از بهرهوری بهعنوان ضامن رفاه کشورها یاد میکنند. در ایران اما سهم نازل بهرهوری از رشدهای سالانه اقتصادی همزمان با افول ساختاری تشکیل سرمایه در کشور موجب شده است تا اقتصاد ایران نای رشد نداشته باشد و حتی بهرغم وجود درآمدهای نفتی در سالهای اخیر، به مقادیر نازلی از رشد اقتصادی سالانه بسنده کند. پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» با بررسی زوایای مختلف رشد اقتصادی، به بهرهوری بهعنوان عاملی که میتواند حیاتی دوباره به رگهای اقتصاد ایران تزریق کند، نگاه کرده است.
رشد اقتصادی، فرآیندی چندوجهی است که ابعاد اقتصادی، سیاسی و حقوقی آن نیازمند هماهنگی مستمر میان نهادهای مختلف است. برای دستیابی به ثبات و پیشرفت بلندمدت، نهادها و ساختارهای قانونی باید بهگونهای تنظیم شوند که از پویایی و همافزایی میان این عوامل حمایت کنند. یکی از پیشنیازهای اصلی رشد اقتصادی، حاکمیت قانون است. اگر قوانین دائم در حال تغییر باشند، سرمایهگذاران و کارآفرینان نمیتوانند برنامهریزی بلندمدت داشته باشند. وجود قوانین پایدار، شفاف و پیشبینیپذیر برای ایجاد محیطی مطمئن و قابل اتکا جهت سرمایهگذاری ضروری است. این ثبات حقوقی، اعتماد و اطمینان خاطر را به فعالان اقتصادی میدهد تا تصمیمات استراتژیک و آگاهانهای اتخاذ کنند.
مدتی است که از معرفی هوش مصنوعی میگذرد. هوش مصنوعی تغییرات زیادی در زندگی انسانها و تولید، از جمله در رشد تولید و بهرهوری نیروی کار ایجاد کرده است. اما بحثها در مورد کارآیی هوش مصنوعی ادامه دارد. تاکنون، دادههای کلان شواهد قابل اتکایی در مورد افزایش بهرهوری نیروی کار با استفاده از هوش مصنوعی نشان ندادهاند.