امنیت غذایی

دنیای اقتصاد: به نظر می‌رسد متولیان بخش کشاورزی برای دو سوال مهم پاسخ روشنی ندارند؛ اینکه «چرا تولید می‌‌‌کنیم و چگونه از تولیداتمان بهره ببریم؟» این در حالی است که در سال ۱۹۸۶ ماساکی ایمای ژاپنی نظریه چرخه کایزن را وارد فرهنگ کسب‌و‌کار کرد. کایزن ترکیبی دو‌کلمه‌‌‌‌‌‌ای از یک مفهوم ژاپنی است که به معنای بهبود مستمر با تغییرات مداوم است. در اجرای این استراتژی در هر حوزه‌‌‌ای یک اصل مهم را باید در نظر داشت و آن اینکه فعالیت‌‌‌‌‌‌هایی که برای تکمیل، بهبود و افزایش سطح کیفی محصولات و خدمات لازم است، باید به…

دنیای اقتصاد -حمید ملازاده: اقیانوس‌‌‌‌‌ها که بیش از ۷۰‌ درصد از سطح زمین را پوشش می‌دهند، از دیرباز نقش حیاتی در تامین منابع غذایی بشر ایفا کرده‌اند. با افزایش فشارهای زیست‌محیطی، تغییرات اقلیمی و کاهش ذخایر ماهی‌‌‌‌‌ها، نیاز به یافتن روش‌های جدید و پایدار برای استفاده از این منابع ضروری‌‌‌‌‌تر از هر زمان دیگر به‌نظر می‌رسد. یکی از راهکارهای نوینی که به تحقق این هدف کمک می‌کند، کشاورزی دریایی پایدار یا آبزی‌‌‌‌‌پروری است.

دنیای‌اقتصاد: اولین‌‌‌بار سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ پیشنهاد کرد ۱۶ اکتبر هر سال مطابق با ۲۵ مهر به‌‌‌عنوان «روز جهانی غذا» به‌‌‌منظور توجه دادن جهانیان به مساله مهم غذا انتخاب شود، ولی تصویب این روز به عنوان روز جهانی غذا در نوامبر ۱۹۷۲ در بیستمین کنفرانس کشورها و با حضور اعضای «سازمان خوار‌بار و کشاورزی‌» (FAO) از زبان دکتر پال رومانی وزیر بهداشت مجارستان به عنوان ریاست وقت این کنفرانس اعلام شد. از آن به بعد هر سال ۱۵۰ کشور جهان این روز را برای توجه دادن جهانیان به سایه سیاه فقر و گرسنگی معطوف…

دنیای‌اقتصاد: سازمان غذا و دارو با نظارت بر فرآیند تولید، توزیع و فروش مواد غذایی، سلامت عمومی را تامین کرده و از ورود مواد غذایی ناایمن به بازار جلوگیری می‌کند. عبدالعظیم بهفر، مدیرکل فرآورده‌‌‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در گفت‌وگویی با بیان این مطلب و با اشاره به نقش حیاتی این سازمان در تامین و تضمین ایمنی و کیفیت غذاهای کشور، تاکید کرد: سازمان غذا و دارو با نظارت بر فرآیند تولید، توزیع و فروش مواد غذایی، سلامت عمومی را تامین کرده و از ورود مواد غذایی ناایمن به بازار جلوگیری می‌کند. وی افزود:…

دنیای اقتصاد: رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی با اشاره به در دستور کار قرار داشتن بهبود کیفیت و سلامت نان و ترویج آرد و نان کامل، از تهیه پیش‌نویس آن در دبیرخانه جهت طرح در این شورا خبر داد. محمد اسماعیل مطلق، بهبود کیفیت نان و ترویج آرد و نان کامل را از اولویت‌‌های بازه زمانی ۱۴۰۴ تا ۱۴۰۸ دانست و گفت: گزارش عملکرد دستگاه‌‌های اجرایی مختلف در موضوع این مصوبه پس از تصویب، هر شش ماه یک بار به دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی ارائه می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: سرشماری بخش کشاورزی به سبب امنیت غذایی از اهمیت بسیاری برخوردار است و امروزه در دنیا حکمرانی برمبنای داده‌‌ها انجام می‌شود چراکه اگر داده‌ها موجود نباشد، مبدا و مقصد برنامه‌ها مشخص نخواهد بود و در نهایت با مشکلات متعددی در بخش کشاورزی و تنظیم بازار اقلام اساسی روبه‌رو خواهیم بود. مرکز آمار ایران با همکاری سایر نهادها هر ۱۰ سال یک بار سرشماری را انجام می‌دهد و امسال هم نخستین فرمان رئیس‌جمهور، سرشماری کشاورزی بود که براین اساس سرشماری کشاورزی به طور رسمی از ۱۲ آبان آغاز می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: در شرایط فعلی تقریبا ۶میلیون هکتار از اراضی زیرکشت ما، دیم‌زارها هستند و این رقم، قابلیت دو برابر شدن دارد؛ یعنی قابلیت اینکه ۱۲میلیون هکتار دیگر به این مقدار اضافه بشود، وجود دارد.

دنیای اقتصاد -فاطمه بابالو: قیمت‌های جهانی غذا در سال‌های اخیر شاهد نوسانات زیادی بوده‌است، به‌طوری که در سال‌۲۰۲۲ به بالاترین حد خود رسید، در سال‌۲۰۲۳ کاهش‌یافت و امسال دوباره به آرامی افزایش یافته‌است. رویدادهای آب‌وهوایی شدید، درگیری‌های ژئوپلیتیک، هزینه‌های بالای تولید و افزایش تقاضا همگی به این افزایش‏‏‏‌ها کمک کرده‌اند. تاثیر این رویدادها بسته به نوع غذا متفاوت است؛ برای مثال، روغن زیتون، آب پرتقال و سایر اقلام رایج سوپرمارکتی اکنون گران‏‏‏‌تر هستند، درحالی‌که قیمت غلات نسبت به ابتدای سال‌جاری کاهش‌یافته‌است.

دنیای اقتصاد: تغییر اقلیم به‌شدت بر الگوهای بارندگی و دما اثرگذار است و تغییر در الگوهای جوی منجر به وقوع و تشدید پدیده‌های حدی اقلیمی مهم از جمله خشکسالی و سیلاب‌های ناگهانی و دیگر رویدادهای حدی در منطقه می‌شود که این امر به صادرات کشاورزی ایران آسیب رسانده است.

دنیای‌اقتصاد: اولین نشست «کمیته غذایی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی» و «فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی و کشاورزی ایران» به منظور بررسی چالش‌‌‌های صنایع غذایی و ایجاد ساختار امنیت غذایی به پیشگامی بخش خصوصی و صنعت و با همکاری دانشگاه، معاونت علمی و فناوری، صنایع غذایی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی و سایر نهادها و شرکت‌های ذی‌ربط صنایع غذایی ۱۹ شهریور ماه در «موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی» برگزار شد.

دنیای اقتصاد-سعیده نبی‌زاده: غلامرضا نوری‌قزلجه وزیر جهاد کشاورزی در سیزدهمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی با بیان اینکه در وزارت جهاد کشاورزی مصمم هستم صرفا وزیر تنظیم بازار نباشم، گفت: هر چند که سفره مردم برای ما مهم است و یکی از بخش‌‌‌هایی است که باید از نخبگان و استادان کمک گرفت تا بدانیم چگونه می‌توانیم این تنظیمات را روان‌‌‌تر انجام دهیم، بنابراین بنا داریم قدری بیشتر به مسائل اساسی و توسعه کشاورزی توجه کنیم چرا که انتظاراتی که در بخش امنیت غذایی وجود دارد در سایه توسعه این بخش اتفاق خواهد افتاد. این سخنان وزیر در شرایطی…

دنیای اقتصاد: همین اوایل اردیبهشت سال جاری بود که ذبیح‌‌‌الله اعظمی‌‌‌ساردویی، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی‌‌‌با اشاره به خسارت‌‌‌های وارد شده به کشاورزان در پی قطعی‌‌‌های ۶ ساعته برق در سال گذشته عنوان کرد: امسال یعنی سال ۱۴۰۳ قول داده شده کشاورزی از قطعی برق خارج شود و مجلس نسبت به آن کوتاه نخواهد آمد و حاضر نمی‌‌‌شود با قطع برق، امنیت غذای مردم به خطربیفتد. وی ادامه داد: بیش از ۹۵ درصد بخش کشاورزی خرده مالکی است و نقش مشارکت مردمی در آن‌‌‌حائز اهمیت است. سال گذشته وزارت نیرو هر زمان دچار…

دنیای اقتصاد: تشدید انتشار گازهای گلخانه‏‏‏‏‌ای و به‌تبع آن گرمایش جهانی باعث ایجاد پدیده تغییر اقلیم شده و تبعات گسترده‌ای بر بخش‌های مختلف اکوسیستم به‌همراه داشته‌است و در شرایط آتی نیز تشدید خواهد شد. این تبعات در بسیاری از نقاط جهان، از جمله ایران، با تاثیرات زیان‌باری بر منابع طبیعی و کشاورزی همراه بوده‌است. ایران با اقلیم خشک و نیمه‏‏‏‏‌خشک، از جمله کشورهایی است که بیشترین تاثیرات منفی را از تغییر اقلیم تجربه کرده‌است.

دنیای اقتصاد -حمید ملازاده: آگروفارستری(Agroforestry) یا همان جنگلداری زراعی به روشی از کشاورزی گفته می‌شود که در آن درختان و محصولات زراعی یا حیوانات به‌‌‌‌طور همزمان در یک قطعه زمین پرورش داده می‌شوند. در این روش، کشاورزان با کاشت درختان در کنار محصولات زراعی یا چراگاه حیوانات، از مزایای هر دو بهره‌ می‌گیرند. درختان می‌توانند ضمن فراهم‌کردن سایه، خاک را تثبیت و آب را حفظ و به افزایش حاصلخیزی خاک کمک کنند، همچنین درختان می‌توانند زیستگاه‌‌‌‌های مناسبی برای گونه‌‌‌‌های مختلف گیاهی و جانوری ایجاد کنندکه به حفظ و تقویت…

دنیای اقتصاد: امنیت غذایی از وجوه مهم امنیت ملی است و در هر کشور، ابعاد کمی و کیفی آن امنیت ملی را تعیین می‌کند. در مقابل، ناامنی غذایی از جمله عواملی است که می‌تواند ارزش‌های حیاتی و در نتیجه، امنیت ملی یک نظام سیاسی-اجتماعی را به مخاطره بیندازد. بنا به تصریح اجلاس جهانی غذا در تعریف امنیت غذایی در سال‌۱۹۹۶، «امنیت غذایی هنگامی وجود دارد که همه مردم در تمامی ایام به غذای کافی، سالم و مغذی دسترسی مادی و اقتصادی داشته باشند و غذای در دسترس نیازهای یک رژیم تغذیه‌‌‌‌ای سازگار با ترجیحات آنها را برای یک زندگی…

دنیای اقتصاد-سعیده نبی‌زاده: فعالان صنعت غذا معتقد هستند طی سال‌های اخیر این صنعت فراز و فرودهای زیادی را طی کرده است و بسیاری از فعالان این صنعت با سختی‌‌‌های زیادی مواجه بوده‌‌‌اند. از یکسو مداخلات دولت و قیمت‌گذاری دستوری و از سوی دیگر مقررات دست‌‌‌و‌‌‌پا‌‌‌گیر و تحریم‌‌‌ها، موانع زیادی را پیش‌‌‌روی ادامه فعالیت آنها قرار داده است. از این رو یکی از اصلی‌‌‌ترین پرسش‌‌‌ها این است که با روی کار آمدن دولت چهاردهم، درخواست فعالان این صنعت از دولت چیست؟

کارشناسان حوزه دام و طیور به‏‌اتفاق معتقد هستند با وجود اهمیت این بخش در ایجاد امنیت غذایی، در تامین مالی بخش دام و طیور عقب‏‌ماندگی انباشته وجود دارد که باید جبران شود به همین منظور دولت جدید باید تامین سرمایه بخش کشاورزی را مدنظر قرار دهد و تغییر فضای کسب و کار و روابط بین‌الملل را هم برای استفاده از سرمایه خارجی فراهم کند. در بیست و سومین نمایشگاه دام، طیور، آبزیان و صنایع وابسته پنل «چالش‏‌های تامین مالی در صنعت دام، طیور و آبزیان» در غرفه «دنیای‌اقتصاد» برگزار شد. در این پنل محمدرضا…

دنیای اقتصاد-سعیده نبی‌زاده: بدون شک بخش کشاورزی زیربنای اقتصاد کشور بوده و باید بپذیریم امنیت غذایی که خود امنیت اجتماعی و روانی را به دنبال دارد، وابسته به این بخش است. از این رو باید به بخش کشاورزی توجه ویژه‌‌‌ای صورت بگیرد. ناپایداری عرضه، ضعف سیستم‌های حمل‌ونقل، نگهداری و ذخیره مواد غذایی، ناهمگنی در رفاه خانواده و درآمد جامعه، افزایش مکرر و لحظه‌‌‌ای قیمت مواد غذایی و عدم‌همخوانی آن با درآمد اغلب خانوارهای شهری و روستایی ازجمله چالش‌‌‌هایی است که می‌تواند بر امنیت غذایی اقشار مختلف جامعه تاثیر نامطلوب بر جای گذارد.

دنیای اقتصاد : افزایش سریع جمعیت همراه با افزایش تقاضای غذا مستلزم گسترش زمین‏‏‏‌های کشاورزی یا بالارفتن بهره‏‏‏‌وری تولید از منابع فعلی است، با این حال در دنیای متغیر امروزی، کاهش دسترسی به آب ممکن است بهبود در بهره‏‏‏‌وری محصول و علوفه را تضعیف کند و به‌طور نامتناسبی بر بخش‌های مختلف جهان تاثیر بگذارد. در سطح جهانی، تقریبا ۱۰ تا ۱۱‌درصد از زمین‏‏‏‌های زراعی و علف‏‏‏‌زار فعلی می‌توانند در‌برابر کاهش دسترسی به آب آسیب‏‏‏‌پذیر باشند و ممکن است برخی مناطق مانند آفریقا، خاورمیانه، چین، اروپا و آسیا ظرفیت‌های…

دنیای اقتصاد-حمید ملازاده: تغییرات اقلیمی دیگر تهدیـــدی دوردست نیست که صرفا در مجامع علمی و و زیست‌محیطی در مورد آن بحث شود. پیامدهای اقتصادی این پدیده شوم در حال شکل‌دهی به سیاست‌‌‌های جهانی و چشم‌‌‌انداز‌‌‌های مالی است.

دنیای اقتصاد: دسترسی‌‌‌‌ به‌‌‌‌ مقدار کافی‌‌‌‌ مواد غذایی‌‌‌‌ از محورهای‌‌‌‌ اساسی‌‌‌‌ توسعه‌‌‌‌ و زیربنای‌‌‌‌ پرورش نسل‌های‌‌‌‌ آینده است‌‌‌‌. همان‌طور که‌‌‌‌ در طول تاریخ‌‌‌‌ ظهور و افول تعدادی‌‌‌‌ از تمدن‌ها و سیطره آنها متکی‌‌‌‌ بر تامین غذا بوده‌است‌‌‌‌، در حال‌حاضر نیز غذا این‌‌‌‌ کارکرد سیاسی‌‌‌‌- امنیتی‌‌‌‌ را در قالبی‌‌‌‌ نوین‌‌‌‌ برعهده دارد و نظم‌‌‌‌ نوین‌‌‌‌ جهانی‌‌‌‌ از نقش‌‌‌‌ غذا به‌عنوان بازیگر مهم‌‌‌‌ در عرصه‌‌‌‌ جهانی‌‌‌‌ بهره می‌گیرد. با وجود آنکه سیستم‌های‌‌‌‌ غذایی‌‌‌‌ به‌سرعت‌‌‌‌ در…

دنیای اقتصاد-سعیده‌نبی‌زاده: توسعه آبزی‌‌‌پروری یکی از مهم‌ترین زیربخش‌‌‌های اقتصادی در تامین امنیت غذایی، تجارت، اشتغال‌زایی، کارآفرینی و محرومیت‌‌‌زدایی در کشور و در عین حال راهکاری کلیدی برای رونق «اقتصاد دریامحور» است که اخیرا بر اهمیت این مبحث بسیار تاکید می‌شود. درواقع یکی از بازیگران و نقش‌‌‌آفرینان اصلی توسعه دریامحور، بحث صنعت شیلات است. این موارد در حالی بیان می‌شود که مجموع تولیدات صید و آبزی پروری کشورهای ذی‌نفع در این حوزه در سال ۲۰۲۰ به رکورد بی‌‌‌سابقه ۲۱۴ میلیون تنی رسید که شامل ۱۷۸ میلیون تن آبزیان و ۳۶…

تغییرات اقلیمی نه‌تنها بر منابع آبی اثر می‌‌‌گذارد، بلکه بر کیفیت خاک‌‌‌ها و اراضی نیز اثرات زیادی دارد. تغییرات اقلیمی سبب کاهش ورود نزولات آسمانی شده و بسیاری از دشت‌‌‌ها را از نعمت سیلاب‌‌‌هایی که هر از گاهی رخ می‌دهند، محروم می‌کند. بر این اساس از یک‌سو تجمع نمک در این اراضی سبب شوری بیشتر خاک می‌‌‌شود و از سوی دیگر تحمل گیاهان خودرو در این مناطق را با مشکل مواجه می‌‌‌کند. این گیاهان اغلب حدود مشخصی از شوری را تحمل می‌کنند و در مقادیر بیشتر امکان رشد و توسعه ندارند.

امنیت غذایی و ارتقای تولید محصولات کشاورزی عنوان گزارشی است که گروه کشاورزی مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران زیرنظر مرکز پژوهش‌‌‌های اتاق ایران در ادامه ارزیابی لایحه برنامه هفتم توسعه از نگاه بخش‌‌‌خصوصی تهیه کرده است. طبق تعریف سازمان غذا و کشاورزی ملل ‌‌‌متحد (فائو)، امنیت غذایی به‌‌‌معنای اطمینان از دسترسی فیزیکی- اقتصادی پایدار همه افراد جامعه به غذای کافی، مغذی و سالم در تمامی اوقات برای داشتن فعالیت و زندگی سالم است. امنیت غذایی را بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تردید می‌توان شالوده امنیت…

دنیای اقتصاد-سعیده نبی‌زاده: موضوع کاهش جمعیت جهان در حال حاضر در کنار چالش‌‌‌های متعدد اقتصادی و سیاسی به یکی از نگرانی‌های بزرگ دولت‌‌‌های مختلف تبدیل شده و این نگرانی در ایران نیز سال‌هاست مورد تاکید مقامات و مسوولان دولت‌‌‌های مختلف قرار گرفته است. هرچند کارشناسان و عامه مردم جامعه بر این باورند تا زمانی که بهبود اقتصادی رخ ندهد سخن گفتن از رشد جمعیت منتفی است، با این حال در صد سال آینده یکی از موانع اصلی عدم‌رشد اقتصادی کاهش چشمگیر جمعیت خواهد بود و در این بین ایجاد تعادل بین شرایط حال و آینده ضروری است.

دنیای‌اقتصاد: نان یکی از مهم‌ترین اقلامی است که به آن یارانه تخصیص داده می‌شود. نان یکی از کالاهای اصلی در سبد خوراکی مردم ایران است و از این جهت جایگاهی استراتژیک در امنیت غذایی کشور دارد. بررسی بودجه ۱۴۰۳ نسبت به بودجه سال قبل نشان می‌دهد که یارانه نان با رشد قابل‌توجهی مواجه شده است. بر این اساس در بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۳ آمده است که سازمان هدفمندی یارانه‌‌‌ها موظف به پرداخت ۱۴۳‌هزار میلیارد تومان یارانه نان است. این در حالی است که در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ تنها ۵۶‌هزار میلیارد تومان به صورت مستقیم برای…

دنیای اقتصاد: یکی از نیازهای اساسی انسان‌‌‌ها در هر جامعه، امنیت و یکی از مصادیق امنیت، اطمینان افراد از سلامت و کیفیت مواد غذایی است. در این راستا توجه به صنایع کشاورزی و دامپروری از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ چرا که محصولات این صنایع منابع تغذیه‌‌‌ای اصلی انسان‌‌‌ها به شمار می‌‌‌روند. به عبارت دیگر امنیت غذایی کشور بر محور کشاورزی و دامپروری استوار است.

دنیای‌اقتصاد: وزیر جهادکشاورزی در پیامی به نخستین نشست شورای‌حکام مرکز بین‌المللی مدیریت جامع حوزه آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه‌‌‌‌‌خشک، بر اقدام فوری و مشترک کشورها برای پیشگیری و مقابله با تخریب سرزمین و چالش‌های تغییرات اقلیمی، بیابانزایی، خشکسالی و فرسایش خاک تاکید کرد. به گزارش روابط‌عمومی وزارت جهادکشاورزی، محمدعلی نیکبخت در پیامی به نخستین نشست شورای‌حکام، خواستار توسعه دانش و فناوری، ارتقای آگاهی، حمایت مالی و علمی، ظرفیت‌‌‌‌‌سازی و بسیج منابع در سطوح ملی و بین‌المللی شد.