انتخاب عمومی

در حالی که کمتر از ۲۰روز تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری مانده است، به نظر می‌رسد هنوز فضای انتخاباتی آغاز نشده و برنامه‌های روشن و آشکاری از سوی رهبران جناح‌های سیاسی مختلف برای انتخابات آینده تدوین نشده است. تعویق عملی سیاست‌های مهمی همچون تغییر در نظام فعلی پرداخت یارانه‌ها، اصلاح نظام بانکی، یکسان‌سازی نرخ ارز و... همگی از طبع ریسک‌گریز دولت حکایت دارد و به نظر می‌رسد تاکنون دولت‌ها بر مدار استراتژی «از این ستون به آن ستون» حرکت کرده‌اند. جمله معروفی از ناصرالدین‌شاه خطاب به وزرای خود نقل…

نظریه انتخاب عمومی (Public Choice) بر محور این پرسش بنا نهاده شده است که آیا انتخاب فرد در یک جامعه، تابع منافع شخصی آن فرد است یا آنکه منافع جمع ملاک انتخاب و اقدامات وی است؟ این موضوع تاکنون تحت عناوین متفاوتی همچون انتخاب داوطلبانه، انتخاب اجباری، انتخاب جمعی، انتخاب منطقی، انتخاب اجتماعی و پارادوکس رای‌دهنده مورد بحث واقع شده است. براساس تئوری انتخاب عمومی، سیاستمداران و کارگزاران دولتی معمولا زندگی خود را فدای منافع شهروندان نمی‌کنند؛ به این معنی که اگر آنان کاری به نفع شهروندان انجام…

چرا بعضی افراد در همه انتخابات‌‌‌ها کاندیدا می‌شوند؟ علت این تعدد حضور چیست؟ آیا نامزدهای انتخاباتی الزاما به پیروزی فکر می‌کنند؟ کاندیداتوری در انتخابات چه نقشی در افزایش قدرت/ثروت/منزلت و جایگاه اجتماعی/سیاسی آن فرد/حزب در آینده ایفا می‌کند؟ از نگاه علم اقتصاد –به‌عنوان یکی از علوم توضیح‌‌‌دهنده رفتار بشر- کاندیداتوری در انتخابات چه معنا‌‌‌هایی دارد؟

فارغ از هرگونه تعریفی که از دیدگاه‌های مختلف از تئوری انتخاب عمومی شده است، یادداشتی از درک تئوری انتخاب خواندم که بسیار جالب توجه بود و آن اینکه نگارنده گفته بود زمانی که شما با پولتان برای خود خرید می‌کنید سعی می‌کنید چه به لحاظ کمیت و چه به لحاظ کیفیت بیشترین دقت را به خرج بدهید؛ ولی وقتی به شما پولی از ناحیه شخص دیگری در قالب مثلا هدیه داده می‌شود تا برای خودتان خرید کنید، اینجا احتمالا در کیفیت دقت ولی در کمیت دقت کمی به خرج می‌دهید؛ چون پول از جیب شما خرج نشده است. در مرتبه بعدی شخص…