جماران:
در مطلبی در کانال تلگرامی حسن روحانی در واکنش به توافق ایران و عربستان آمده است: خدا نیامرزد آنهایی را که نگذاشتند روابط بین ایران و برخی همسایهها به خوبی انجام بگیرد.
ایسنا:
رئیس جمهور عراق بر آمادگی این کشور برای میانجیگری مذاکرات ایران و عربستان تاکید کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشت، عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق در بخشی از گفتوگو با این خبرگزاری اشاره کرد که عراق میزبان قانونگذاران ارشد عربی بوده است و آمادگی این کشور را برای میانجیگری در مذاکرات ایران و عربستان سعودی اعلام کرد. مذاکرات ایران و عربستان در حال حاضر با وقفه روبهروست. آسوشیتدپرس در ادامه گزارش داد، رئیس جمهور عراق همچنین گفت که عراق در تلاش است با توسعه ذخایر گاز طبیعی خود، وابستگیاش…
دنیایاقتصاد:
با گذشت نزدیک به دو سال از آغاز مذاکرات دوجانبه ایران و عربستان به میزبانی بغداد، نخستوزیر عراق مجددا از برگزاری دور تازه این گفتوگوها در آینده نزدیک خبر داده و وزیر خارجه عربستان نیز تاکید کرده که درحال گفتوگو با تهران هستیم. با این حال فیصل بن فرحان ضمن تاکید بر خطر پهپادهای ایران، تصریح کرده که شورای همکاری باید بخشی از توافق هستهای جدید باشد. وی همچنین از همکاری با ایالات متحده درخصوص مساله ثبات و امنیت منطقه خبر داده است.
ایسنا: فواد حسین، وزیر خارجه عراق با اشاره به آمادگی کشورش برای میزبانی از مذاکرات ایران و عربستان گفت که روابط تهران و ریاض مثبتتر از قبل شده است. فواد حسین در گفتوگو با تلویزیون العربی تاکید کرد نشستهای قبلی مسوولان ایرانی و سعودی در بغداد در سطح امنیتی و اطلاعاتی بود و اکنون درصدد برگزاری نشست جدیدی هستیم و روابط تهران و ریاض مثبتتر از قبل شده است. وی گفت که فیصل بن فرحان و حسین امیرعبداللهیان، وزرای خارجه عربستان و ایران درخصوص ازسرگیری دیدارها رایزنی کردهاند. وی با تاکید بر…
ایسنا: علی باقری، معاون وزیر خارجه ایران در گفتوگو با شبکه المنار درخصوص روابط تهران و ریاض گفت که در دولت قبلی عراق به نخستوزیری الکاظمی تلاشهای فراوانی برای نزدیکی روابط ایران و عربستان انجام شد و دولت کنونی عراق به ریاست السودانی نیز در حال ایفای همان نقش است. وی افزود: «مذاکرات ایران و عربستان درحال پیشرفت است و این یک امر طبیعی است که برای نزدیک کردن روابط به هماهنگی و گفتوگو و زمان نیاز داریم.»
ایسنا:
نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان در مراسم افتتاح ساختمان جدید سفارت ایران در بیروت که علی باقری، معاون وزیر خارجه ایران و مجتبی امانی، سفیر ایران در بیروت نیز حضور داشتند خواستار ایجاد فضای مناسب برای موفقیت تلاشهای دولت عراق برای نزدیک کردن روابط ایران و عربستان شد. علی باقری که روز سهشنبه وارد بیروت شد نیز در این مراسم گفت: «جمهوری اسلامی ایران پس از ۴۴ سال تحریم و فشار حداکثری، دستاوردهای فراوانی را به منصه ظهور گذاشته است.»
ایسنا:
وزیر خارجه عراق در اظهاراتی بر لزوم کاهش تنشها تاکید کرد و گفت تنشهای میان ایران و آمریکا بر کشورش تاثیر میگذارد. فواد حسین، وزیر خارجه عراق در گفتوگو با شبکه العربیه تاکید کرد که اروپاییها نسبت به ایران سختگیرتر شدهاند. وی در بخشی از گفتوگوی خود گفت که خاک عراق نباید سکویی برای هرگونه حمله به کشورهای منطقه باشد. حسین با اشاره به اینکه سفر السودانی، نخستوزیر عراق به واشنگتن درحال حاضر مطرح نیست، گفت که تنشها میان ایران و آمریکا بر عراق تاثیر میگذارد و ما به کاهش این…
ایسنا:
محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق که قرار است به زودی به فرانسه سفر کند، در آستانه این سفر در مقالهای در روزنامه فرانسوی «لوموند» نوشت که دولت عراق از طریق روابط خوبی که با کشورهای همجوار دارد به محل ملاقات طرفهای متفاوت و دارای اختلافنظر تبدیل شد و این کشور تلاش کرد که روابط ایران و عربستان را به هم نزدیک کند. نخستوزیر عراق با تاکید بر اینکه ما معتقدیم که ثبات منطقه از طریق عبور از تنشها محقق میشود، گفت: «به تلاشهای خود برای نزدیک کردن رویکردهای تهران و ریاض ادامه میدهیم؛ زیرا بر…
خوشبینیها به مذاکرات ایران و عربستان در سال ۲۰۲۱ با چهار دور مذاکره به میزبانی بغداد، جای خود را به تردیدها در سال ۲۰۲۲ با یکدور گفتوگو در ماه مه (اردیبهشت ۱۴۰۱) داد و چشمانداز این روند را در سال ۲۰۲۳ با اما و اگرهایی همراه کرده است.
سید جوادصالحی/ استادمطالعات خاورمیانه دانشگاه شیراز
روابط کشورها از منظر آیندهپژوهی تابعی از متغیرهای کلان بینالمللی، داخلی و منطقهای است و طبیعتا پیوند این سطوح با یکدیگر و ادراکهای مثبت و منفی از آن، الگوی دوستی یا دشمنی را رقم میزند. اگر بخواهیم ایران و عربستان را مورد بررسی قرار دهیم، لحاظکردن این بستر و روندهای آن ضروری است. روابطی که زمانی بهعنوان جنبه همتکمیلی در دوران پیش از انقلاب نقش ایفا میکرد، بعد از انقلاب روندی متمایز را دنبال کرده و میکند. این تفاوت و تمایز در سه عامل ریشه دارد:
جواد حیراننیا/ مدیر گروه مطالعات خلیجفارس مرکز مطالعات خاورمیانه
تاریخ روابط ایران و عربستان را میتوان در قالب الگوی رقابت، تعارض و تنش صورتبندی کرد که در آن «همکاری» امری کمیاب بوده است. در نگاهی تاریخی، ورود جدی دو کشور به عرصه رقابت را باید در ایفای نقش تهران و ریاض در استراتژی دوستونی نیکسون و کیسینجر دید.
روابط ایران و عربستان همواره فراز و نشیب زیادی داشته و از سال ۱۳۵۷ دورههای مختلفی را سپری کرده است. اما شاید بتوان سال ۱۳۹۴ را نقطهعطفی در روابط تهران-ریاض دانست. عربستان در این سال روابط خود را با ایران قطع کرد. تاکنون پنجدور مذاکره بین ایران و عربستان در بغداد با هدف ازسرگیری روابط برگزار شده؛ اما به نتیجه نرسیده است. دورنمای روابط ایران و عربستان در سال ۲۰۲۳ چگونه خواهد بود؟
با گذشت ۲۱ماه از آغاز مذاکرات ایران و عربستانسعودی و برگزاری پنجدور گفتوگوی امنیتی میان مقامات اطلاعاتی دوکشور، چشمانداز روشنی برای ورود جدیتر تهران و بهخصوص ریاض به روابط دوجانبه و بازگشایی سفارتخانه و کنسولگری وجود ندارد. اگرچه دیدارهای اخیر مقامات ایران و عربستان در حاشیه دو نشست در امان و برازیلیا و وعده برگزاری دور ششم گفتوگوها امر محتملی بهنظر میرسد، اما بعید است که خروجی این دور نیز به دستاوردی ملموس منتج شود. آنچه این روند را تحتتاثیر قرار داده، نقشآفرینی متغیرهای پیشینی و…
ایسنا:
رئیس سازمان حج و زیارت در راس هیاتی به عربستان رفت. سفر سیدصادق حسینی به دعوت وزارت حج و عمره عربستان و برای مذاکرات حج تمتع ۱۴۰۲ انجام شده که احتمالا یک هفته طول خواهد کشید. رئیس سازمان حج و زیارت پیشتر گفته بود در نتیجه این سفر و مذاکره، سهمیه حج ایران مشخص خواهد شد. پیشبینی سازمان حج و زیارت بر این است که پس از سه سال اعمال محدودیت در جمعیت حجاج به دلیل کرونا، سهمیه حج ایران به حالت قبل برگردد و احتمالا به۹۰هزار نفر برسد. مقامات حج ایران و عربستان همچنین درباره شرایط چگونگی برگزاری حج و…
دنیایاقتصاد:
اسپوتنیک در گزارشی به نقل از چند تحلیلگر عرب درخصوص چشمانداز مذاکرات ایران و عربستان نوشت: برخی تحلیلگران سیاسی عرب بر این باورند که در مذاکرات اخیر ایران و عربستان پیشرفت ملموسی حاصل نشده است اما هر دو کشور تمایل دارند که گسترشی در روابط آنها حاصل شود. به گزارش «ایسنا»، محمد محسن ابوالنور، رئیس انجمن عربی برای تحلیل سیاستهای ایران در گفتوگو با اسپوتنیک تاکید کرد که ایران بر این باور است که عربستان خواهان از سرگیری مذاکرات و ایجاد صلح و امنیت در منطقه و کاهش تنش با تهران در…
ایدهآلترین چشمانداز روابط تهران و ریاض در شرایط کنونی منطقه، همزیستی مسالمتآمیز و حفظ ثبات منطقهای خواهد بود. در دوسال گذشته بهواسطه تلاشهای بغداد، دو رقیب منطقهای چند دور مذاکره را در راستای رفع اختلافات و حرکت به سوی عادیسازی روابط برگزار کردهاند؛ اما اگر اصول اساسی بقا و بیاعتمادی در روابط بینالملل را در کنار سرگذشت جمهوری اسلامی ایران و عربستانسعودی در چهاردهه گذشته قرار داده و هدف عادیسازی روابط فیمابین در نظر گرفته شود، پس از محاسبهای کوتاه…
ایرنا:
دستیار وزیر امور خارجه ایران با اشاره به پیشرفت گفتوگوهای تهران و ریاض گفت دست عربستان را که برای گفتوگو به سوی ما دراز شده است، میفشاریم. علیرضا عنایتی در گفتوگو با الجزیره گفت که در جریان نشست بغداد ۲ تهران احساس کرد که تمایلهایی برای رسیدن به توافقی در راستای حمایت از عراق وجود دارد. وی گفت که دیدار امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان، وزیران خارجه ایران و عربستان درحاشیه نشست بغداد ۲ در اردن دوستانه بود. وی تاکید کرد که گفتوگوهای ایران و عربستان در مراحل اولیه خود است و ما…
دنياي اقتصاد-سعيده سادات فهري:
سال ۲۰۲۲ برای تهران و ریاض دستاورد چندانی نداشت و روابط فیمابین در یک خلأ و خلسه نسبی بهسر برد. درواقع در سال ۲۰۲۲ تنها یک دور گفتوگو برای عادیسازی روابط بین ایران و عربستان برگزار شد؛ این گفتوگو که در تاریخ یکم اردیبهشت ۱۴۰۱ یا ۲۱ آوریل برگزار شد پنجمین دور گفتوگوها بین طرفین بود که نخستین دور آن در فروردین ۱۴۰۰ (آوریل ۲۰۲۱) با میانجیگری بغداد برگزار شده بود.
دنياي اقتصاد:
خوشبینیها به مذاکرات ایران و عربستان در سال ۲۰۲۱ با چهار دور مذاکره به میزبانی بغداد، جای خود را به تردیدها در سال ۲۰۲۲ با یک دور گفتوگو در ماه مه (اردیبهشت ۱۴۰۱) داد و چشمانداز این روند را در سال ۲۰۲۳ با اما و اگرهایی همراه کرده است. از عهدنامه مودت میان دو کشور در سال ۱۳۰۸ تا آغاز مذاکرات فروردین ۱۴۰۰، روابط دو کشور فراز و فرودهای فراوانی را تجربه کرده است. از قطع چند باره روابط تا اوج تفاهم با توافقنامه امنیتی اواخر دهه ۷۰ شمسی، تهران و ریاض عرصههای دوستی و همکاری تا دشمنی و رقابت را…