دارون عجم اوغلو

نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ به دارون عجم‌‌‌اوغلو، جیمز رابینسون و سایمون جانسون به دلیل پژوهش‌‌‌های پیشگامانه درباره تاثیر نهادها بر رشد اقتصادی و توسعه اعطا شد. کارهای آنها اهمیت حکمرانی و سیاستگذاری را در موفقیت یا شکست ملت‌‌‌ها نشان می‌دهد. این پژوهش‌‌‌ها نشان داده‌‌‌اند که نهادهای فراگیر، با توزیع قدرت و فراهم‌کردن فرصت‌‌‌های برابر، نوآوری، سرمایه‌گذاری و توسعه پایدار را ممکن می‌کنند. در مقابل، نهادهای غیرفراگیر که قدرت را در دست گروه‌‌‌های خاص متمرکز می‌کنند، مانع رشد و پیشرفت می‌‌‌شوند.

جایزه‌‌‌ نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ به دارون عجم‌‌‌اوغلو، سایمون جانسون و جیمز رابینسون برای «مطالعه‌‌‌ چگونگی شکل‌‌‌گیری نهادها و تاثیر آنها بر کامیابی بشر» اهدا شد. این افراد (مخصوصا عجم‌‌‌اوغلو) در افواه عمومی به‌خاطر کتاب‌‌‌هایی همچون «چرا کشورها شکست می‌‌‌خورند»، «دالان باریک»، «قدرت و پیشرفت» و «ریشه‌‌‌های اقتصادی دیکتاتوری و دموکراسی» شناخته می‌‌‌شوند. برای تحصیل‌‌‌کردگان اقتصاد نیز نام این افراد با مقالات و کتاب‌‌‌های درسی اقتصاد رشد و اقتصاد توسعه شناخته شده است. البته عجم‌‌‌اوغلو اقتصاددان…

به واسطه اعطای جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۴ به جیمز رابینسون، دارون عجم‏‏‌اوغلو و سیمون جانسون، بحث از توسعه اقتصادی در ماه گذشته اوج گرفت. مطالب بسیاری در تحلیل آثار این سه اقتصاددانان و عالم علوم سیاسی نوشته شد و جنبه‏‏‌های بسیار مهمی از نظریات این افراد به سمع و نظر خوانندگان رسید. با این حال از یک بعد بسیار مهم کارهای این سه نوبلیست همچنان ناشناخته است و آن رویکردی است که در روش‏‏‌شناسی و به طور خاص در شاخه اقتصادسنجی از سوی این افراد اعمال شد.

در سال ۲۰۲۴، دارون عجم‌‌‌اوغلو، سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل پژوهش‌‌‌های پیشگامانه خود در مورد تاثیر نهادهای سیاسی و اقتصادی بر رفاه و توسعه، موفق به کسب جایزه نوبل اقتصاد شدند. این پژوهش‌‌‌ها با تاکید بر تاثیر نهادهای «فراگیر» و «بهره‌کش»، چارچوبی برای درک تفاوت‌‌‌های توسعه‌‌‌ای میان کشورها و در طول زمان ارائه کرده‌‌‌اند.

دارون عجم‌اوغلو، سایمون جانسون و جیمز رابینسون به‌خاطر پژوهش‌های تاثیرگذاری که در زمینه چگونگی شکل‌گیری توسعه اقتصادی توسط نهادها انجام داده‌اند، برنده جایزه نوبل اقتصاد۲۰۲۴ شدند. برخی معتقدند که اعطای جایزه نوبل به این پژوهشگران باید سال‌ها پیش انجام می‌شد. مقاله‌ای که اساس کار آنها را تشکیل می‌دهد، یکی از پرارجاع‌ترین مقالات در حوزه اقتصاد است. کتاب بعدی عجم‌اوغلو و رابینسون، «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند» نیز تاثیرات زیادی داشته است. این آثار، الهام‌بخش شکل‌گیری یک ادبیات غنی درباره رابطه بین…

دارون عجم اوغلو و سایمون جانسون از MITبه همراه جیمز رابینسون از دانشگاه شیکاگو، جایزه‌ نوبل اقتصاد را به‌دلیل پژوهش پیشگامانه خود درباره چگونگی اثرگذاری نهاد‌ها در دستیابی به رفاه دریافت کردند. نظریات آنها درباره تداوم و تغییر نهاد‌ها موجب شکل‌گیری ادبیات گسترده‌ای شد و بینش اقتصاددانان درباره نابرابری‌های اقتصاد جهانی را دستخوش تغییر کرده است. ملیسا دل، دانشجوی سابق برندگان نوبل و استاد دانشگاه هاروارد، در گزارشی به بررسی ادبیات شکل‌گرفته توسط این اقتصاددانان پرداخت.

جایزه نوبل اقتصاد سال۲۰۲۴ به جیمز رابینسون، سایمون جانسون و دارون عجم اوغلو رسید تا کمیته نوبل قدردان دانشمندانی باشد که سهم قابل توجهی در توضیح تفاوت کشورها از نظر سطح تولید سرانه و در بیان کلی‌تر، تفاوت سطح شکوفایی و تعالی اقتصادی کشورها داشته‌اند. گرچه عجم اوغلو به‌دلیل پس‌زمینه جهان سومی که دارد اندکی به‌صورت شخصی دور از نتیجه تحقیقات خود است، اما نمی‌توان نافی کار ارزشمند علمی او در کنار رابینسون و جانسون شد. به‌طور مشخص، این دانشمندان با مجهز بودن به نظریه‌های پایه در علم اقتصاد تلاش…