دموکراسی

غالب شدن این تفکر در میان نخبگان و روشنفکران غربگرای عهد قاجار که رژیم سلطنتی حاکم به‌عنوان حکومتی خودکامه خود را تابع هیچ قاعده و قانونی نمی‌داند، باعث تغییر نگرش آنان به این رژیم سلطنتی شد. این بازنگری در اندیشه و مبارزه با خودکامگی حکومت که به اصلی‌ترین هدف مشروطه‌خواهان تبدیل شد، نشانگر تحول رویکردها به ساخت قدرت سیاسی و تغییر نگرش عقلای جامعه به ساختار حقوق عمومی در ایران بود و مستقیما شکل سنتی حکومت را هدف قرار داده بود. در این بین، آنچه همچون خواستی اصلی ابتدا در حوزه نخبگی رواج یافت،…

در طول سال‌های متمادی اتفاقات مشابهی در اقتصاد ایران رخ‌داده ولی تصمیمات متفاوتی برای آنها گرفته شده است. در ستون «گاهشمار اقتصادی» اخبار مهم اقتصادی ایران و جهان را مرور می‌کنیم. سال اول هر دهه را به‌عنوان نقطه بررسی تاریخ اقتصادی قرار داده‌ایم. این ستون با عنوان نیم قرن با اقتصاد ایران منتشر می‌شود، در طول بررسی تاریخ اقتصادی پنج دهه گذشته ممکن است به حوادث مهم و اثر‌گذاری برخورد کنیم که این اخبار و وقایع را نیز منتشر می‌کنیم.

در این آرزو برای ایمن ساختن جهان برای دموکراسی، نومحافظه‌کاران در حال احیای زبان کهن وودرو ویلسون بودند که آن را زبانی «پیشرو» می‌انگاشتند. نومحافظه‌کاران باور داشتند آنگاه که نیروهای ظلم و ستم فائق آمدند، دموکراسی موقعیت اولیه و بدیهی بشریت بود. آرزوی آزادی جهان‌شمول بود و آنها ادعا می‌کردند که پیشنهاد چیزی خلاف آن یعنی مداخله در شکلی از نژادپرستی که در آن تصور می‌شد، مردمان سفیدپوست با میراث و تبار اروپایی از ظرفیت حفظ دموکراسی برخوردار هستند.

دنیای‌اقتصاد: لیز چنی، نماینده مجلس نمایندگان ممکن است نقش رهبری خود را در میان نمایندگان مجلس نمایندگان در حزب جمهوری‌خواه از دست بدهد. او به دلیل عدم وفاداری به ترامپ از سوی برخی جمهوری‌خواهان رئیس‌جمهوری سابق تحت فشار قرار گرفته است و احتمال اخراج او می‌رود. به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، چنی نه تنها به استیضاح ترامپ رای مثبت داد، بلکه مرتبا از جمهوری‌خواهان می‌خواست که حقیقت را بگویند. جمهوری‌خواهان می‌گویند تخلف او ادامه انتقادهای لیز چنی از دونالد ترامپ است. لیز چنی از جمهور خواهان خواسته است دست از…

ایرنا: سخنان رهبر معظم انقلاب که به صورت مستقیم از شبکه های تلویزیونی و رادیویی ایران پخش شد، بازتاب گسترده‌ای در رسانه های منطقه داشت.

فارس: نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در واکنش به برخی اظهارنظرها، عنوان کرد مساله زندانیان آمریکایی یا ایرانی بخشی از گفت‌وگوهای برجامی وین نیست. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در واکنش به توییتی درباره اظهارنظری از «ریچارد گلدبرگ» مقام سابق شورای امنیت ملی آمریکا و از اعضای اندیشکده ضدایرانی موسوم به «دفاع از دموکراسی‌ها» که برجام را با مساله آزادی زندانیان آمریکایی از ایران مرتبط کرده بود، این موضوع را رد کرد.

ايسنا: شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با ۰.۳۳ درصد افزایش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۱.۲۵ واحد بسته شد.

دنیای‌اقتصاد: رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده در نخستین سخنرانی خود در کنگره، در صدمین روز کاری‌اش از کمک به نهادهای آمریکایی برای مقابله با چین خبر داد. هر چند بایدن در سخنرانی خود در کنگره هرگز اصطلاحی مانند «جنگ سرد» را بر زبان نیاورد‌؛ اما بر لزوم ایستادگی در مقابل چین تاکید کرد و گفت که اعتقاد دارد هنوز دموکراسی کارگر است. او گفت با دشمنان اقتدارگرای آمریکا مقابله به مثل خواهد کرد و پس از آن هم در جورجیا در یک مسابقه اتومبیل‌رانی حضور پیدا کرد تا این‌گونه صدمین روز کاری‌اش در کاخ سفید را جشن بگیرد. به نوشته…

اقتصاد نیوز: فراسیس فوکویاما، نظریه‌پرداز علوم سیاسی پس از انتخابات اخیر در آمریکا در مقاله‌ای با عنوان‌ «پوسیده تا مغز استخوان» در نشریه فارن افرز از ۲بحران نوظهور و خطرناک در آمریکا پرده بر‌می‌دارد.

ایرنا: وزیر خارجه آمریکا با دفاع از اعلامیه بایدن در به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه، از ترکیه خواست خرید اس ۴۰۰ روسیه را متوقف کند.

فارس: جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) انتخابات در قدس را خط قرمز خواند و از گروه‌های فلسطینی دعوت کرد که سازوکارهایی برای تحمیل اراده ملت فلسطین در برگزاری انتخابات در قدس وضع کنند.

ايسنا: پس از رد پیشنهاد وزرای حزب لیکودبرای انتصاب یکی از نزدیکان نتانیاهو به عنوان وزیر دادگستری در جریان نشست روز سه شنبه کابینه این رژیم، مشاجرات در محافل سیاسی بالاگرفت.

بی‌تردید، صرف مخالفت با دتانت با توسل‌های مبهم به اخلاقیات چیزی به سیاست‌ها نمی‌افزاید اما ویلسونی‌ها با یک عبارت ساده و با طنینی گسترده راه خود به جلو را یافتند. رسالت آمریکا در جهان با التزامش به انگیزه‌های «حقوق‌بشری» تعریف و مشخص می‌شود. در اینجا یک «هدف اخلاقی» وسیع وجود داشت که می‌توانست چپ و راست را متحد سازد. همان‌طور که سناتور هنری جکسون، لیبرال‌دموکراتی که بیش از هر کسی معرف مخالفت با کیسینجر بود، بیان کرد، دتانت «بدنی بدون روح بود؛ سیاستی که به حقوق‌بشر بی‌تفاوت بود.» اگر کیسینجر…

روزنامه کیهان : یک جامعه‌شناس اصلاح‌طلب گفت که برخلاف برخی پیش‌بینی‌ها معتقد است مشارکت در انتخابات، بالا خواهد بود.

دنیای‌اقتصاد: ژنرال میانماری که پس از سقوط حکومت غیرنظامی در این کشور قدرت را به دست گرفته است روز شنبه وارد اندونزی شد تا در اجلاس کشورهای جنوب شرق آسیا «آ.سه.آن» شرکت کند. رهبران این کشورها نگرانی‌های خود از کشتار صدها نفر از معترضان دموکراسی‌خواه را محکوم کردند. «ریچارد. سی. پادوک» در گزارش ۲۴ آوریل، نیویورک تایمز نوشت: این اولین بار از زمان کودتای اول فوریه بود که «مین آنگ هلینگ»، فرمانده کل ارتش میانمار، به سفر می‌رود. رهبران کشورهای جنوب شرقی آسیا در اجلاس آ.سه‌.آن با «مین آنگ هلینگ»، رهبر نظامیان…

ايسنا: وانگ یی، وزیر خارجه چین در کنفرانسی با نمایندگان شورای روابط خارجی آمریکا تاکید کرد: هیچ قدرتی نمی‌تواند روندی که کشورهای دیگر برمی‌گزینند را انکار کند و هرگز هیچ کشوری سیستم خود را طبق میل، خوش آمدن یا نیامدن دیگران تغییر نخواهد داد.

خبر آنلاین: حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی گفت: در این کار خیر جمعی، حضور جوانان بسیار مهم است و نسل جوان پرانگیزه و پرنشاط ما لازم است حضور پررنگ‌تری داشته باشند. جوان‌های ما غیر از تحصیل و کار و اشتغال، اوقات فراغتشان را صرف کارهای خیر کنند تا این مسیر بتواند با قدرت ادامه پیدا کند.

کسب‌و‌کارها و سیاست در آمریکا هر روز بیشتر به هم نزدیک می‌شوند که می‌تواند پیامدهای نگران‌کننده‌ای به دنبال داشته باشد.

ايسنا: روزنامه اورشلیم پست در گزارشی نوشت، عراق به عنوان یک کشور دموکراتیک تا حد زیادی شکست خورده است. ثابت شد که حمله به عراق یک طرح اشتباه بود. از آن زمان عراق شاهد نوعی بی‌ثباتی و آشوب و کمی صلح و آرامش است.

دنیای‌اقتصاد: زمانی‌ که ژنرال‌های میانمار در حال تنظیم قانون اساسی بودند تا زمینه ایجاد یک دولت منتخب را فراهم کنند، نام این تنظیمات را «دموکراسی نظم-شکوفایی» گذاشتند؛ گرچه بنا نبود این دولت هیچ اختیاری بر ارتش داشته باشد. آنان بر این باور بودند که رقابت سیاسی نامحدود منجر به بی‌نظمی می‌شود و مانع توسعه است و در نهایت تنها ارتش است که می‌تواند نظم و سعادت را برای کشور تضمین کند. اما با کودتایی که ارتش در اول فوریه در این کشور انجام داد، تنها چیزی که شکوفا شد، آشوب است. هفته‌نامه اکونومیست در یادداشت این…

ایرنا: «الکسی پوشکوف» سیاستمدار و سناتور مشهور روسیه گفت: جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به زانو درآوردن روسیه را هدف قرار داده است اما نمی تواند به این هدف خود برسد.

احسان آذری‌نیا: در ماه‌های اخیر روند افزایش قیمت ارزهای دیجیتال به‌ویژه بیت‌کوین با سرعت ادامه پیدا کرده و قیمت بیت‌کوین اکنون به بیش از ۶۴ هزار دلار رسیده است، یعنی دو برابر رقم مربوط به ابتدای سال‌جاری میلادی. همچنین ارزش بازار ارزهای دیجیتال به ۲ هزار میلیارد دلار رسیده و نیمی از این رقم به بازار بیت‌کوین تعلق دارد.

با شروع جنگ جهانی دوم و برکناری رضا‌شاه از قدرت، بار دیگر قدرت‌های خارجی به دست‌اندازی مستقیم خود در صحنه سیاست داخلی ایران اقدام کردند. شوروی که به دنبال نفت مناطق شمال ایران بود، زمانی حاضر به تخلیه ایران شد که تعهدی مبنی بر دریافت امتیاز نفت شمال را گرفت. اما در این میان آمریکا، به‌عنوان بازیگر جدیدی که خواهان نقش پررنگ‌تری در سیاست ایران بود و از سویی در پی آن بود تا از ضعف انگلستان استفاده کرده و جای آن کشور را در ایران اشغال کند؛ خواهان ایرانی قدرتمند بود تا بتواند تا حدودی در مقابل…

دنیای‌اقتصاد: راندا سلیم در «والدای کلاب» نوشت: «از جمله اولویت‌های مهم رئیس‌جمهور بایدن، مهار همه‌گیری کووید-۱۹، نظارت بر توزیع ایمن و موثر واکسن و بهبود سریع اوضاع اقتصادی کشور است. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا بارها گفته است که سیاست خارجی یک کشور ادامه سیاست داخلی است، بنابراین ارتقای قدرت داخلی برای داشتن یک سیاست خارجی موفق لازم است.»

ايسنا: منابع اعلام کردند که مسؤولان بحرینی جعفر رمضان و رمضان عیسی را برای بازجویی از آنها در روز شش آوریل جاری احضار کردند، چراکه اعتراض کوچکی برای درخواست جهت آزادی محمد رمضان برگزار شده بود.

خبر آنلاین: وزیر امور خارجه کشورمان اظهار امیدواری کرد که مذاکرات برای ترسیم خط مبدا دریای خزر هر چه زودتر به نتیجه برسد.

دنیای‌اقتصاد: نامه سرگشاده ۱۰۴ دریادار بازنشسته ارتش ترکیه در انتقاد از خروج این کشور از توافقنامه بین‌المللی مونترو با محکومیت شدید دفتر ریاست‌جمهوری روبه‌رو شد و ۱۰ نفر از امضاکنندگان این نامه بازداشت شدند. مقام‌های دولتی اعلام کردند که این نامه یادآور کودتاهای نظامی قبلی در ترکیه است و امضاکنندگان افرادی بزدل هستند.

فارس: «گابی اشکنازی» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی شامگاه شنبه با «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه ایالات متحده به‌صورت تلفنی گفت‌وگو کرد.

آسوشیتدپرس: جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین بر «حمایت تزلزل‌ناپذیر از حاکمیت اوکراین و همبستگی ارضی در مواجهه با تخاصم کنونی روسیه» متعهد شد. آمریکا و اوکراین می‌گویند روسیه در حال تشدید تنش‌ها در شرق اوکراین است، جایی که جدایی‌طلبان تحت حمایت روسیه از سال ۲۰۱۴ با نیروهای اوکراینی درگیر هستند. روسیه هرگونه حضور نظامی در آنجا را رد می‌کند. پنتاگون به تازگی روسیه را به نقض یک آتش‌بس سال ۲۰۲۰ از جمله با درگیری ۲۶ مارس که جان چهار سرباز اوکراینی را گرفت، متهم…

با شکست کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ و فرار محمدرضا پهلوی از کشور، عده‌ای فضا را برای تغییر حکومت و اضمحلال سلطنت مهیا دیدند. در روزهای میان دو کودتا، حسین فاطمی، وزیر امورخارجه دولت مصدق اصلی‌ترین پرچمدار تغییر نظام سلطنتی بود. فاطمی پیش از آن در سرمقاله‌های روزنامه باختر امروز از دموکراسی و آزادی می‌نوشت؛ اما درمورد نظام بدیل «سلطنت مشروطه» چیزی ننوشته بود.