مرجع پاسخ دهی به سوالات فعالان اقتصادی در خصوص صادرات؛
مرکز شتاب تبریز راه اندازی شد/
لزوم بازگشت اتاق های بازرگانی به وظایف ذاتی خود
دبیر اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تبریز گفت: اتاق های بازرگانی باید به اجرای وظایف ذاتی خود برگردند. قانون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، ۱۲ وظیفه برای این تشکل مشخص کرده است که یکی از این وظایف ذاتی کمک به پیشبرد و توسعه صادرات است.
جعفر محرم پور افزود: بزرگترین سوال اعضای اتاق در سالهای گذشته این بوده است که اتاق بازرگانی چه تاثیری در حوزه فعالیت کاری من دارد و چه باری از دوش من بر می دارد؟
وی ادامه داد: ماهیت اتاق بازرگانی ارائه مشاوره و آموزش است و رئیس اتاق بازرگانی تبریز نیز تاکید بسیار زیادی بر انجام هر چه بهتر این دو وظیفه دارد، در راستای این وظایف، تغییر رویکرد جدی در اتاق تبریز شکل گرفته است که همان حرکت به سمت نسل چهارم اتاق‌هاست. مرکز شتاب تبریز با این رویکرد در اتاق تبریز شکل گرفته است.
دبیر اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به نقش مراکز شتابدهی صادرات گفت: در ایران این مراکز راه اندازی شده اند تا تولیدکنندگانی که قصد دارند محصولات خود را صادر کنند بتوانند در این بستر، علم، دانش، تجربه و اطلاعات خود را در حوزه صادرات ارتقا دهند و بتوانند به کشورهای هدف خود صادرات داشته باشند.
راه‌اندازی مرکز شتاب صادراتی تبریز
محرم پور با اشاره به تاریخچه راه اندازی مراکز شتاب در کشور گفت: مرکز شتابدهی صادرات در ایران به صورت فیزیکی اولین بار با راه اندازی یک دفتر در اتاق بازرگانی ایران آغاز شد که برخی اطلاعات لازم را به مراجعه کنندگان می داد.
وی ادامه داد: سپس استان اصفهان حدود ۴ سال پیش یک مرکز به نام «شتابدهنده بردار» به عنوان یک شخصیت حقوقی مستقل ثبت کرد که سهام داران آن نیز اعضای اتاق بازرگانی اصفهان هستند. در این مرکز که ساختمان جداگانه ای دارد، مراجعه‌کنندگان برای انجام صادرات، مشاوره دریافت می‌کنند.
دبیر اتاق بازرگانی تبریز در خصوص راه اندازی مرکز شتاب تبریز گفت: اتاق بازرگانی تبریز حدود ۱۸ ماه قبل پیشنهادی ارائه داد طبق الگویی مشابه با ساختار مرکز شتاب آمریکا، مرکز شتابی به صورت آنلاین در تبریز راه‌اندازی شود.
محرم پور اضافه کرد: با این پیشنهاد موافقت شد و سپس پیمانکار اقدامات اولیه را در خصوص راه اندازی این پروژه انجام داد.
وی حساس سازی، اعتماد سازی و برنامه عملیاتی را سه مرحله لازم برای اجرایی شدن یک پروژه دانست و افزود: در زمینه راه اندازی مرکز شتاب ما در دو سال گذشته حساس‌سازی را انجام دادیم که باعث شد همه به این باور برسند که نیاز است بستری باشد تا اطلاعات و مشاوره درست به کسانی که تمایل دارند محصولات و ایده هایی خود را صادر‌کنند، ارائه دهد.
دبیر اتاق بازرگانی تبریز گفت: با توجه به اهمیت مسئله برندینگ، عنوان (TAC) که مخففtabriz acceleleration center را برای مرکز شتاب تبریز انتخاب کردیم و سایت tactrade.ir نیز راه‌اندازی شد تا علاقه‌مندان بتوانند با مراجعه به این پایگاه اینترنتی اطلاعات لازم را در خصوص مرکز شتاب تبریز کسب کنند.
محرم پور ادامه داد: این بستر در حال حاضر در مرحله اعتمادسازی است تا جامعه هدف به این باور برسد که TAC با ارائه مشاوره آنلاین و آموزش آنلاین در زمینه های مختلف از قبیل حقوق بین الملل، مالکیت معنوی، قواعد کسب و کار و تجارت در کشورهای هدف صادراتی می‌تواند به متقاضیان کمک کند.
وی گفت: مرکز شتاب تبریز اقدامات اولیه را برای کارآفرینان و تولیدکنندگانی که قصد صادرات محصول خود را دارند، در این خصوص به طور کامل انجام می‌دهد. فرآیند دریافت خدمات در مرکز شتاب تبریز به این‌گونه است که متقاضیان درخواست خود را در سایت ثبت می کنند و با توجه به موضوع درخواست برای فرد زمان مشخص می شود که در آن کارشناس مربوطه در زمینه مورد درخواست متقاضی، مشاوره می دهد.
دبیر اتاق بازرگانی تبریز اضافه کرد: در این مرکز متقاضی می‌تواند مشاوره متنی دریافت کرده و با طرح سوال خود به صورت متنی پاسخ دریافت کند یا اینکه زمانی برای او مشخص شود تا به صورت آنلاین با کارشناس ارتباط پیدا کرده و مشاوره دریافت کند. تقسیم بندی خدمات مرکز بر اساس کشور هدف و بر محصول مورد نظر برای صادرات انجام می شود و بر اساس هر تقسیم‌بندی همه اطلاعات لازم در اختیار متقاضیان قرار می گیرد. مرکز شتاب همچنین این امکان را مهیا می‌کند که جلسات B 2B با حضور بیش از ۲۰ تاجر و تولیدکننده برگزار کنیم که در حالت عادی برگزاری این جلسات هزینه بسیار بالایی به همراه دارد، اما این کار در مرکز شتاب تبریز با هزینه بسیار پایین و منطبق با تکنولوژی روز برگزار می‌شود.
محرم پور بیان کرد: در حال حاضر تمام اطلاعاتی که یک صادرکننده نیاز دارد در خصوص ۱۲ کشور در پایگاه اینترنتی مرکز شتاب تبریز موجود است. این اطلاعات چنان دقیق و همراه با جزئیات کامل است که حتی آداب رفتار با تاجران این‌کشورها و نحوه معاشرت با آنها نیز در آن قید شده است.
وی با اشاره به راه‌اندازی مرکز آمار و اطلاعات اتاق بازرگانی تبریز، مرکز پژوهش اتاق بازرگانی تبریز و انتقال دبیرخانه میزهای تجاری از سازمان صمت به اتاق بازرگانی تبریز در دو سال اخیر گفت: این حلقه با راه اندازی مرکز شتاب تبریز تکمیل شد. در حال حاضر ۶ میز تجاری و ۶ کشور هدف وجود دارد که اطلاعات این کشورها را مرکز شتاب تبریز پشتیبانی می کند.
او همچنین به تلاش برای راه‌اندازی بخش سوالات متداول در سایت مرکز شتاب اشاره کرد و گفت: این بخش به رفع مشکلات مشابه صادرکنندگان کمک می‌کند و زمان کارشناسان را برای پاسخگویی به پرسش‌های تکراری صرفه‌جویی می‌کند.
آمار غلط در حوزه صادرات ما را به مقصد اشتباه می رساند
دبیر اتاق بازرگانی تبریز گفت: استاندار آذربایجان شرقی در جلسه معارفه خود در دولت پیشنهاد توسعه همکاری های تجاری با کشورهای همجوار را داد که کلیت آن با نظر ریاست محترم جمهور مصوب شد و استاندار نیز به مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان ماموریت داد تا نقشه راه این برنامه را آماده کند.۸۰ درصد محتوای این راهبرد، پروژه مرکز شتاب تبریز بود که وقتی توسط اتاق بازرگانی تبریز ارائه شد، گمرک و دستگاه های مربوطه اعلام کردند ما اطلاعات لازم در این خصوص را نداریم.
محرم‌پور به مشکلات آماری در حوزه صادرات کشور اشاره کرد و گفت: تحریم های بین المللی علیه کشور ما باعث شده است تا آماری که در کشور در خصوص مراودات بین المللی وجود دارد، شفاف نباشد اما مرکز تجارت جهانی که مرجع این اطلاعات اقتصادی است، آماری را در این خصوص منتشر می کند که از دقت و صحت بیشتری برخوردار است و نشان می‌دهد میزان مراودات بین المللی ما متفاوت از چیزی است که دستگاه‌های متولی داخلی اعلام می کنند، چرا که برخی از کالاهای صادراتی ما به دلیل تحریم ها تهاتر می شود. به طور مثال در قبال نفتی که به چین می دهیم کالاهای مورد نیاز خود را از این‌کشور وارد می کنیم و این موارد باعث می شود اطلاعات دستگاه‌های داخلی در این خصوص فاقد دقت و شفافیت لازم باشد.
وی افزود: آمار غلط توانایی برنامه‌ریزی صحیح و تصمیم‌گیری درست را گرفته و ما را به مقصد اشتباه هدایت می کند، بنابراین نمی توانیم با آماری که از طریق گمرکات استان در خصوص صادرات اعلام می شود، تصمیم‌گیری کنیم. همچنین برخی از واحدهای تولیدی استان از سایر گمرکات کشور صادرات می کنند که این آمار در گمرکات استان ثبت نمی‌شود و این مبنای غلطی است؛ چرا که محاسبه میزان صادرات یک استان باید بر اساس کارت بازرگانی باشد.
دبیر اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به اهمیت بازاریابی در فعالیت های اقتصادی گفت: مشکلات بازاریابی نیز یکی از معضلات بزرگ است. تولیدکنندگان باید پیش از تولید، بازار خود را شناسایی کنند. اما تمرکز بیش از حد بر تولید، باعث نادیده گرفتن اهمیت بازاریابی شده است.
نقش دیپلماسی اقتصادی و همکاری‌های بین‌المللی
محرم‌پور با تأکید بر اهمیت حضور بخش خصوصی در سفرهای خارجی گفت: حضور بخش خصوصی در کنار دولت می‌تواند زمینه‌ساز دیپلماسی اقتصادی مؤثر باشد. این حضور امکان طرح مشکلات اقتصادی را در سطح عالی‌ترین مسئولان سیاسی فراهم می‌کند.
در پایان، او از تلاش‌های اتاق تبریز برای ایجاد گفتمان ملی درباره موضوعات کلیدی مانند نرخ واقعی ارز و توسعه همکاری‌های تجاری با کشورهای همجوار سخن گفت و افزود: اتاق تبریز توانسته است نقش مهمی در تدوین نقشه راه توسعه همکاری‌های اقتصادی ایفا کند.
