احمدرضا طحانیان مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی اصفهان در گفتگو با دنیای اقتصاد
نمایشگاه بین المللی اصفهان ، سکوی جهش اقتصادی استان
حالا بیایید همین‌جا، اصفهان، شهری با گنبدهای فیروزه‌ای که نمایشگاهی دارد با پسوند بین‌المللی! اگرچه در مقایسه با اکسپو (هرچند ظاهرا از خیر اکسپوی ژاپن گذشته‌ایم) و سی ای اس یا کتاب فرانکفورت قدمت برگزاری نمایشگاه در اصفهان تنها سه دهه است اما از زمانی که این شهر تصمیم گرفت محوطه‌ای در جوار پل شهرستان و نزدیک شهربازی را تحت عنوان سایت نمایشگاهی برگزیند تا امروز مجموعه مدرن، آبرومند و درخور توجهی به هم زده، راه کمی را نپیموده است.
با همین تِم یعنی تصویر بیرونی صنعت نمایشگاه در اصفهان و فاصله آن تا چشم‌انداز مطلوب گفتگویی با احمدرضا طحانیان مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی اصفهان داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
-این پرسش اغلب پیش می‌آید که وقتی مخاطبی چه عام یا خاص نامی از نمایشگاه بین‌المللی اصفهان می‌شوند، پیش خودش چه فکر می‌کند؟ آیا در این مورد توانسته‌اید کار پیمایشی یا تحقیقات جامعه‌شناختی انجام دهید؟
وقتی واژه نمایشگاه را می‌شنویم؛ نمایشگاه را دروازه‌ای به صنعت و خدمات می‌دانیم. نمایشگاه‌ها در اکوسیستم اقتصادی رابط بازار و تولیدکننده و خدمات هستند و سه عامل و هدف‌گذاری دارند: بحث شبکه‌سازی، تسهیل گری و شتاب دهندگی. نمایشگاه درواقع همان پل ارتباطی بین بازار تولید و خدمات است. چشم‌انداز نمایشگاه‌ها آن، اهداف کلانی هستند که در پروژه‌ها مشخص‌شده و معمولا هم کیفیت شاخص مهمی در برگزاری موفقیت‌آمیز نمایشگاه است.
البته معلوم نیست پس از برگزاری هر نمایشگاه به تمام اهداف برسیم یا نه. اهداف بیشتر سمت‌وسو را مشخص می‌کند و حتی گاهی دست‌نیافتنی هستند اما ایدئال‌اند. اگر اهداف کلان نباشد مسیر اشتباه را می‌رویم. اول باید ریل‌گذاری شود و در مسیر قرار بگیریم و اهداف کمی را در آن پیدا کنیم. اولویت‌بندی و باید نبایدها خطاها را در طی مسیر کم می‌کنند. افق دور ما مسیر اصلی را نشان می‌دهد اما برای رسیدن به مسیر اصلی یک سری پیش‌نیاز داریم. برای رسیدن به تعالی در بحث کیفی مهم است و کم‌کم کیفیت هم راه پیدا می‌کند.
از تصویر موجود تا تصویر مطلوب چه فاصله‌ای وجود دارد؟ بگذارید صریح‌تر بپرسم! فکر می‌کنید چنین تصویری وجود دارد؟
صنعت نمایشگاه صنعت زنده‌ای است و باید مرتب در حال رشد و پیشرفت باشد، بیشترین مخاطب قشر متخصص جامعه است هرچند شرکت‌کننده عام هم این روزها، نگاه ویژه‌ای به نمایشگاه‌ها دارند و از اهداف کیفی باخبرند، شهروندان در شبکه مجازی یا حضور در نمایشگاه‌ها، ایدئال‌ها را دیده و به نمایشگاه‌های بزرگ دنیا رفته‌اند یا از نمایشگاه‌ها مجازی بازدید کرده‌اند، پس به کیفیت توجه دارند! پس باید تلاش کرد که برنامه‌ریزی برگزارکننده و مخاطب با هر تکانه، تعطیلی یا اظهارنظری مختل نشود، چون مخاطبِ امروز در سطح متفاوتی با گذشته است.
اما برای رسیدن به تصویر مطلوب و اهداف کیفی پارامترهای زیادی وجود دارد. برای نمونه اگر پروازهای باکیفیت و حمل‌ونقل مناسب برای شرکت‌کنندگان، مهمانان داخلی و خارجی و متخصصان فراهم نباشد، نمی‌توان انتظار داشت به تصویر مطلوب نزدیک شد، البته نباید از یاد برد تجربه سی‌ساله اصفهان در صنعت نمایشگاهی کشور (که جز تهران، اصفهان اول یا دوم است) ظرفیت نظری و عملی خوبی برای تحقق مطلوب مورد را نظر فراهم می‌کند.
-پرسش پیشین را به شکل دیگری پی می‌گیریم، آیا اصفهان با توجه به تعدد حلقه‌های اقتصادی‌اش، مثلا ساختمان، فولاد یا گردشگری و سنگ و مانند آن، می‌تواند کاری کند که تبدیل به تصویری مرجع در ذهن مخاطب برای مراجعه، بازدید یا محور جمع شدن نخبگان پیرامون عنوان‌های خاص نمایشگاهی باشد؟
تقاضای برگزاری نمایشگاه در اصفهان به لحاظ پتانسیل بالا و مرکزیت این شهر و حضور صنایع جزو بهترین‌هاست. سیستم برگزارکننده اصفهان نظم لازم را دارد، به نسبت از ابزارهای در دسترس به‌خوبی استفاده کرده موفق عمل کرده و به‌اصطلاح سردرگم نیست، از سوی دیگر میزان رضایتمندی از نمایشگاه‌های اصفهان رو به رشد بوده اما تا سطح ایدئال ما فاصله دارد، از سال 1392 ازلحاظ فیزیک نمایشگاهی ارتقا پیداکرده و استاندارد سطح بالایی را کسب کرده، ولی توجه کنید که کالبد به‌تنهایی نمی‌تواند موفقیت را تضمین کند و برگزارکننده نیز نقش مهمی‌دارد تا اینجای کار نمایشگاه بین‌المللی اصفهان فراتر از بضاعت خود ظاهرشده و توانسته به‌نوعی حلقه وصل نخبگان، فعالان اقتصادی و زنجیره‌های اقتصادی استان و کشور باشد.
-از تصویر و ظرفیت و روند توسعه این صنعت در اصفهان تا امروز اگر بگذریم، چشم‌انداز کجاست؟
درست است که نَفسِ تحریم‌ها توانسته نمایشگاه‌های داخلی را رونق دهد اما افق و چشم‌انداز بین‌المللی را از ما گرفته و این همان چشم‌اندازی موردنظر صنعت نمایشگاهی در هر جای جهان است که مغفول می‌ماند.
بیایید از زاویه دیگری نگاه کنیم، همین امروز برگزاری رویدادهای مختلف باعث شده تا قراردادهای هتل و اقامت در زمان برگزاری عنوان‌های پرطرفدار افزایش پیدا کند و بخشی از تحریک صنعت هتل‌سازی در اصفهان به همین خاطر است، پس می‌توان گفت در عین خدمات گیرندگی، صنعت نمایشگاه نوعی نقش پیشرانه رونق و خدمات دهندگی به اقتصاد شهری را هم دارد.
بعضی از شهرهای دنیا را اصولا به برگزاری نمایشگاه می‌شناسند مثل ورشو با صنعت غذا، فرانکفورت، اما فقط یک عنوان یا حوزه نیست، نمایشگاه‌ها در آلمان به شکلی دومینوار بخش‌های مختلف صنعت را سرپا نگه‌داشته‌اند، آن چشم‌اندازی که گفتید ارتباط مستقیمی با جهانی‌شدن و نگاه بین‌المللی دارد.
ما اینجا چه وضعیتی داریم؟ مکان‌یابی هوشمندانه نمایشگاه اصفهان، باعث شده به فرودگاه، چندین بزرگراه و سالن اجلاسی با ظرفیتی بالغ‌بر 2500 نفر دسترسی داشته باشد، همچنین هتل سیتی سنتر از یک‌سو ظرفیت شرق اصفهان را در اختیار دارد، سیستم خدمات عالی، چشم‌انداز زیبا و فضای گسترش بزرگ از دیگر مزایای آن است پس محدودیت مکانی یا کالبدی و مشکل دسترسی‌پذیری ندارد.
اما حلقه مفقوده کجاست؟ تاکید می‌کنم ارتباطات بین‌المللی بسیار حیاتی و مهم است. محدودیت‌های بین‌المللیِ کمتر، رفع تحریم در کنار برخی زیرساخت‌های عمومی مثل خطوط هواپیمای مناسب و راه‌اندازی قطار سریع‌السیر تهران- قم- اصفهان می‌تواند فضایی برای توسعه به معنای واقعی و حرکت در مسیر چشم‌انداز را فراهم کند.
سال گذشته 36 نمایشگاه برگزار و 16 نشست تخصصی و 25 هیات از 25 کشور دنیا به اصفهان آمدند. تمام تجار انتخاب‌شده توسط اتاق بازرگانی وزارت امور خارجه بودند. مطمئناً اصفهان رسالت خود در راستای شبکه‌سازی را تا حد امکان باوجود تحریم‌ها ایفا کرده است. رونقی که این تجار به صنعت گران و شهرک‌های ما دادند بسیار تاثیرگذار بود. حالا در شرایط فعلی به دلایلی نمی‌توان همه آمارهای تبادلات یا... را منتشر کرد اما با همه مشکلات، فعالان اقتصادی شرکت کرده‌اند و سهم خود را انجام داده‌اند و حالا نوبت گشایش‌های وعده داده‌شده است.
-این چشم‌انداز عالی و حتی آرمانی به نظر می‌رسد؛ ابزار رسیدن به آن چیست؟ در قالبی متفاوت و با توجه تحولات داخلی و سمت‌وسوی احتمالی اقتصاد کشور ( چشم‌انداز روابط خارجی، تحولات فناورانه در سطح جهان، افزایش رقابت‌های چندقطبی تجاری و...) اینجا برای رسیدن به چشم‌انداز مطلوب چه چیزی کم دارد؟
در حال حاضر خیلی به چشم‌انداز نزدیکیم باوجود انسان‌های خلاقی که در شهرمان داریم؛ اگر تحریم‌ها وضعیت سیاسی و بین‌المللی بگذارد صنعت ایران بیرون از گود ننشسته، بخش خصوصی ما بسیار خوب عمل کرده است. شرکت‌های خصوصی عالی‌اند؛ دانش بنیان‌ها با نیروهای متخصص جوان به‌خصوص در اصفهان که بالای ده درصد هستند که به رشد صنعت بسیار کمک کرده‌اند. نمایشگاه بالقوه پول‌ساز نیست اما تسهیل گر توسعه اقتصادی است به‌عبارت‌دیگر ما بسترساز صنعت و اقتصاد شهر هستیم.
اما نکته اینجاست که خدمت‌دهی خیلی گران است و دیگران انتظار دارند خودِ شرکت نمایشگاه بین‌المللی به‌صورت منفرد درآمدزا و سود ده باشد درحالی‌که درآمد شرکت‌های نمایشگاهی تنها صرف برق و خدمات و تجهیزات گران می‌شود، به‌عبارت‌دیگر نمایشگاه یک لوکوموتیو برای حرکت است و باری که بر دوش اوست، اقتصاد است که باید مقصد برساند.
مثال کوچکی بزنم: ما در نمایشگاه‌ها رویداد داریم و اطلاع‌رسانی خوبی هم شده است اگر ما کار خودمان را خوب انجام بدهیم که همه معقول سود ببرند شرکت‌های نمایشگاهی جای کسی را تنگ نمی‌کنند. هر غرفه نمایشگاهی برای 30 نفر مستقیم و غیرمستقیم از غرفه ساز تا پوستر تا هتل و تغذیه و ...می‌تواند شغل ایجاد کند و صنعت زنده است که ایجاد شغل می‌کند و شهر را پویا نگه می‌دارد و این قابل‌اعتنا است.
-از حق هم نگذریم نمایشگاه در این چند سال تفاوت‌های چشم‌گیری نسبت به گذشته داشته، پیشرفت‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت، اگر به عقب نگاه کنید در حداقل ۷ ماهه اول امسال، بی‌تعارف چه فرازوفرودهایی داشته‌اید؟ پرسش دیگری هم هست! اصفهان حالا استاندار جدیدی دارد که آشنا به دیپلماسی عمومی هم هست، با حضور او چه اتفاقاتی می‌تواند رقم بخورد، به‌بیان‌دیگر در حوزه صنعت نمایشگاهی، فرآیندها یا تصمیم‌گیری‌ها دستخوش تحول و بهبود خواهد شد؟
ببینید همان‌طور که گفتم ما 367 نمایشگاه ویژه برگزار کردیم، اساتید از کشورهای مختلف برگزار کردیم، اما مطمئناً حضور دولتی‌ها، وزیر و معاون وزیر دلگرمی برای بخش خصوصی است؛ اما متأسفانه پاشنه آشیل اصفهان بخش پرواز است، جالب است در مشهد که نمایشگاه برگزار می‌شود شرقی‌ترین نقطه ایران پروازها بهتر هستند. حتی در تبریز غربی‌ترین نقطه ایران بافاصله زیاد از مرکز با 70 پرواز دارد از اصفهان جلوتر است. ما مرکزیم اما مشکل رزرو پرواز داریم. این نقطه‌ضعف ما برای دعوت از مسوولان است.
ما می‌دانیم استانداری اولویت‌های خود را دارد اما حالا با حضور آقای جمالی نژاد و نگاه تخصصی ایشان به اقتصاد شهری و دیپلماسی شهری، امیدوارم به نمایشگاه نیز به‌عنوان بازوی اقتصاد شهر نگریسته شود؛ اصفهان اقتصاد توریستی و صنعتی خاصی دارد و با شناختی که از استاندار فعلی داریم ایشان پیگیر برنامه‌های نمایشگاهی هستند و امیدواریم تیم ایشان نمایشگاه را به‌عنوان بازوی شهر ببینند و ما با شناختی که از ایشان داریم به آینده تعامل نمایشگاه با استاندار امیدواریم چون درنهایت آوردن سفرا و رایزنی و دعوت از فعالان اقتصادی به کمک استانداری و سرپرستی وزارت خارجه در استان نیاز دارد.
-خیلی از شهرها در دنیا یک عنوان معروف نمایشگاهی دارند. اصفهان به چه عنوانی می‌تواند معروف بشود؟
ببینید نمایشگاه‌های دنیا به سمت تخصصی شدن پیشرفته‌اند مثلا جیتکس دبی تا سه سال آینده برنامه‌اش مشخص است. یا نمایشگاه سنگِ چین تخصصی است، این‌ها خیلی معروف‌اند و همان نمایشگاه بی‌نظیر یک رویداد جهانی چشمگیر و برند است البته این‌طور هم نیست که فقط همان یک نمایشگاه باشد اما متأسفانه کشور یا شهر ما در این زمینه خلا دارد. آسیب دیگر این است که در چند شهر یک نمایشگاه برگزار می‌شود و موازی کاری هست و هنوز تصمیم‌گیری درستی با توجه به جغرافیا شهرها نداریم، برای نمونه نمایشگاه فرش را به اصفهان بدهند. خوب این انجام‌نشده است و آسیب است. هدف‌گذاری خیلی مهم است. اصفهان در چند نمایشگاه طلا و فرش و سنگ صاحب‌نظر است و باید این پتانسیل‌ها به‌عنوان شاخص در نظر گرفته شود. تولید چرم مصنوعی رتبه یک را دارد اما تا برگزار نشدن نمایشگاه کسی از این موضوع خبر نداشت. اگر بناست بودجه‌ای گذاشته شود خوب است که نمایشگاه‌ها تخصصی باشد. این معضلی است که هنوز برطرف نشده، نزدیک سی سایت نمایشگاهی داریم و برنامه‌ریزی متمرکز نشده است. در خود تهران چندین سایت موازی داریم. در اصفهان وضعیت بهتر است و غیر از سایت نمایشگاه بقیه مراکز امکان برگزاری نمایشگاه غیرمتمرکز را ندارند. باید آرام‌آرام به سمت تخصصی‌تر شدن پیش برویم و این نیاز فقط استانی نیست و همه کشور برای خوب برگزار شدن نمایشگاه‌ها و تخصصی شدن آن‌ها بسیج شوند.
