در میزگرد «دنیایاقتصاد» با مدیران اجرایی شرکت دانشبنیان واریان فارمد مطرح شد
مسوولیت اجتماعی تولید دارو بهرغم سودآور نبودن
شاید در تولید دیگر کالاها که ارتباط مستقیمی با سلامت مردم ندارند، بتوان استانداردهای داخلی را مدنظر قرار داد، اما زمانی که یک شرکت دانشبنیان در عرصه دارو در داخل کشور فعالیت میکند، باید توان رقابت با شرکتهای خارجی را داشته باشد؛ این گزاره نهتنها کمالگرایی نیست، بلکه یک ضرورت جدی است، بنابراین وقتی بهعنوان یک تولیدکننده دارو فعالیت میکنیم، موظف به رعایت استانداردهای جهانی هستیم. در این بین حمایت از شرکتهای دانشبنیان و برداشتن موانع و سدها از پیش پای شرکتهای دانشبنیانی که در عرصه تولید فعالیت میکنند، یکی از وظایف اصلی دولتهاست.
اما با تمامی این اوصاف شرکتهای دانشبنیان و تولیدکنندگان دارویی در عرصههای مختلف همچنان با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم میکنند و باید این موانع از طرف دولت احصا و رفع شود. قدر مسلم هرچه حمایت از تولید و شرکتهای دانشبنیان در کشور افزایش پیدا کند، میزان وابستگی به واردات کاهش پیدا میکند و همچنین افرادی که توانایی تولید دارند، بیشتر از همیشه به فکر خدمت به کشورشان خواهند بود و عرصههای تولید پررونقتر از گذشته میشود. در راستای حمایت از شرکتهای دانشبنیان در حوزه دارو دو هفته پیش و همزمان با روز داروساز وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از محمدتقی فتحی، مدیرعامل شرکت واریان فارمد به عنوان یکی از چهار شرکت برتر تولید دارو قدرانی کرد.
تولیدات شرکت به تناسب نیاز بازار
مدیرعامل این شرکت در میزگرد «دنیایاقتصاد» که با حضور سایر مدیران این گروه دانشبنیان برگزار شد، گفت: دستاورد واریان فارمد نشان میدهد دولت به فاکتورهای مهمی دقت نظر داشته که یکی از آنها مسوولیتپذیری این شرکت در تامین نیازهای دارویی کشور – بهرغم سودآور نبودن بخشی از این داروها – بوده که معتقدیم بخش مهمی از هدف و مسوولیت اجتماعی این شرکت است.
محمدتقی فتحی در این نشست با بیان اینکه شرکت واریان فارمد پس از 10 سال کار تحقیقاتی و پس از تولید اولین مولکول آهسته رهش در ایران تاسیس شد و بهرغم فراز و فرودهایی که از آن زمان تاکنون در این شرکت اتفاق افتاده که باعث شد در برههای از زمان تا مرز تعطیلی کامل نیز پیش برود، بازبینی استراتژیها و استفاده از روشهای جدید مانع از انحلال شرکت شد و خوشبختانه این بار با ایجاد یک تیم مارکتینگ قوی، توجه ویژه به کیفیت، حمایت مستمر از بیمار، نگاه هوشمندانه به جهتگیریهای دنیا در این حوزه و سایر عوامل اتفاقات مثبتی رخ داد به گونهای که حتی صادرات داروهای تولیدی نیز به بازارهای خارجی آغاز شد؛ در آن زمان محصولات این شرکت تنها به سوریه صادر میشد، اما امروز به کشورهای فیلیپین، ویتنام، عراق، اندونزی و... یا صادرات انجام میشود یا در حال مذاکره با آنها هستیم.
به گفته وی واریان فارمد تنها تولیدکنندهای است که همه مراحل فرمولاسیون، ساخت و بستهبندی داروهای آهسته رهش را در داخل انجام میدهد و لیدر این بخش از داروها در داخل کشور محسوب میشود و همچنین در رتبهبندیهای جهانی نیز جزو معدود شرکتهای تولیدکننده این داروهاست. فتحی با بیان اینکه تولیدات این شرکت به تناسب نیاز بازار انجام میشود به تولید داروهایی در دسته داروهای بیهوشی یا ناباروری زنان اشاره کرد و گفت: سال قبل در حوزه داروی بیهوشی با بحران روبهرو بودیم اما واریان فارمد با نیازسنجی به موقع و درست به این حوزه ورود کرد و خوشبختانه نیاز بازار به موقع تامین شد.
وی با اشاره به اینکه تعداد نیروهای شرکت 205 نیروی مستقیم است اعلام کرد: در چهار مجموعه پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی و پژوهشگاه صنعتی ایران در احمدآباد مستوفی به عنوان مراکز بسیار پیشرفته تحقیق و توسعه و دفتر مرکزی تهران و کارخانه اشتهارد مشغول فعالیت هستند. فتحی گفت: در سال 1400 همین مکانیزم، ضرورت تولید داروهای بیهوشی برای کشور را تشخیص داد و شرکت به موقع اقدام به تولید دارو و رفع بحران در سال 1401 کرد.
مدیرعامل واریان فارمد همچنین گفت: مقررات دارویی دنیا بسیار پیچیده بوده و در کنار آن تحریمها و موانع صادراتی دولتی نیز مانعی در مسیر بازاریابی جهانی ایجاد کردهاند که واریان فارمد سعی کرده با عبور از آنها، بازارهایی را در آفریقا و کشورهای همسایه و حوزه سیآیاس کسب کند و اکنون در تلاش هستیم در اروپا نیز اقداماتی را انجام دهیم و در این مسیر قصد داریم با آموزش پزشکان در کشورهای کمتر توسعهیافته به ارتقای سلامت جهانی و برندینگ محصول ایرانی بپردازیم. وی با اشاره به موفقیت شرکت در اکثر داروهایی که به طور اساسی به آن ورود کرده، افزود: انتخاب محصول، پیشبینی از بازار، توسعه پایدار، کیفیت و... عواملی هستند که میتوانند رشد بازار را در آینده به همراه داشته باشند.
به دنبال حضور در بازارهای جهانی هستیم
معاون اجرایی واریان فارمد در این نشست در پاسخ به پرسش «دنیایاقتصاد» مبنی بر مولفههای تعیینکننده رتبه حائز تقدیر این شرکت از نگاه وزارت بهداشت، گفت: محصولات عرضهشده توسط واریان فارمد و استراتژی تولید محصولات این شرکت بر مبنای انحصاری بودن آنهاست و در واقع این محصولات غالبا دارای تولیدکننده دیگری در کشور نیستند و این مجموعه به تولید محصولاتی ورود میکند که از سمت سازمان غذا و دارو به عنوان نیازهای کشور معرفی شدهاند و چه در بخش داروهای فوریتی و چه در بازار برای این محصولات دغدغه وجود داشته است.
عابد عظیمی افزود: دلیل این انحصار نیز پیچیدگی فرمولاسیون، سرمایهگذاری بالا و تولید خاص بسیاری از این داروها در کشور و حاشیه سود پایین آنهاست با این حال واریان فارمد، بهرغم همه مشکلاتی که صنعت با آن روبهرو است، برخلاف همه محدودیتها و با ایجاد سرمایهگذاریهای جدید و بومیسازیهایی که در داخل کشور انجام داده، در جهت رفع نیاز کشور به این داروها قدمهای مهمی را برداشته است. وی بیان کرد: برنامههای توسعهای آتی شرکت که در جهت رفع دغدغههای کشور در پیش گرفته شد و همچنین تمهیدات صورت گرفته در زمینه ارتقای تکنولوژی و تصمیمات فایدهمند از جمله خدمات حمایت از بیمار برای ارائه خدمات هر چه بهتر به بیماران نیز از اقداماتی بوده که طی چند سال انجام و باعث شد تا این شرکت توسط سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت مورد تقدیر قرار بگیرد. وی در بخش دیگری از صحبتهای خود تمرکز بر محصولات جدید که دارای نمونههای داخلی نیستند و همچنین شناساندن این محصولات را در بازار، دو وظیفه مهم تیم مارکتینگ واریان فارمد اعلام کرد که باعث شناسایی خلأها و ارائه راهبرد به تیم تحقیق و توسعه شده است.
مسوولیت اجتماعی؛ الفبای شرکت فارمد
مینا دارستانیفراهانی، مدیر استراتژی و توسعه پایدار نیز در این نشست با بیان اینکه یکی از موضوعات قابل ذکر در فعالیتهایی که واریان فارمد در سالهای گذشته بر عهده داشته، انجام وظایف اجتماعی این شرکت در قالب بیزینس بود گفت: درست است که این شرکت یک فعالیت بیزینسی را انجام میدهد، اما فعالیت در حوزه داروهایی که موردنیاز بیماران بوده اما تولیدکنندگان و واردکنندگان به دلیل مارجینهای پایین حاضر به فعالیت در آن حوزه نیستند، به نوعی انجام یک فعالیت انساندوستانه و خیرخواهانه در قالب یک فعالیت کسب و کار بوده و هست.
وی گفت: برخی از این محصولات حتی زیانده هستند و تنها دلیل ادامه تولید این داروها در واریان فارمد، نیاز بیماران به این داروهاست و این نگاه به خودی خود یک دلیل پایداری این کسب و کار بوده و است و امیدواریم این ارزشها به سایر کسبوکارها نیز سرایت کرده و مورد توجه قرار بگیرد؛ به عنوان مثال دارویی که برای درمان ناباروری بانوان به کار میرود محصولی زیانده است، اما سه سال است این دارو بهرغم زیان بالا، توسط این شرکت تولید میشود و حتی دستمزدی که برای تولید این دارو پرداخت میشود، بالاتر از قیمت آن است.
دارستانی در ادامه با بیان اینکه بازار ما بازار نیاز است و از ابتدا با هدف «هایتک» بودن پا به میدان گذاشتهایم، افزود: در صورتی که هدف تعریفشده به درستی ادامه یابد، جایگاه واریان فارمد در بازار تثبیت خواهد شد، چراکه آینده این صنعت در اختیار دانش و تکنولوژی است و پایههای واریان فارمد بر این موضوع استوار است و دانش، تنها محدود به واحد تحقیق و توسعه شرکت نیست، بلکه در تمام واحدهای این شرکت جریان دارد و از واحد تحقیق و توسعه گرفته تا مارکتینگ همگی مبتنی بر دانش در حرکت هستند.
وی افزود: هر محصول «هایتک» که در این شرکت تولید میشود توسط تیم بازاریابی حرفهای عرضه خواهد شد. در این راستا با تاکید بر ضرورت رفع تمام نیاز بازار، همزمان با تولید محصولاتی که شایسته ارائه در بازارهای بزرگ جهانی هستند، تضمین کیفیت و توسعه دانش، همگی از اهداف بزرگ این شرکت هستند که همه این موضوعات باعث کسب رتبههای برتر و حتی رتبه اول در تامین نیازهای «هایتک» کشور در آینده نزدیک خواهند شد. وی با بیان اینکه تیم بازاریابی واریان فارمد فرهنگ و نیازی را در کشور مبنی بر ارائه خدمات پس از ارائه دارو ایجاد کرد افزود: این موضوع در شرکتهای دیگر نیز رواج پیدا کرده که نوعی ارزشآفرینی برای صنعت دارو محسوب میشود و رقبا نیز تلاش کردهاند تا وارد سیاست حمایت از بیمار شوند که جای بسی خوشحالی است.
تحقیق و توسعه رکن اصلی شرکت برای حضور در بازارهای جهانی
عضو هیاتمدیره و معاون تحقیق و توسعه واریان فارمد در این نشست با بیان اینکه تحقیق و توسعه و بومیسازی کامل دانش تولید دارو از مهمترین موضوعات مدنظر این شرکت است گفت: این مجموعه 10 سال پیش از تاسیس بر مبنای تحقیق و توسعه استوار بوده است. به گفته میلاد جعفریندوشن، تامین مداوم دارو بهرغم سودآوری پایین برخی داروها و حتی زیانده بودن برخی از آنها به عنوان دغدغههای واریان فارمد، بخش دیگری از فعالیتهای خیرخواهانه این شرکت است که در جلسات پایش مداوم بازار شناسایی و تولید میشوند. بهبود مستمر محصول، عامل دیگری است که به گفته دکتر جعفری باعث شد تا این شرکت موفق به کسب رتبه حائز تقدیر از وزیر بهداشت شود که در کنار عامل دیگر یعنی کیفیت و کسب رضایتمندی مصرفکنندگان، عوامل موثر بر تولیدات این مجموعه محسوب میشوند.
وی با بیان اینکه این شرکت در بیش از یک دهه فعالیت جزو مجموعههای دانشبنیان بوده گفت: از همان زمان با تولید محصولات مبتنی بر دانش پابهپای شرکتهای دنیا حرکت کردهایم و این بهبود مستمر همچنان ادامه دارد. ندوشن با بیان اینکه در تامین مواد اولیه بهخصوص در حوزه تولید داروهای خاص با مشکل روبهرو هستیم، گفت: تحریمها و مشکلات انتقال پول باعث شده تا تامین مواد اولیه با مشکل روبهرو باشد، در این حوزه اما با شتابدهی به شرکتهای تامینکننده مواد اولیه در حال تلاش برای تامین آتی و بهتر مواد اولیه هستیم. با این حال با همه این مشکلات بالاتر از 80درصد مواد اولیه ما از اروپا تامین میشود و شتابدهی شرکتهایی که تامینکننده هستند و همراهی این شرکتها برای توسعه تولید، همگی به نوعی تامین مواد اولیه را تسهیل کرده است.
آموزش مداوم جزو اولویتهای ماست
مدیر فروش و بازاریابی واریان فارمد نیز در این نشست با بیان اینکه یکی از تفاوتهای این شرکت با سایر شرکتها آن است که فقط به فکر بازاریابی و فروش نیست و مباحث علمی به اولویت این شرکت تبدیل شده گفت: واریان فارمد همانطور که داروهای انحصاری را تولید میکند، با ارائه آموزشهای مرتبط با داروها در بخش فروش و بازاریابی نیز رفتاری کاملا انحصاری در اختیار دارد که در این قسمت آموزش مداوم بیماران، پرستاران و تبادل اطلاعات با پزشکان را بر عهده گرفته است. امروز 828 پرستار در کشور آموزش دیدهاند تا دارو به بهترین شکل توسط بیمار دریافت شود و برنامههای مختلف علمی در دست
اجرا داریم. به گفته منصور جلالی، واریان فارمد جزو معدود شرکتهایی است که محصولات گذشته، حال و آینده آن دارای مطالعات بالینی مستمر است و تنها وظیفه تولید محصول و استمرار تولید را بر عهده ندارد، بلکه با مطالعات بالینی متعدد روی اندیکاسیونهای مختلف، اثربخشی و ایمنی دارو را بهبود داده و باعث اطمینان خاطر پزشکان میشود و بر این اساس برای داروهایی که در آینده قرار است تولید شوند نیز همین روش را ادامه میدهد. به گفته وی با توجه به شرایط اقتصادی فعلی و مشکلات ارزی برآوردشده در سال قبل داروهای تولید شده توسط این مجموعه باعث 20 میلیون دلار صرفهجویی ارزی شده و در چهار ماه گذشته 10 میلیون دلار صرفهجویی برای کشور ایجاد شده که اگر حمایتهای بیشتری از طرف دولت داشته باشیم، میتوانیم هم صرفهجویی ارزی داشته باشیم و هم با صادرات دارو ارز به کشور وارد کنیم.