گزارش میدانی «دنیای‌اقتصاد» از بازار لوازم بهداشتی ساختمان نشان می‌دهد
تب ذخیره‌سازی در بازار شیرآلات و کاشی
اولین فروشنده تمایلی به حرف زدن ندارد و با گفتن اینکه «هیچی، هیچ حرفی ندارم، داغون، بنویس داغونه بازار» امکان هرگونه گفت‌وگوی دو طرفه‌ای را سلب می‌کند. پافشاری من هم فایده‌ای ندارد و ناامید به سراغ مغازه بعدی می‌روم. دو مسوول فروشگاه مشغول حساب و کتاب دفتر دخل و خرجشان هستند و طبیعتا بدموقع مزاحم شده‌ام؛ مغازه سوم جایی است که شاگرد افغانستانی‌اش یک هفته است مشغول به کار شده، اطلاعی از موضوع ندارد و تنها اطلاعی که از او می‌گیرم این است که دستمزد ماهانه‌اش ۳ونیم میلیون تومان است، بابت ۱۲ ساعت کار در روز؛ ۹ صبح تا ۹ شب. فروشنده بعدی مشغول صحبت با موبایلش است و دیگری ماسک من را که می‌بیند از ترس اینکه مبادا کرونا داشته باشم از من فاصله می‌گیرد. مغازه بعدی فروشنده خانمی دارد که اجناس خود را به مشتری معرفی می‌کند. با این همه جریان بداقبالی‌ام از گفت‌وگو با فروشنده‌های پیشین را برایش تعریف می‌کنم، سرش شلوغ است و می‌گوید «فردا صبح تا ظهر چون ظهر می‌روم دانشگاه» فردا مراجعه می‌کنم، خانم فروشنده در مغازه نیست اما پسر جوانی به سوالاتم را در مورد کسب و کارشان پاسخ می‌دهد.
تولید انبوه در ایران
لوازم بهداشتی ساختمان در کلیت خود شامل انواع کاشی، سرامیک، روشویی، شیرآلات، چینی‌آلات و انواع توالت‌های ایرانی و فرنگی است. هریک از این اقلام دارای انواع مختلفی است که کاربردهای متفاوتی هم دارند.
اکبریان فروشنده جوان لوازم بهداشتی می‌گوید ایران جزو ۵ کشور اول دنیا در تولید و صادرات سرامیک است. کشور ما در زمینه تولید در جهان سرآمد است و در مورد کیفیت کالاهای سرامیکی هنوز با کشورهای دیگری مانند چین فاصله زیادی دارد. به گفته او هم اکنون ۶۰۰ تا ۷۰۰ کارخانه تولید کاشی و سرامیک در کشور وجود دارد. همچنین ایران از جمله تولیدکنندگان مس در جهان است و در تولید شیرآلات نیز پیشرفت‌های زیادی داشته تا جایی‌که به گفته یکی دیگر از فروشندگان شیرآلات بیش از ۳ هزار کارخانه تولید شیرآلات ساختمانی در ایران وجود دارد. به گفته او بسیاری از آنها کارخانه‌هایی هستند که مجوز رسمی تولید از سازمان استاندارد کسب کرده‌اند اما در اصل مونتاژگر هستند.
کرونا تقاضا را ۹۰ درصد کاهش داد
بر خلاف بسیاری از کالای مصرفی و خوراکی که ممکن است مشتری‌های هر روزه، ماهانه یا سالانه خود را داشته باشند لوازم بهداشتی ساختمان از جمله کالاهایی است که نیاز کوتاه مدت افراد نیست و آن‌گونه که مرادی فروشنده لوازم بهداشتی می‌گوید دوره بازگشت مشتری در این شغل حداقل ۱۰ سال است. او اکثر مشتریان خود را کسانی می‌داند که قصد بازسازی منازل خود را دارند و ادامه می‌دهد؛ هر چند بسیاری از این کالاها در ایران تولید می‌شوند اما افزایش قیمت دلار خواه ناخواه تاثیر خود را بر روی قیمت لوازم بهداشتی ساختمان هم می‌گذارد. اکبریان نیز در مورد تقاضای بازار در دوران کرونا می‌گوید؛ با توجه به اینکه در ماه‌های اسفند و فروردین بازار تعطیل بود اکثر مشتریان اجناس خود را به‌صورت تلفنی درخواست می‌کردند و همین امر موجب شد تقاضا برای انواع لوازم بهداشتی ساختمان ۹۰ درصد کاهش یابد چون مردم ترجیحشان در این دوران کالای مصرفی و ضروری بود.
شیرآلات ۹۰ میلیون تومانی
آن‌چنان که فروشندگان لوازم بهداشتی ساختمان می‌گویند؛ قیمت تمام اجناس زیرمجموعه این صنف از سال گذشته تاکنون به‌طور متوسط دوبرابر گران شده است. اما نکته جالب اینکه از ۱۰۰ درصد افزایش قیمت این اجناس ۳۰ درصد از آن سهم سال گذشته است و ۷۰ درصد گرانی در این ۴ ماه سال جدید اتفاق افتاده است. شاید افزایش چشمگیر نرخ ارز را بتوان دلیل این گرانی دو برابری در این ۴ ماه نسبت به سال گذشته دانست. به گفته فروشندگان سرامیک و کاشی در این مدت کمترین گرانی و شیرآلات چینی بیشترین گرانی را داشته‌اند. هم‌اکنون کمترین قیمت شیرآلات دربازار ۲۰۰ هزار تومان است. قیمت کاشی و سرامیک نیز از متری ۲۵ هزار تومان دربازار آغاز می‌شود. در میان اجناس خارجی هم که ساخت کشورهای ایتالیا، آلمان و اسپانیا هستند با گران شدن ارز شیرآلات تکه‌ای ۹۰ میلیون تومانی هم در بازار وجود دارد اما اکبریان می‌گوید قیمت‌گذاری اجناس خارجی قاعده خاصی ندارد و قیمت واقعی آنها کمتر است.
می‌خرند تا ذخیره کنند
به جز مشتری‌های متقاضی کالاهای لوکس در بازار لوازم بهداشتی ساختمان که همیشه درصد کمی از مشتریان را شامل می‌شوند و به گفته فروشندگان این بازار این روزها باز هم کمتر شده‌اند بسیاری از مشتریان، این لوازم را برای نیاز مصرفی و ضروری‌شان یا برای بازسازی منازلشان می‌خرند اما آنچه این روزها برای فروشندگان لوازم بهداشتی ساختمان جالب است وجود کسانی است که لوازم بهداشتی را امروز می‌خرند و نگه می‌دارند، از بیم اینکه این اجناس در فردا روز گران‌تر هستند.
به گفته یکی از فروشندگان، از ۵ نفری که برای خرید این کالاها مراجعه می‌کنند تقریبا دو نفرشان می‌گویند؛ امروز نیازی به شیرآلات یا کاشی و سرامیک ندارند اما آنها را تهیه می‌کنند چون یقین دارند که بعدا گران‌تر می‌شود و پول بیشتری باید بپردازند.
لوازم بهداشتی ساختمان کالای مصرفی هر روزه مردم نیست، اکثر آن تولید داخل است و نرخ ارز چندان تاثیری روی قیمت آنها ندارد. با این همه آثار روانی گرانی ارز در کاسه توالت و روشویی هم خودنمایی می‌کند. از افزایش قیمت ۷۰ درصدی‌اش در سال جدید گرفته تا مردمی که هول خرید آن را دارند تا فردا گران‌تر نشود.
در نهایت همه فروشندگان و فعالان این حوزه معتقد هستند فارغ از اینکه تورم کنونی روانی است یا اینکه واقعی یا اثر‌گذاری دلار است به‌رغم افزایش ۷۰ درصدی قیمت‌ها در سال جاری با ادامه روند موجود باز هم احتمال افزایش قیمت ظرف هفته‌های آینده وجود دارد.
