بازار «ظروف کریستال» بررسی شد
محصولی با صدای خاص
البته به‌جز این‌ها مدل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بسیار زیادی از ظروف کریستال وجود دارد، اما کاربردشان کمتر است، از آن جمله می‌توان به بشقاب، زیردستی، کارد و چنگال، کاسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و پیاله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف اشاره کرد. در هنگام خرید ظروف کریستال تعیین کنید کدام مدل و برای چه چیزی نیاز دارید.
تفاوت کریستال با شیشه چیست؟
کریستال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها خودشان زیرمجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها هستند، یعنی همه کریستال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نوعی شیشه هستند، اما همه شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کریستال نیستند. شیشه معمولی که همه ما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناسیم، در حدود ۹۰درصد از سودالایم (soda- lime) یا شیشه آهک سوددار ساخته شده است، اما کریستال عمدتا از شیشه ظریف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری از جنس سیلیس ساخته می‌شود و حداقل باید ۲۴درصد سرب داشته باشد. به‌جز سرب، معمولا پتاس، کربنات سدیم و افزودنی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شیمیایی دیگری هم به کریستال میافزایند.
بااین‌حال در برخی کشورها از جمله آمریکا، حتی اگر یک‌درصد سرب در شیشه یافت شود، آن را کریستال می‌گویند. از نظر فنی، کریستال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که کمتر از ۲۴درصد اکسید سرب دارند یا در ترکیب آنها سایر اکسیدهای فلزی هم به‌کار رفته است، کریستال به‌شمار نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روند و «شیشه کریستال یا کریستالین» نامیده می‌شوند. برخلاف باور عموم، شیشه محکم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از کریستال است؛ به همین دلیل است که بیشتر در مناسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خاص از کریستال استفاده می‌کنند. یکی از دلایل این باور نادرست سنگین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر بودن کریستال نسبت به شیشه است. علاوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌براین، وجود سرب در کریستال آن را نرم و انعطاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند و بنابراین راحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر می‌توان روی آن طرح و نقش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های زیاد با جزئیات فراوان ایجاد کرد. به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دلیل همین ویژگی، طلاکوب و نقره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کوب‌کردن کریستال هم امکان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر است. از آنجا که معمولا از ظروف کریستال برای مواد غذایی خشک استفاده می‌شود، ظاهرا محتوای سرب آن خطری ندارد.
تشخیص کریستال تقلبی از اصل
معمولا بعید است که فروشنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای شیشه را به‌جای کریستال به شما قالب کند، اما می‌تواند خیلی راحت به‌جای کریستال اصل، به شما کریستالیت یا کریستالین را به‌نام کریستال اصل بفروشد. نکته اینجاست که این دو مورد هم کریستال هستند، اما منظور از کریستال اصل، بهترین و مرغوب‌ترین نوع کریستال یعنی همان کریستال دارای اکسیدسرب ۲۴درصد است. کریستالیت اکسید سرب ندارد. وزنش کمتر است و بالطبع باید ارزان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر باشد. کریستالین، کریستالی است که کمتر از ۲۴درصد اکسید سرب دارد، بنابراین سبک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر است و درخشندگی کمتری نسبت به کریستال اصل دارد. محصولاتی که چین به‌نام برندهای چک و آلمان به فروش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رساند، در اصل همین کریستالین هستند.ظروف کریستال را از فروشندگان معتبر خریداری کنید. کریستال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اصل چک، آلمان و نظایر آنها دارای فاکتور فروش و شناسنامه هستند. همچنین طرح‌ها به زیبایی کنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کاری شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و هیچ عیب و ایرادی در آنها دیده نمی‌شود. در کریستال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اصل، لبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کج و نامتقارن نیستند و ظرافت طرح و برشکاری به‌خوبی مشخص است. شفافیت و درخشندگی قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توجهی دارند و بافت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شان کدر، مات و دارای حباب نیست. همچنین وزن کریستال اصل به‌طور محسوسی از وزن مشابه چینی آن بالاتر است. به یاد داشته باشید که چین محصولات بوهمیای چک را عینا کپی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، بنابراین در هنگام خرید ظروف کریستال صرفا به مارک آن و گفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فروشنده بسنده نکرده و محصول را به دقت بررسی کنید.
اهمیت توجه به ظاهر و وزن کریستال
کریستال هرقدر شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر، درخشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر، بدون کدری و ماتی و فارغ از حباب باشد در این زمان اطمینان خواهید داشت آن کریستال از کیفیت و مرغوبیت خوبی بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند است. بعد از ظاهر، وزن کریستال مهم است. کریستال به دلیل سربی که در آن به‌کار رفته شده وزن بالایی دارد.
همچنین نحوه بسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی، گارانتی و خدمات پس از فروش نیز ملاک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیگری است که در زمان خرید کریستال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید آنها را مدنظر قرار دهید. لازم به ذکر است کریستالی که اصل باشد انتهای ظرف اطلاعات ساخت و طراحی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش نیز حک شده است. این موضوع بسیار مهم بوده و با دیدن این اطلاعات خیال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تان از اصل بودن کریستال راحت خواهد شد.
صدای کریستال را بشناسید
یکی از روش‌های ساده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از اصل بودن کریستال اطمینان پیدا کنید ضربه زدن به آن است. وقتی به کریستال ضربه کوچکی مثلا با انگشت یا خودکار بزنید یک صدایی زنگ مانندی با مدت زمان طولانی از آن ساطع می‌شود. اگر صدای ایجاد شده در اثر ضربه، یک صدای خفه باشد یعنی شما ضربه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌زنید و صدایی مانند ضربه به ظروف پلاستیک ایجاد می‌شود یا یک صدای بم و کوتاه از آن بیرون می‌آید، نشان می‌دهد محصول به احتمال خیلی بالا دارای ترک است یا اصلا کریستال نیست.
البته بهتر است بدانید مهم‌ترین راه مطمئن برای خرید کریستال، تهیه آن از مراکز معتبر و نمایندگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست. علاوه‌بر آنچه گفته شد کریستال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اصل برگه مخصوصی دارند که کشور سازنده و درصد کریستال آنها را مشخص کرده است. مخصوصا مدل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی از کریستال که دارای طلاکوب یا نقره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کوب هستند کشور سازنده درصد عیار و میزان استفاده از این فلزهای باارزش را هم مشخص کرده که ممکن است یا فروشنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از آن بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اطلاع بوده یا نخواهند در زمان فروش این موضوع را به مشتری اطلاع دهند.
نکاتی برای نگهداری از ظروف بلور و کریستال
* به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دلیل حساسیت بالای ظروف کریستال، باید روش‌های مراقبت مناسب و شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وشوی صحیح آنها را یاد بگیرید.
* ظرف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کریستال را با مایع ظرفشویی و آب ولرم بشویید و اگر تمیز نشدند، مخلوطی از یک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سوم سرکه و دوسوم آب تهیه کنید و با کمک برس شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وشو دهید و سپس بلافاصله آن را خشک‌کنید. پس اگر ظروف کریستال شما جلای همیشگی خود را از دست داده است، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از سرکه سفید کمک بگیرید. وقتی می‌خواهید ظرف کریستال را بشویید مقداری سرکه سفید به آب آبکشی ولرم بیفزایید. اگر ته ظرف رسوب جمع شده، اجازه بدهید یک شبانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روز سرکه و آب داغ درون ظرف بماند و بعد از این زمان، اگر هنوز کثیفی بر جای بود، باید عمل را تکرار کنید.
* لیوان و ظروف بلوری بعد از مدتی شفافیت خود را از دست می‌دهند و تیره و کدر می‌شوند. برای اینکه این ظروف دوباره تمیزی و شفافیت خود را به‌دست آورده و براق شوند، یک لیموترش را نصف کنید و با حوصله ظروف را با سطح لیموترش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تمیز کرده و بعد با آب ولرم بشویید.
* همچنین برای چرک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌زدایی ظروف بلوری از آمونیاک نیز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید استفاده کنید.
* چند قطره آمونیاک را در ظرفی محتوای آب ولرم ریخته، ظروف را در آن بشویید، سپس با آب ولرم آبکشی و آنها را خشک‌کنید.
* از قراردادن ظروف کریستال در مایکروفر به‌طور جدی خودداری کنید.
* ظروف کریستال را همراه ظروف چرب در ماشین ظرفشویی نشویید.
* سعی کنید ظروف کریستال را با دست بشویید و از ماشین ظرفشویی برای شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و شوی آنها استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است روی آنها خط و خش بیفتد. همچنین با توجه به اینکه ماشین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ظرفشویی ظروف را با آب بسیار گرم می‌شوید، ممکن است قسمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های طلا یا نقره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کوب دچار ایراد شوند.
* ممکن است برخی از ظروف به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دلیل استفاده زیاد یا بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌احتیاطی دچار پریدگی در برخی از قسمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها شده باشند، اگر ظروف شما در لبه دچار پریدگی شده باشند، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید برای رفع این مشکل از سمباده استفاده کنید؛ البته در صورتی‌که پریدگی کم باشد.
* برای از بین‌بردن آثار خراش ظروف بلور و کریستال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از خمیر‌دندان استفاده کنید.
* برای جلوگیری از خطر شکستن ظروف هنگام شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وشو بهتر است آنها را از قسمت انتها داخل آب داغ نگذارید، بلکه از قسمت پهلو در آب فرو برید و برای تمیزکردن کریستال از یک قسمت سرکه و سه قسمت آب گرم استفاده کنید.
