کاربران خسارت دریافت می‌کنند؟
بازگشت بسته‌های محبوب اینترنت
دو اپراتور اصلی موبایل چند هفته پس از حذف بسته‌های پرطرفدار اینترنت که با انتقاد شدید دولت و تهدید به جریمه همراه بود، مجبور به بازگشت بسته‌ها شدند. حسین فلاح‌جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات این خبر را در توییتر اعلام کرد. نشانه‌ای از پیروزی دولت برای قانع کردن دو رقیبی که به شکل شگفت انگیزی با هم متحد شدند تا بسته‌های اینترنت به صرفه برای خودشان را جایگزین بسته‌های محبوب کاربران کنند. نتایج چنین تصمیمی طبیعتا باعث برآشفتگی رگولاتور و کل دولت و اعتراض کاربران بود. حسین فلاح‌جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات در اکانت توییترش نوشت: دو اپراتور تلفن‌همراه بسته‌های اینترنتی بلندمدت و پرطرفدار حذف‌شده خود را بازمی‌گردانند. وزیر ارتباطات تصویر این توییت را در استوری اینستاگرام خود قرار داد. طی چند هفته گذشته مدیران وزارت ارتباطات تمام تلاش خود را برای بازگشت اپراتورها به مسیر سابق انجام دادند وقتی اپراتورها حاضر به تبعیت از رگولاتور نشدند، ماجرا حتی به هیات دولت و جریمه‌های روزانه یا تعلیق نماد همراه اول در بورس هم انجامید.
ماجرا از اواسط تیرماه آغاز شد وقتی کاربران در فضای مجازی از افزایش قیمت بسته‌های اینترنتی در اپراتورهای همراه خبر داده و به آن اعتراض کردند. این موضوع منجر به واکنش حسین فلاح‌جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی شد که اعلام کرد بالابردن قیمت اینترنت همراه بدون هماهنگی با رگولاتوری تخلف بوده و برخورد قانونی با اپراتورها آغاز شده است.
پس از آن فلاح‌جوشقانی از ابلاغ جریمه ۲ میلیارد تومانی به اپراتورها خبر داد و اعلام کرد: جریمه نقدی قدم اول برای برخورد با تخلف صورت‌گرفته است و در صورت استمرار این مساله، روال‌های دیگری از جمله تعلیق، کاهش مدت اعتبار پروانه و مواردی از این دست، از مصوبه‌های قانونی است که می‌توان با استناد به آنها تخلفات را پیگیری کرد.
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز پس از آن عنوان کرد: وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات برای برخورد با این تخلف، اختیاری تا حد جریمه ۲ میلیارد تومانی را داشت که انجام شد. پس از آن از دولت درخواست شد اختیارات بیشتری به این وزارتخانه بدهد تا بتواند با تخلفات، جدی‌تر برخورد کند. به گفته جهرمی، براساس مصوبه‌ای که از سوی دولت صادر شد، در صورت برنگشتن بسته‌ها به حالت اول، اعمال جریمه روزانه حدود ۱۷ میلیارد تومان برای همراه اول و ۱۲ میلیارد تومان برای اپراتور ایرانسل در نظر گرفته شد. در نهایت به نظر می‌رسد همان‌طور که جهرمی عنوان کرده بود، اپراتورها با جریمه‌های درنظرگرفته شده، ملزم به تبعیت از مقررات شدند.
با این حال به‌نظر می‌رسید میزان جریمه‌ها در برابر سودی که اپراتورها از این سیاست بسته‌ای به‌دست می‌‌آورند، بسیار کمتر است چراکه این تهدیدها کارگشا نبود. در یک زمان حتی برخی تحلیلگران نسبت به کارآیی و قدرت رگولاتور حوزه مخابرات ابراز تردید کردند و پیشنهاد ارجاع موضوع به رگولاتور جدیدی را مطرح کردند.
فرشاد فاطمی، یکی از اعضای شورای رقابت در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»در این زمینه گفت: باید بخش‌های رگولاتوری مستقلی وجود داشته باشد که قوانینی برای محدود کردن این بنگاه‌ها وضع کنند. برای بازار اینترنت موبایل راه‌اندازی یک نهاد رگولاتوری برای کنترل اپراتورها ضرورت دارد تا محدودیت‌هایی برای کنترل این اپراتورها صادر کند. همچنین یک نهاد تنظیم‌گر مستقل تشکیل شود که از قدرت لازم برای برخورد با رفتارهای ضدرقابتی یا انحصارگری برخوردار باشد. این نهاد تنظیم‌گر باید متشکل از جمعی از افراد حقیقی و خبرگان حوزه ارتباطات و متعهد باشد و هیچ‌گونه وابستگی به شرکت‌های دولتی یا بنگاه‌های فعال نداشته باشد و حتی این استقلال چند سال قبل یا بعد از عضویت در این نهاد برقرار باشد. از طرفی برای آنها هرگونه مصونیت فراهم شود تا بتوانند فارغ از تعارض منافع اقتصادی یا سیاسی، رفتارهای انحصاری شرکت‌ها را به چالش بکشد.
اپراتورهای موبایل در این روزهای اتحاد حتی یک تقابل بزرگ روانی را مقابل وزارت ارتباطات رقم زدند. وقتی وزیر ارتباطات رایتل را برای اعطای هدیه سالانه اینترنت رایگان به خبرنگاران برگزید ایرانسل و همراه اول هم به اعطای هدیه به خبرنگاران روی آوردند. مدیران وزارت ارتباطات با تاکید بر اینکه حذف بسته‌های درازمدت باعث این تصمیم (انتخاب رایتل برای اعطای هدیه) شده ماجرا را به دعوای اخیر حذف بسته‌ها کشاندند. اپراتورها اما با نشان دادن اینکه هدیه به خبرنگاران را از بسته‌های درازمدت موجود روی سایت انتخاب کرده‌اند، به نوعی بر موجودبودن بسته‌های بلندمدت تاکید کردند.
تقابل دیگر دو طرف ماجرا زمانی رخ داد که سازمان تنظیم مقررات نامه‌ای به بورس نوشت و اقدام همراه اول در افزایش هزینه بسته‌ها (جایگزینی بسته‌های ارزان و به صرفه با بسته‌های گران‌تر و کوتاه‌مدت) را غیرقانونی اعلام کرد. سازمان بورس بلافاصله نماد همراه اول را متوقف کرد؛ اما نامه مفصل مدیرعامل همراه اول به بورس موجب شد که نماد معاملاتی این اپراتور دوباره بازگشایی شود. همراه اول به بورس اعلام کرد که بسته‌ها را از تمام بسترهای فروش بسته اینترنتی خود حذف نکرده است با این حال مشخص بود که این اپراتور دسترسی به بسته‌های محبوب را برای کاربران سخت کرده تا آنها وادار به خرید بسته‌هایی شوند که اپراتور به آن تمایل دارد.
روز گذشته اعلام شد که همراه اول هم ۱۵ ساعت پس از ایرانسل برخی از بسته‌های حذف شده را دوباره بازگردانده است.
پایان ماجرا ؟
در این راستا فلاح‌جوشقانی در توییتر نوشت: دو اپراتور تلفن‌همراه بسته‌های اینترنتی بلندمدت و پرطرفدار حذف‌شده خود را باز می‌گرداندند. توضیحات بیشتر را در مصاحبه با رسانه‌های جمعی به سمع و نظر مردم خواهیم رساند. تاکنون بسته‌های پرمخاطب ایرانسل به اپلیکیشن این اپراتور بازگشته است. همچنین با توجه به حجم گران‌فروشی اپراتورها به مبلغ ۶۰۰ میلیارد تومان که به گفته وزیر ارتباطات توسط سازمان تنظیم مقررات به‌دست آمده و به سازمان تعزیرات ارسال شده است، باید دید آیا اپراتورهای همراه حاضر به پرداخت خسارت کسانی که این مدت مجبور به خرید بسته‌های دیگری شده‌اند، می‌شود. فعلا درصورت مساله از این ماجرا هم اپراتورها برنده‌اند و هم وزارت ارتباطات. خسارت کاربران اما محاسبه نشده است. در همین حال برخی کاربران در ساعات نخست بازگشت بسته‌ها از افزایش قیمت آنها نسبت به گذشته خبر داده‌اند.
