دورخیز بزرگ ساتیا نادلا برای ایجاد نتفلیکس صنعت گیم
رقابت تازه در صنعت بازی
ضربه بزرگ مایکروسافت به سونی
ردمونديها سومين بازيگر صنعت گيم را با ۷۰ ميليارد دلار از آن خود کردند
مایکروسافت با خرید شرکت تولید گیم Activision Blizzarrd به قیمت 70 میلیارد دلار یکی از بزرگ‌ترین معاملات صنعت گیم را رقم زد و پیش‌بینی می‌شود این معامله فضای این صنعت را به‌طور کامل تغییر خواهد داد. در صورتی که این معامله نهایی شود مایکروسافت به یکی از بازیگران بزرگ صنعت گیم تبدیل خواهد شد و تعدادی از مشهورترین گیم‌های فعلی شامل Call Of Duty، World Of Warcraft و همچنین «کندی‌کراش» روی کنسول گیم این شرکت یعنی ایکس‌باکس عرضه خواهد شد.
این بازی‌ها در کنار بازی‌های مشهوری که هم اکنون در مالکیت خود مایکروسافت قرار دارد مانند ماینکرافت و Doom قدرت این غول تکنولوژی را در این صنعت و در رقابت با رقبایی چون سونی بسیار افزایش می‌دهد. مایکروسافت گفته Activision Blizzarrd سومین شرکت بزرگ صنعت گیم بعد از هلدینگ تنسنت چین و سونی ژاپن است. ارزش واقعی این خرید 7/ 68 میلیارد دلار تعیین شده و بزرگ‌ترین خرید تاریخ خود مایکروسافت نیز محسوب می‌شود. تنها برای مقایسه باید گفت که این شرکت در سال 2016 لینکدین را به قیمت 1/ 28 میلیارد دلار و در سال 2011 اسکایپ را به قیمت 5/ 8میلیارد دلار خرید. اما شاید این خرید را بتوان از منظر استراتژیک به عنوان بزرگ‌ترین اقدام مدیر ارشد اجرایی این شرکت ساتیا نادلا دانست که تلاش می‌کند این غول تکنولوژی را متحول کند و دومین شرکت با ارزش جهان را در صنعتی بسیار سودده مانند گیم به بازیگر اصلی تبدیل کند.
مشکلات داخلی غول بازی‌سازی
سهام شرکت اکتیویژن بعد از اعلام خبر خرید توسط مایکروسافت نزدیک به 30 درصد رشد کرد. این تولید‌کننده گیم البته طی ماه‌های اخیر با اتهاماتی مبنی بر آزار جنسی کارکنانش روبه‌رو بود که منجر به اعلام جرم از سوی مقامات رسمی کالیفرنیا شد که همین موضوع روی ارزش سهام آن به‌شدت تاثیر منفی گذاشته بود. به گزارش وال‌استریت ژورنال از منابع نزدیک به این شرکت، بابی کوتیک، مدیرعامل این شرکت که سال‌هاست هدایت آن را برعهده دارد بعد از این خرید، شرکت را ترک می‌کند، هرچند مایکروسافت در بیانیه خود درباره این خرید گفته است که او همچنان به عنوان مدیرعامل به کار خود ادامه خواهد داد، ولی بعد از معامله، مدیر بخش گیم مایکروسافت - فیل اسپنسر - مسوول مستقیمی خواهد بود که مدیرعامل اکتیویژن تصمیماتش را با نظر او می‌گیرد. بابی گوتیک در مصاحبه‌ای که بعد از اعلام این معامله انجام گرفت به آینده خودش در این شرکت اشاره‌ای نکرد، اما گفت که همواره به مایکروسافت اعلام کرده تلاش می‌کند بهترین همگرایی بین دو شرکت انجام گیرد. به دنبال اعلام شکایت مقامات کالیفرنیا علیه این شرکت، کوتیک و دیگر مدیران این شرکت زیر فشار گسترده سهامداران، شرکای تجاری و دیگر ذی‌نفعان بوده‌اند که نتوانسته‌اند این مساله را به خوبی مدیریت کنند. در نوامبر سال گذشته وال‌استریت ژورنال گزارشی را درباره این منتشر کرد که بابی کوتیک برای سال‌ها از موضوع آزار جنسی کارکنانش با خبر بوده، اما سعی در پنهان‌کاری گزارش‌های مربوط به این موضوع کرده بودند. در همین زمان پنج نفر از کارکنان این شرکت با انتشار یک بیانیه خواستار استعفای مدیرعامل شدند و حتی این موضوع باعث شد که مایکروسافت اعلام کند رابطه خود با اکتیویژن را مورد تجدید نظر قرار خواهد داد. جالب آنکه مایکروسافت در همان زمان نوشته شدن گزارش وال‌استریت ژورنال برای خرید این شرکت تولید‌کننده گیم وارد مذاکره شد. مدیرعامل اکتیویژن گفته است که طی ماه‌های اخیر تغییرات قابل توجهی در فضا و فرهنگ کاری این شرکت داده و سیاست‌هایی درباره جلوگیری از آزار کارکنان در این شرکت را پیاده‌سازی کرده است. همین هفته مشخص شد که این شرکت از تابستان امسال تاکنون 80 نفر از کارکنانش را به دلیل موضوعات مربوط به آزار و اذیت جنسی اخراج کرده است. این موضوعی است که حالا اسپنسر، مدیر بخش گیم مایکروسافت معتقد است باعث بهبود ساختاری فضای کاری این شرکت خواهد شد.
انفجار بازی‌های ویدئویی در دوران پاندمی
دوران پاندمی اگر برای اقتصادجهانی یک عقبگرد بود برای صنعت گیم یک جهش بزرگ بود. همین موضوع باعث شد شرکت‌های بزرگ و متمول حوزه تکنولوژی سیاست‌های توسعه‌ای خود را بر حضور قدرتمندتر در این صنعت متمرکز کنند. توسعه گیم‌های مبتنی بر کلاد(رایانش ابری) و سرمایه‌گذاری روی عرصه‌هایی مانند متاورس بخشی از رویکردی بوده که شرکت‌های تکنولوژی به دنبال آن هستند. خرید Activision Blizzarrd از نظر قیمتی معادل دو برابر خرید قبلی این شرکت (لینکدین در سال 2016 به قیمت 1/ 28 میلیارد دلارخریده شد) است. لینکدین یک شبکه اجتماعی حرفه‌ای‌هاست و مایکروسافت با آن خرید در آن سال وارد عرصه شبکه‌های اجتماعی شد. سال گذشته نیز مایکروسافت دومین خرید بزرگ تاریخش را با خرید شرکت نوانس کامیونیکیشن انجام داد که یک شرکت فعال در بازار سلامت است.
مجموعه این کسب‌وکارهای جدید خریداری شده در این سال‌ها به کمک بستر کلاد مایکروسافت یعنی آژور صورت گرفته است که بسیار هم از نظر درآمدی به شرکت‌های خریداری شده کمک کرده است. مایکروسافت اواخر سال گذشته اعلام کرد که درآمد لینکدین برای نخستین‌بار از 10 میلیارد دلار در سال عبور کرده است. البته در کنار این موفقیت‌ها باید به شکست‌های قبلی مایکروسافت در حضور در عرصه گیم هم اشاره کرد. در سال 2020 این شرکت تلاش کرد بخشی از اپلیکیشن چینی تیک‌تاک را از شرکت صاحب آن - بایت‌دنس - خریداری کند. این در زمانی بود که ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا با اعلام مضر بودن این اپلیکیشن برای امنیت ملی، جلوی فعالیتش را در آمریکا گرفت. با این حال سرانجام نه معامله‌ای انجام گرفت و نه تیک‌تاک از حضور در بازار آمریکا منع شد. مایکروسافت همچنین مذاکرات بی‌نتیجه‌ای هم برای خرید پینترست و استارت‌آپ چت Discord هم انجام داده است. به گفته یکی از مدیران مایکروسافت استراتژی مایکروسافت بعد از بی‌نتیجه ماندن آن تلاش‌ها دوبرابر کردن میزان سرمایه‌گذاری و ورود به صنعت گیم بوده است. فضای صنعت گیم چیزی بوده که مورد علاقه مدیرعامل مایکروسافت هم هست. ساتیا نادلا از سال 2014 که مدیریت این شرکت را برعهده گرفته بالغ بر 10 میلیارد دلار برای خرید ده‌ها گیم و استودیوی بازی‌سازی هزینه کرده که از جمله آنها خرید بازی ماینکرافت و Doom بوده است. استراتژی گیم در مایکروسافت بر توسعه و رشد سرویس اشتراکی آن - Game Pass - استوار بوده است که کاربران با پرداخت مبلغ ماهانه‌ای به مجموعه متنوعی از بازی‌ها دسترسی داشته باشند. ساتیا نادلا استراتژی Game Pass را نتفلیکس صنعت گیم نامیده که باعث می‌شود درآمد قابل توجهی به شرکت وارد شود. اوایل سال گذشته مایکروسافت اعلام کرد که تعداد کاربران Game Pass حدود 18 میلیون نفر بود و حالا در هنگام خرید اکتیویژن اعلام شده که تعداد مشترکان سرویس گیم مایکروسافت 25 میلیون نفر است. مایکروسافت با خرید اکتیویژن تنوع بسیار قابل توجهی به گیم‌های موجود در Game Pass می‌دهد و به این ترتیب می‌توان انتظار داشت تمامی گیم‌های اکتیویژن یا حداقل عناوین اصلی آن به صورت اشتراکی عرضه شوند. با خرید اکتیویژن حالا مایکروسافت دارای 30استودیوی بازی‌سازی هم خواهد بود.
سونی مغموم
شاید مهم‌ترین کسی که از معامله مایکروسافت مغموم شده باشد شرکت سونی رقیب مایکروسافت است. سهام سونی بعد از این خبر 13 درصد سقوط کرد. بخش اصلی نگرانی سهامداران از خروج بازی‌های متعلق به اکتیویژن از کنسول سونی است که در حال حاضر درآمد قابل توجه سونی را تشکیل می‌دهند. سونی هم با ساخت استودیوهای بازی‌سازی بازی‌های مشهوری را عرضه کرده از جمله اسپایدر‌من و خدای جنگ. با این حال با در اختیار گرفتن اکتیویژن، سونی برای محبوب نگاه داشتن پلتفرمی چون کنسول پلی‌استیشن مجبور به تبعیت از سیاست‌های مایکروسافت خواهد شد. مشخص نیست مایکروسافت که سابقه طولانی در بحث‌های انحصاری دارد اساسا بازی‌های محبوبش را از روی کنسول سونی حذف خواهد کرد یا نه، اما در عین حال مشخص است که از این به بعد سونی برای در اختیار داشتن بازی‌هایی که بسیاری برای آن به سراغ کنسولش آمده‌اند مجبور است در زمین بازی مایکروسافت بازی کند. اپل و آمازون و گوگل هم دیگر غول‌های تکنولوژی هستند که طی سال‌های اخیر وارد عرصه گیم شده‌اند. در این میان به نظر می‌رسد این غول‌های تکنولوژی نسبت به سونی فرصت قابل توجهی برای تبدیل پتانسیل‌های موجود صنعت گیم از طریق توسعه کلاد را دارند، چراکه همه آنها دارای زیرساخت‌های توسعه گیم روی کلاد هستند. سونی اما اخیرا در نمایشگاه CES از هدست واقعیت مجازی خود رونمایی کرد که اعتقاد دارد تحول بزرگی در حوزه گیم ایجاد می‌کند، با این حال بسیاری معتقدند در شرایط فعلی و با این خرید بازار به سمتی می‌رود که ممکن است در نهایت سونی هم به بخشی از مایکروسافت تبدیل شود. از سوی دیگر با خرید اکتیویژن درآمد مایکروسافت از بخش ویدئو گیم به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد. این میزان چیزی حدود نیمی از درآمد فعلی مایکروسافت است. تحلیل‌گران تخمین می‌زنند که میزان فروش اکتیویژن در سال 2021 بالغ بر 7/ 8میلیارد دلار بوده است در حالی که مایکروسافت در همین زمان بالغ بر 4/ 15 میلیارد دلار از ویدئوگیم درآمد کسب کرده است. با این حال نقطه منفی این معامله وضعیت فضای کاری و گزارش‌های مربوط به آزار جنسی در داخل شرکت اکتیویژن است. از تابستان گذشته تاکنون در این شرکت 700 مورد آزار جنسی گزارش شده است. خود مایکروسافت هم با موضوع آزار جنسی کارکنانش روبه‌روست و می‌توان گفت مشکلات دو شرکت تقریبا مشترک است. از طرف دیگر موضوع مربوط به پرونده ارتباط بیل گیتس، بنیان‌گذار مایکروسافت با یکی از کارکنان سابق این شرکت هم همچنان جزو چالش‌های این شرکت محسوب می‌شود. برخی معتقدند که فروش این تولید‌کننده گیم به مایکروسافت نوعی قمار برای زدودن آن چالش‌ها بوده است.
