آیا شرکتهای بزرگ حوزه انرژی به عهدشان در مورد حل چالشهای زیست محیطی پایبند خواهند ماند؟
تعهدات سبز غولهای نفتی زیر ذره بین
صاحبان صنایع سوخت فسیلی مدتها از فروش محصولات خطرناک سود بردهاند و اکنون مردم بیگناه در سراسر جهان بهای بیپروایی آنها را میپردازند. این صنعت هر کاری که میتواند انجام داده تا اقدامات آب و هوایی را به تعویق بیندازد و ما را به محصولات خود وابسته نگه دارد. شرکتهای بزرگ نفتی، در چند سال گذشته، با اشاره به نگرانیها در مورد بحران آب و هوا، تعهداتی مبنی بر کاهش تولید نفت و گاز و کاهش انتشار گازهای گلخانهای دادهاند. اما اخیرا، این طور به نظر میرسد که بسیاری از آنها از برنامههای خود عقبنشینی کردهاند، هر چند که خود این شرکتها قویا این موضوع را در نمایشگاه و کنفرانس نفت و گاز ابوظبی (ادیپک) (۲ تا ۵ اکتبر) تکذیب کردند. بر اساس گزارش سی ان بیسی، مدیران اجرایی برخی از بزرگترین شرکتهای انرژی جهان روز چهارشنبه در کنفرانس نفت و گاز ابوظبی به دفاع از مواضع خود در برابر انتقادات زیست محیطی پرداختند و گفتند که قرار نیست همگان را در مورد راهکارهایشان در زمینه گذر از سوختهای فسیلی به انرژیهای سبز راضی نگه دارند.
در کنفرانس ADIPEC، مدیران شرکتهای بزرگ انرژی از ایالات متحده، اروپا و آسیا به دنبال ایجاد لحنی مثبت در مورد وضعیت فعلی صنعت سوختهای فسیلی بودند. غولهای نفتی متهم شدهاند که در ماههای اخیر به دنبال سودهای سالانه بیسابقهای که توسط گروه حقوق بشری عفو بینالملل «صراحتا غیرقابل توجیه» و «یک فاجعه تمام عیار» توصیف شده، از تعهدات خود در زمینه تغییرات اقلیمی عقبنشینی کردهاند. بنا به گفته تنگکو محمد توفیق، مدیرعامل شرکت نفتی پتروناس مالزی، باید گام به گام برای استفاده از سیستمهای کربنزدایی شده در آینده آماده شویم. «قضیه عدمپایبندی شرکتهای نفتی به تعهدات زیست محیطی و عدمتمایل آنها به حرکت به سوی انرژیهای پاک همیشه مطرح بوده و این مساله من را به یاد یک ضربالمثل قدیمی میاندازد: اگر میخواهید همه را راضی نگه دارید باید بستنی بفروشید هر چند که حتی در این مورد هم بعضیها به لاکتوز آلرژی دارند، ولی موضوع اینجاست که کار ما تولید و فروش انرژی است و نه بستنی!»
تصمیماتی مبتنی بر منطق
وی افزود: در مورد انتقال انرژی تصمیمات سختی باید گرفته شود، تصمیماتی مبتنی بر حقایق، منطق و گامهای عملی. بر اساس گزارش منتشره ماه گذشته سازمان ملل، جهان در حال حاضر در مسیر دستیابی به اهداف بلندمدت توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵ گام بر نمیدارد، توافقی مهم که هدف آن محدود کردن گرمایش جهانی است. جهان پس از بیش از یک قرن سوزاندن سوختهای فسیلی و همچنین استفاده از انرژیهای ناپایدار، حدود ۱/ ۱ درجه سانتیگراد گرم شده است. در واقع، این افزایش دما به یکسری فجایع اقلیمی در سراسر جهان دامن زده و خواهد زد. ویکی هولوب، مدیرعامل شرکت اکسیدنتال پترولیوم آمریکا گفت: عدهای در پی بدنام کردن شرکتهای انرژی هستند ولی مانند گذشته این صنعت با راهکارهای نوآورانه برای بازیابی مجدد اعتماد جامعه تلاش خواهد کرد.
«انتقال انرژی لزوما به معنای توقف تولید نفت نیست چراکه این محصول برای تامین امنیت انرژی جهان حیاتی است. در تلاشیم تا راهکاری برای به تعادل رساندن این دو نوع انرژی پیاده کنیم. بزرگترین چالشی که حل کردن آن حتی از نوآوری پیرامون فناوری سختتر است، این است که مردم دوباره به صنعت ما اعتماد کنند و درک کنند که دادههای موجود تا چه اندازه صحت دارند.»
ابزارهای لازم برای انتقال انرژی
پاتریک پویون، مدیرعامل شرکت فرانسوی توتال انرژیز معتقد است که صنعت نفت و گاز از تمام ابزارهای لازم برای ارائه نقش کلیدی در انتقال انرژی برخوردار است. «بعد از سه چهار سال تازه متوجه شدم که شاید سادهلوح بودم، ما هرگز نمیتوانیم فعالان محیطزیست را راضی نگه داریم. مخالفان نفت و گاز هرگز راضی نخواهند شد و البته ماموریت ما هم جلب رضایت آنها نیست.کار ما تامین انرژی موردنیاز جامعه است و مادامی که بتوانیم در این حیطه موفق عمل کنیم، به کار خود افتخار میکنیم.» در تایید سخنان پویون، وال سوان مدیر اجرایی شرکت شل افزود: «انتقال انرژی فراز و نشیبهای زیادی خواهد داشت و مقطع کنونی بهترین زمان و بدترین زمان برای گذر از سوختهای فسیلی به انرژیهای سبز است.»
وی در توضیح سخنان خود افزود: بدترین زمان به خاطر اینکه به جای همگرایی در مورد حل بزرگترین مشکل جهان در حال حاضر، عدهای همچنان اصرار به دو قطبی کردن بحثهای مرتبط با انرژی دارند و از طرف دیگر بهترین زمان به دلیل اینکه بهرغم تمام لفاظیهای منفی، اگر به آنچه جهان طی ۲ تا ۳ سال گذشته برای کاهش انتشار کربن انجام داده توجه کنیم، عملکرد مثبتی را شاهد هستیم. «با ایدهآلهای تعریف شده در زمینه کربن صفر فاصله زیادی داریم، اما در عین حال، نباید امیدمان را از دست بدهیم.» آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در سخنانی در ژانویه، شرکتهای بزرگ حوزه انرژی را به دلیل نادیده گرفتن دانششان نسبت به فجایع اقلیمی محکوم کرد و صنعت نفت و گاز را متهم کرد که بهرغم اینکه «به خوبی میدانند» مدل کسب و کارشان با بقای انسان ناسازگار است، به دنبال توسعه هر چه بیشتر تولید هستند.
دانشمندان بارها هشدار دادهاند که زمان به سرعت در حال سپری شدن است و برای جلوگیری از بدترین بحران اقلیمی زمان زیادی باقی نمانده است. ADIPEC یک پلتفرم بینالمللی است که صنایع را برای تسریع اقدامات فوری، جمعی و مسوولانه برای کربنزدایی سریعتر متحد میکند. این کنفرانس با موضوعیت «کربنزدایی سریعتر با کمک یکدیگر» توسط ADNOC «شرکت ملی نفت کشور امارات» میزبانی شده است. ADIPEC به عنوان یک پلتفرم فراگیر، گفتوگوها را در کل اکوسیستم انرژی و فراتر از آن تسهیل میکند، مشارکتهای بین بخشی را تقویت کرده و بستری را برای حرکت به سمت آینده انرژی پاکتر و ایمنتر فراهم میآورد. در حالی که امارات متحده عربی آماده استقبال از رهبران جهانی در اجلاس کاپ۲۸ در نوامبر ۲۰۲۳ میشود، ADIPEC گفتوگوهای متنوعی را در مورد زنجیره ارزش انرژی مطرح کرده و در عین حال سرمایهگذاری را در انرژیهای پاک آینده تسهیل میکند.
نشست کاپ۲۸ بر پایه محورهای اساسی همچون دایره شمول و چگونگی اجرای تعهدات اقلیمی، تعامل کشورها با یکدیگر برای انجام اقدامات عملی و یافتن راهکارهایی برای غلبه بر چالشهای موجود در کنار استفاده از فرصتها برای تضمین آیندهای پایدار برای نسلهای حال و آینده تمرکز دارد. اماراتمتحدهعربی در زمینه انجام اقدامات اقلیمی و همکاری موثر با سایر کشورها، پروندهای قابلقبول دارد. امارات میزبانی دائم از آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر را بر عهده داشته و در طول سنوات گذشته، این کشور عربی خود را بهعنوان میزبان موفق رویدادهای بینالمللی درتراز جهانی با تمرکز بر موضوع تمهیدات آبوهوایی و توسعهپایدار معرفی کرده است.