افزایش جریان نفت در خطوط انتقال

علی احمدی‌پور، مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات در یک نشست خبری با بیان اینکه روزانه ۲۰۰‌میلیون لیتر معادل ۱.۲میلیون بشکه نفت در کشور از طریق خطوط لوله این شرکت منتقل می‌شود، گفت: سال‌گذشته ۱۴۴‌میلیارد لیتر نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی را از طریق خطوط لوله نفتی منتقل کردیم که یک رکورد در این زمینه به‌شمار می‌رود. از این میزان ۷۴‌میلیارد لیتر نفت‌خام و بقیه فرآورده‌های نفتی بوده‌است، به‌عبارتی روزانه ۱۹۰‌میلیون لیتر فرآورده و ۲۰۰‌میلیون لیتر نفت‌خام منتقل می‌کنیم.

وی درباره سهم انتقال مواد نفتی شرکت خطوط لوله و مخابرات در کشور نیز توضیح داد: این امر بستگی به میزان فرآورده‌هایی که بعضا به‌صورت ریلی و شناوری منتقل می‌شود، دارد، اما  بالغ‌بر ۶۳ یا ۶۴‌درصد از انتقال نفت‌خام و فرآورده‌های کشور در اختیار شرکت خطوط لوله قرار دارد و با توجه به طرح‌هایی مانند راه‌اندازی خطوط لوله سبزآب به شازند و خط لوله ۴۲ اینچ گوره به جاسک، این سهم افزایش خواهد یافت. به گفته احمدی پور با اتصال ۶ نیروگاه به خط لوله انتقال نفت شاهد کاهش چشمگیر قاچاق سوخت و جلوگیری از تردد ۹‌هزار کانتینر ۳۰‌هزار لیتری در سطح کشور هستیم.  

احمدی‌پور ‌‌‌‌‌در ادامه درباره چالش‌های اصلی شرکت متبوع خود نیز گفت: حوزه انتقال مواد نفتی نیازمند تجهیزات بسیار پیشرفته و مدرن است؛ چه تجهیزات ثابت و چه تجهیزات دوار که امروز متاسفانه به واسطه استهلاک بسیاری از تجهیزات ما به‌رغم تمام تلاشی که همکاران برای به‌روز نگهداشتن آنها دارند و تعمیرات پیشگیرانه و دوره‌ای انجام می‌دهند، دسترسی به تجهیزات روز دنیا همچون توربین و الکتروپمپ به سختی صورت می‌گیرد. هرچند که در داخل هم شرکت‌های توانمندی هستند که توربین‌های با قدرت ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰‌مگاوات را به‌صورت بسیار حرفه‌ای تولید می‌کنند اما با این‌حال در داخل ظرفیت تولید قدرت بالاتر وجود ندارد.وی همچنین افزود: در سال‌گذشته بیش از ۲۱‌هزار درخواست تعمیرات پیشگیرانه و ۱۶‌هزار دستور تعمیراتی وجود داشته که انجام شده‌است.

به گفته احمدی‌‌‌‌‌پور در راستای شناسایی فرسودگی داخلی لوله‌‌‌‌‌ها از عملیات پیگرانی در داخل خطوط با استفاده از تجهیزات هوشمند استفاده می‌کنیم که در این زمینه قرارداد پیگیرانی در ۲‌هزار‌کیلومتر لوله منعقدشده که تاکنون ۷۰۰‌کیلومتر آن انجام‌شده و بقیه در مسیر مناقصه قرار دارد که در این مناقصه با شرکت‌های داخلی و نیز شرکت‌های همکار با شرکت‌های روسیه همکاری خواهدشد. علی احمدی‌‌‌‌‌پور در ادامه با اشاره به استفاده از سامانه‌‌‌‌‌های پیشرفته پایش و کنترل در ۲۳۲ مرکز انتقال نفت کشور اظهار کرد: این سامانه‌‌‌‌‌ها به‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌ای طراحی شده‌اند که در صورت هرگونه برداشت غیرمجاز یا نشتی خارج از برنامه عملیاتی، بلافاصله هشدار می‌دهند و نیروهای عملیاتی شرکت در سریع‌ترین زمان ممکن در محل حاضر می‌شوند و اقدامات لازم را انجام می‌دهند.

وی از کاهش قابل‌توجه سرقت از خطوط لوله در سال‌جاری خبر داد و گفت: پدیده سرقت مواد نفتی از خطوط انتقال نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی در سال‌های اخیر یکی از چالش‌های جدی صنعت نفت بوده، اما با اقدام‌های موثر و هدفمند توانسته‌ایم این معضل را تا حد زیادی کنترل کنیم. مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با بیان اینکه با وجود کنترل‌‌‌‌‌های گسترده، همچنان افرادی سودجو اقدام به سرقت می‌کنند، به‌ویژه در مناطق جنوبی کشور مانند هرمزگان و خوزستان اما از ابتدای اردیبهشت‌‌‌‌‌ امسال با بهره‌‌‌‌‌گیری از ظرفیت نیروهای انتظامی در کنار نیروهای گشتی ما، کنترل‌‌‌‌‌های فیزیکی تقویت شده‌اند، افزود: از ابتدای سال‌۱۴۰۴ تاکنون، فقط دو مورد تعرض به خطوط لوله در منطقه هرمزگان گزارش‌شده، درحالی‌که پارسال این تعداد بسیار بیشتر و در برخی موارد، هر سه روز یک‌‌‌‌‌بار بود.

احمدی‌‌‌‌‌پور همچنین از اجرای طرح‌هایی برای کاهش فیزیکی کریدورهای خطوط انتقال با استفاده از تجهیزات جدید برای رصد بهتر تحرکات غیرمجاز خبر داد و درباره اجرای سه طرح توسعه‌‌‌‌‌ای شامل خط دوم بندرعباس به رفسنجان و خط نفت‌خام سبزآب ری در سال‌آینده توضیح داد: با بهره‌‌‌‌‌برداری از این طرح‌ها، ظرفیت انتقال روزانه فرآورده‌های نفتی به ۳۹۰‌میلیون لیتر افزایش می‌‌‌‌‌یابد. مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران درباره امکان انتقال نفت‌خام یا فرآورده به کشورهای همسایه نیز گفت: در صورت تعریف ماموریت از سوی مراجع بالادستی، شرکت آمادگی دارد عملیات انتقال به کشورهای همجوار همچون عراق و افغانستان را انجام دهد. هم‌اکنون زیرساخت لازم برای سوآپ نفت‌خام یا انتقال فرآورده از شمال کشور وجود دارد. وی اظهار کرد: در شمال کشور نیز فرآورده‌هایی که از بندر نوشهر وارد می‌شوند از طریق خطوط لوله به انبار نفت چالوس انتقال می‌‌‌‌‌یابد.

در این نشست رضایی از مدیران شرکت لوله و مخابرات نفت ایران با بیان اینکه موضوع پایش فیزیکی کریدور خطوط لوله از مدت‌ها قبل در دستور کار شرکت قرارگرفته بود، گفت: چندین شرکت مختلف طرح‌های مختلفی را ارائه کردندو ما با دو شرکت به‌صورت پایلوت یک و دو روزه سیستم‌های مبتنی بر فیبرنوری بر اساس صوت و لرزش را تست کردیم و به این نتیجه رسیدیم که این سیستم‌ها می‌توانند کمک شایانی در بحث جلوگیری از تعارضات داشته باشند.

 وی با اشاره به اینکه برای دو مسیر از خطوط لوله با دو شرکت دانش‌بنیان قرارداد امضا کرده‌ایم، گفت: سیستم‌ها مبتنی بر فیبرنوری است که کنار خطوط لوله کار گذاشته شده و هرگونه تحرک و لرزش و حرکتی که کنار خطوط ما انجام شود، با این سیستم قابل‌شناسایی است. طبق برنامه‌ریزی تا نیمه سال‌حداقل یکی از پروژه‌ها به مرحله بهره‌برداری کامل خواهد رسید ‌و در صورتی‌که نتایج آن قابل‌قبول و مثبت باشد، ما درنظر داریم که با استفاده از ظرفیت‌های قانونی در مرحله اول برای خطوطی که فیبرنوری در کنار مسیر دارند و در مرحله بعدی برای خطوطی که در آینده کشیده خواهندشد، از این سیستم استفاده کنیم.