جزئیات رشد اقتصادی ۷/ ۳ درصدی

بانک مرکزی: بر اساس محاسبات مقدماتی اداره حساب‌‌های اقتصادی بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (و به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ به رقم ۹/ ۳۸۲۱ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سه ماهه سوم سال ۱۴۰۰، رشد ۳/ ۵ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل ۵/ ۴ درصد بود که حکایت از محوریت بخش‌های اقتصادی غیرنفتی در تحقق رشد اقتصادی سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ دارد.

بررسی وضعیت سرمایه‌‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی (به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵) مبین آن است که در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» از رشد ۶/ ۱۶ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار شد که این میزان رشد عمدتا حاصل عملکرد رشد مثبت تشکیل سرمایه در بخش «ماشین‌آلات» معادل ۳/ ۲۸ درصد است. در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه در ۹‌‌ماهه سال ۱۴۰۱ «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب به ۳/ ۱۱۵۶۹ و ۳/ ۱۰۶۱۱ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۷/ ۳ و ۲/ ۳ درصدی همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی ۷/ ۳ درصدی در ۹‌‌ماهه سال ۱۴۰۱ در امتداد رشد اقتصادی ۴/ ۴ درصدی سال‌‌۱۴۰۰، حکایت از روند رو به بهبود فعالیت‌‌های اقتصادی در کشور با وجود تداوم تحریم‌های اقتصادی دارد.

مولفه‌های رشد اقتصادی در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌‌های اقتصادی نشان می‌دهد، رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامی گروه‌ها بوده است. لازم به توضیح است در دوره مورد گزارش، رشد محقق شده گروه‌های «نفت و گاز»، «صنایع و معادن»، «خدمات» و «کشاورزی، جنگل‌داری و ماهی‌گیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۴/ ۱۵، ۹/ ۸، ۳/ ۳ و ۱/ ۱ درصد است. بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی (به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد، «هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی»، «هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» به ترتیب از نرخ‌‌های رشد ۳/ ۱۱، ۱۶و ۶/ ۱۶ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌‌اند. در این دوره رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک «ماشین‌آلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل ۳/ ۲۸ و ۹/ ۶ درصد بوده است.

مولفه‌های رشد اقتصادی در ۹ ماهه سال ۱۴۰۱

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌‌های اقتصادی در ۹‌‌ماهه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد، رشد ارزش افزوده گروه‌های «خدمات»، «صنایع و معادن»، «نفت و گاز» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهی‌گیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۸/ ۲، ۶/ ۵، ۳/ ۹ و ۱/ ۱ درصد بود که به ترتیب از سهمی معادل ۶/ ۱، ۳/ ۱، ۷/ ۰ و ۲/ ۰ واحد درصد در رشد اقتصادی ۹‌‌ماهه سال ۱۴۰۱ برخوردار بوده‌‌اند. در دوره مورد گزارش ارزش افزوده بخش «صنعت» به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵ از افزایش ۸ درصدی نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰ برخوردار بود؛ به‌طور مشخص در این بخش رشد شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتر ‌‌‌‌- با اختصاص سهم حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت‌‌‌‌- نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰ معادل ۳/ ۸ درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیت‌‌های صنعتی (بر حسب کدهای ISIC دو رقمی) نشان می‌دهد که در ۹‌‌ماهه سال ۱۴۰۱ از مجموع ۲۴ گروه اصلی، ۲۳ گروه (با ضریب اهمیت ۱/ ۹۵ در‌صدی از شاخص کل) از رشد مثبت تولید برخوردار بوده‌‌‌‌اند؛ از جمله صنایعی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده این دوره داشته‌‌اند می‌توان به «صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم‌‌تریلر»، «صـنایع‌‌تولید فلزات اساسی» و «صـنایع ‌‌تولید مواد و محصولات شیمیایی» اشاره کرد. بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی در ۹‌‌ماهه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد، «هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵ از نرخ‌‌ رشد یکسان ۷/ ۷ درصدی نسبت به ۹‌‌ماهه سال قبل برخوردار بوده‌‌اند. در این دوره عملکرد «هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی» نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰ کاهش ۷/ ۰ درصدی را تجربه کرده است. رشد محقق شده «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» در دوره مورد گزارش عمدتا متاثر از رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در بخش «ماشین‌آلات» (معادل ۷/ ۱۹ درصد) بوده است. لازم به ذکر است که رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص (به قیمت‌‌های ثابت سال ۱۳۹۵) در بخش «ماشین‌آلات» در فصول اول، دوم و سوم سال ۱۴۰۱ به ترتیب معادل ۵/ ۱۶، ۶/ ۱۲ و ۳/ ۲۸ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل تحقق یافته است.