سردمداران مبارزه با تورم چه عملکردی داشتهاند؟
هزینه و فایده اقدام زودهنگام
سرسختترین مبارزان با تورم
اکونومیست در گزارشی به بررسی هشتکشور منتخبی پرداخته است که پیشتر، از آنها تحت عنوان کشورهایی یاد کرده بود که سیاستهای انقباضی شدیدی را به اجرا درآوردهاند؛ اما تورم در آنها شاهد افزایش بوده است. در این گروه هشت کشور متشکل از برزیل، شیلی، مجارستان، نیوزیلند، نروژ، پرو، لهستان و کرهجنوبی، بانکهای مرکزی با شدت بینظیری با تورم مبارزه کرده و سیاست انقباضی را در پیش گرفتهاند. برای مثال درحالیکه سیاستگذاران پولی در اروپا و آمریکا مشغول پافشاری بر این نکته بودند که تورم قرار نیست دردسرساز شود، مسوولان بانک مرکزی در شیلی در سال
2021 به افزایش نرخ از 5/ 0درصد به 75/ 0درصد رأی دادند. از آن زمان تا امروز این بانک بارها نرخها را افزایش داده و از انتظارات سرمایهگذاران پیشی گرفته و نرخ بهره به 25/ 11درصد رسیده است. شاید هیچ بانکمرکزی دیگری با چنین تعهدی به دنبال ثبات قیمتها نبوده باشد. با این حال به نظر میرسد رشد شدید نرخ بهره نتوانسته است رشد شدید قیمتها را کنترل کند و تورم شیلی در پایان تابستان سال گذشته به 14درصد رسید. به طور متوسط، این گروه از کشورها به طور میانگین نرخ بهره را 6درصد افزایش دادهاند. بااینحال در همان زمان نرخ تورم در این کشورها بهطور میانگین 5/ 3درصد افزایش یافته یود. اوضاع درباره رشد دستمزدها از این هم بدتر بود؛ رشد دستمزدها در شیلی شتاب میگرفت و نرخ تورم کرهجنوبی در بخش خدمات نیروی کار 2/ 4درصد بود که بالاترین نرخ از اوایل دهه 2000 به شمار میرفت. در مجارستان نیز تورم خدمات از 2/ 7درصد به 5/ 11درصد رسید.
ثمرات با تاخیر خودنمایی میکند
در حال حاضر، در نهایت، این تصمیمات تهاجمی در حال اثر کردن و روند تورم در حال تغییر است. اگرچه تورم هسته این هشت کشور، معیاری که قیمتهای پرنوسان مواد غذایی و انرژی را کنار میگذارد، همچنان بسیار بالاست و حدود 9درصد تثبیت شده است؛ اما به نظر میرسد روند کاهشی را در پیش گرفته است. تغییر وضعیت تورم در این هشتکشور بارقهای از امید را برای سایر بانکهای مرکزی که با تورم مبارزه میکنند، به ارمغان آورده است. تورم دستمزدها در هر هشت کشور تعدیل شده است. به عنوان مثال، در شیلی، رشد دستمزد نسبت به نرخ فوقالعاده بالای 11 درصدی سالانه که در ماه ژانویه ثبت شد، اندکی کاهش یافته است.
از سوی دیگر نرخ تورم کرهجنوبی در بخش نیروی کار به 3/ 3درصد کاهش یافته است. لهستان نیز از تورم 4/ 13درصدی نیروی کار در ماه دسامبر به 3/ 12درصد کاهش یافته است. انتظارات تورمی نیز تحتتاثیر کاهش قیمت انرژی و مواد غذایی در حال کاهش است. میانگین تورم برزیلیها در سال آینده 4درصد است که از 6درصد در بیشتر سال 2022 کمتر است. نروژ تنها عضو باشگاه هشت کشور است که به نظر میرسد پیشرفتی نداشته باشد. در ماه مه، تورم هسته بهطور غیرمنتظرهای نسبت به سال گذشته 7/ 6درصد افزایش یافت که یکسقف جدید است. کرون ضعیفتر، هزینه واردات را افزایش میدهد. تقاضای داخلی قوی نیز در این افزایش تورم نقش دارد. در ماه ژوئن، بانکمرکزی نروژ در تلاش برای کنترل کردن اوضاع، بازارها را غافلگیر کرد و نرخ بهره را 5/ 0واحددرصد افزایش داد.
هزینه کنترل تورم
بااینحال، موفقیت هزینه دارد و فائق آمدن بر تورم از این قاعده مستثنی نیست. در سال 2021 اقتصاد جهان و هشت کشور منتخب با سرعت یکسانی رشد کردند. اکنون رشد اقتصاد جهانی سالانه 5/ 2درصد است و این هشت کشور به ورطه رکود افتادهاند. نرخ بیکاری نزدیک به یکدرصد در شیلی افزایش یافته و در برزیل و نیوزیلند نیز همین روند را طی کرده است. حداقل برای مدتی، سیاستگذاران این کشورها اقتصاد کندتر را بهایی خواهند دانست که ارزش پرداختن داشت. قبل از اینکه این کشورها را کشورهایی با سیاستهای شدید انبساطی بنامیم، تورم آنها باید به طور جدی کاهش یابد.