سیاستهای پولی؛ بلای جان اقتصاد ایالاتمتحده
آمریکا چطور وارد رکود میشود؟
شواهد گویای آن است که ژاپن که تا روزهای پیشین در سومین جایگاه برترین اقتصادهای جهان قرار داشت، با کاهش رشد جمعیت، رشد اقتصادی ضعیف، کاهش ارزش ین و... به چهارمین جایگاه اقتصادی افول کرد. در راستای این موضوع برخی از صاحبنظران اقتصادی تاکید کردند که ژاپن در سال ۲۰۲۲ حدود ۸۰۰ هزار نفر از جمعیت خود را از دست داد و برای چهاردهمین سال متوالی با کاهش جمعیت روبهرو شد. به گفته پل دونوان، اقتصاددان ارشد این کشور دلیل این امر روشن است؛ زیرا با کاهش افراد کمتری کالا تولید کرده و در نهایت مصرف خواهند کرد و در نتیجه توانایی رشد هر سال کاهش مییابد. برآوردها در خصوص جایگاه اقتصادی ژاپن حاکی از آن است که رتبه این کشور در سالهای آتی نیز کاهش خواهد یافت و در سال ۲۰۲۸ به پنجمین جایگاه تنزل مییابد. از سوی دیگر بررسیها در خصوص روند اقتصادی بریتانیا نشان میدهد که سیاستهای اتخاذ شده در خصوص رشد جمعیت و همچنین افزایش دستمزد اثرگذار نبود و بدترین عملکرد اقتصادی خود را در سال ۲۰۲۳ به ثبت رساند. اداره آمار بریتانیا نیز اعلام کرد که به نظر میرسد اقتصاد بریتانیا بدترین عملکرد اقتصادی خود را از سال ۲۰۰۹ (بحران مالی) به نمایش گذاشت.
در خصوص این بحث ساموئل تومبز، اقتصاددان برتر این کشور بیان کرد: «اقتصاد ما بیش از دراماتیک به نظر میرسد، اما اینطور نیست. من ورود اقتصاد بریتانیا در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ به رکود را انکار نمیکنم، اما قابل ذکر است که اشتغال در حال افزایش است، نرخ دستمزدهای واقعی بالا رفته و اعتماد مصرفکننـــدگان و همچنین کسبوکارها بازگشته است و به همین دلیل باید گفت که بیشتر اقتصاددانان برچسب رکودی دراماتیک را به این کشور نسبت دادهاند.» مطالب فوق دو نمونه از اقتصادهای بزرگی را شرح داد که به تازگی وارد رکود شدهاند و در این میان از روند اقتصادی آلمان و دیگر اقتصادهای بزرگ جهان نباید غافل شد. حال سوال این است که اقتصاد آمریکا به عنوان برترین اقتصاد جهان تحت تاثیر چه عواملی وارد رکود خواهد شد؟
گریز پاول از سیاستهای انبساطی؟
در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا وارد رکود میشود یا خیر، نظریههای متعددی وجود دارد. برخی از تحلیلگران با اشاره به کاهش نرخ بیکاری به سطح ۳.۷ درصدی، افزایش چشمگیر فرصتهای شغلی در نخستین ماه ۲۰۲۴، رشد ۳.۳ درصدی اقتصاد در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳، شیب کاهشی تورم نقطهبهنقطه و هسته در ماه ژانویه و... همگی عواملی هستند که علاوه بر دور کردن اقتصاد از رکود، احتمال وقوع آن را نیز صفر میدانند. اما در این میان یک عامل مهم و اساسی در نظر گرفته نشده و آنهم به تعویق انداختن سیاستهای پولی انبساطی از سوی جرمی پاول است. گفتنی است که اگر جرمی پاول و سایر مقامات تغییر سیاستهای پولی را به سال ۲۰۲۵ موکول کنند، اقتصاد آمریکا در نیمه دوم ۲۰۲۴ طعم رکود را میچشد. قابل ذکر است که او در نشست پیشین خود اعلام کرده بود: پیشاز اطمینان از روند نزولی تورم، نرخ بهره در سطوح ثابت خود باقی میماند. البته در مقابل نیز گروه دیگر از اقتصاددانان افزودند که گرچه به تعویق انداختن سیاستهای پولی انبساطی اقتصاد این کشور را وارد رکود میکند، در مقابل شروع این سیاستها به عنوان اولین کشور نیز اقتصاد را با رکود مواجه خواهد کرد. در نتیجه برای درک صحت این موضوع که آیا پاول کاهش نرخ بهره را به آینده موکول میکند یا خیر، باید تا ماه مارس (تاریخ احتمالی شروع کاهش نرخ بهره) منتظر ماند.