اهمیت مدیریت تحولات دیجیتال در صنعت بانکی

بر اساس گزارش بلومبرگ، مایکل بار، یکی از اعضای هیاتمدیره فدرال رزرو آمریکا، در سخنرانیای در کنفرانس فینتک که توسط فدرال رزرو سانفرانسیسکو برگزار شد، درباره روند فزاینده استفاده از هوش مصنوعی(AI) در سیستمهای بانکی صحبت کرد. وی اظهار کرد که رقابت رو به افزایش بین بانکها و شرکتهای فینتک، بانکها را به سمت بهرهگیری سریعتر از فناوریهای نوینی چون هوش مصنوعی سوق میدهد. این وضعیت، به اعتقاد او، تنها یک رقابت برنده-بازنده نیست، بلکه میتواند فرصتی برای همکاری میان تمام بازیگران این عرصه شامل بانکها، شرکتهای فینتک، نهادهای نظارتی و مصرفکنندگان فراهم کند تا بستر مناسبی برای بهرهمندی از مزایای فناوری و مدیریت موثر ریسکها ایجاد شود.
مایکل بار اشاره کرد که بانکها در مواجهه با این فناوریهای جدید، احتیاط مناسبی نشان میدهند، چرا که هر فناوری نوینی ممکن است در مراحل اولیه با اختلالات و ریسکهایی همراه باشد. با این حال، فشار رقابتی از سوی شرکتهای فینتک ممکن است بانکها را به استفاده سریعتر از هوش مصنوعی ترغیب کند. این فشار میتواند به دو صورت بروز پیدا کند: یا فینتکها با ارائه محصولات نوآورانه بخشی از بازار بانکها را تصاحب کنند، یا اینکه بانکها با تقویت فناوریهای خود و بهکارگیریAI، شرکتهای فینتک را از میدان رقابت خارج کنند.
البته مایکل بار تاکید کرد که مسیر سومی نیز وجود دارد: همکاری میان بانکها و فینتکها. در این الگو، هر دو طرف با ترکیب نقاط قوت خود، میتوانند نوآوری را به شکلی مسوولانه و اثربخش پیش ببرند. او گفت فینتکها میتوانند نقش مهمی در سرعتبخشیدن به نوآوری مسوولانه بانکها داشته باشند.
در بخش دیگری، مایکل بار خاطرنشان کرد که نهادهای نظارتی نیز باید دانش فنی خود را بهروز نگه دارند تا بتوانند منطق تجاری پشت استفاده از این فناوریها را بهتر درک کنند و تصمیمات نظارتی هوشمندانهتری بگیرند.
او همچنین اشاره کرد که خود بانک مرکزی آمریکا نیز استفاده از هوش مصنوعی را در برخی بخشها آغاز کرده و برای این کار، چارچوب نظارتی داخلی محکمی تعریف شده است. یکی از کاربردهای فعلی AI در فدرال رزرو، آزمایش و بررسی کدهای نرمافزاری است که به گفته بار موجب افزایش بهرهوری شده است.
با این حال، او هشدار داد که نهادهای غیربانکی ممکن است با سرعت و گستره بیشتری از هوش مصنوعی استفاده کنند که این میتواند فعالیتهای مالی را به سمت حوزههای غیرشفاف هدایت کند. از سوی دیگر، تمرکز استفاده از AI در دست برخی بازیگران محدود، ممکن است موجب تمرکز قدرت اقتصادی و سیاسی شود که برای اقتصاد و دموکراسی خطرناک است.
در همین راستا، فدرال رزرو برنامهای برای نظارت بر فعالیتهای نوآورانه (novel activities supervision program) راهاندازی کرده تا بتواند بهتر بر فعالیتهای دیجیتال بانکها و همکاریهای آنها با شرکتهای فینتک نظارت داشته باشد. هدف این برنامه، افزایش شفافیت و اطمینان از تطابق فعالیتهای نوآورانه با چارچوبهای نظارتی است.
در مجموع، پیام اصلی مایکل بار این بود که تحول دیجیتال و ورود AI به حوزه مالی، اجتنابناپذیر است؛ اما باید بهگونهای مدیریت شود که هم نوآوری تقویت شود و هم ریسکها بهدرستی کنترل شوند.