از بازار تا مدرسه
پیش از انقلاب، بنیاد چهار باب ساختمان داشت که دو باب آن غیرقابل استفاده بود؛ در فروردین ۱۳۵۸ موسس بنیاد از کانادا نامهای به رهبر انقلاب نوشت و از ایشان خواست تولیت موقوفات بنیاد فرهنگی البرز را بپذیرند. این بنیاد از سال۱۳۵۹ فعالیتهای خود را تحتنظارت هیاتامنای سازمان اوقاف و امور خیریه ادامه داد. سرمایه آن در اسفند ۱۳۶۴ بیش از دومیلیارد و دویست پنجاهمیلیون ریال بود.
سازمان اوقاف با همکاری هیاتامنای بنیاد شروع به احیا و بازسازی موقوفات بنیاد کرد. موسس آن یک باب ساختمان به مساحت ۸۰۰ متر را در خیابان فلسطینشمالی به بنیاد اهدا کرد. این موقوفات هماکنون شامل ۶ دستگاه آپارتمان، ۶ باب مغازه و ۴ طبقه زیرزمین است.
در همین زمان نیز به بسیاری از دانشآموزان و دانشجویان رتبه اول و پژوهندگان جوایزی اعطا کرد.
تعداد ساختمانهای بنیاد از ۴ ساختمان با ۱۷.۵۸۷مترمربع سال۱۳۵۷ به ۱۵ ساختمان با زیربنایی به مساحت ۳۳.۴۴۲مترمربع در سال۱۳۷۷ و ۲۰ ساختمان با زیربنای ۴۷.۵۳۲مترمربع در سال۱۳۸۵ توسعهیافت. ارزش تمامشده برای ساختمانهای بنیاد در همین سال حدود ۶میلیارد و صد و نود و پنجمیلیون ریال تخمین زده شدهبود.
در حالحاضر بنیاد دارای ۱۲ رقبه وقفی است. این رقبهها عبارتند از واحد شماره یک در خیابان لالهزار با پنج طبقه و زیربنای ۶۲۵۰ متر که به اصناف مختلف اجاره داده میشود، واحد شماره۲ هتل ایرانشهر تهران با زیربنای ۳۲۱۱مترمربع؛ واحد شماره۳ مجتمع ۶ طبقه تجاری در خیابان لالهزار نو بالاتر از منوچهری با زیربنای ۶۶۸۳مترمربع؛ واحد شماره چهار یک واحد تجاری واقع در خیابان شریعتی قلهک با زیربنای ۱۴۱۷ مترمربع، واحد شماره پنج مدرسه راهنمایی شوشتری و سجاد در منطقه کیانآباد و زیتونکارگری اهواز با زیربنای ۲۹۱۰ مترمربع- این واحدها در زمان جنگ ایران و عراق ساخته شد-؛ واحد شماره۶ ساختمان مسکونی با زیربنای ۱۹۶۹ مترمربع در خیابان فلسطین که آن را اجاره دادهاند، واحد شماره هفت مدرسه راهنمایی طالقانی با ۲۱کلاس، آزمایشگاه و تالار اجتماعات در منطقه ۳ آموزش و پرورش تهران، خیابان شریعتی- قلهک با زیربنای۱۹۳۰مترمربع؛ واحد شمارههشت یک باب دبستان در روستای خورزین شهرستان خمین با ساخت زیربنای ۲۰۰مترمربع؛ واحد شماره۹ یک مجتمع آموزشی شامل دبستان راهنمایی و دبیرستان با امکانات غذاخوری، خوابگاه و آزمایشگاه به مساحت سیزدههزار متر؛ همچنین یک حمام با متراژ ۳۹۰متر در شهرستان آشتیان؛ واحد شماره۱۰ یک ساختمان تجاری واقع در خیابان منوچهری تهران مشتمل بر یکدستگاه آپارتمان با ۷۷۵مترمربع مساحت؛ واحد شماره۱۱ یک مدرسه راهنمایی در ۴ طبقه دارای ۱۶ کلاس، سالن امتحانات، کارگاه و آزمایشگاه در اراضی موقوفه نوشآفرین خانم؛ این ساختمان در منطقه۲ آموزش و پرورش بنا شدهاست.
واحد شماره12 با زیربنای ۸۰۰ مترمربع. بنیاد تا سال۱۳۸۵ تعداد ۲۰ واحد ساختمان تاسیس کرد. بنیاد فرهنگی البرز از درآمدهای تجاری خود به دانشجویان دانشگاهها -۵هزار نفر تا سال۱۳۸۵- وام تحصیلی بلاعوض میداد.
همچنین به برخی از معلمان، نویسندگان، محققان، دانشآموزان و دانشجویان ممتاز - که توسط انجمنهای مذهبی، نهادهای آموزش مذهبی و قرآن به کتابخانهها و اشخاص چاپ کتابهای مذهبی و اعطای جوایز مسابقات معرفی میشدند - جوایزی اعطا میکرد.
بنیاد پس از انقلاب اقدام به خرید و اعطای کتابهای استاد مطهری و کمک به انتشار مجلات دینی میکرد. پرداخت وام برای چاپ آثار دینی نیز بخشی از فعالیتهای این بنیاد را تشکیل میدهد.
البرز در زمان انقلاب، ۷۲ساله بود و به دلیل عوارض جراحی در خارج کشور بهسر میبرد. در همین زمان دفتر بنیاد مهر و موم شد. وی در ۲۴اردیبهشت ۱۳۵۸ بهدلیل کهولت سن، تولیت کل موقوفه را به امامخمینی سپرد.
حاصل زندگی وی، سه دختر بهنامهای ودیعه، طلیعه و منیژه بود که هر سه در دانشگاههای آمریکا تحصیل کردند. البرز سرانجام در ۲۶ مهر ۱۳۷۷ در بیمارستانی در ونکوور کانادا در گذشت. او در وصیتنامهاش (سال ۱۳۶۷) خواسته بود که هیچگونه مراسم ختمی برایش برگزار نکنند.
دکتر مجتهدی، رئیس پیشین دانشگاه پلیتکنیک و دبیرستان البرز، درباره وی نوشت؛ آقای البرز با روشن بینی و روشن فکری که مولود تربیت دکتر جردن است، سعادت و تعالی کشور را از طریق اشاعه فرهنگ در حد خود انجام داد.
۱۷۰ دانشجوی بورسیه بنیادش در همان سال میدانستند وی در قبال این از خودگذشتگیها از جامعه هیچ نمیخواهد و تنها طالب کمک معنوی برای پیشرفت فرهنگ است.