افزایش کسری تجاری محصولات کشاورزی
تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (بخش کشاورزی) در دو ماه نخست سال1403، منفی یکمیلیارد و 375میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال‌قبل 10.8درصد بدتر شده‌است. در این بازه زمانی ارزش صادرات 21.3درصد و ارزش واردات 15.3درصد افزایش داشته‌است. کسری تراز تجاری دو ماهه سال1403 نسبت به میانگین 6 سال‌منتهی به 1402 که منفی یکمیلیارد و 235میلیون دلار بوده، 11.3درصد بدتر شده‌است. تراز تجاری محصولات کشاورزی در دو ماهه سال1403، منفی یکمیلیارد و444میلیون دلار بوده که این شاخص نسبت به مدت مشابه سال‌قبل 11.7درصد بدتر شده‌است.
کسری تراز تجاری دو ماهه سال1403 نسبت به میانگین 6 سال‌منتهی به 1402 که منفی یک‌‌میلیاردو 327میلیون دلار بوده، بیشتر شده‌است.
رشد واردات محصولات کشاورزی
مقدار واردات محصولات کشاورزی در دو ماهه امسال، 4میلیون و 46 هزارتن به ارزش 2میلیارد و 380میلیون دلار بوده که از نظر وزن 69.2درصد کل واردات کشور (مقدار واردات کل کشور 5میلیون و 848هزار تن) و از نظر ارزش 26.3درصد کل واردات کشور (ارزش واردات کل کشور 9میلیارد و 65میلیون دلار) را شامل می‌شود. ارزش واردات در این مدت 15.3درصد بیشتر از مدت مشابه سال‌قبل و در مجموع نیز رشد 14درصدی نسبت به میانگین 6سال‌منتهی به دو ماهه سال1402 مشاهده می‌شود.
اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی در دو ماهه 1403، شامل ذرت‌دامی به ارزش 648میلیون دلار با سهم 27.2درصد، کنجاله به ارزش 482میلیون دلار و سهم 20.3درصدی، روغن نباتی به ارزش 267میلیون دلار با سهم 11.2درصد، دانه سویا با ارزش 203میلیون دلار و سهم 8.5درصدی، برنج با ارزش 196میلیون دلار و سهم 8.2درصدی، گوشت قرمز با 188میلیون دلار و سهم 7.9درصدی، قند و شکر با 122میلیون دلار و سهم 5.1درصدی و انواع میوه با ارزش 88میلیون دلار و سهم 3.7درصدی از محصولات کشاورزی را شامل می‌شوند. محصولات مذکور 92.2درصد از ارزش محصولات کشاورزی واردشده را شامل می‌شوند.
متوسط ارزش هر‌تن از کالاهای وارداتی بخش کشاورزی در دو ماهه امسال 588دلار است که در مقایسه با متوسط ارزش هر‌تن از کالاهای وارداتی کل کشور (1550دلار) 62.6درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 284هزار و 933ریال بوده که در مقایسه با متوسط ارزش گمرکی هر دلار کالاهای وارداتی کل کشور (284هزار و 939ریال) اختلاف معناداری ندارد.
کشورهای عمده مبدا واردات از نظر ارزش محصولات کشاورزی آنها به ترتیب شامل؛ امارات‌متحده‌عربی 641، ترکیه 451، هند 178، هلند 164، سوئیس 159، فدراسیون‌روسیه 113، پاکستان 107، انگلستان 82.2، چین 75.8، سنگاپور 60، برزیل 54، هنگ‌کنگ 48 و استرالیا 30.6میلیون دلار بوده که در مجموع 90.8درصد کل ارزش واردات محصولات کشاورزی کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند.
صعود واردات محصولات صنایع غذایی
مقدار واردات محصولات صنایع غذایی در دو ماهه امسال 30.8هزارتن با ارزش 124میلیون دلار بوده که به‌ترتیب از نظر وزن 0.53درصد و از نظر ارزش 1.36درصد کل واردات کشور را شامل می‌شود. ارزش واردات در این مدت 15.7درصد بیشتر از مدت مشابه سال‌قبل و در مجموع نیز رشد 42درصدی نسبت به میانگین 6 سال‌منتهی به دو ماهه سال1402 مشاهده می‌شود.
اقلام عمده وارداتی محصولات صنایع غذایی در دو ماهه 1403، شامل توتون، سیگار و انواع تنباکو به ارزش 51.8میلیون دلار با سهم 41.9درصد، مکمل‌‌‌‌های غذایی به ارزش 17.8میلیون دلار با سهم 14.4درصد، کاکائو به ارزش 17.6میلیون دلار با سهم 14.3درصد، فرآورده‌ها از میوه و سبزی به‌ارزش 12.4میلیون دلار با سهم 10درصد، شیرخشک به ارزش 9.7میلیون دلار با سهم 7.9درصد و افزودنی‌‌‌‌های خوراکی آماده دام و طیور به ارزش 6.9میلیون دلار با سهم 5.6درصد از کل ارزش واردات محصولات صنایع غذایی بوده که محصولات مذکور در مجموع 94.1درصد ارزش واردات محصولات صنایع غذایی را شامل می‌شوند. متوسط ارزش هر‌تن از کالاهای وارداتی بخش کشاورزی (کشاورزی و صنایع غذایی) در دو ماهه امسال 4016 دلار به ازای هر‌تن است که در مقایسه با متوسط ارزش هر‌تن از کالاهای وارداتی کل کشور (1550 دلار) 159درصد بیشتر است.
متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات صنایع غذایی وارداتی 285هزار‌ریال بوده که در مقایسه با متوسط ارزش گمرکی هر دلار کالاهای وارداتی کل کشور (284هزار و 939ریال) حدود 2درصد بیشتر است.
ارتقای صادرات محصولات کشاورزی
در دو ماهه سال1403، مقدار صادرات محصولات کشاورزی یک‌‌‌میلیون و 736هزار تن و به ارزش 936میلیون دلار است که از نظر وزن 7.4درصد و از نظر ارزش 11.7درصد کل صادرات کالاهای غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده‌است. ارزش صادرات دو ماهه سال1403 نسبت به مدت مشابه سال‌قبل 21.3درصد و در مقایسه با متوسط مدت مشابه 6 سال‌منتهی به 1402 به میزان 23.1درصد افزایش دارد.
اقلام صادرات محصولات کشاورزی شامل انواع میوه‌های درختی به ارزش 317میلیون دلار با سهم 33.8درصد، انواع سبزی‌ها و محصولات جالیزی به ارزش 295میلیون دلار با سهم 31.5درصد، شیر و فرآورده‌های آن به ارزش 128میلیون دلار با سهم 13.7درصد، ماهی و میگو به ارزش 66.7میلیون دلار با سهم 7.1درصد، زعفران 22میلیون دلار با سهم 2.4درصد و حبوبات 17.3با سهم 1.8درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی بوده‌است.
محصولات مذکور 90.3درصد از کل ارزش محصولات کشاورزی صادراتی هستند. متوسط ارزش هر‌تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی (کشاورزی و صنایع غذایی) 539 دلار بوده که در مقایسه با متوسط ارزش هر‌تن کالاهای صادراتی غیرنفتی کشور (342دلار) 57.7درصد بیشتر است.
متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی صادراتی در دو ماهه امسال، 410هزار و 155ریال و متوسط کل صادرات غیرنفتی کشور 410هزار و 595ریال بوده‌است. مقاصد صادراتی محصولات کشاورزی (از نظر ارزش) کشور عراق 326میلیون دلار، امارات‌متحده‌عربی 105، فدراسیون‌روسیه 83.1، پاکستان 75.6، افغانستان 59.1، هند 38.0، ترکیه 34.4، چین 26.7، جمهوری‌آذربایجان 23.6، قزاقستان 21.7، ازبکستان 16.9، ترکمنستان 13.2، قطر 12.2 و قرقیزستان 11.7میلیون دلار بوده‌است که در مجموع 90.4درصد کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند.
روند روبه‌رشد صادرات محصولات صنایع غذایی
در دو ماهه سال1403، مقدار صادرات محصولات صنایع غذایی 227هزارتن به ارزش 193میلیون دلار است که از نظر وزن 0.97درصد و از نظر ارزش 2.4درصد کل صادرات کالاهای غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده‌است. ارزش صادرات در دو ماه نخست سال1403 نسبت به مدت مشابه سال‌قبل 21.2درصد افزایش داشته و در مقایسه با متوسط مدت مشابه 6 سال‌منتهی به 1402 به میزان 7.6درصد رشد کرده‌است.
اقلام صادراتی محصولات صنایع غذایی شامل شیرینی‌ها به ارزش 30میلیون دلار با سهم 15.6درصد، انواع آبمیوه و کمپوت 28.1میلیون دلار با سهم 14.6درصد، انواع نان (خشک، سوخاری و سایر) 24.8میلیون دلار با سهم 12.9درصد، رب‌گوجه‌‌‌‌فرنگی 24.3میلیون دلار با سهم حدود 12.6درصد، خوراک‌دام و طیور 14.7میلیون دلار با سهم 7.4درصد، انواع خمیرهای غذایی 13.1میلیون دلاربا سهم 6.8درصد، انواع مخمرهای غذایی 11.8 میلیون دلاربا سهم 6.2درصد، سیب‌زمینی آماده یا محفوظ شده 11.3میلیون دلار با سهم 5.9درصد، بستنی 9.8میلیون دلار با سهم 5.1درصد و آب‌معدنی و نوشیدنی 6میلیون دلار با سهم 3.1، از کل ارزش صادرات صنایع غذایی بوده‌است. متوسط ارزش هر‌تن کالاهای صادراتی صنایع غذایی 847 دلار بوده که در مقایسه با متوسط ارزش هر‌تن کالاهای صادراتی غیرنفتی کشور (342 دلار) 148درصد بیشتر است.
متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات صنایع غذایی صادراتی در دو ماه نخست سال1403برابر 411 هزار و 19ریال و متوسط کل صادرات غیرنفتی کشور 410هزار و 595ریال بوده‌است. مقاصد صادرات محصولات صنایع غذایی (از نظر ارزش) کشور عراق 78.8، افغانستان 21.9، ترکیه 15.7، پاکستان 13، فدراسیون‌روسیه 11.2، امارات‌متحده‌عربی 6.7، ازبکستان 6.5 ، سومالی 4.9، ترکمنستان 4.8، قزاقستان 4.1، جمهوری‌آذربایجان 3.3 و ارمنستان 2.7میلیون دلار بوده‌است که در مجموع 90.1درصد کل ارزش صادرات صنایع غذایی کشورمان را به‌‌‌‌خود اختصاص داده‌اند.
میزان بارندگی
اطلاع از میزان بارندگی و مقایسه آن با مدت زمان مشابه سال‌گذشته یا دوره بلندمدت، دورنمایی از میزان تولید محصولات به‌ویژه دیم خواهد داد که باعث تصمیم‌گیری مناسب و تحلیلی واقعی از میزان صادرات و واردات محصولات کشاورزی می‌شود. طی 8 ماه نخست از سال‌آبی 1403-1402 میزان بارندگی 214.9 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال‌قبل حدود 21.3درصد افزایش و در مقایسه با متوسط بلندمدت حدود 1.3درصد کاهش داشته‌است.
